Κυπριακό Ζήτημα

1. Όνομα: Θεοδοσία-Μιχαέλα Τσικανδυλάκη
Μάθημα: Ιστορία Γενικής Παιδείας Γ’ Λυκείου
Σχολικό έτος: 2014-2015
Σχολείο: 2ο ΓΕ.Λ. Ηρακλείου Κρήτης
Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Μαυρογιάννη Άρια

3.  Η Κύπρος, που επίσημα ονομάζεται
Κυπριακή Δημοκρατία, αποτελεί
ανεξάρτητη νησιωτική χώρα της
ανατολικής Μεσογείου. Βρίσκεται,
μάλιστα, σε πλεονεκτική θέση, καθώς
συνορεύει θαλάσσια με την Ελλάδα
(Καστελλόριζο), την Τουρκία, την Συρία,
τον Λίβανο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο.

4.  Το Κυπριακό ζήτημα ή Κυπριακό
πρόβλημα, περισσότερο διαδεδομένο
ως «Κυπριακό», αποτελεί ζήτημα
διεθνούς δικαίου. Πρόκειται για την
παράνομη στρατιωτική εισβολή και
κατοχή του βορείου τμήματος της
Κυπριακής Δημοκρατίας από την
Τουρκία. Πιο συγκεκριμένα, η βόρεια
πλευρά της βρίσκεται υπό την κατοχή
της Τουρκίας από το 1974. Το 1983, η
Τουρκία, δρώντας κατά παράβαση
καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων
Εθνών, προέβη στην ανακήρυξη της
λεγόμενης «Τουρκικής Δημοκρατίας της
Βόρειας Κύπρου» (ΤΔΒΚ), η οποία,
όμως, μέχρι σήμερα αναγνωρίζεται
μόνο από την Τουρκία.

5.  Πρωταρχικά, το «Κυπριακό» ήταν αποικιακό ζήτημα. Ιδιαίτερα, προέκυψε
στις 5 Νοεμβρίου 1914, όταν η Αγγλία προσάρτησε την Κύπρο καθιστώντας
την «αποικία του Στέμματος». Οι Άγγλοι, προκειμένου να αντιμετωπίσουν το
αίτημα των Ελλήνων της Κύπρου για αυτοδιάθεση και τη σχετική προσφυγή
της Ελλάδας στον Ο.Η.Ε., ευνόησαν την εμπλοκή της τουρκοκυπριακής
κοινότητας και της Τουρκίας, έχοντας ως βασική επιδίωξη τη μετατροπή του
Κυπριακού σε δικοινοτική διαφορά Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων και
σε διμερή διακρατική διαφορά της Ελλάδας και της Τουρκίας. Έτσι, λοιπόν, η
τουρκική εισβολή στην Κύπρο αποτέλεσε πλέον μονάχα ζήτημα χρόνου,
καθώς, όπως αποδεικνύεται, λίγα χρόνια αργότερα οι Άγγλοι εκπλήρωσαν
την επιδίωξη τους.

6.  Στις 20 Ιουλίου 1974 πραγματοποιήθηκε η εισβολή της Τουρκίας στην
Κύπρο. Το γεγονός, αυτό, αποτελεί αναμφίβολα την πιο τραγική σελίδα στην
πολυτάραχη ιστορία της Κύπρου. Το πλήγμα ήταν βαρύ και ο ανθρώπινος
πόνος απερίγραπτος: 37% του κυπριακού εδάφους καταλαμβάνεται από τα
τουρκικά στρατεύματα και συγχρόνως, το 1/3 του πληθυσμού εκδιώκεται
από τα σπίτια και τις περιουσίες του και προσφυγοποιείται στην ίδια την
πατρίδα του. Οι νεκροί υπολογίζονται στους χιλιάδες, ενώ εκατοντάδες είναι
οι οικογένειες, που ακόμα και σήμερα, αναζητούν και περιμένουν κάποιο
στοιχείο που να εξακριβώνει την τύχη των αγαπημένων τους προσώπων,
που από τότε αγνοούνται.

7.  Η μεταφορά χιλιάδων Τούρκων εποίκων
αποτέλεσε την κύρια τακτική της
επεκτατικής πολιτικής της Τουρκίας. Με
την εφαρμογή αυτής της τακτικής,
αλλοιώνεται ο δημογραφικός χαρακτήρας
της Κύπρου. Συγκεκριμένα, στο
κατεχόμενο τμήμα μεταφέρθηκαν
περισσότεροι από 160.000 έποικοι,
αριθμός υπερδιπλάσιος από τον αριθμό
των Τουρκοκυπρίων. Η παρουσία τους
στην Κύπρο προκαλεί την αντίδραση των
ίδιων των Τουρκοκυπρίων, καθώς
πολιτισμικά αποτελούν ένα ξένο σώμα
προς το νησί.

