Download to read offline
Αναπαράσταση Ηπειρώτικου Γάμου
- 1. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΖΩΗ ΣΧΟΛΕΙΟΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΥ ΓΑΜΟΥ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Η Xορευτική Ομάδα και ο Τραγουδιστικός Όμιλος ενηλίκων των Εκπαιδευτηρίων μας σάς προσκαλούμε να αποτινάξετε τον ζυγό της καθημερινότητας και να γευτείτε μαζί μας την ιαματική δράση της αναπαράστασης του Ηπειρώτικου Γάμου, που θα πραγματοποιηθεί στο προαύλιο της Σχολής μας «θα γνωρίσουμε τον εαυτό μας, αν γνωρίσουμε τη ρίζα μας» Ιωάννης θεοδωρακόπουλος Σάββατο, 31 Μαΐου 2014, 7.30΄μ.μ.
- 2. « Χ ρε ι ά ζ ε τ α ι κ ά π ο ι α τ ε λ ε τ ή » λ έ ε ι η α λ ε π ο ύ σ τ ο ν π ρ ί γ κ η π α . « Τ ι π ά ε ι ν α π ε ι τ ε λ ε τ ή » ρ ω τ ά ο μ ι κ ρ ό ς π ρ ί γ κ η π α ς . « Ε ί ν α ι α υ τ ό π ο υ έ χ ε ι ξ ε χ α σ τ ε ί α π ό κ α ι ρ ό . Α υ τ ό π ο υ κ ά ν ε ι μ ι α μ έ ρ α ν α μ η ν μ ο ι ά ζ ε ι μ ε τ ι ς ά λ λ ε ς , μ ι α ώ ρ α μ ε τ ι ς ά λ λ ε ς ώ ρ ε ς . Υ π ά ρ χ ε ι γ ι α π α ρ ά δ ε ι γ μ α , μ ι α τ ε λ ε τ ή σ τ ο υ ς κ υ ν η γ ο ύ ς . Χ ο ρ ε ύ ο υ ν τ η ν Π έ μ π τ η μ ε τ α κ ο ρ ί τ σ ι α τ ο υ χ ω ρ ι ο ύ . Η Π έ μ π τ η λ ο ι π ό ν ε ί ν α ι μ ι α υ π έ ρ ο χ η μ έ ρ α . Π ά ω κ α ι κ ά ν ω β ό λ τ α ί σ α μ ε τ ο α μ π έ λ ι . Α ν ο ι κ υ ν η γ ο ί χ ό ρ ε υ α ν ο π ο τ ε δ ή π ο τ ε , ο ι μ έ ρ ε ς θ α έ μ ο ι α ζ α ν ό λ ε ς , κ ι ε γ ώ δ ε ν θ α ε ί χ α π ο τ έ δ ι α κ ο π έ ς . » de Saint-Exupéry, Ο μικρός Πρίγκηπας Καλέσματα Μεταφορά ξύλων για τα καζάνια Στολισμός φλάμπουρου Στολισμός νύφης Ξύρισμα γαμπρού Ψίκι (γαμήλια πομπή) Υποδοχή γαμπρού και συγγενών του Ξεκίνημα νύφης Στέψη Υποδοχή νιόπαντρων στο σπίτι του γαμπρού Χορός Δείπνο γάμου Στο σπίτι του νούνου Αποχώρηση νούνου Αποχώρηση συμπεθέρων Νύφη Γαμπρός Νούνος Νούνα Πατέρας γαμπρού Πατέρας νύφης Μάνα γαμπρού Μάνα νύφης Αδέρφια γαμπρού-νύφης Παπάς Μπαρμπέρης Προξενήτρα Αγόρι γιούκου Αγόρια καλεσμάτων Πρωτοσυμπέθερος Παραπεθερός Συγγενείς γαμπρού Συγγενείς νύφης Στολίστρες νύφης Σχαριάτης Βλάμης Γυναίκες για τα ξύλα Μπαϊρακτάρης Γυναίκες για μεταφορά προικιών Δάσκαλος Ψάλτης ΦΑΣΕΙΣ ΓΑΜΟΥ ΠΡΟΣΩΠΑ ΓΑΜΟΥ Διάθεση εισιτηρίων μέχρι εξαντλήσεως και όχι αργότερα από την 28η Μαΐου 2014.
