2. Οι άνθρωποι παίρνουν ναρκωτικά γιατί
θέλουν να αλλάξουν κάτι σχετικά με τη ζωή
τους.
3. ΑΙΤΙΕΣ
➔ Η χαλάρωση του οικογενειακού θεσμού. Η
δυσαρμονία και η
έλλειψη επικοινωνίας που επικρατεί μέσα
στην οικογένεια
στρέφει τα παιδιά προς τη φυγή από το σπίτι,
κάπως
πρόωρα και επικίνδυνα, αφού μπορεί να
οδηγήσει στην
αλητεία και τα επακόλουθά της. Οι αιτίες
αυτές συσχετίζονται
4. ➔ Ο αλλοτριωτικός χαρακτήρας των
ανθρώπινων σχέσεων στην
εποχή μας. Η μείωση της προσωπικής
επικοινωνίας, η αποπροσωποποίηση, η
αποξένωση, η μοναξιά, βάζουν σε δοκιμασία
την ψυχική ισορροπία του σύγχρονου
ανθρώπου ο οποίος αναζητάει μια διέξοδο.
Νέοι που δυσκολεύονται να ενταχθούν στην
κοινωνική ζωή μπορεί να ζητήσουν να
ενταχθούν σε κάποια άλλη αντικοινωνική
υποομάδα. Μια τέτοια είναι και των
ναρκωτικών. Ένας από τους λόγους που
5. ➔ Αντιδρά κατά κάποιον τρόπο το άτομο με τα
ναρκωτικά ενάντια στο κοινωνικό
κατεστημένο. Είναι μια μορφή
“ανεξαρτητοποίησης”, επανάστασης και
φυγής, μια προσπάθεια να γίνει
“διαφορετικός” ο νέος από τους μεγάλους,
τους οποίους αμφισβητεί. Θέλει με κάποιον
τρόπο να ξεχωρίσει
6. ➔ Η περιέργεια του νέου να γνωρίσει το
καινούργιο και επιθυμία του να αποκτήσει
εμπειρίες τον ωθούν να κάνει χρήση
εξαρτησιογόνων ουσιών.
7. ➔ Ο προσηλυτισμός από τους άλλους
τοξικομανείς, πουπροσπαθούν να μυήσουν
όσο γίνεται πιο πολλούς στο “πάθος” τους,
να κάνουν κι άλλους όμοιούς τους, γιατί
όταν ένα ελάττωμα μεταδίδεται σε πολλούς,
παύει να είναι δακτυλοδεικτούμενη
εξαίρεση, και ο ίδιος σηκώνει πιο εύκολα το
βάρος του, αφού το μοιράζεται με άλλους
8. Μια σύντομη ιστορική διαδρομή
της χρήσης ουσιών
Η χρήση ψυχοτρόπων ουσιών χάνεται στα βάθη των
αιώνων, σε πρωτόγονες και αρχαίες κοινωνίες,
όταν αποτελούσε μέρος μιας συλλογικής
διαδικασίας, με τελετουργικό χαρακτήρα,
ενταγμένη στο τότε γενικότερο πολιτιστικό
πλαίσιο. Θεωρητικά στόχος ήταν η ενδυνάμωση
των δεσμών του κοινωνικού ιστού της
συγκεκριμένης κοινωνίας. Όμως, ακόμη και σε
αυτές τις τελείως διαφορετικές συνθήκες, η
χρήση ναρκωτικών ήταν απόδειξη αδυναμίας του
ανθρώπινου πολιτισμού να κατανοήσει την
αντικειμενική πραγματικότητα.
9. Όμως η «τοξικομανία» - δηλαδή η χρήση των
ουσιών ως τρόπου ζωής - εμφανίζεται πρώτη φορά
τον 19ο αιώνα. Δηλαδή, η εγκατάσταση της
εξάρτησης ως κοινωνικού φαινομένου γίνεται στη
φάση του περάσματος στον καπιταλισμό. Αρχικά
έπληττε κυρίως τμήματα της νεοδημιουργηθείσας
τότε εργατικής τάξης και σχετιζόταν με τις
άθλιες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας. Με την
ανάπτυξη του καπιταλισμού διαμορφώνονται και οι
προϋποθέσεις εξάπλωσης του φαινομένου, το
οποίο παίρνει πλέον επιδημικές διαστάσεις και
αρχίζει να εκδηλώνεται με τα χαρακτηριστικά της
πολυτοξικομανίας.