8.  Ωστόσο, αποδείχθηκε πως η Τουρκία δεν
αρκέστηκε μονάχα σε αυτού του είδους την
επεκτατική πολιτική, αλλά εφάρμοσε και
πολιτική εθνικής κάθαρσης. Όπως
παρατηρείται, δηλαδή, σταδιακά έχουν
εκδιωχθεί οι Ελληνοκύπριοι που παρέμειναν
στις κατεχόμενες περιοχές και από τις 20.000
που ήταν μετά την εισβολή, τώρα είναι
λιγότεροι από 500. Οι άνθρωποι, αυτοί, ζουν
μέσα στο φόβο και την καταπίεση, και τα
δικαιώματά τους στην εκπαίδευση, την
οικονομική δραστηριότητα και την άσκηση
των θρησκευτικών τους καθηκόντων
καταπατούνται. Έτσι, κάθε ίχνος ελληνικής
παρουσίας εξαφανίζεται. Ακόμη και τα
ελληνικά τοπωνύμια αντικαταστάθηκαν με
τουρκικά, οι εκκλησίες και οι τόποι
θρησκευτικής λατρείας συλήθηκαν και
λεηλατήθηκαν και όπως όλα δείχνουν, η
πολιτιστική κληρονομιά της Κύπρου
καταστρέφεται με ταχύτατους ρυθμούς. Σε
συνδυασμό με όλα τα παραπάνω, η Κύπρος
βρίσκεται πλέον και σε πλήρη οικονομική
εξάρτηση από την Τουρκία, καθώς και ως
νόμισμα χρησιμοποιείται η τουρκική λίρα. Ως
αποτέλεσμα, η Άγκυρα μετατρέπει συνειδητά
το κατεχόμενο τμήμα σε τουρκική επαρχία.

9.  Η «μονομερή ανακήρυξη
ανεξαρτησίας» στο κατεχόμενο τμήμα
της Κύπρου στις 15 Νοεμβρίου 1983
αποτέλεσε το αποκορύφωμα της
διχοτομικής πολιτικής της Τουρκίας. Η
αντίδραση της διεθνούς κοινότητας
στην εγκαθίδρυση της λεγόμενης
«Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας
Κύπρου» ήταν άμεση. Ο Οργανισμός
Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), με τα
ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας
541 του 1983 και 550 του 1984,
καταδίκασε έντονα τη μονομερή
ανακήρυξη, την κήρυξε νομικά άκυρη
και ζήτησε την άμεση απόσυρσή της.
Ταυτόχρονα, κάλεσε όλες τις χώρες να
μην την αναγνωρίσουν. Ως
αποτέλεσμα, καμιά χώρα, εκτός από
την Τουρκία, δεν αναγνώρισε το
παράνομο αυτό μόρφωμα.

11.  Ο Νίκος Αναστασιάδης, Πρόεδρος της Δημοκρατίας της
Κύπρου, έχει δεσμευτεί να εργαστεί, καταβάλλοντας
κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε να επιτευχθεί ένας
λειτουργικός και βιώσιμος συμβιβασμός, ο οποίος θα
αντιμετωπίζει τις βασικές ανησυχίες όλων των πολιτών
του νησιού. Πλαίσιο αυτού του συμβιβασμού είναι η
διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική όμως
ισότητα, με μία κυριαρχία και διεθνή προσωπικότητα,
όπως περιγράφεται στα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ. Η
λύση πρέπει να στηρίζεται στα, σχετικά με την Κύπρο,
ψηφίσματα του ΟΗΕ και στις βασικές αρχές του
διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου.
Βέβαια, προκειμένου να είναι βιώσιμος αυτός ο
συμβιβασμός θα πρέπει να απαλλάσσει την Κύπρο από
την κατοχή, να τερματίζει τον εποικισμό, να επανενώνει
το κράτος, το λαό, τους θεσμούς και την οικονομία, και
να κατοχυρώνει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις
βασικές ελευθερίες όλων των Κυπρίων.
Έτσι, λοιπόν, η όποια συμφωνημένη λύση πρέπει να
είναι στο πλαίσιο που δημιούργησε η ένταξη της
Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004.

12.  Συμπερασματικά, παρά τη
συμπεριφορά της Τουρκίας, όπως είναι
φανερό, η ελληνοκυπριακή κοινότητα
έχει σταθερά προταγμένο το χέρι της
συμφιλίωσης και συνεργασίας προς
την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Στόχος
είναι η οικοδόμηση ενός ειρηνικού
μέλλοντος που θα βασίζεται στις αρχές
της αλληλοκατανόησης, της
συναίνεσης, το σεβασμό της
δημοκρατίας και των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων.

14. 1
2
3