- 3. Παραθέτουμε μερικά απότα τραγούδια που θα τραγουδήσει στην τελετή του γάμου ο Τραγουδιστικός Όμιλος της Σχολής. Όταν γυναίκες από το σόι του γαμπρού θα μεταφέρουν ζαλωμένες ξύλα από το δάσος, που θα χρειαστούν, για να βράσουν στα καζάνια τα φαγητά του γάμου, θα τραγουδούν: Του καλού γαμπρού η μάνα όλη τούτ’ την εβδομάδα τίποτα δουλειά δεν κάνει, όλο δρόμους καθαρίζει, όλο δρόμους καθαρίζει, μήλα, ρόιδα τους γεμίζει, όλο μήλα κι όλο ρόιδα κι όλο κόκκινα μανούσια. και Τρώτε για να πίνουμε, μωρέ παιδιά, τρώτε για να πίνουμε, ντουλμπέρια μου, κι αύριο στράτες έχουμε, μωρέ παιδιά, κι αύριο στράτες έχουμε, ντουλμπέρια μου. Στράτες και στρατέματα, μωρέ παιδιά, στράτες και στρατέματα, ντουλμπέρια μου. Στης Μουργκάνας τα βουνά, μωρέ παιδιά, που’ ν’ τα σπίτια τα ψηλά, ντουλμπέρια μου. Νύφη για να πάρουμε , μωρέ παιδιά, νύφη για να πάρουμε, ντουλμπέρια μου. Κι αν δε μας τη δώσουνε, μωρέ παιδιά, κι αν δε μας τη δώσουνε, ντουλμπέρια μου, πόλεμο θα στήσουμε, μωρέ παιδιά, πόλεμο θα στήσουμε, ντουλμπέρια μου, κι όποιον έβρει ο θάνατος, μωρέ παιδιά όλοι θα τον κλάψουμε, ντουλμπέρια μου. Όταν θα στολίσουν το «μπαριάκι» στο σπίτι του γαμπρού, θ’ακουστεί το τραγούδι: Ποιος αρματώνει φλάμπουρο με την ελιά στο χέρι. Ποιος αρματώνει φλάμπουρο με την ευχή της μάνας. Ποιος αρματώνει φλάμπουρο Με μήλο και με ρόιδο και την ελιά στο χέρι. Τη μέρα του γάμου θα’ρθει και ο μπαρμπέρης, για να ξυρίσει τον γαμπρό την ώρα αυτή θα του τραγουδούν : Τράβα, μπαρμπέρη, τράβα και τρίχα μην αφήσεις και τον ασχημίσεις, και τον ασχημίσεις προς τον πεθερό του, προς τον πεθερό του, προς την πεθερά του, προς την πεθερά του, προς το γυναικοσόι. Στο σπίτι της νύφης οι φιλενάδες της (στολίστρες) θα τη χτενίσουν και θα τη στολίσουν, τραγουδώντας: Άι συντρόφισσες καλές κοπέλες, για στολίστε την καλά τη νύφη, να τη δει ο γαμπρός να του αρέσει. Άι συντρόφισσες καλές κοπέλες, θα’ρθει ένας καιρός να χωριστούμε. Άι συντρόφισσες καλές κοπέλες, θα’ρθει άλλος καιρός ν’ανταμωθούμε σ’άλλο σύνορο και σ’άλλους τόπους Στο ξεκίνημα του γαμπρού από το σπίτι του ακούγεται το τραγούδι: Κίνα, δέντρο μ’ , κίνα, κίνα, κυπαρίσσι, για να βρεις τη λεύκα, να την κάνεις ταίρι. Την ξανθομαλλούσα, την γαϊτανοφρυδούσα, τη λιανοκαμωμένη και τη χαϊδαμένη. Κίνα, δέντρο μ’ , κίνα, κίνα, κυπαρίσσι, για να βρεις το φεγγάρι και να το πυρώσεις, για να λάμψει ο τόπος, να διαβεί το ψίκι, να διαβεί το ψίκι τούτην άσπρη μέρα. Για την είσοδο στον χώρο της εκδήλωσης απαραίτητη η επίδειξη του εισιτηρίου. «Όργανα» ( λαϊκοί οργανοπαίχτες) Κλαρίνο :Κωτσίνης Γεώργιος Βιολί:Κόττoρος Εμμανουήλ Λαούτο:Κωνσταντίνου Θωμάς Ντέφι:Γαλάνης Βασίλειος Τραγούδι: Σάββας Σιάτρας .