10. Οι πιο σημαντικοί σταθμοί
Οι πιο σημαντικοί σταθμοί στην εξάπλωση της χρήσης
ναρκωτικών ουσιών αποδεικνύουν ότι είναι
συνδεδεμένοι άρρηκτα με το καπιταλιστικό σύστημα,
τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και τα μεγαλύτερα
μονοπώλια της φαρμακοβιομηχανίας
● 1805: Παράγεται η μορφίνη για τη φαρμακευτική
αντιμετώπιση των οπιομανών, με αποτέλεσμα χιλιάδες
εξαρτημένους από τη μορφίνη.
11. ● 1839 - 1842: Ο πόλεμος του οπίου. Η Μεγάλη
Βρετανία κηρύσσει τον πόλεμο στην Κίνα με
βασικό στόχο το ελεύθερο εμπόριο του οπίου, που
διεξαγόταν βασικά από Βρετανούς κεφαλαιοκράτες
και η κινέζικη κυβέρνηση το είχε κηρύξει
παράνομο, κατάσχοντας και καταστρέφοντας το
φορτίο αρκετών βρετανικών πλοίων. Το
αποτέλεσμα της βρετανικής νίκης ήταν, από τη
μια με τη συνθήκη της Nanking το 1842 η Κίνα
να μετατραπεί σε βρετανική ημιαποικία, το Χονγκ
Κονγκ να προσαρτηθεί στη Βρετανία και από την
άλλη εκατομμύρια Κινέζοι να ριχτούν στην
εξαθλίωση της τοξικομανίας.
12. ● 1856: Παράγεται η κοκαΐνη για τη φαρμακευτική
αντιμετώπιση των μορφινομανών, με αποτέλεσμα χιλιάδες
εξαρτημένους.
● 1898: Η φαρμακοβιομηχανία BAYER παράγει την ηρωίνη
για τη φαρμακευτική αντιμετώπιση των μορφινομανών. Τα
αποτελέσματα τα βιώνουμε μέχρι σήμερα.
13. ● 1943: Με προεδρικό διάταγμα της χιτλερικής
Γερμανίας, η γερμανική φαρμακοβιομηχανία
HOECHT παράγει τη μεθαδόνη για την
αντιμετώπιση των ηρωινομανών.
● 1958 - 1974: Ιμπεριαλιστικός πόλεμος των ΗΠΑ
στο Βιετνάμ. Το φαινόμενο της τοξικομανίας στον
αμερικανικό στρατό παίρνει μαζικές διαστάσεις,
για να μπορέσουν οι Αμερικανοί στρατιώτες να
αντέξουν τις φρικαλεότητες που οι ίδιοι
προξενούν.
14.
15. ● 2001: Τα αμερικάνικα στρατεύματα εισβάλλουν στο
Αφγανιστάν, οι μόνες εκτάσεις που δε
βομβαρδίζουν είναι οι φυτείες κάνναβης και οπίου.
Ένα χρόνο πριν την ιμπεριαλιστική εισβολή το
Αφγανιστάν παρήγαγε 180 τόνους οπίου. Επτά
χρόνια μετά την αμερικανική εισβολή η παραγωγή
του οπίου στη συγκεκριμένη χώρα φτάνει τους
8.300 τόνους, αύξηση 4.511%(!) και μόνο το 2007
καλλιεργούνται 700.000 στρέμματα κάνναβης. Η
παραγωγή οπίου στο Αφγανιστάν καλύπτει το 93%
της παγκόσμιας παραγωγής.
17. Κατηγορίες και είδη ουσιών
● ΑΝΤΕΛΙΝΑ ΠΑΟΥΝΕΛ
● ΖΩΗ ΤΡΙΤΣΟΥ
● ΑΝΝΑ ΜΠΟΥΝΑΚΗ
● ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΙΤΑΚΗ
18. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΗ
ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΩΝ ΟΥΣΙΩΝ
Διεγερτικές ουσίες :
ΚΑΦΕΪΝΗ : Η καφεΐνη είναι μια ουσία που βρίσκεται στα φύλλα, στους σπόρους και στους καρπούς
περισσοτέρων των 63 ειδών φυτών παγκοσμίως και κυκλοφορεί σε διάφορες μορφές εδώ και
χιλιάδες χρόνια.
