1. ΙΣΠΑΝΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΗ Ισπανία είναι μία χώρα με
σχετικά πλούσιο αρχιτεκτονικό
στοιχείο, καθώς και λαμπρούς
αρχιτέκτονες, που τα έργα τους
έμειναν στην ιστορία. Ανά εποχή η
α ρ χ ι τ ε κ τ ο ν ι κ ή τ η ς
χώρας μεταβάλλεται. Ήρθε,
λοιπόν, η ώρα να γνωρίσουμε τα
π ά ν τ α π ε ρ ί ι σ π α ν ι κ ή ς
α ρ χ ι τ ε κ τ ο ν ι κ ή ς !

2. Οι Ρωμαίοι έφτιαξαν ένα τεράστιο κράτος,
που απλωνόταν σε όλη την Ευρώπη.
Έτσι διάφορα στοιχεία από τον πολιτισμό τους πέρασαν και στον ισπανικό
χώρο, στον οποίον κατοικούσαν οι Ίβηρες, ένας αρχαίος πολιτισμός.
Δείτε ορισμένα έργα των Ρωμαίων στην Ισπανία:
Ρωμαϊκή γέφυρα του Alcantara.
Μέριδα
Το υδραγωγείο της Σεγκόβια.

3. Επί της Χαλιφείας του Ουαλίντ ή Βαλίντ Α' (705-715) οι Άραβες εισέβαλαν στην Ισπανία
καταλαμβάνοντας το Γιβραλτάρ. Αφού νίκησαν τους Βησιγότθους έγιναν κύριοι πολλών
περιοχών. Έτσι μετέδωσαν αρκετά στοιχεία από τον πολιτισμό τους στην Ισπανία. Μέσα
σ’ αυτά περιλαμβάνονται και οι τέχνες και η αρχιτεκτονική. Παρακάτω θα δούμε τέτοιες
επιρροές:
Η Αλάμπρα (Alhambra), «Το
κόκκινο φρούριο») είναι
παλάτι και φρούριο των
Μαυριτανών μοναρχών
στην Γρανάδα, στα νότια
της Ισπανίας και
συγκεκριμένα στην
Ανδαλουσία. Σήμερα είναι
τουριστικό αξιοθέατο
εξαιρετικής Ισλαμικής
αρχιτεκτονικής, παρόλο που πολλές από τις εμφανείς
διακοσμήσεις και οι κήποι είναι πρόσφατες
αποκαταστάσεις των παλαιότερων. Το 1984 η
Αλάμπρα αναγνωρίστηκε ως μνημείο παγκόσμιας
κληρονομιάς από την UNESCO

4. Η Ισπανία, κατά τον Μεσαίωνα ήταν μεγάλο ορμητήριο, λόγω της
γεωγραφικής της θέσης. Έτσι στην ισπανική γη χτίστηκαν
αρκετά κάστρα. Ας δούμε μερικά:
.
Το Κάστρο La Mota ή Castillo de La Mota,
είναι ένα ανακαινισμένο μεσαιωνικό
φρούριο, στην πόλη Medina del Campo
(επαρχία Βαγιαδολίδ). Ονομάζεται έτσι
λόγω της θέσης του σε έναν
υπερυψωμένο λόφο, απ' όπου δεσπόζει
στην πόλη και τις γύρω εκτάσεις.
Το Castillo de Coca είναι το κάστρο που
βρίσκεται στην επαρχία της Σεγκόβια
στην κεντρική Ισπανία. Το κάστρο που
ανήκει στη Βουλή της Alba, χρησιμεύει
τώρα ως ένα τουριστικό αξιοθέατο, αφού
αναφέρεται ως ένα ιστορικό μνημείο της
κυβέρνησης από το 1931.

5. Μπένιντορμ (νότια της Βαλένθιας)
Bodegas Ysios (La Rioja) (Σαντιάγκο Καλατράβα)
Γραφεία Αρχιτεκτόνων Selgas Cano
Ουρανοξύστης του 21ου-αιώνα στο Plaça de les
Glòries Catalanes (Βαρκελώνη)
Ας γνωρίσουμε μερικούς Ισπανούς αρχιτέκτονες…
Οι περιβόητοι ανεμόμυλοι από το
λογοτεχνικό αριστούργημα του Θερβάντες
" Δον Κιχώτης"

6. Ο Εδουάρδο Τορρόχα υ Μιρέτ (1899–1961) ήταν Ισπανός
αρχιτέκτων μηχανικός, πρωτοπόρος στο σχεδιασμό κελυφών
από σκυρόδεμα. Γεννήθηκε στη Μαδρίτη το 1899.
Έζησε στην Ισπανία του 1920 η οποία εκείνο τον καιρό
προσπαθούσε να ξεπεράσει την οικονομική και πολιτική κρίση.
Ενώ η Ισπανία δεν είχε αποθέματα χάλυβα όπως για παράδειγμα
η Αγγλία, ο Torroja αναζητούσε νέα υλικά που δεν κόστιζαν
πολύ. Έτσι έγινε από τους νεωτεριστές στη χρήση του
οπλισμένου σκυροδέματος το οποίο έμαθε όχι μόνο να το
χειρίζεται, αλλά και να το ωθεί στα άκρα της αντοχής του.
To 1932 κέρδισε το εθνικό βραβείο αρχιτεκτονικής, αλλά το 1961
πέθανε στο γραφείο του. Παρακάτω θα δούμε κάποια έργα του:
Η γέφυρα San Telmo στη Σεβίλλη
Σκίτσο του αθλητικού κέντρου
Fronton Recoletos στη Μαδρίτη

