1. თემა: ნევროლოგიური დაავადება-
ალცჰეიმერი
ილიას სახელმწიფო
უნივერსიტეტი
სტუდენტი:
მარიამ ბეგალაშვილი

2. განსახილველი საკითხები
• ალცჰეიმერის დაავადება(ად)
• როგორ აღმოაჩინეს ად
• ად სიმპტომები და დიაგნოსტიკა
• ად მკურნალობა

3. ალცჰეიმერის დაავადება(ად)
• ად არის გონებრივი გაუარესება ან
დემენცია,რომელსაც ახასიათებს
დაბნეულობა,მეხსიერების
დაკარგვა და მთელი რიგი სხვა
სიმპტომებისა
• მისი გამოვლენა ასაკთან არის
დაკავშირებული-65 წლის ასაკში
დაახლოებით 10% -დან 85 წლის
ასაკში 35%-მდე იზრდება
• სიბერესთან დაკავშირებული
დემენციის ყველაზე
გავრცელებული ფორმაა, რომლის
მასშტაბებიც საზოგადოების დიდ
შეშფოთებას იწვევს.

4. როგორ აღმოაჩინეს ალცჰეიმერის დაავადება
 აუგუსტა დ.-ს ჰქონდა მეტყველებისა და
აზროვნების დეფიციტი, სმენითი ჰალუცინაციები და
მოჩვენებები, ბოდვები და აგრესიული ქცევა. მას
მკურნალობდა და შეისწავლიდა კლინიკის ექიმი
ალოის ალცჰეიმერი (1864-1915)
 1906 წელს ავადმყოფი აუგუსტა დ. გარდაიცვალა
და მისი ტვინი გამოსაკვლევად გადაეგზავნა ა.
ალცჰეიმერს მიუნხენში.
 პაციენტის ტვინში აღმოჩნდა პათოლოგიური
ბალთები, ნეიროფიბრილარული გორგლები და
არტერიოსკლეროტული ცვლილებები.
1910 წელს ე. კრეპელინმა თამამად შემოიღო
ტერმინი "ალცჰეიმერის დაავადება" ადრეულ ასაკში
(40-50 წელი) განვითარებული ჭკუასუსტობის
აღსანიშნავად.
"I have lost myself, so to speak"
Auguste Deter

5. ალცჰეიმერის დაავადების სიმპტომები
აცჰაიმერის დაავადების ზუსტი
მიზეზი უცნობია. ჩვეულებრივ,
მას უკავშირებენ:
• დიდი რაოდენობით ნერვული
უჯრედის დაზიანებას;
• ნერვული იმპულსების
გადაცემისთვის აუცილებელი
ნივთიერების უკმარისობას;
• მემკვიდრეობას (გენეტიკურ
განწყობას);
• ტოქსიკური ლითონებით
მოწამვლას;
• თავის ტვინის ტრავმას;
• ტვინის სიმსივნეს;
• ჰიპოთირეოზს.
ეს არის პირველი ადგილი თავის
ტვინში,რომელსაც ალცჰაიმერი
აზიანებს,შემდეგა საფეთქლის წილი და
ენტორინალური კორტექსი.
ეკ უკავშირდება ჰიპოკამპუსს ,რომელიც
ჩართულია მუშა მეხსიერებაში და
ნეიროკორტექსს,რომელიც უმაღლეს
მეხსიერაშია ჩართული
ნეიროკორტექსი მოიცავს
ფრონტალურ, პარიტერალურ,
კეფის და ტემპორალურ
წილებს

6. ნეირონი კვდება თავის ტვინის დიდ უბნებში,ხდება
ქსოვილის მასიური შემჭიდროვება.
დიაგნოსტირება ორი თავისებურებით-
ნეიროფიბრილების გროვბით და
სენილური(ხანდაზმული) ბალთებით (ფოლაქები).
ნეიროფიბრილების გროვები დეგენერირებული
ნეირონებისა და გლიის გამონაზარდების კონებია.
სენილური ბალთა არის უხსნადი ცილის - ბეტა
ამილოიდის ერთობლიობა,გამოიყოფა ნეირონში.
ფერმენტი სეკრატაზა აკატალიზებს გახლეჩვას,რაც
იწვევს β ამილოიდის დაგროვებას ნეირონების
გარეთ და აგრეგაციას ბალთების სახით.

7. ად-ს მახასიათებელი ნიშანი-ბეტა ამილოიდის ფოლაქები
• ამილოიდის პრეკურსორი პროტეინი(APP) იწყებს
ამილოიდის ფოლაქების საწააწმოოდ მზადებას და
ისე ჩაერთვება მემბრანაში,როგორც კბილია
ღრძილში
• ენზიმი ხელს უწყობს,რომ APP მიეწებოს მემბრანას
(სურ.1)
• ენზიმები აქ არის : ალფა-სეკრატაზა,ბეტა- სეკრატაზა
და გამა -სეკრატაზა
APP- აქვს ორი გზა-ერთი კარგი, მეორე ცუდი
• ალფა-სეკრატაზა ეწებება APP-ს მლეკულას და
გარდაქმნის ბეტა-ამილოიდად,ეს გამორიცხავს ბეტა-
ამილოიდის პეპტიდის პროდუქციას ფოლაქების
ჩამოყალიბებისთვის,ელიმინაცია ხდება
• მიწებებული ფრაგმენტი ( sAPPα )
გამოთავისუფლდება.იცავს ნეირონს
• გამა-ამილოიდის მიერ ,დარჩენილი ფრაგმენტი
ეწებება მებბრანას,საბოლოოდ ბეტა-ამილოიდს
(სურ.2)
• პატარა ფრაგმენტი გამოდის გარეთ,დიდი კი-
ურთერთქმედებს ბირთთვთან