ΝΙΚΟΤΙΝΗ : Η νικοτίνη- μαζί με την καφεΐνη και την αιθυλική αλκοόλη (αλκοόλ) - αποτελεί μία
ευρέως χρησιμοποιημένη ουσία στην κοινωνία μας. Απορροφάται εύκολα από κάθε σημείο, εντός ή
εκτός του σώματος
ΑΜΦΕΤΑΜΙΝΗ :Η αμφεταμίνη είναι μια λεπτή, υπόλευκη σκόνη που συνήθως περιέχει μόνο κατά 6 με
10% καθαρή αμφεταμίνη, ενώ το υπόλοιπο 90 % μπορεί να είναι οτιδήποτε: από μπέικιν-πάουντερ
μέχρι καθαρτικό
ΚΟΚΑΪΝΗ : Η κοκαΐνη είναι μία λευκή, άοσμη κρυσταλλική σκόνη που ανήκει στις διεγερτικές
εξαρτησιογόνες ουσίες. Το όνομά της προέρχεται από τον θάμνο Erythroxylon coca, από τον οποίο
και παράγεται.
ΜΕΘΑΜΦΕΤΑΜΙΝΗ :Η μεθαμφεταμίνη είναι μια άσπρη, άοσμη, πικρή, κρυσταλλική σκόνη που
διαλύεται εύκολα στο νερό ή στο οινόπνευμα και ανήκει στις διεγερτικές εξαρτησιογόνες ουσίες.
19. CRACK : Το κρακ ανήκει στην κατηγορία των διεγερτικών. Είναι αποτέλεσμα της επεξεργασίας της υδροχλωρικής
κοκαΐνης με κάλλιο και αιθέρα
Έκσταση : Το ecstasy (MDMA) είναι μία συνθετική ουσία που διεγείρει την λειτουργία του εγκεφάλου,
προκαλώντας έντονες παραισθήσεις και άλλες επιδράσεις όμοιες με εκείνες που προκαλεί η χρήση
αμφεταμινών.
20. Οποιοειδή
ΜΟΡΦΙΝΗ : Η μορφίνη ανήκει στην κατηγορία των οπιούχων αναλγητικών εξαρτησιογόνων ουσιών.
Στην αρχική της μορφή είναι λευκή (αν και πολλές φορές την παραλλάζουν με διάφορα άλλα
χρώματα, κρυσταλλική σκόνη) άοσμη και με πικρή γεύση
ΗΡΩΙΝΗ : Η ηρωίνη ανήκει στις οπιούχες ουσίες και προέρχεται από την κατεργασία του οπίου. Συχνά
της αναφέρεται ως “σκληρό ναρκωτικό”
ΚΩΔΕΪΝΗ :Η κωδεΐνη είναι μια ουσία που βρίσκεται στο όπιο. Αποτελεί ένα από τα πιο συχνά
συνταγογραφούμενα οπιοειδή. Συνήθως συνδυάζεται με την παρακεταμόλη για ανακούφιση από
χαμηλό έως μέτριο πόνο.