7. Ο Αντόνι Γκαουντί (25 Ιουνίου 1852 – 10 Ιουνίου 1926) ήταν σημαντικός
Καταλανός αρχιτέκτονας της Αρ Νουβό. Γεννήθηκε στη Ρέους (νότια
Καταλονία), αλλά σπούδασε και εργάστηκε στη Βαρκελώνη όπου βρίσκονται
και τα πιο σημαντικά έργα του, τα οποία ξεχωρίζουν για το σχεδιασμό τους.
Από τα πολλά του έργα, το τελευταίο του ήταν και το καλύτερό του. Θα το πω
όμως στα ισπανικά: la Sagrada Família, που βρίσκεται στη Βαρκελώνη,
(ελεύθερη μετάφραση: η Αγία Οικογένεια). Για να κατασταλάξει θέλει άλλα 11
χρόνια(!). Κι όμως αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και
ταυτόχρονα μεγάλο αξιοθέατο της πόλης και της ίδιας της χώρας. Το 1926 ο
Γκαουντί πέθανε στη Βαρκελώνη σε ηλικία 74 ετών, αφού 3 μέρες πριν τον
χτύπησε ένα τραμ. Γι’ αυτό και θα χρειαστεί κυριολεκτικά ένας αιώνας για να
ολοκληρωθεί η Σαγράδα Φαμίλια (1926-2026). Παρακάτω θα δούμε κάποια έργα
του στη Βαρκελώνη:
Σαγράδα Φαμίλια
Πάρκο Γκουέλ Κάζα Μπατλιό
2026 σήμερα

8. Ο Χοσέ Μανουέλ Αϊθπουρούα ή Αϊζπουρούα στα
βασκικά (1902 – 1936) υπήρξε ισπανός
αρχιτέκτονας και φωτογράφος, ο εκπρόσωπος
της αρχιτεκτονικής του ορθολογισμού στην
Ισπανία.
Γεννήθηκε στο Σαν Σεμπαστιάν (βορειοκεντρική
Ισπανία), σπούδασε στη Μαδρίτη ( 1921-1927),
ενώ μετά τις σπουδές του παρουσιάζεται σε
αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς για την κατασκευή
ενός μνημείου για τον Πολιτισμό και το 1929 σε
διαγωνισμούς ενός εμπορικού κέντρου στην
Βαλένθια. Ο πολιτικός ακτιβισμός του όμως είναι
αυτός που θα του κοστίσει την ζωή, στις 6
Σεπτεμβρίου 1936 εκτελέστηκε στην φυλακή
Ondarreta στον Σαν Σεμπαστιάν. Παρ’ ότι η ζωή
του ήταν σύντομη, η επιρροή του είναι εμφανής
στον ισπανικό και μη χώρο της αρχιτεκτονικής.
Θα σας το αποδείξω με το παρακάτω έργο του, το
οποίο είναι και το σπουδαιότερο της καριέρας
του.
O ναυτικός όμιλος του Σαν Σεμπαστιάν
(Club Nautico de San Sebastian)

9. Ο Χοσέ Λουίς Σερτ, (1902 Βαρκελώνη- 1983
Βαρκελώνη) ήταν Καταλανός αρχιτέκτονας και
πολεοδόμος, ο οποίος έπαιξε μεγάλο ρόλο στην
ανάπτυξη του κινήματος του μοντέρνου στην
Ισπανία του 20ου αιώνα. Γεννήθηκε στην
Βαρκελώνη και επηρεάστηκε από τα καταλανικά
εργατικά, εθνικά, σοσιαλιστικά κινήματα των
αρχών του 20ου . Το 1939 μεταναστεύει στις ΗΠΑ,
οπού εκεί ασχολείται σε μεγάλο βαθμό με τον
πολεοδομικό σχεδιασμό στις ΗΠΑ και στην
Λατινική Αμερική. Από το 1953 έως το 1969 γίνεται
Πρύτανης της Σχολής Σχεδιασμού του Χάρβαρντ,
όπου και ξεκινά μαθήματα πολεοδομίας. Τέλος
πεθαίνει το 1983 στον τόπο γέννησής του, τη
Βαρκελώνη. Παρακάτω θα δούμε κάποια έργα του:
Holyoke
Center του
παν/μίου
Χάρβαρντ
(1960)
Ίδρυμα Χουάν Μιρό, Βαρκελώνη

