зорилго

1. ГАДААД БОДЛОГЫН
ЗОРИЛГО
ЛЕКЦ 4

2. ЗОРИЛГО=СОНИРХОЛ+/- НӨӨЦ
• ГАДААД БОДЛОГЫН ҮЗЭЛ БАРИМТЛАЛЫН ҮНДСЭН ЭЛЕМЕНТ НЬ СОНИРХОЛ
МӨН БОЛОВЧ УЛС ГҮРНҮҮДИЙН НӨӨЦИЙН БАЙДАЛ БУЮУ ГАДААД
БОДЛОГЫН ЧАДАВХИ НЬ СОНИРХЛЫГ ХАНГАХ БОЛОМЖИЙГ ХЯЗГААРЛАЖ
БАЙДАГ.ЭНЭ ЗОРИЛГЫГ ЧИГЛҮҮЛЭХ БУЮУ ЗОРИЛГЫГ ТОДОРХОЙЛОХ ЯВЦАД
НӨЛӨӨЛНӨ.
• ХЭРВЭЭ СОНИРХОЛ НЬ ХҮСЭМЖИТ БОЛ ЗОРИЛГО НЬ БОЛОМЖИТ ХҮСЭМЖЛЭЛ
ЮМ.
• СОНИРХОЛ НЬ ЗОХИХ НӨӨЦӨӨР БЭХЖИН ЗОРИЛГО БОЛОН ХЭЛБЭРЖИЖ
БАЙДАГ.ГЭВЧ ЭНЭ НЬ НЭН ТҮРҮҮНД СОНИРХЛООС ХАМААРЧ БАЙДАГ.
• ХЭРВЭЭ ХЭТ ХИЙСВЭР БУЮУ БИЕЛЭШГҮЙ СОНИРХОЛ ТОДОРХОЙЛБОЛ ЯМАР Ч
НӨӨЦТЭЙ БАЙГААД ХЭРЭГЖИХ БОЛОМЖГҮЙ БОЛНО.
• ГЭВЧ НӨГӨӨ ТАЛААР АЛЬ Ч НИЙГЭМД УТОПИ БУЮУ ХЭТ ХИЙСВЭР СОНИРХОЛ

3. ЗОРИЛГО НЬ НӨӨЦИЙН ЧАДАМЖААС
ХАМААРЧ БОДИТ БА БОДИТ БУС
БАЙНА.ЗОРИЛГЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ
НӨӨЦИЙН ҮНЭЛГЭЭ ХИЙНЭ.
Материаллаг нөөц
Үнэлгээ
харьцангуй
тодорхой
Цаг хугацаа, орон зайн нөөц
Харьцангуй
тодорхой
Мэдээллийн болон зохион байгуулалтын нөөц
Хангалттай ойрхон

4. НӨӨЦИЙН ХАНГАЛТТАЙ БАЙДЛЫН ТҮВШИНГ
ОНОВЧТОЙ ЗӨВ ҮНЭЛЭХ НЬ БОДИТ ЗОРИЛГЫГ
ХЭЛБЭРЖҮҮЛЭХЭД ЧУХАЛ ҮҮРЭГТЭЙ
Нөөцийн байдлыг хэтрүүлэн
үнэлэх нь хэсэг зуурын
ханамж буюу түр зуурын
нөөцийн хангалттай байдлыг
үүсгэж үл гүйцэлдэх
зорилгыг тодорхойлоход
хүргэдэг. Аюултай
Энэ нөхцөлд суртал
ухуулгын бумеранг
үйлчилж эхэлдэг
Үүний утга өөрийнх нь
суртал ухуулга зорилгын
хэлбэржилтэнд сөргөөр
нөлөөлж эхэлдэгт оршдог
Өөрөөр хэлбэл, гадаад
бодлогод суртал ухуулга нь
амжилтаа хэт дөвийлгөн,
алдаа эрсдэлээ дарж
багасгах, дуугүй өнгөрөх
байдлаар илэрдэг
Гадаад бодлогын нэг онцлог
нь өөрийн алдааг амжилт
байдлаар тайлбарлах боломж
олгож байдаг
Үр дүнд нь суртал ухуулга
олон улсын харилцааны дүр
зургийн талаар оновчтой бус
төсөөллийг үүсгэж, шийдвэр
гаргагч этгээдүүдийн нөхцөл
байдлын талаарх ухамсар
төсөөлөлд нөлөөлж эхэлдэг
Ингэснээр өөрөө улстөрийн
элит ард түмний санаа
бодлыг төөрөгдүүлэх арга
залийнхаа обьект нь
өөрсдөө болж хувирдаг