ΜΕΘΑΔΟΝΗ : Η μεθαδόνη ανήκει στα οπιοειδή, τα οποία χαρακτηρίζονται ως κατασταλτικές ουσίες,
καθώς επιβραδύνουν τις λειτουργίες του νευρικού συστήματος. Οι ουσίες αυτές χαρακτηρίζονται
από παρόμοια χημική δομή και δράση με τη μορφίνη
21. Κατασταλτικές ουσίες
ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑ :Η δραστική ουσία του αλκοόλ είναι η αιθανόλη ή αιθυλική αλκοόλη. Παλαιότερα, η
αιθυλική αλκοόλη θεωρείτο τονωτικό του νευρικού συστήματος
ΒΑΡΒΙΤΟΥΡΙΚΑ : Τα βαρβιτουρικά είναι συνθετικά παράγωγα της μηλονυλουρίας και έχουν υπνωτικές
ιδιότητες. Μερικά από αυτά έχουν ισχυρή αντισπασμωδική ενέργεια και γι’ αυτό χρησιμοποιούνται στη
θεραπευτική αγωγή των διαφόρων κλινικών μορφών της επιληψης
ΒΕΝΖΟΔΙΑΖΕΠΙΝΕΣ : Οι βενζοδιαζεπίνες παρασκευάστηκαν στα τέλη της δεκαετίας του ’50, αρχικά για να
αντικαταστήσουν τα βαρβιτουρικά, τα οποία αποδείχτηκαν ιδιαίτερα επικίνδυνα στη χρήση τους. Από
τότε, χρησιμοποιούνται από άτομα που πάσχουν από άγχος ή αϋπνίες, καταλήγοντας συνήθως στην
κατάχρηση και εξάρτηση
22. Ινδική Κάνναβη : Κάνναβη είναι ο κοινόχρηστος όρος που αναφέρεται στα διάφορα ψυχοδραστικά
σκευάσματα (φύλλα μαριχουάνας, χασίς και χασισέλαιο) του φυτού της κάνναβης. Η κάνναβη είναι ένα
θαμνώδες φυτό που διακρίνεται για τη μεγάλη του ικανότητα προσαρμογής σε διαφορετικές
κλιματολογικές συνθήκες. Το γένος της κάνναβης ανήκει στην οικογένεια των κανναβοειδών
(Canabaceae) και περιλαμβάνει διάφορα είδη. Τα δυο συνηθέστερα είναι : 1) Η ήμερη κάνναβη
(Cannabis sativa) 2) Η ινδική κάνναβη (Cannabis indica)
23. Παραισθησιογόνες ουσίες
Οι παραισθησιογόνες ουσίες, είτε με τη μορφή φυτών και μανιταριών, είτε
με τη μορφή εκχυλισμάτων από τα παραπάνω χρησιμοποιηθήκαν για
αιώνες, κυρίως σε θρησκευτικές τελετές. Εξαιτίας της ιδιότητάς τους να
προκαλούν αντιληπτικές διαταραχές, όπως οπτικές και ακουστικές
παραισθήσεις, πιστευόταν ότι έχουν την ικανότητα να «ανοίγουν τις πόρτες»
για την έκφραση του ασυνειδήτου.
Τα 4 συνηθέστερα είδη παραισθησιογόνων ουσιών είναι:
● • LSD (Lysergic Acid Diethylamide)
● • Peyote (μεσκαλίνη)
● • Μαγικά μανιτάρια (Psilocybin)
● • P.C.P. (Φαινσυκλιδίνη)
24. Εισπνεόμενες ουσίες ( Αεροζόλ, Κόλλες, Διαλύτες χρωμάτων, Βενζίνη)
Οι εισπνεόμενες ουσίες αποτελούν, τα τελευταία χρόνια, μια δημοφιλή
κατηγορία ουσιών κατάχρησης Οι εισπνεόμενες ουσίες είναι πτητικά αέρια
που χορηγούνται από τη μύτη και το στόμα με την εισπνοή των
αναθυμιάσεων που προκαλούν (όχι των ίδιων των ουσιών). Κυρίως, μιλάμε
για κόλλες, διάφορα αεροζόλ (λακ, αποσμητικά κ.ά.), υγρά/αέρια
αναισθητικά, καθαριστικά (στεγνό καθάρισμα κ.λ.π.), διάφοροι διαλύτες (π.χ.
ασετόν, μπλάνκο, διαλυτικό μπογιάς), αποσμητικά χώρου, μέχρι και κρέμα
σαντιγί σε σπρέι
25. Μια σύντομη ιστορική διαδρομή
της χρήσης ουσιών
Η χρήση ψυχοτρόπων ουσιών χάνεται στα βάθη των
αιώνων, σε πρωτόγονες και αρχαίες κοινωνίες,
όταν αποτελούσε μέρος μιας συλλογικής
διαδικασίας, με τελετουργικό χαρακτήρα,
ενταγμένη στο τότε γενικότερο πολιτιστικό
πλαίσιο. Θεωρητικά στόχος ήταν η ενδυνάμωση
των δεσμών του κοινωνικού ιστού της
συγκεκριμένης κοινωνίας. Όμως, ακόμη και σε
αυτές τις τελείως διαφορετικές συνθήκες, η
χρήση ναρκωτικών ήταν απόδειξη αδυναμίας του
ανθρώπινου πολιτισμού να κατανοήσει την
αντικειμενική πραγματικότητα.