- 4. Ξύπνα, περδικομάτα μου, μωρέ,κι ήρθα στο μαχαλά σου. Χρυσές πλεξούδες σου’φερα, μωρέ, να πλέξεις τα μαλλιά σου. Κι αν δε σε φτάσουνε αυτές, μωρέ, πάρε και τις δικές μου. Δεν το’ξερα, λεβέντη μου, μωρέ, πως τα’χεις για τ’εμένα, να γίνω γης να με πατείς μωρέ, γιοφύρι να περάσεις, να γίνω κι ασημόκουπα, μωρέ, να σε κερνώ να πίνεις. Εσύ να πίνεις το κρασί, μωρέ, κι εγώ να λάμπω μέσα, πως λάμπει ο ήλιος του Μαγιού, μωρέ, τ’ Αυγούστου το φεγγάρι. και από το σόι της νύφης το: Έβγα, μάνα, δες τον ήλιο, αν βασίλεψε, να φύγω, κι αν είν’ γρήγορα, να κάτσω. Βγήκα εγώ, μωρ’ πέρδικά μου, κι είναι γρήγορα ακόμα. Έβγα συ, μωρ’αδερφή μου, έβγα συ και δες τον ήλιο, Βγήκα εγώ, μωρ’αδερφή μου, κι είναι γρήγορα ακόμα. Έβγα συ, μωρέ πατέρα, έβγα συ και δες τον ήλιο, Βγήκα ’γω, μωρ’ θυγατέρα, κι είναι γρήγορα να κάτσεις. Έβγα δες και το φεγγάρι, ήρθε ο νιος, για να με πάρει, ήρθε ο νιος, για να με πάρει, συμπεθέροι και κουμπάροι. και ακολουθεί: Άιντε πήγαινα το δρόμο δρόμο, ρόιδο και βασιλικό. Άιντε το στρατί, το μονοπάτι, ρόιδο και βασιλικό. Άιντε βρίσκω μια μηλιά στο δρόμο, ρόιδο και βασιλικό. Άιντε με τα μήλα φορτωμένη, ρόιδο και βασιλικό. Άιντε άπλωσα να πάρω ένα, ρόιδο και βασιλικό. Άιντε και μου τσάκισε το χέρι ρόιδο και βασιλικό. Άιντε τα’χει ο αφέντης μετρημένα, ρόιδο και βασιλικό. Άιντε κι η κυρά λογαριασμένα, ρόιδο και βασιλικό. Όταν το ψίκι πλησιάζει στο σπίτι της νύφης, θ’ ακουστεί από το σόι του γαμπρού το τραγούδι: Διάθεση εισιτηρίων μέχρι εξαντλήσεως και όχι αργότερα από την 28η Μαΐου 2014.
