2. ชื่อ : นายธงชัย นามสกุล สว่างอารมย์ เพศ : ชาย อายุ 68 ปี เกิดวันที่ : 7 สิงหาคม พ . ศ . 2485 ที่อยู่ปัจจุบัน : บ้านเลขที่ 20 / 3 ตำบล ห้วยหินลาด อำเภอ สุวรรณภูมิ จังหวัด ร้อยเอ็ด 45130 เบอร์โทรศัพท์ : 083-3440435 สมาชิกจำนาน 3 คน บิดาชื่อ : นายสิงห์ นามสกุล สว่างอารมย์ มารดาชื่อ : นางชา นามสกุล สว่างอารมณ์

4. เรียนที่บ้าน เรียนกับมารดาซึ่งมารดาเป็นผู้ถ่ายทอดวิชาให้มารดาได้วิชาความรู้มาจากบิดาวิธีการถ่ายทอดวิชา ก็นำตำรายาที่บ้านมาได้จดบันทึกไว้มาอ่านทำความเข้าใจพอเข้าใจในตำรายาแล้วมารดาก็จะพาไปเก็บยาสมุนไพรจากป่าหรือว่าที่บ้านเพื่อที่จะให้รู้รูปร่างหน้าตาของตัวยาสมุนไพรจากนั้นมารดาก็ให้ฝึกปรุงยาสมุนไพรตามที่ได้เรียนมาจนคล่องก่อนที่จะรักษาผู้ป่วยจริงๆโดยที่เริ่มเรียนตั้งแต่อายุ 20 ปีจากนั้นค่อยๆฝึกปรุงยาจนกระทั่งอายุ 30 ปีจึงได้รักษาผู้ป่วย ความรู้ ความสามารถเกี่ยวกับการรักษาโรค ประสบการณ์รักษานาน 38 ปี ปริมาณคนไข้ที่รักษามาประมาณ 100 คน

5. สาเหตุของโรค ส่วนใหญ่เกิดจากการเบ่งถ่ายอุจจาระบ่อยๆ นานๆ ซึ่งเป็นผลของท้องผูก การตั้งครรภ์ พฤติกรรมการดำรงชีวิต และลักษณะของการถ่ายอุจจาระ เช่น ชอบอ่านหนังสือในห้องสุขา การถ่ายอุจจาระบนส้วมชักโครก การยกของหนักๆ การนั่งหรือยืนท่าใดท่าหนึ่งติดต่อกันนานๆ การกลั้นอุจจาระ เป็นต้น การ เบ่งอุจจาระบ่อยๆ นานๆ จะส่งผลเพิ่มระดับแรงดันในช่องท้อง ทำให้การไหลเวียนของเลือดในหลอดเลือดดำบริเวณทวารหนักไม่สะดวก เกิดการยืด ย่น คด งอ พอง และโตขึ้นเป็นติ่งเนื้อ เหมือนกับการเป่าเติมลมเข้าไปในลูกโป่ง เมื่อลูกโป่งโตขึ้น ก็จะมีความหนาของผนังลดน้อยลง เมื่อใดก็ตามที่มีของแข็งๆ มาเสียดสี เช่น อุจจาระแข็งๆ หรือเพิ่มระดับแรงดันขึ้นอีก ก็จะทำให้เกิดการปริแตกหรือฉีกขาดของหลอดเลือดดำ ทำให้เกิดเลือดออกมาเป็นเลือดสดๆ ได้

6. ขั้นตอนการรักษา ถามอาการแล้วก็จัดยาให้รับประทาน หรือยาทาแล้วแต่ โรคยาสมุนไพรที่ใช้รักษาโรคได้จากที่บ้านและป่า รูปแบบยา ส่วนใหญ่จะเป็นยาต้ม และยาทา วิธีการเตรียมยา ไปหาสมุนไพรจากที่ป่ามาแล้วนำมาตากแห้งทำเป็นยาให้ผู้ป่วย การถ่ายทอด หมอพื้นบ้านจะถ่ายทอดวิชาความรู้ที่ได้มาจากบรรพบุรุษ ให้กับลูกหลานและคนในครอบครัวเท่านั้น การปฏิบัติตนเองและข้อห้ามของหมอพื้นบ้าน โรคริดสีดวงทวารห้ามกินหน่อไม้ และไก่และโรคทุกโรค ที่กล่าวมาข้างต้นห้ามดื่มสุราและสิ่งเสพติดทุกชนิด