26. Όμως η «τοξικομανία» - δηλαδή η χρήση των
ουσιών ως τρόπου ζωής - εμφανίζεται πρώτη φορά
τον 19ο αιώνα. Δηλαδή, η εγκατάσταση της
εξάρτησης ως κοινωνικού φαινομένου γίνεται στη
φάση του περάσματος στον καπιταλισμό. Αρχικά
έπληττε κυρίως τμήματα της νεοδημιουργηθείσας
τότε εργατικής τάξης και σχετιζόταν με τις
άθλιες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας. Με την
ανάπτυξη του καπιταλισμού διαμορφώνονται και οι
προϋποθέσεις εξάπλωσης του φαινομένου, το
οποίο παίρνει πλέον επιδημικές διαστάσεις και
αρχίζει να εκδηλώνεται με τα χαρακτηριστικά της
πολυτοξικομανίας.
27. Οι πιο σημαντικοί σταθμοί
Οι πιο σημαντικοί σταθμοί στην εξάπλωση της χρήσης
ναρκωτικών ουσιών αποδεικνύουν ότι είναι
συνδεδεμένοι άρρηκτα με το καπιταλιστικό σύστημα,
τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και τα μεγαλύτερα
μονοπώλια της φαρμακοβιομηχανίας
● 1805: Παράγεται η μορφίνη για τη φαρμακευτική
αντιμετώπιση των οπιομανών, με αποτέλεσμα χιλιάδες
εξαρτημένους από τη μορφίνη.
28. ● 1839 - 1842: Ο πόλεμος του οπίου. Η Μεγάλη
Βρετανία κηρύσσει τον πόλεμο στην Κίνα με
βασικό στόχο το ελεύθερο εμπόριο του οπίου, που
διεξαγόταν βασικά από Βρετανούς κεφαλαιοκράτες
και η κινέζικη κυβέρνηση το είχε κηρύξει
παράνομο, κατάσχοντας και καταστρέφοντας το
φορτίο αρκετών βρετανικών πλοίων. Το
αποτέλεσμα της βρετανικής νίκης ήταν, από τη
μια με τη συνθήκη της Nanking το 1842 η Κίνα
να μετατραπεί σε βρετανική ημιαποικία, το Χονγκ
Κονγκ να προσαρτηθεί στη Βρετανία και από την
άλλη εκατομμύρια Κινέζοι να ριχτούν στην
εξαθλίωση της τοξικομανίας.
29. ● 1856: Παράγεται η κοκαΐνη για τη φαρμακευτική
αντιμετώπιση των μορφινομανών, με αποτέλεσμα χιλιάδες
εξαρτημένους.
● 1898: Η φαρμακοβιομηχανία BAYER παράγει την ηρωίνη
για τη φαρμακευτική αντιμετώπιση των μορφινομανών. Τα
αποτελέσματα τα βιώνουμε μέχρι σήμερα.
30. ● 1943: Με προεδρικό διάταγμα της χιτλερικής
Γερμανίας, η γερμανική φαρμακοβιομηχανία
HOECHT παράγει τη μεθαδόνη για την
αντιμετώπιση των ηρωινομανών.
● 1958 - 1974: Ιμπεριαλιστικός πόλεμος των ΗΠΑ
στο Βιετνάμ. Το φαινόμενο της τοξικομανίας στον
αμερικανικό στρατό παίρνει μαζικές διαστάσεις,
για να μπορέσουν οι Αμερικανοί στρατιώτες να
αντέξουν τις φρικαλεότητες που οι ίδιοι
προξενούν.
31.
32. ● 2001: Τα αμερικάνικα στρατεύματα εισβάλλουν στο
Αφγανιστάν, οι μόνες εκτάσεις που δε
βομβαρδίζουν είναι οι φυτείες κάνναβης και οπίου.
Ένα χρόνο πριν την ιμπεριαλιστική εισβολή το
Αφγανιστάν παρήγαγε 180 τόνους οπίου. Επτά
χρόνια μετά την αμερικανική εισβολή η παραγωγή
του οπίου στη συγκεκριμένη χώρα φτάνει τους
8.300 τόνους, αύξηση 4.511%(!) και μόνο το 2007
καλλιεργούνται 700.000 στρέμματα κάνναβης. Η
παραγωγή οπίου στο Αφγανιστάν καλύπτει το 93%
της παγκόσμιας παραγωγής.