5. ГАДААД БОДЛОГЫН ЗОРИЛГЫГ
ТОДОРХОЙЛОХ ҮЙЛ ЯВЦ НЬ ЗОРИЛГЫГ
СИСТЕМТЭЙГЭЭР БҮТЭЦЖҮҮЛЭХИЙГ
ШААРДАЖ БАЙДАГ.ЭНЭ НЬ ОРОН ЗАЙ-
ЦАГ ХУГАЦААНЫ ШАТЛАЛД
БАЙРЛУУЛАХЫГ ХЭЛНЭ
ОРОН ЗАЙ ЦАГ ХУГАЦАА
I богино
хугацааны
II Дунд
хугацааны
III Урт хугацааны IV Алс хэтийн
А.Ойрын
Б.Бүсийн
В.Дэд эх газрын
Г.Эх газрын
Д.Глобал

6. • ОЙРЫН ЗОРИЛГО ГЭДЭГ НЬ ОЛОН УЛСЫН ХАРИЛЦААНЫ ТОДОРХОЙ НЭГ
СУБЬЕКТИЙГ, ЗӨВХӨН БҮРЭН ЭРХТ ТӨДИЙГҮЙ, УЛСТӨР, НИЙГЭМ-
УЛСТӨРИЙН БАЙГУУЛЛАГЫГ ХЭЛНЭ
• ГАЗАРЗҮЙН ХУВЬД ОРОН ЗАЙГ ТАВ ХУВААХ НЬ ТУХАЙН УЛСЫН ОЛОН
УЛСЫН ТАВЦАНД ХАРИЛЦААНД ЭЗЛЭХ ТУХАЙН УЛСЫН СТАТУСААС
ХАМААРАН ЗОРИЛГЫН ХЭРЭГЖИХ ТАЛБАРЫН ХЭМЖЭЭГЭЭ ЗӨВ ТӨСӨӨЛӨН
ҮНЭЛЭХ БОЛОМЖИЙГ ОЛГОЖ БАЙДАГ
• ДУНДАД ГҮРНҮҮД БОЛОН ЖИЖИГ УЛСУУДЫН ГАДААД БОДЛОГЫН
ЗОРИЛГО БҮС НУТГААС ХАЛЬДАГГҮЙ.
• ТОМООХОН ГҮРНҮҮД ДЭД ЭХ ГАЗРЫН ОРОН ЗАЙД ХҮРГЭН ЗОРИЛГОО
ТОДОРХОЙЛДОГ
• ИХ ГҮРНҮҮД ЭХ ГАЗРЫН БОЛОН ГЛОБАЛ ТҮВШИНД ГАРЧ ЗОРИЛГОО
ХЭЛБЭРЖҮҮЛДЭГ.

7. ОРОН ЗАЙ ЦАГ ХУГАЦАА
I богино
хугацааны
II Дунд хугацааны III Урт хугацааны IV Алс хэтийн
А.Ойрын + + + +
Б.Бүсийн + + + +
В.Дэд эх газрын + + + +
Г.Эх газрын + + + +
Д.Глобал +терроризмтэй
тэмцэх
+ Глобал
манлайлагч байх
Дэлхийн шинэ дэг
журам үүсгэх
буюу Pax
americana
АНУ-ЫН ГАДААД БОДЛОГЫН ЗОРИЛГО

8. САУДЫН АРАВИЙН ГАДААД БОДЛОГЫН
ЗОРИЛГО БҮСИЙН ГҮРЭН БОЛОВЧ ГЛОБАЛ
ОРОН ЗАЙН ТҮВШИНД ЗОРИЛГОО
ТОДОРХОЙЛОХ БОЛСОНОРОН ЗАЙ ЦАГ ХУГАЦАА
I богино
хугацааны
II Дунд хугацааны III Урт хугацааны IV Алс хэтийн
А.Ойрын Араб хөршүүд
Б.Бүсийн Арабын хойг
В.Дэд эх газрын Ойрхи Дорнод
Г.Эх газрын Ислам шашинт
орнууд
Д.Глобал Дар уль ислам