10. O Φέλιξ Καντέλα (27 Ιανουαρίου 1910- 7 Δεκεμβρίου
1997) ήταν ισπανός αρχιτέκτονας, γνωστός για την
μεγάλη του συνεισφορά στην ανάπτυξη της
μεξικανικής αρχιτεκτονικής. Θεωρείται ως ο
δημιουργός ενός κατασκευαστικού συστήματος του
οποίου δυο χαρακτηριστικά εξέφραζαν τις τάσεις του
20ου αιώνα: η χρήση οπλισμένου σκυροδέματος και
ο ορισμός του αρχιτεκτονικού χώρου σε σχέση με
την τέταρτη διάσταση, το χρόνο. Γεννήθηκε στην
Μαδρίτη το 1910.
Το 1935 ταξίδεψε στη Γερμανία για να συνεχίσει τις
σπουδές του στην αρχιτεκτονική. Το 1939 ταξίδεψε
στο Μεξικό όπου θα ξεκινούσε την καριέρα του. Ο
Καντέλα απέδειξε την πραγματική φύση και τις
δυνατότητες που διέθετε το οπλισμένο σκυρόδεμα
στις δομικές κατασκευές (θόλους, κελύφη).
Εργάστηκε ως αρχιτέκτονας στο Μεξικό μέχρι το
1949, όπου ξεκίνησε να κατασκευάζει τα
χαρακτηριστικά του λεπτά κελύφη από σκυρόδεμα.
Τέλος πέθανε το 1997, απ’ ότι φαίνεται στο Μεξικό.
Παρακάτω θα δούμε κάποια έργα του στην Πόλη του
Μεξικού, τον τόπο που άκμασε.
Σταθμός του μετρό San
Lazaro
Cosmic Rays Pavilion

11. Διεθνώς γνωστός και βραβευμένος Ισπανός αρχιτέκτονας
και πολιτικός μηχανικός, ο οποίος εργάζεται στη Ζυρίχη.
Γεννήθηκε το 1951 στη Βαλένθια. Το 1975 εγγράφτηκε στο
ελβετικό ομοσπονδιακό ίδρυμα τεχνολογίας (ETH
Ζυρίχης). Η πρώιμη σταδιοδρομία του Καλατράβα
αφιερώθηκε κατά ένα μεγάλο μέρος στις γέφυρες και τους
σταθμούς τραίνων, τα σχέδια για τους οποίους ανύψωσαν
τη θέση του ως πολιτικό μηχανικό με νέα άποψη. Πλέον
σχεδιάζει έργα με παράξενη και υπερσύγχρονη μορφή.
Αλλά…: Όλο και περισσότερο οι πόλεις διαμαρτύρονται
για τα προβλήματα λειτουργικότητας, το υψηλό κόστος
συντήρησης και τις υπερβάσεις κόστους στον τομέα των
κατασκευών. Τα πιο αρνητικά σχόλια προέρχονται από τη
γενέτειρά του Βαλένθια, όπου ο 61χρονος αρχιτέκτονας
έχει δημιουργήσει την Πόλη των Επιστημών και των
Τεχνολογιών. Για την κατασκευή του φουτουριστικού
πάρκου ο Καλατράβα αμείφθηκε με 98 εκατ. ευρώ ενώ το
γενικό κόστος του έργου εκτοξεύτηκε από τα 308 εκατ. του
προϋπολογισμού στο 1,2 δισ. ευρώ! Στην Αθήνα επίσης η
ανακατασκευή του ΟΑΚΑ κόστισε περίπου 1,17 εκατ.
ευρώ. Μόνο η στέγη του σταδίου κόστισε 130 εκατ. με
επιπλέον 6 εκατ. για συντήρηση. Η πεζογέφυρα στη
Λεωφόρο Μεσογείων (φέρεται να ήταν δώρο η μελέτη)
κόστισε 3 εκατ. ευρώ. Παρά ταύτα έχει φτιάξει έργα σ’ όλο
τον κόσμο. Παρακάτω τα έργα του στην Ελλάδα:
ΟΑΚΑ
Πεζογέφυρα του
σταθμού του
μετρό Κατεχάκη
Eπισκευή και μετατροπή του κτιρίου
του οινοποιείου «Αρέθουσα» στη
Χαλκίδα σε διαχρονικό μουσείο - υπό
κατασκευή

12. …Αυτά και πολλά άλλα από τον αρχιτεκτονικό κόσμο της Ισπανίας.
Φυσικά υπάρχουν κι άλλοι αρχιτέκτονες εντός του ισπανικού χώρου,
αλλά επιλέχθηκαν οι πιο επώνυμοι.

13. Πηγές:
ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
Δείτε στα παρακάτω link:
1) Την εξέλιξη της Σαγράδα Φαμίλια
https://www.youtube.com/watch?v=RcDmloG3tXU
2) Μια σύντομη περιήγηση στην Αλάμπρα:
https://www.youtube.com/watch?v=F9L2T8uAtuw
3) Την αραβική αρχιτεκτονική στην Ισπανία
https://www.youtube.com/watch?v=ClxNyNJXBeg
4) Ένα πανόραμα της ισπανικής αρχιτεκτονικής με την εξαίσια μουσική
του περίφημου κιθαρίστα Jesse Cook
https://www.youtube.com/watch?v=WosX2GZVqTM