- 5. Μέσα στο σπίτιτης νύφης οι συμπέθεροι τρώγοντας τηγανητά αυγά θα τραγουδήσουν: Δεν ήρθαμαν για φαΐ για πιεί, ροδιά μου, ροδιά μου, κι ούτε για το σεργιάνι, ροδιά μου, λουλουδιά μου. Μας είπαν πως είσ’όμορφη, ροδιά μου, ροδιά μου, κι ήρθαμε να σε δούμε, ροδιά μου, λουλουδιά μου. Έχεις αγγελικό κορμί, ροδιά μου, ροδιά μου, και μέση δαχτυλίδι, ροδιά μου, λουλουδιά μου. Εν τω μεταξύ πλησιάζει η ώρα που πρέπει η νύφη να ξεκινήσει για την εκκλησία. Η συγκίνηση είναι μεγάλη, τα μάτια όλων έχουν υγρανθεί, αλλά το τραγούδι, τραγούδι: Μήλο μου κατακόκκινο, τι στέκεις μαραμένο, βαριά βαλαντωμένο. Χωρίζομ’ τη μανούλα μου και στέκω μαραμένο, βαριά βαλαντωμένο. Χωρίζομ’ τον πατέρα μου και στέκω μαραμένο, βαριά βαλαντωμένο. Χωρίζομ’ τ’αδερφάκια μου και στέκω μαραμένο, βαριά βαλαντωμένο. Χωρίζομ’ τα ξαδέρφια μου και όλους τους γειτόνους. Ευχήσου με, μανούλα μου, τώρα στο κίνημά μου. Τώρα στο κίνημά μου, στο συμπροβόδισμά μου. Ώρα καλή σου, κόρη μου, κι η Παναγιά μαζί σου. Ήρθε η ώρα που η νύφη πρέπει να προσευχηθεί για τελευταία φορά στο πατρικό εικονοστάσι και να αποχωριστεί τους αγίους του σπιτιού της. Η συγκίνηση σπαραξικάρδια, τα δάκρυα βροχή, οι τραγουδιστάδες και οι οργανοπαίχτες παίζουν και τραγουδούν: Για την είσοδο στον χώρο της εκδήλωσης απαραίτητη η επίδειξη του εισιτηρίου.
- 6. Ω, σ’αφήνω γεια,μανούλα μου. Ω, σ’αφήνω γεια, πατέρα μου. Ω, σ’αφήνω γεια, καλή μου γειτονιά. Ω, αφήνω γεια στ’αδέρφια μου. Ω, αφήνω γεια στο σόι μου. Ω, για ιδέστε την, ω για ιδέστε την, ω, για ιδέστε την πώς περπατεί ω, σαν άγγελος με το σπαθί. Ω, για ιδέστε την την πέρδικα ω, πώς περπατεί λεβέντικα. Ω, για δες μαλλιά βαμμένα με καραμπογιά. Ω, για δες μαλλιά που κρέμονται. Ω, τις πλάτες που τα χαίρονται. Στη συνέχεια οι συγγενείς του γαμπρού πειράζουν τους συγγενείς της νύφης: Σας επήραμε τη νύφη, σας χαλάσαμε το σπίτι, σας χαλάσαμε το σπίτι, σας το κάναμε καλύβα. Από το σόι της νύφης απαντούν: Σήμερα πήρατε εσείς, αύριο παίρνουμε εμείς. Τέτοια και καλύτερη, τέτοια κι ομορφότερη. Μετά την τέλεση του μυστηρίου όλοι ξεκινούν για το σπίτι του γαμπρού, πάντα με το τραγούδι στα χείλη και τη χαρά ζωγραφισμένη στα πρόσωπα. Εδώ θα χαρούμε όμορφα και συγκινητικά στιγμιότυπα και θα ακουστούν τα τραγούδια: Πέζε νύφη, δεν πεζεύω, θέλω τάμα να πεζέψω. Τάμα από τον πεθερό μου κι ύστερα να ξεπεζέψω. Τάμα από την πεθερά μου κι ύστερα να ξεπεζέψω. Τάμα από τα αντραδέρφια κι ύστερα να ξεπεζέψω. Έβγα πεθερά, στη σκάλα με το μέλι, με το γάλα, με το μέλι, με το γάλα, με τη ζάχαρη στο στόμα. Ρίξε ρύζι να ριζώσουν, σαν το στάρι να φυτρώσουν, τα παιδιά σου να προκόψουν. Η πομπή τώρα κατευθύνεται με τραγούδι και χορό προς την εκκλησία για τη στέψη. Όταν φθάνουν στην εκκλησία, ακούγεται το τραγούδι: Εκκλησιά μου κουκλωτή, κουκλωτή, καμαρωτή, όπως δέχεσαι κεριά τη μεγάλη Πασχαλιά, δέξου τούτα νιόγαμπρα και τα πρωτοστέφανα. Βλόγησέ τα να προκόψουν και καλούς καρπούς να δώσουν. Χάρη δώσε και ευχή, για ν’ανθίσουν, να καρπίσουν, πέντε γιους να αποκτήσουν, πέντε γιους, μια θυγατέρα που να μοιάζει του πατέρα. Διάθεση εισιτηρίων μέχρι εξαντλήσεως και όχι αργότερα από την 28η Μαΐου 2014.