8. ად-ს მახასიათებელი ნიშანი-ბეტა ამილოიდის ფოლაქები
APP- აქვს ორი გზა-ერთი კარგი, მეორე ცუდი
• გამოიხატება იმაში,რომ ბეტა
სეკრატაზა პირველი ეწებება APP-
ს მოლეკულას და ბეტა-
ამილოიდს გამოათავისუფლება
უჯრედიდან(sAPPβ)
• გამა და ბეტა სეკრატაზა ჭრის
APP- ფრაგმენტს ჯერ კიდევ
ნეირონის მემბრანაში
• ბეტა ამილოიდი იერთებს სხვა
სხვა ბეტა ამილოიდებს და
ოლიგომერებად გარდაიქმნებიან
• ოლიგომერები იზრდება და
უწოდებენ პროტოფიბრილებს და
ფიბრილებს
• ბოლოს მას ემატება სხვა ცილები
და უჯრედული მასალა ეს
ანიჭებს ბას უხსნადობას

9. მახასიათებელი ნიშანი-ნეიროფიბრილების
გროვები
• გადაგვარებული ცილების
გროვებია,მთავარი კომპონენტი tau ცილაა
• დაავადების დროს tau ცილა
არანორმალური რაოდენობს ფოსფატურ
მოლეკულებს იჭერს
• ჰიპერფოსფორილირების დროს tau ცილა
ტოვებს მიკროტუბულას იწყებს სხვა tau
ცილებთან გაერთიანებას
• მიკროტუბულები იშლება ამ პროცესში
და ხდება კოლაფსი
• წყდება ნეირონის შიდა და სხვა
ნეირონებთან ტრანსპორტი და
კომუნიკაცია

10. მახასიათებელი ნიშანი-ატროფია
• ნეირონები კვდება თავის ტვინის დიდ
უბნებში, რაც იწვევს ტვინის ქსოვილის მასიურ
შემჭიდროვებას-ატროფიას;

11. ად-ს მკურნალობა
• ალცჰეიმერის დაავადების
მკურნალობისათვის იყენებენ
აცეტილქოლინერგულ სისტემაზე მოქმედ
პრეპარატებს, ვაზოდილატატორებს, B-ტიპის
ამინოოქსიდაზას ინჰიბიტორებს
(სელეგილინი), არასტეროიდულ ანთებით
საწინააღმდეგო პრეპარატებს, ესტროგენებს
და სხვა.
• აცეტილქოლინერგულ სისტემაზე მოქმედება
მდგომარეობს აცეტილქოლინესთერაზის
ინჰიბიტორების გამოყენებაში.
დღესდღეობით, ჯგუფის პრეპარატებიდან
ყველაზე კარგად შესწავლილია ტ ა კ რ ი ნ ი.
მისი ეფექტი მდგომარეობს იმაში, რომ მას
შეუძლია შექცევადად დაბლოკოს
აცეტილქოლინესთერაზა, რითაც ზრდის
თავის ტვინში აცეტილქოლინის
შემცველობას.პრეპარატი ინიშნება დოზებით
• ტაკრინით თერაპიის ფონზე მცირდება
როგორც კოგნიტური, ისე ქცევითი
დარღვევები.
Tacrine's molecular structure first synthesised by Adrien Albert at the University of Sydney

12. ად-ს მკურნალობა
• გენეტიკურად შექმნილ თაგვების
ხაზში აკუმულირდებოდა გაცილებიტ
ნაკლები ბეტა ამილოიდი
• პიტსბურგის ნაერთი სინთეზირებულ
იქნა(PIB) მეცნიერების მიერ 2004
წელს.
• მეცნიერებმა PIB დაუკავშირეს
ხანმოკლე ნახევარდაშლის პერიოდის
მქონე რადიოაქტიურ იზოტოპს და
სწავლობდნენ PIB-ის გავრცელების
კვალს.
• PIB-ი აკუმულირდებოდა შერჩევითად
თავის ტვინის იმ უნბნებში ,სადაც
დიდი რაოდენობით დაგროვილი იყო
ბეტა-ამილოიდი.
• PIB-ი შესაძლებელია გამოსადეგი იყოს
იმ წამლების ეფექტურობის
დასადგენად,რომლებიც ამცირებენ
ბეტა-ამილოიდის წარმოქმნის
სიხშირეს.

14. გამოყენებული ლიტერატურა
• http://www.slideshare.net/georgegagua2/ss-39921321
• ბიოლოგია. ნ. კემპბელი, ჯ. რისი, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამ-ბა,
2009
• http://www.mkurnali.ge/fsiqonevrologia/nevrologia/4017-ra-aris-alchaimeris-
daavadeba-da-shesadzlebelia-thu-ara-misi-prevencia.html
• http://www.med.ge/index.php/disease/bevrologia-daavadebebi/86-alcheimeri
• https://www.google.com/search?q=alois+alzheimer&client=opera&hs=xli&biw=1093
&bih=535&source=lnms&sa=X&ei=bZuFVdFGzIFR9YOA4AM&ved=0CAUQ_AUoA
A&dpr=1.25
• http://education.ge/index.php?do=definition/view&id=2082
• https://youtu.be/nTTXFEZ7Wfc?t=2m47s
• https://www.youtube.comz/watch?v=k1Rtxxbw7Yg#action=share
• https://www.nia.nih.gov/alzheimers/publication/part-2-what-happens-brain-
ad/hallmarks-ad
• https://simple.wikipedia.org/wiki/Alzheimer's_disease#/media/File:PiB_PET_Images
_AD.jpg
• http://www.adrc.pitt.edu/alzheimers-disease/
• https://www.nia.nih.gov/alzheimers/alzheimers-disease-video

15. მადლობა ყურადღებისთვის