Μακεδονικός Αγώνας

1. Μιχαέλα Πασπάτη Γ7
2o Γενικό Λύκειο Ηρακλείου
Υπεύθυνη καθηγήτρια:
Μαυρογιάννη Άρια
2014-2015
Μακεδονικός Αγώνας

2.  Ο Μακεδονικός Αγώνας ήταν ένοπλη αντιπαράθεση από το 1904
έως το 1908 που έλαβε μέρος στη Μακεδονία που βρισκόταν υπό
Οθωμανική κατοχή και είχε στόχο την απελευθέρωση της .
Επιπλέον στόχευε στην προφύλαξη της Μακεδονίας από τα
σχέδια επέκτασης των Βουλγάρων. Συμμετείχαν κυρίως έλληνες ,
βούλγαροι και τούρκοι και λιγότερο σέρβοι και ρουμάνοι . Το 1878
η Γαλλία, η Ρωσία και η Αυστρία είχαν λάβει δικαιώματα διοίκησης
στη Μακεδονία γεγονός που δυσκόλεψε την Οθωμανική
αυτοκρατορία να παρέμβει στις συγκρούσεις ελλήνων και
Βουλγάρων.

3.  Στην Μακεδονία οι προσπάθειες για απελευθέρωση
ξεκίνησαν μαζί με την ελληνική επανάσταση το
1821.ακολουθησαν πολλές αποτυχημένες προσπάθειες
από τους έλληνες της Μακεδονίας για ένταξη στο
ελληνικό βασίλειο. Όλες όμως νικηθήκαν από τους
τούρκους. Οι σημαντικότερες από αυτές έγιναν το
1878 και το 1896. Ούτε το ελληνικό κράτος μπορούσε
να βοηθήσει για την ένταξη της Μακεδονίας σε αυτό
λόγο των συνθηκών.

4.  Το 1893 ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη η Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική
Οργάνωση(ΕΜΕΟ) με σύνθημα "Η Μακεδονία στους Μακεδόνες". Σκοπός της ήταν ο
συντονισμός των χριστιανών της Μακεδονίας ώστε να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς
. Αναφέρονταν γενικά στα δικαιώματα του "Μακεδονικού λαού" χωρίς εθνικές ή δογματικές
διακρίσεις. Στην πραγματικότητα όμως ήταν μία Βουλγαρική εθνικιστική οργάνωση που
επιθυμούσε την απόσχιση της Μακεδονίας από την οθωμανική αυτοκρατορία, τον
εκβουλγαρισμό της περιοχής και τέλος την ένταξη της στη Βουλγαρία. Αρχικά ίδρυσαν
Βουλγαρικές εξαρχικες εκκλησίες που δεν υπάγονταν στο οικουμενικό πατριαρχείο, ο
εκκλησιασμός γίνονταν στη βουλγαρική γλώσσα και τα ονόματα των βαπτιζομένων ήταν
βουλγαρικά. Στη συνέχεια ίδρυσαν σχολεία όπου διδασκόταν η βουλγαρική γλώσσα . Η δράση
της ήταν αρχικά επιτυχής αλλά με τον καιρο εγιναν φανερες οι προθέσεις της αφού εκτέλεσαν
ιερείς, δασκάλους αλλά και απλούς πολίτες που τάχτηκαν κατά του εκβουλγαρισμου . Στο
μακεδονικό αγώνα οι κύριοι αντίπαλοι των ελλήνων ήταν οι κομιτατζήδες. Οι ενέργειες τους
ήταν τρομοκρατικές και βίαιες απέναντι στους έλληνες. Περιλαμβάνονταν και Έλληνες που
είχαν αλλάξει πλευρά και υπηρετούσαν τους Βουλγάρους.

5.  Η δράση της ΕΜΕΟ αφύπνισε την κοινή γνώμη
στην Ελλάδα και ως αποτέλεσμα ο Μητροπολίτης
Καστοριά γερμανός ίδρυσε το μακεδονικό
κομιτάτο στην Αθηνά. Αρχικά στάλθηκαν ένοπλοι
κρητικοί και μανιάτες εθελοντές . Το 1904 το
ελληνικό κράτος έστειλε επίσημα στρατό .
σημαντικό γεγονός αποτέλεσε ο θάνατος του
Παύλου μελά(13 Οκτωβρίου 1904) ο οποίος
πέθανε κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων στην
περιοχή της Μακεδονίας και ώθησε πολλούς
άντρες να γίνουν εθελοντές.

6.  Το 1905 έγινε μια σειρά μαχών στην περιοχή της Ζαγκορίτσανης.
Την άνοιξη κατέφθασαν στην περιοχή κομιτατζήδες μαζί με άλλα
στρατιωτικά σώματα. Τα γεγονότα που ακλούθησαν είναι:
- 21 Φεβρουαρίου: πυρπολείται η Μονή Αγίου Νικολάου Κορομηλιάς
και δολοφονείται ο ηγούμενος της Άνθιμος Γιοβανόπουλος.
- 24 Φεβρουαρίου: πυρπολείται η Μονή Αγίου Νικολάου Τσιριλόβου.
- 15 Μαρτίου 1905: δολοφονείται ο δάσκαλος Βασίλειος Μελεγκάνος που
είχε ορισθεί από τον Στέφανο Δραγούμη δάσκαλος στο πλησιέστερο
χωριό .
- 18 Μαρτίου 1905: κομιτατζήδες ανάβουν φωτιά στην Μονή Αγίου
Αθανασίου Ζηκοβίστης που ήταν καταφύγιο Ελλήνων.-25 Μαρτίου
1905: ελληνικά σώματα επιτίθενται στην Βασιλειαδα(Ζαγορίτσανη
τότε) που είχε βοηθήσει στην καταστροφή της Μονής Αγίου Νικολάου
Τσιριλόβου. Οι νεκροί από αυτή την επίθεση έφτασαν τους 60.

