Η ρευστότητα του σύγχρονου οικονομικού περιβάλλοντος, ως αποτέλεσμα των σημαντικών τεχνολογικών εξελίξεων, της κλιματικής αλλαγής, της πανδημίας και των αλλαγών που λαμβάνουν χώρα στο γεωπολιτικό περιβάλλον, καθιστούν την οικονομική επιστήμη ως αναγκαία γνώση ζωής που θα βοηθήσει τους πολίτες να αντιλαμβάνονται και να προσαρμόζουν ταχύτερα την συμπεριφορά τους στις εκάστοτε οικονομικό-κοινωνικές συνθήκες. Για τους λόγους αυτούς, η χώρας μας περισσότερο από ποτέ πρέπει να αναμορφώσει το ταχύτερο δυνατό τα προγράμματα σπουδών και ταυτόχρονα να ενισχύει την υποτυπώδη σήμερα οικονομική εκπαίδευση των Ελλήνων μαθητών. Αντίθετα με άλλες χώρες που επενδύουν στην οικονομική εκπαίδευση, στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ακριβώς το αντίθετο φαινόμενο, δηλαδή μια συρρίκνωση των οικονομικών μαθημάτων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Οι ανωτέρω διαπιστώσεις είναι σημαντικό να μη παραμένουν σε θεωρητικό και μόνο επίπεδο, αλλά να τεκμηριώνονται. Για τον λόγο αυτό το περιοδικό ΞΕΝΟΦΩΝ, σε συνεργασία με το Πρόγραμμα Σπουδών στις Επιστήμες της Αγωγής και της Εκπαίδευσης του ΟΠΑ αποφάσισαν να διεξάγουν από κοινού «Έρευνα για την αναγκαιότητα ενίσχυσης της οικονομικής εκπαίδευσης στο Λύκειο», με στόχο να καταγραφεί η άποψη που οι μαθητές – και όχι οι οικονομολόγοι εκπαιδευτικοί – έχουν για την διδασκαλία των οικονομικών. Σήμερα, οι μόνες οικονομικές γνώσεις που παρέχονται στους Έλληνες μαθητές που φοιτούν στο Γενικό Λύκειο προέρχεται από το μάθημα «Αρχές Οικονομικής Θεωρίας» και προσφέρεται αποκλειστικά στους μαθητές της κατεύθυνσης «Οικονομίας & Πληροφορικής» της Γ Λυκείου. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δύο στους τρεις μαθητές που αποφοιτούν από το Γενικό Λύκειο δεν έχει έρθει ποτέ σε επαφή με την οικονομική επιστήμη.
2. Επιστημονική Ομάδα
Δρ. Βασιλική Μπρίνια, Επιστημονική Υπεύθυνη
και Διδάσκουσα του Προγράμματος Σπουδών
στις Επιστήμες της Αγωγής και της Εκπαίδευσης
του ΟΠΑ
Κωνσταντίνα Αντωνοπούλου, Αλέξανδρος
Δήμος, Χρήστος Κατσιώνης, Μέλη της
Επιστημονικής Ομάδας του Προγράμματος
Πρέντζας Παναγιώτης – Οικονομολόγος
εκπαιδευτικός στα εκπαιδευτήρια Αυγουλέα -
Λιναρδάτου
2
3. Καινοτόμες Δράσεις
Προγράμματος
Εκπαίδευση, Επιχειρηματικότητα και Πολιτισμός
Μαθήματα Ζωής στο Σχολείο
3
Παιδαγωγικά ρεύματα - Célestin Freinet
Εκπαιδεύοντας εκπαιδευτικούς μέσα από την Τέχνη -
TEPArt AUEB
Διεξαγωγή Έρευνας σε συνεργασία με εγχώριους και
διεθνείς φορείς
4. 4
4 2
1
3
Οικονομική
Εκπαίδευση
Μελέτη της στάσης των μαθητών
όλων των τάξεων του Γενικού Λυκείου
για την οικονομική επιστήμη
Ανάδειξη της μη ισότιμης
προετοιμασίας των μαθητών που
φοιτούν στην Γ’ τάξη του Λυκείου
στην κατεύθυνση «Οικονομίας
& Πληροφορικής»
Ανάδειξη της αναγκαιότητας
ενίσχυσης των οικονομικών
μαθημάτων στο Γενικό Λύκειο
Ανανέωση του Αναλυτικού
Προγράμματος Σπουδών
που προωθεί το
Υπουργείο Παιδείας
και το Ινστιτούτο
Εκπαιδευτικής Πολιτικής
Στόχοι
έρευνας
5. Διάρκεια:
Φεβρουάριος – Μάρτιος 2022
Μέθοδος:
Ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο
Google Forms
Επεξεργασία δεδομένων:
SPSS & Excel
GDPR:
Δεν έγινε συλλογή προσωπικών δεδομένων
Περιγραφή
έρευνας
9. 1. Επάρκεια και σπουδαιότητα των οικονομικών
γνώσεων
2. Αναγκαιότητα διδασκαλίας των οικονομικών
και σε άλλες τάξεις του Λυκείου πέραν της Γ’
3. Διδασκαλία των οικονομικών και σύνδεση τους
με μελλοντικές σπουδές
Ερευνητικά ερωτήματα
9
11. 11
0 2
28
135
189
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
1 2 3 4 5
Σε ποιο βαθμό θεωρείς ότι τα οικονομικά είναι μία βασική γνώση
χρήσιμη για τη ζωή κάθε πολίτη;
Σχεδόν όλοι οι ερωτηθέντες μαθητές/-τριες (91%) απάντησαν ότι θεωρούν πολύ ή
εξαιρετικά χρήσιμες τις οικονομικές γνώσεις ως εφόδιο για την ζωή κάθε πολίτη.