7. สถานที่การรักษา ผู้ป่วยจะมาตามไปรักษาที่บ้านของผู้ป่วยเอง ยาสมุนไพรที่ใช้รักษาโรคได้จากที่บ้านและป่า ความชำนาญในการรักษาเป็นที่ยอมรับ ผู้ป่วยที่มารับการรักษาผลของการรักษาหายทุกราย จึงเป็นที่เชื่อถือของชาวบ้าน ปริมาณการเก็บ การเก็บสมุนไพรจะเก็บในปริมาณที่พอดีกับการใช้ไม่เก็บมากเกินไป ในชุมชนไม่มีการเก็บสมุนไพรขาย การอนุรักษ์ มีการปลูกสมุนไพรทดแทน ไม่เก็บสมุนไพรมากเกินจำเป็น ไม่มีการจดบันทึกประวัติคนไข้ที่มารับการรักษาแต่อย่างใด

8. 1. ยาต้มการต้ม ควรใส่หม้อดินใหม่หรือภาชนะเคลือบผิวที่ไม่ให้สารพิษเมื่อถูกความร้อน การใช้หม้อโลหะหรืออลูมิเนียม อาจทำให้ฤทธิ์ หรือมีโลหะปนออกมากับน้ำยาเติมน้ำให้ท่วมยา โดยใช้มือกดลงบนยาเบาๆ ให้น้ำอยู่เหนือตัวยาเล็กน้อย นำไปตั้งไฟต้มให้เดือดตามที่กำหนดในตำรับยา หรือถ้ามีกำหนดให้กำหนดดังนี้ ถ้าเป็นตัวยาที่ให้ต้มรับปะทานทั่วไป ให้นำตัวยาใส่หม้อเติมน้ำท่วมยา แล้วจึงนำไปตั้งบนเตา ต้มให้เดือดนานประมาณ 15 นาที จึงรินเอาน้ำยามารับประทาน ถ้าเป็นการต้มเคี่ยว เช่น เคี่ยวให้เหลือ 1 ใน 3 หรือครึ่งหนึ่ง ให้เอาตัวยาใสหม้อ เติมน้ำท่วมยา ตั้งไฟต้มเคี่ยวไฟจนกว่าจะเหลือปริมาณ 1 ส่วนหรือครึ่งหนึ่งตามกำหนด เช่นใส่น้ำต้ม 3 ขันให้ต้มเคี่ยวจนเหลือน้ำประมาณ 1 ขันหรือ 1.5 ขันเป็นต้น

9. 2. ยาผสมแล้วใช้เป็นยาทา เป็นยาที่ใช้สำหรับทา อาจจะทำมาจากยาที่นำมาต้มเคี่ยวเอาน้ำ หรือยาที่หุงหรือเคี่ยวด้วยน้ำมันก็ได้ เช่นยาทาสมานแผล ยาทาแก้หิดเหา ยาทาแก้โรคผิวหนังผื่นคันต่างๆแต่ที่หมอชาวบ้านทำยาทา เพื่อรักษาริดสีดวงทวาร 3. ยาประสมแล้วใช้เป็นลูกประคบ อาจจะใช้เครื่องยาสดหรือเครื่องยาแห้งก็ได้ นำมาผสมกันแล้วบดหยาบห่อด้วยผ้าขาวบางเป็นลูกประคบ

10. พระคัมภีร์โรคนิทาน อาหารใหม่ “ เมื่อพิการแตกไซร้ ถ้าบริโภคอาหารเข้าไปอิ่มแล้วเมื่อใด ก็ทำให้ร้อนท้องนัก บางทีให้สะอึก บางทีให้ขัดในอก แล้วให้จุกเสียดตามชายโครง ให้ผะอืดให้ผะอม คนสมมติว่า ไฟธาตุหย่อน จะเช่นอย่างสมมุติว่านั้นหาไม่ อาการอย่างนี้ย่อมเป็นโทษเพราะเสพอาหารที่ไม่เคยบริโภคนั้น ประหนึ่งคือ อาหารดิบประการ 1 ลมกุจฉิสยาวาตาพัดไม่ตลอดก็ให้เป็นต่างๆ บางทีให้ลง บางทีให้เป็นพรรดึก แดกขึ้นแดกลงกินอาหารไม่ได้ ” อาหารเก่า “ เมื่อพิการแตก คือ ทรางขโมยกินลำไส้ ถ้าพ้นกำหนดทรางแล้ว คือ ริศดวงคูถ ”