- 7. 1) Τη νύφημας για ιδέστε την 2) για ’κουσε, κυρά νύφη 3) που ’σουν ψες το βράδυ, νύφη 4) Ματάκια (αυτά τα χέρια) 5) Ώξω πλάτυνε χορέ 6) Ρηγόπουλο παντρεύεται 7) Κουμπάρε, που στεφάνωσες 8) Σπαράξου νούνε απ’ αυτού 9) Ποιος τον κάνει τούτο γάμο 10) Χαρά στη μάνα του γαμπρού 11) Πατέρα που μ’ ανάθρεψες 12) Αξίζει η μέρα η σημερινή 13) Σήμερα άσπρος ουρανός 14) Ένας λεβέντης χόρευε 15) Κέρνα, νουνέ, την τάβλα σου 16) Το πίνει ο νούνος το κρασί 17) Ήρθε ο καιρός να φύγουμε 18) Στο καλό, καλέ μας νούνε 19)Παπαδιά 20)Ποταμιά 21)Φράσια Για την είσοδο στο χώρο της εκδήλωσης απαραίτητη η επίδειξη του εισιτηρίου. Ως τα μεσάνυχτα οι οργανοπαίχτες θα παίξουν και θα τραγουδήσουν στην αυλή του γαμπρού πολλούς και ωραίους γαμήλιους σκοπούς, όπως: « Σήμερα ο άνθρωπος πέταξε από πάνω του, μαζί με τα άλλα, και την παράδοση και βρέθηκε σ’ ένα χάος. Αυτό το χάος το λέει ελευθερία. » Φώτης Κόντογλου
- 8. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Ο ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ (ΘεόδωροςΔεύτος) ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ (Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων) ΠΩΓΩΝΙ- ΔΕΡΟΠΟΛΗ (Πρεσβυτ. Χρήστος Μ.Μάτσιας) www.zois-school.gr Γραμματεία: Αβέρωφ 12 – 14, Αργυρούπολη Τηλέφωνα.: 210 9617814 – 210 9617817, Fax:210-9617817 e-mail: info@zois-school.gr ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ευχαριστούμε όλους όσους με την ευγενική τους συμπαράσταση στήριξαν την αναπαράσταση του Ηπειρώτικου Γάμου και ιδιαίτερα: τον Σύλλογο Ηπειρωτών Γλυφάδας «Η ΠΙΝΔΟΣ» τον Σύλλογο Ηπειρωτών Ελληνικού «ΤΟ ΖΑΛΟΓΓΟ» τον Χορευτικό Όμιλο Ελληνικής Παράδοσης «Ο ΣΤΑΥΡΑΕΤΟΣ» την Ένωση Ηπειρωτών Βύρωνα τον Λαογραφικό Χορευτικό Όμιλο «ΧΟΡΟΠΟΛΙΣ» τη Χαλκοτεχνική του κ.Λιαμίρα Μπάμπη Η πρόσκληση ισχύει εφόσον προμηθευτείτε από το Γραφείο Κίνησης της Σχολής μας εισιτήριο στη συμβολική τιμή των 7 ευρώ ή 5 ευρώ. Στο γαμήλιο δείπνο θα προσφερθούν: προβατίνα με κριθαράκι, πίτες, φέτα, σαλάτα και κρασί με ελεύθερη κατανάλωση. Διάθεση εισιτηρίων μέχρι εξαντλήσεως και όχι αργότερα από την 28η Μαΐου 2014. ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Δεληβοριά Μάγια ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Ζώης Γεώργιος ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΧΟΡΟΥ: Μαρκαντώνης Δημήτρης ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ: Κώτσος Βαγγέλης ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΣΚΗΝΙΚΩΝ: Γιουλβανίδου Βικτωρία ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΗΧΟΥ: Πάντος Αλέξανδρος ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΥ: Ισαακίδης Άγγελος « Ένας λαός που έχει χάσει την παράδοσή του, είναι σαν τον άνθρωπο που έχει χαμένο το μνημονικό του, που έχει πάθει αμνησία. » Φώτης Κόντογλου