9. САУДЫН АРАВИЙН ГАДААД БОДЛОГЫН
ОНЦЛОГ=ОРОН ЗАЙН ОЛОН ЯНЗ ТҮВШИНД ЭВСЭЛ
ҮҮСГЭХ ЗОРИЛГО=ҮР ДҮН ӨӨРТ БАЙГАА БАГАХАН
БОЛОМЖИТ НӨӨЦӨӨ ИДЭВХИТЭЙ ТОМ НӨӨЦ
БОЛГОСОН
Үзэл
суртлын
нөлөөний
нөөц
Панислам
изм
Эвслийн хүрээнд
Харилцан туслах
Зохион
байгуул
алтын
нөөц
Эвсэлд
нэгдэх нь
түүнд
оролцогч
дын
зорилгын
талбарыг
өргөжүүл
ж өгдөг
Тэргүүлэх болон
дагуул улсуудын
хувьд эвсэл өөрөөр
хэлбэл, дагуул улсын
зорилгын орон
зайгаар тэргүүлэгч улс
орон зайгаа өргөтгөж
байдаг

10. ЦАГ ХУГАЦААНЫ ХУВЬД
5 жил
хүртэлх
10жил
хүртэл
х
Хэрэгжүүлэх
тодорхой
хугацаа
заахгүй ал
сирээдүйд
буюу хэдэн
арван жил
хүртэл байж
болно
1 жил
хүртэл
х
Энэ утгаар
алс хэтийн
зорилго нь
сонирхол
болон төгс
идеалтай
дүйцнэ

11. ЗОРИЛГО НЬ НӨЛӨӨЛЛИЙН ЭЛЕМЕНТИЙГ
ӨӨРТӨӨ АГУУЛЖ БАЙДАГ
ЗОРИЛГО
ӨӨРТӨӨ
НӨЛӨӨЛӨХ
ДОТООД
УЛСТӨРИЙН
ЗОРИЛГО
БУСДАД
НӨЛӨӨЛӨХ
ГАДААД
БОДЛОГЫН
ЗОРИЛГО
STATUS QUO
ХАДГАЛАХ
STATUS QUO
ӨӨРЧЛӨХ
ОЛОН УЛСЫН ХАРИЛЦААНЫ ТОГЛОГЧДОД НӨЛӨӨЛӨХ БОЛОН ДОТООДДОО
НӨЛӨӨЛӨХ АЛЬ АЛЬ НЬ СТАТУС КВОГ ХАДГАЛАХ ӨӨРЧЛӨХӨД ЧИГЛЭГДЭЖ БАЙДАГ

12. ЗОРИЛГО
СТАТУС КВО
ХАДГАЛАХ
ХАМГААЛАХ
СТАТУС КВО
ӨӨРЧЛӨХ
ИДЭВХИТЭЙ
ШИЙДВЭРТЭЙ ЗОРИЛГО БУЮУ
ДОТООД НӨХЦӨЛ БАЙДЛЫГ
ӨӨРЧЛӨХ
ХЯЗГААРЛАГДМАЛ ЗОРИЛГО
БУЮУ ӨӨРИЙН БАЙДЛЫГ
ӨӨРЧЛӨХ БУЮУ ГАДААД
БОДЛОГЫН ЧИГЛЭЛЭЭ
ӨӨРЧЛӨХ