12. 12
Μόλις το 20,4% (Ν=72) να θεωρεί ότι λαμβάνει αρκετά ή απόλυτα επαρκείς
οικονομικές γνώσεις στο Γενικό Λύκειο
15
36.2
28.4
15
5.4
0
5
10
15
20
25
30
35
40
1 2 3 4 5
Σε τι βαθμό θεωρείς ότι λαμβάνεις επαρκείς οικονομικές γνώσεις στο
λύκειο;
13. 13
Η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων (83,3%) θεωρεί πολύ ή εξαιρετικά
χρήσιμη την δημιουργία κατεύθυνσης «Οικονομίας & Πληροφορικής» και στην Β’
Λυκείου ώστε να επεκταθεί περαιτέρω η διδασκαλία των οικονομικών.
5 9
45
92
203
0
50
100
150
200
250
1 2 3 4 5
Σε τι βαθμό θεωρείς ότι θα ήταν χρήσιμο να δημιουργηθεί κατεύθυνση
"Οικονομίας & Πληροφορικής" στη Β λυκείου;
14. 14
Το 77,6% των ερωτηθέντων (Ν=274) θεωρεί πολύ ή εξαιρετικά άδικο το γεγονός ότι το
μάθημα των Οικονομικών είναι το μοναδικό πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα που
δεν έχει συνέχεια από την Β’ προς την Γ’ Λυκείου.
8 21
51
104
170
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
1 2 3 4 5
Το μάθημα των Οικονομικών είναι το μόνο πανελλαδικά εξεταζόμενο
μάθημα που δεν έχει συνέχεια από την Β προς την Γ λυκείου. Σε τι βαθμό
θεωρείς ότι αυτό αδικεί τους μαθητές της κατεύθυνσης "οικονομίας &
πληροφορικής";
16. 16
48.7
44.2
22.3
50.3
16.2
55.3
Στην Α Λυκείου ως
μάθημα γενικής παιδείας
Στη Β Λυκείου ως
μάθημα γενικής παιδείας
Στη Β Λυκείου ως
μάθημα στην θετική
κατεύθυνση
Στη Β Λυκείου ως
μάθημα στην
κατεύθυνση "Οικονομίας
& Πληροφορικής"
Στη Γ Λυκείου ως
μάθημα γενικής παιδείας
Στη Γ Λυκείου ω μάθημα
στην κατεύθυνση
"Οικονομίας &
Πληροφορικής"
Σε ποια τάξη ή σε ποιες τάξεις πρέπει να διδάσκονται τα οικονομικά; (Απόψεις
μαθητών/-τριών της Γ' Λυκείου [Ν=197] σε ποσοστό %)
17. 17
Το 67,2% απάντησε ότι είναι από αρκετά έως πάρα πολύ πιθανό να ακολουθήσουν
οικονομικές σπουδές μετά την αποφοίτηση.
18. 18
Παρατηρείται μια αύξηση εκείνων που θεωρούν από αρκετά έως πάρα πολύ πιθανό να
στραφούν σε οικονομικές σπουδές (73,7%), γεγονός που πιθανότατα οφείλεται στο ότι
οι εν λόγω μαθητές είτε διδάσκονται ήδη οικονομικά.
12.6
13.7
15.3
25.9
32.5
0
5
10
15
20
25
30
35
1 2 3 4 5
Μαθητές Γ Λυκείου που θεωρούν πιθανό στο μέλλον να σπουδάσουν
οικονομικά σε προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό επίπεδο
20. Οι μαθητές όλων των
τάξεων ενδιαφέρονται
για την οικονομική
επιστήμη, είτε σε
προπτυχιακό είτε σε
μεταπτυχιακό επίπεδο,
αν και η πλειοψηφία δεν
θεωρεί ότι λαμβάνει τις
απαραίτητες γνώσεις
που χρειάζεται από το
Λύκειο.
1
Συμπεράσματα
έρευνας
21. 2
Ανάγκη ενίσχυσης της
οικονομικής εκπαίδευσης
με την ευκαιρία του νέου
προγράμματος σπουδών
που προωθεί το
Υπουργείο Παιδείας και
το Ι.Ε.Π. και προσθήκη
μαθήματος Οικονομικών
και στη Β Λυκείου, ώστε
οι μαθητές να
εμβαθύνουν στις
οικονομικές έννοιες που
διδάσκονται.
22. Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τα
αποτελέσματα της έρευνας στο 7ο
τεύχος του περιοδικού Ξενοφών.
https://www.xenophonjournal.com/buy
