Παρουσίαση της ενότητας του κεφαλαίου ΙΙΙ Δ. Η ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΛΛΑΞΙΜΩΝ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΟΤΟΡΥΚΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ της Ιστορίας ΟΠΑΣ Γ' Λυκείου

1. ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΤΑ
ΤΟΝ 20Ο ΑΙΩΝΑ
Δ. Η ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΛΛΑΞΙΜΩΝ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΗ
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
1

2. 2. Η ελληνοτουρκική
προσέγγιση
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
2
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπογράφει στην Άγκυρα το
Ελληνοτουρκικό Σύμφωνο Φιλίας, 30 Οκτωβρίου 1930 (πηγή:
Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ.
Βενιζέλος»)

3. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
3
Πώς νομίζετε ότι
διαμορφώθηκαν οι
σχέσεις Ελλάδας
Τουρκίας μετά τη
Συνθήκη της Λοζάνης;

4. ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ
ΛΟΖΑΝΝΗΣ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
4
Μετά την υπογραφή της
Σύμβασης ανταλλαγής
πληθυσμών
(30 Ιανουαρίου 1923)
και της Συνθήκης της Λοζάννης
(24 Ιουλίου 1923)
Οι σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία δοκιμάζονταν κατά
διαστήματα από εντάσεις.

5. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
5
Αντώνης Κλάψης Ανακτημένο από https://bit.ly/3kX0QfZ
Ποιες
προσπάθειες
έγιναν για την
προσέγγιση των
δύο χωρών;

6. ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΩΝ
ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΙΑ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
6
Συμφωνίες που ρύθμιζαν τα επίμαχα σημεία ανάμεσα σε
Ελλάδα και Τουρκία
Ύστερα από
διαπραγματεύσεις, τον
Ιούνιο του 1925,
υπογράφηκε η Σύμβαση
της Άγκυρας
Το Δεκέμβριο του 1926
υπογράφεται η Συμφωνία των
Αθηνών.
Οι συμφωνίες δεν εφαρμόστηκαν ποτέ

7. ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
ΜΕΤΑ ΤΟ 1928
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος επιθυμούσε
 τη διευθέτηση των οικονομικών διαφορών και
 την αναγνώριση του εδαφικού καθεστώτος μεταξύ των δύο χωρών.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
7
Τον Αύγουστο του 1928 το κόμμα των Φιλελευθέρων κέρδισε τις εκλογές και σχεδόν αμέσως η
νέα κυβέρνηση ξεκίνησε διαπραγματεύσεις που κράτησαν δύο χρόνια.
Όμως σε κάθε προσπάθεια προσέγγισης με την Τουρκία εμπόδιο στεκόταν η
έντονα αρνητική στάση των προσφύγων.

8. ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ (10 Ιουνίου 1930)
Στις 10 Ιουνίου 1930 υπογράφτηκε η Συμφωνία της Άγκυρας που αποτελούσε το οικονομικό
σύμφωνο μεταξύ των δύο χωρών. Τα κυριότερα σημεία του ήταν:
1. Ρύθμισε το ζήτημα των Ελλήνων ορθοδόξων της Κωνσταντινούπολης και των μουσουλμάνων
της Θράκης, καθώς και των «φυγάδων».
2. Όριζε ότι οι ανταλλάξιμες μουσουλμανικές περιουσίες στην Ελλάδα και οι ελληνικές στην
Τουρκία περιέρχονταν στην κυριότητα του Ελληνικού και Τουρκικού Δημοσίου αντίστοιχα.
3. Προέβλεπε αμοιβαία απόσβεση των οικονομικών υποχρεώσεων μεταξύ των δύο χωρών.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
8

9. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
9
https://bit.ly/38jHsVn

10. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
10
«ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ», 29.10.1930, ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»
Πηγή: https://bit.ly/3rvOMVy

11. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
11
Ποιος νομίζετε ότι είναι
ευνοημένος από την
υπογραφή της Συμφωνίας
της Άγκυρας;

12. Η Συμφωνία ολοκληρώθηκε στις 30 Οκτωβρίου του 1930
 με το σύμφωνο φιλίας, ουδετερότητας και διαιτησίας
 το Πρωτόκολλο για τον περιορισμό των ναυτικών εξοπλισμών
 τη Σύμβαση εμπορίου, εγκατάστασης και ναυτιλίας
 δόθηκε η δυνατότητα στους υπηκόους του καθενός από τα δύο κράτη να ταξιδεύουν ή
να εγκαθίστανται (με κάποιους περιορισμούς) στο έδαφος του άλλου κράτους.
ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
12

13. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
13
Οι πρωθυπουργοί Ισμέτ Ινονού και Ελευθέριος Βενιζέλος
που υπέγραψαν το Σύμφωνο Φιλίας, στις 30 Οκτωβρίου
1930
Πηγή:https://bit.ly/3sZBdxS

14. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
14
Στις 30 Οκτωβρίου όλα ήταν έτοιμα για την υπογραφή του Ελληνοτουρκικού Συμφώνου Φιλίας.
«Η ώρα 6.15. Ανοικτές οι πόρτες του Χαρτζιέ βεκιαλετί – του υπουργείου των Εξωτερικών. Κλητήρες με
απαστράπτουσαν στολήν παρατεταγμένοι εις στάσιν προσοχής εις την αυλήν του υπουργείου και εις όλον τον
διάδρομον του πρώτου ορόφου με τα πολύτιμα περσικά και ανατολικά χαλιά.
Ένας ανώτερος υπάλληλος του τμήματος της εθιμοτυπίας, τύπος, ολίγον ποιητού, με τα μεγάλα μαλλιά και τα παχειά
μουστάκια (…) δίδει οδηγίες, επιστατεί, ανεβοκατεβαίνει της σκάλες του Χαρτζιέ, κάμνει ωρισμένες παρατηρήσεις,
εξαφανίζεται και εμφανίζεται πάλιν εντός ολίγων λεπτών.
Εις τας 7 ακριβώς δύο από τους διευθυντάς του υπουργείου δίδουν μίαν σφραγίδα εις τον Βενιζέλον και μίαν εις τον
Ισμέτ πασάν. Όλα είναι έτοιμα πλέον προς υπογραφήν. Ο κ. Βενιζέλος λαμβάνει θέσιν, έχων δεξιά του τον κ.
Μιχαλακόπουλον και αριστερά του τον κ. Πολυχρονιάδην. Αντίκρυ του ο Ισμέτ πασάς, έχων δεξιά του τον Τεφήκ
Ρουσδή.
Ο Βενιζέλος πρώτος γράφει εις την
πρώτην λευκήν σελίδα του τόμου:
‘σύμφωνον διαιτησίας και
ούδετερότητος’. Ευρίσκει όμως τον
χαρακτηρισμόν του συμφώνου ήκιστα
εκφραστικόν και ανάλογον προς την
πραγματικότητα. Και προτείνει: και
φιλίας. Σύμφωνος ο Ισμέτ πασάς.
Απολύτως σύμφωνοι όλοι. Έλληνες και
Τούρκοι».
Ρεπορτάζ του Βασίλη Ηλιάδη στο
«Ελεύθερον Βήμα»
Πηγή: https://bit.ly/3qrfDkr
https://bit.ly/3sXRIdR

15. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΧΩΡΩΝ
 Οι μεταγενέστερες εξελίξεις έδειξαν ότι οι προσδοκίες από τη λύση που
δόθηκε σε κάποια ζητήματα με τις ελληνοτουρκικές συμφωνίες του 1930
διαψεύστηκαν.
 Βέβαια για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα
 δεν σημειώθηκαν τριβές μεταξύ των δύο κρατών και
 δεν αμφισβητήθηκαν τα μεταξύ τους σύνορα.
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
15

16. ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
16
Με τη συμφωνία αυτή η κατά πολύ
μεγαλύτερη περιουσία των
ανταλλάξιμων Ελλήνων ορθοδόξων
της Τουρκίας εξισώθηκε με την
αντίστοιχη περιουσία των
μουσουλμάνων της Ελλάδας.
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με
την παρακράτηση του 25% της
προκαταβολής της αποζημίωσης
από την Εθνική Τράπεζα.
Αλλά και η άρνηση διακανονισμού
των προσφυγικών χρεών
απομάκρυνε τμήμα του
προσφυγικού κόσμου από την
εκλογική βάση του κόμματος των
Φιλελευθέρων
και συνέβαλε στην ήττα του στις
εκλογές του 1932 και 1933.

17. ΕΡΓΑΣΙΕΣ
 Μελετάτε την Ενότητα 2 Η ελληνοτουρκική προσέγγιση
 Κάνετε την άσκηση πηγής που θα βρείτε στην e-class
ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
17

18. ΦΑΤΣΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
18