13. АНУ-ЫН ХУВЬД ДЭЛХИЙН ШИНЭ ДЭГ ЖУРАМ
ҮҮСГЭХ ЗОРИЛГО НЬ ДЭЛХИЙГ АРДЧИЛАХ ҮЗЭЛ
САНААГААР ИЛЭРЧ БАЙДАГ
• ДЭЛХИЙГ АРДЧИЛАХЫН ТУЛД БУСАД БҮХ АРДЧИЛСАН БУС ДЭГЛЭМИЙГ ҮГҮЙ ХИЙХ
УТГЫГ АГУУЛНА.
• ДЭЛХИЙН ШИНЭ ДЭГ ЖУРМЫН ҮЗЭЛ САНАА НЬ АРДЧИЛАХ ҮЗЭЛ САНААТАЙ ЗЭРЭГЦЭН
ДЭЛХИЙ ДЭЭРХ АНУ-ЫН БҮРЭН ДАВУУ БАЙДЛЫГ ТОГТООХ СОНИРХЛЫГ ИЛЭРХИЙЛНЭ.
• ӨӨРӨРӨ ХЭЛБЛЭ АРДЧИЛСАН БУС АВТОКРАТ ДЭГЛЭМҮҮДИЙГ ЭСРЭГҮҮЦЭН УНГАГААХ
ЗОРИЛГОТОЙ ЗЭРЭГЦЭН АНУ ДЭЛХИЙН АВТОКРАТОР БОЛОХ САНАА ИЛЭРНЭ
• ҮР ДАГАВАРТ НЬ АНЦ-ЫН ГАДААД БОДЛОГЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ХҮЧНИЙ АРГА
ХЭРЭГСЛҮҮРИЙГ ӨСГӨН НЭМЭГДҮҮЛЭХ БОЛСОН
• ДИЙЛЭНХИ УЛС ХҮЛЭН ЗӨВШӨӨРӨХ ЗАРИМ ХЭСЭГ НЬ ЭСРЭГҮҮЦЭЖ БУЙ.УТГА НЬ
ДЭЛХИЙН ШИНЭ ДЭГ ЖУРМЫГ ОЛОН ТЭРГҮҮЛЭГЧТЭЙ БУЮУ ТУЙЛТАЙ БАЙХ
БОЛОМЖООР ХАНГАХ ЁСТОЙ ГЭЖ ҮЗЭЖ БАЙНА.БНХАУ, ОХУ ГЭХ МЭТ
• ХАРАМСАЛТАЙ НЬ АНУ-ЫН ГАДААД БОДЛОГЫН НИЙГМИЙН БУЮУ УЛСТӨРИЙН НӨӨЦ

14. ЗОРИЛГЫГ ТОДОРХОЙЛОХ ҮЕД ЦАГ
ХУГАЦААНЫ НӨӨЦ ХОМС БАЙВАЛ ХЭРХЭХ
ВЭ• ИХЭНХИДЭЭ ЭНЭ НӨХЦӨЛД БОДИТ БОЛОН УЛСТӨРИЙН ЦАГ
ХУГАЦААНЫ НӨӨЦ ХОМС ХАНГАЛТГҮЙ БАЙХ НЬ ИЛҮҮ ХҮЧТЭЙ
АРГА ХЭРЭГСЛҮҮРИЙГ СОНГОХ НӨХЦЛИЙГ БҮРДҮҮЛДЭГ.
• ТУХАЙЛБАЛ, ЦЭРГИЙН ХҮЧИЙГ
• ЭНЭ НЬ ЭРГЭЭД ЗОРИЛГЫГ ХЭРЭГЖИХ БОДИТ ЗОРИЛГООС ҮЛ
ХЭРЭГЖИХ БОЛГОЖ БОЛНО
• ЭНЭ ЭРГЭЭД НӨӨЦИЙН ҮР АШИГГҮЙ ЗАРЦУУЛЛАТЫГ ДАГУУЛНА
ГЭСЭН ҮГ
• 2002-2008 АНУ-ЫН ОЙРХИ ДОРНОД ДАХЬ ЦЭРЭГ СТРАТЕГИЙН
ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

15. ЭНДЭЭС ДҮГНЭЖ ҮЗВЭЛ
• ЗОРИЛГО ТҮҮНД ХҮРЭХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ХЭЛБЭРЭЭР
ТОДОТГОГДОЖ БАЙДАГ.
• ЗОРИЛГО НЬ ЗӨВХӨН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ГАНЦХАН ХЭЛБЭРИЙН
ҮР ДҮНД ХЭРЭГЖДЭГ ГЭЖ ҮЗЭЖ БОЛОХГҮЙ
• ГЭВЧ НӨГӨӨ ТАЛААС ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ХЭЛБЭР НЬ ЗОРИЛГОД
ХҮРЭХ ИЛҮҮ ОНОВЧТОЙ МАГАДЛАЛЫГ ҮҮСГЭЖ БАЙХ УЧИРТАЙ
• ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ХЭЛБЭРИЙН ОНОВЧГҮЙ СОНГОЛТ НЬ
ЗОРИЛГЫГ ХЭРЭГЖИХ БОЛОМЖИЙГ БАГАСГАЖ БҮҮР БОЛОМЖГҮЙ
БОЛГОХ НЬ БИЙ.
• ЭНЭ НӨХЦӨЛД ТОДОРХОЙ ХУГАЦААНД ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ
ХЭЛБЭРЭЭ СОЛИХООС НААШ ЗОРИЛГО БҮТЭШГҮЙ БОЛДОГ