7.  Το 1907 η Αγγλία ζήτησε από την Ελλάδα να
σταματήσει την δράση της στην Μακεδονία. Ο Λ.
Κορομηλάς μετά από παράκληση της Τουρκιάς
απομακρύνθηκε από την Θεσσαλονίκη αλλά έγινε
γενικός επιθεωρητής προξενείων γεγονός που
διευκόλυνε την δράση του.
 Το 1908 ο Μακεδονικός Αγώνας ολοκληρώνεται
αφού η επανάσταση των Νεότουρκων εξασφαλίζει
σύνταγμα και δικαιώματα για όλους τους πολίτες,
διατηρώντας έτσι την συνοχή των ελλήνων της
Μακεδονίας.

8. Μακεδονομάχοι
 Παύλος Μελάς
Ο Παύλος Μελάς ήταν αξιωματικός του ελληνικού στρατού, γαμπρός του
Στέφανου Δραγούμη. Στις28 Αυγούστου με το ψευδώνυμο Καπετάν Μίκης
Ζέζας πέρασε τα σύνορα με Μακεδόνες, Λάκωνες και Κρήτες, και στα μέσα
Σεπτεμβρίου στρατοπέδευσε στην περιοχή της Καστοριάς. Στις 13
Οκτωβρίου του 1904 μπήκε στο χωριό Στάτιστα για να αναπαυτεί αυτός
και οι άνδρες του. Όμως, ο Βούλγαρος Μήτρος Βλάχος, επιθυμώντας να
τον βγάλει από τη μέση, ειδοποίησε τις οθωμανικές αρχές. Αμέσως
κατέφθασαν 150 άνδρες οι οποίοι τον τραυμάτισαν σοβαρά και μετά από
μισή ώρα πέθανε.

9.  Γερμανός Καραβαγγέλης
Ήταν μητροπολίτης Καστοριάς και έπαιξε σημαντικό ρόλο στον
μακεδονικό Αγώνα. εκείνος ζήτησε την επίσημη εμπλοκή του
ελληνικού κράτους στον Αγώνα κάτι που τον έκανε μισητό στους
βούλγαρους. Οργάνωσε σώματα με ντόπιους οπλαρχηγούς .
πέθανε στη Βιέννη το 1935. Το 1959 εκδόθηκαν τα
απομνημονεύματα του για τον μακεδονικό Αγώνα.

10.  Ίων Δραγούμης
Ο Ίων Δραγούμης γιος του πολιτικού (μετέπειτα πρωθυπουργού)
στέφανου Δραγούμη, ήταν πολιτικός διπλωμάτης και λογοτέχνης.
Το 1902 έγινε γραμματέας του ελληνικού προξενείου
Μοναστηρίου και άρχισε να προωθεί τα ελληνικά συμφέροντα
στην περιοχή της Μακεδονίας. Έγραψε αξιόλογο συγγραφικό
έργο. Δολοφονήθηκε στις 31 Ιουλίου 1920 από βενιζελικά σώματα
αφού θεωρήθηκε ύποπτος για την απόπειρα δολοφονίας του
ελευθέριου Βενιζέλου.

11.  Καπετάν Άγρας
Ο Τέλλος Άγρας (Σαράντος Αγαπηνός) ήταν Έλληνας αντάρτης
που έλαβε μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα. Ήταν αρχηγός
αντάρτικου σώματος. Συνελήφθηκε στις 3 Ιουνίου με τον
Αντώνη Μιγγα. Στις 7 Ιουνίου απαγχονίστηκαν. Η ιστορία
του έχει αποθανατιστεί στο βιβλίο «Στα μυστικά του Βάλτου»
της Πηνελόπης Σ. Δέλτα.

12.  Παύλος Γύπαρης
Ο Παύλος Γύπαρης ήταν σημαντική στρατιωτική
προσωπικότητα. Συμμετείχε στο Μακεδονικό Αγώνα το
διάστημα 1904-1905. Ήταν αρχηγός των Κρητών.
Επιπλέον, σε επιχείρηση που κατάφεραν να σκοτώσουν
κομιτατζήδες που ήταν μαζεμένοι σε ένα χωρίο για
έναν γάμο. Πήρε μέρος και στην απελευθέρωση της
Σάμου και στους δυο παγκόσμιους.

13.  Ο Μακεδονικός Αγώνας λειτούργησε ως κρίκος για
την απελευθέρωση της Μακεδονίας. Αποτελεί
σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας. Χύθηκε
αίμα και έγιναν πολλές καταστροφές και
πυρπολήσεις. παρόλα αυτά στο μέλλον η Ελλάδα και
η Βουλγαρία θα ξανασυγκρούονταν.
Τέλος ανέκτησε την χαμένη αυτοπεποίθηση των
Ελλήνων από τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του
1897.

15. Βιβλιογραφία
 http://thehistoryofgreece.blogspot.gr/2013/06/1904
-1908.html
 http://history-pages.blogspot.gr/2012/05/1904-
1908.html
 http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE
%BA%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%
B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%B1%CE%B3
%CF%8E%CE%BD%CE%B1%CF%82
 http://www.imma.edu.gr/imma/education/model.ht
ml