2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
μωαμεθ β πορθητης
1. ΜΩΑΜΕΘ Β’ Ο ΠΟΡΘΗΤΗΣ
Προσωπικότητα και Βιογραφία
2. Εισαγωγή
Ο Μωάμεθ Β΄ ( 1432 - 1481), γνωστός και ως Μωάμεθ ο Πορθητής, ήταν
Οθωμανός σουλτάνος, ο οποίος βασίλεψε κατά τα διαστήματα 1444-1446 και
1451-1481. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Οθωμανούς
σουλτάνους, που ακόμη και σήμερα οι Τούρκοι θεωρούν ως μία από τις
μεγαλύτερες μορφές στην ιστορία τους.
3. Η ζωή του
Γεννήθηκε το 1432 στην Ανδριανούπολη, τότε πρωτεύουσα του Οθωμανικού
κράτους. Ήταν γιος του Σουλτάνου Μουράτ Β’ και μιας σκλάβας. Σε ηλικία 11
ετών εστάλη ως κυβερνήτης σε περιοχή της Μικράς Ασίας. Επανήλθε στον
θρόνο το 1451, μετά τον θάνατο του πατέρα του. Αμέσως στόχευσε στην
κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης και των υπολειμμάτων της Βυζαντινής
Αυτοκρατορίας, κάτι που κατάφερε δύο χρόνια αργότερα. Τον Απρίλιο του 1453
πολιόρκησε την Πόλη με περισσότερους από 100 χιλιάδες στρατιώτες και
διέλυσε τα τείχη της με τα πολυάριθμα κανόνια του. Ωστόσο, την
ανοικοδόμησε για να την κάνει πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Το 1481 πέθανε από σύντομη ασθένεια στην Κωνσταντινούπολη. Εικάζεται
ότι τον δηλητηρίασαν, με βασικότερους υπόπτους τον γιατρό του και τον γιό
του Βαγιαζίτ Β’. Ο θάνατός του προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση στην Ευρώπη.
4. Προσωπικότητα
Λαμβάνοντας υπόψη τον λόγο που εκφώνησε στο στράτευμα του πριν από
την Άλωση, βλέπουμε ότι συγκεντρώνει πολλά από τα γνωρίσματα ενός
σωστού ηγέτη. Αναλυτικότερα:
1. Ενώ μιλούσε διακατέχονταν από αυτοσυγκράτηση, παρά το νεαρό της
ηλικίας του. Ήταν συνετός, έδειχνε πως μπορούσε να ξεπεράσει τις
προσωπικές του φιλοδοξίες, να είναι λιτός και σώφρων.
2. Για να τονώσει το ηθικό των ανδρών του, απαρίθμησε τα οφέλη, αν
κατόρθωναν να κυριεύσουν την Πόλη: αμύθητα πλούτη, κειμήλια, δούλοι,
γυναίκες και παιδιά. Μάλιστα, υποσχέθηκε τριήμερη λεηλασία της
Βασιλεύουσας, απόλαυση υλικών αγαθών στο καταπονημένο του
στράτευμα που έπρεπε με κάθε τρόπο να νικήσει. Ο σωστότατος αυτός
χειρισμός του θυμίζει συμπεριφορά δεινού ρήτορα.
5. 3. Δεν αρκέστηκε όμως μόνο στο να διεγείρει τις επιθυμίες των στρατιωτών
του, αντίθετα, τόνισε και εξύψωσε διάφορα ιδανικά που στα μάτια εκείνων
φάνταζαν απαράμιλλα. Όποιος λοιπόν πετύχαινε το ακατόρθωτο, θα
κατακλύζονταν από δόξα και φήμη, θα έμενε αιώνια στην μνήμη των
ανθρώπων.
4. Έπειτα έβαλε το στράτευμα να αναλογιστεί την κατάσταση που
επικρατούσε πίσω από τα μισογκρεμισμένα τείχη. Με επιδεξιότητα
περιέγραψε την άθλια κατάσταση των λιγοστών Βυζαντινών στρατιωτών,
τον φόβο που κυρίευε τους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης για τον
κίνδυνο που ελλόχευε, την κατάληψη της από τον Μωάμεθ.
5. Τέλος, έκλεισε τον λόγο του με την παρακάτω φράση: «του καλώς πολεμείν
τρία είναι τα αίτια, το τε εθέλειν και το αισχύνεσθαι και το τοις άρχουσι
πείθεσθαι»
6. Όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά μπορούν άνετα να μας δώσουν να
καταλάβουμε πως ίσως το εγχείρημα της κατάκτησης της Κωνσταντινούπολης
ήταν αποτέλεσμα ενός άξιου και ικανού ηγέτη, ο οποίος παρότι ήταν νέος,
κατάφερε να επιβληθεί με τον σωστό τρόπο στον λαό του και να τον
κατευθύνει κατάλληλα, ώστε να πετύχει απίστευτα κατορθώματα όπως
αυτό.