11. พระคัมภีร์ธาตุวิภังค์ อาหารใหม่ “ ถ้าพิการนั้น คือ กินเข้าๆไป อิ่มแล้วเมื่อใดมักให้ร้อนท้องนัก บางทีให้ลงดุจกินยารุ บางทีให้สะอึก ขัดหัวอกแล้วให้จุกเสียดตามชายโครง ผะอืดผะอม สมมุติว่าไฟธาตุนั้นหย่อน โรคทั้งนี้ย่อมให้โทษเพราะอาหารมิควรกินนั้นอย่าง 1 กินอาหารดิบ อาหารเก่า “ ถ้าพิการ คือ ทรางขโมยกินลำไส้ ถ้าพ้นกำหนดทรางแล้ว คือ เป็นริศสิดวงนั้นเองแล ” อาหารเก่า อาหารเก่าเป็นกากอาหารส่วนที่ได้ย่อยและดูดซึมอาหารไปแล้ว อยู่บริเวณถัดจากลำไส้น้อยลงไปจนถึงช่วงทวาร เพื่อรอการขับถ่าย ในช่วงนี้ไม่มีน้ำย่อย การย่อยเกิดจากแบคทีเรีย ซึ่งทำให้เกิดลมและสารที่มีพิษมาก ถ้าอาหารเก่าถูกเก็บไว้นานๆ ร่างกายจะดูดเอาน้ำ ลม และสารพิษเข้าสู่ร่างกาย อุจจาระแข็งตัว ถ่ายยาก ทำให้เกิดริดสีดวงทวาร

12. ชื่อ : นาง สำลี นามสกุล น้ำกระจาย อายุ 45 ปี เกิดวันที่ : 5 เดือน กุมภาพันธ์ พ . ศ . 2508 ที่อยู่ : 70 หมู่ 3 ต . ห้วยหินลาด อ . สุวรรณภูมิ จ . ร้อยเอ็ด 45130 เบอร์โทรศัพท์ : 083 - 2974092 สมาชิกในครอบครัว : 4 คน ฐานะทางเศรษฐกิจสังคม : พออยู่พอกิน อาชีพ : เย็บผ้า รายได้ 7,500 บาท / เดือน การศึกษา : ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6

13. สาเหตุที่มาหาหมอพื้นบ้าน ญาติเคยมารักษาแล้วหายและไม่อยากผ่าตัด ลักษณะบุคลิก อ้วน ผิวสีขาว ไม่ทุกข์พลภาพแต่อย่างใด สาเหตุของโรค มีอาการท้องผูก ดื่มน้ำน้อย การวินิจฉัยโรคจากหมอ ถามจากอาการที่เป็น ดูลักษณะทั่วไปของคนไข้ โรค / อาการดีขึ้นหรือไม่หลังจากมารักษา อาการทุเลาะลงและ ค่อยๆหายไปเอง ความพึงพอใจในการรับการรักษา ผลการรักษาเป็นที่พอใจเพราะรักษาแล้วหาย ค่าใช้จ่ายในการรับการรักษา ค่าใช้จ่ายในการรักษาแล้วแต่ผู้ป่วยจะให้ ความเห็นของญาติ ญาติเห็นด้วยที่มารับการรักษากับหมอพื้นบ้าน โดยญาติก็เคยมา รับการรักษาเช่นเดียวกันแต่รักษาคนละโรคแต่ผลการรักษาเป็นที่ พอใจของญาติเช่นเดียวกัน ไม่เคยรับการรักษาจากหมอพื้นบ้าน จากที่อื่นเลย

14. N อ . สุวรรณภูมิ บ . น้ำเที่ยง บ .. หนองสิม บ . ดงเมือง บ . หนองโค้ง บ . หนองแวง บ . หนองขุมเหล็ก บ้านหมอ ไป จ . ร้อยเอ็ด ไป จ . ยโสธร