1. 1

2. 2

3. 3
‫اإلهداء‬
‫وانبهار‬‫بإعجاب‬‫الشيخ‬ ‫آراء‬ ‫تلقى‬ ‫من‬ ‫إلى‬..
‫احتقار‬ ‫و‬ ‫باستنكار‬‫تلقاها‬ ‫من‬‫إلى‬ ‫و‬..
‫كالمحتار‬‫الفريقين‬ ‫بين‬‫وقف‬‫من‬‫إلى‬ ‫و‬..
‫الكتاب‬ ‫هذا‬ ‫أهدي‬.

4. 4
‫األولى‬ ‫الطبعة‬ ‫مقدمة‬
(‫شوال‬0341‫هـ‬/‫أكتوبر‬9112‫م‬)
‫ن‬ ‫دس‬‫د‬ ‫دو‬‫د‬‫عن‬ ‫دتن‬‫د‬‫معن‬ ‫دوعا‬‫د‬‫ن‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫دنن‬‫د‬‫ر‬ ‫دشر‬‫د‬‫عمن‬ ‫ب‬ ‫دونعوس‬‫د‬‫عمن‬ ‫دونستغ‬‫د‬‫عمن‬ ‫دهللس‬‫د‬‫محم‬ ‫ن‬ ‫دهلل‬‫د‬‫الحم‬ ّ‫ن‬‫إ‬
‫لغ‬ ‫نضل‬ ‫فال‬ ‫ان‬ ‫يهـهللس‬ ‫نو‬ ‫عمنلتن‬‫دهللس‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ‫إإ‬ ‫إلدغ‬ ‫إ‬ ‫ن‬ ‫نهدـهلل‬ ‫ع‬ ‫لدغ‬ ‫ددـنه‬ ‫فدال‬ ‫ل‬ ‫يضد‬ ‫عندو‬
ً‫ا‬‫نحمهلل‬ ّ‫ن‬ ‫عانهـهلل‬ ‫لغ‬ ‫نويك‬ ‫إ‬‫شلغ‬ ‫عا‬ ‫عبهللس‬.
‫مسلمون‬‫وأنتم‬‫إال‬ّ‫ن‬ُ‫ت‬‫متو‬‫وال‬‫تقاته‬‫حق‬‫اهلل‬‫اتقوا‬‫ءامنوا‬‫لذين‬‫ا‬‫ـا‬‫ه‬‫أي‬‫يا‬[‫عموان‬ ‫آل‬:102. ]
‫و‬ ‫ـا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ه‬‫من‬‫ـق‬‫ل‬‫وف‬ ‫ـ‬‫ـ‬‫ح‬‫وا‬‫ــ‬‫ـ‬‫م‬‫ن‬‫ـن‬‫ـ‬‫م‬‫ـم‬‫ـ‬ ‫فلق‬ ‫ـذ‬‫ل‬‫ا‬‫ـم‬‫ـ‬ ‫ذي‬‫ـوا‬‫ـ‬‫ق‬‫ات‬‫ـاو‬‫ـ‬‫ن‬‫ل‬‫ا‬‫ـا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ه‬‫أي‬‫ـا‬‫ي‬‫ـما‬‫ـ‬‫ـ‬‫ه‬‫من‬‫ـه‬‫ـ‬‫ي‬‫و‬‫ـا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ه‬‫ج‬
‫ث‬‫ا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬ ‫ذ‬‫م‬ ‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ل‬ ‫ـان‬‫ـ‬‫ـ‬‫ا‬‫اهلل‬ّ‫ن‬‫إ‬ ‫ـا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ح‬‫ذ‬ ‫وا‬‫ـه‬‫ـ‬‫ـ‬‫ي‬‫لون‬‫ء‬‫ـا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫س‬‫ت‬ ‫ـذ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ل‬‫ا‬‫اهلل‬‫ـوا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ق‬‫وات‬‫ث‬‫ا‬‫ـاء‬‫ـ‬‫ـ‬‫س‬‫ون‬‫ث‬‫ا‬‫ـنس‬‫ـ‬‫ـ‬‫ا‬‫ث‬‫ال‬‫ـا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ج‬‫ذ‬
[‫التننء‬:1.]
‫ث‬‫ا‬ ‫ي‬ ‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬ ‫ث‬‫ال‬‫ـو‬‫ـ‬‫ـ‬ ‫ـوا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ل‬‫و‬ ‫و‬‫اهلل‬‫ـوا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ق‬‫ات‬‫ـوا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ن‬‫ءام‬‫ـذين‬‫ـ‬‫ـ‬‫ل‬‫ا‬‫ـا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ه‬‫أي‬‫ـا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ي‬*‫ـم‬‫ـ‬‫ـ‬ ‫ل‬ ‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫م‬ ‫وي‬‫م‬ ‫ل‬‫ا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫م‬ ‫أ‬‫ـم‬‫ـ‬‫ـ‬ ‫ل‬‫ـلك‬‫ـ‬‫ـ‬‫ص‬‫ي‬
‫ث‬‫ا‬‫م‬ ‫ظ‬ ‫ث‬‫ا‬ ‫فو‬ ‫فا‬ ‫فق‬‫له‬‫و‬ ‫وذ‬‫اهلل‬‫يطع‬‫ومن‬‫م‬ ‫ذنوي‬[‫زا‬ ‫األ‬‫ب‬:00-01.]
‫رنهلل‬ ‫نن‬
‫دشا‬‫د‬‫األن‬ ‫دو‬‫د‬‫عن‬ ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫دغ‬‫د‬‫س‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ّ ‫ود‬ ‫دهلل‬‫د‬‫نحم‬ ‫ددـهللم‬ ‫دهللم‬‫د‬‫اله‬ ‫ندو‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ‫دالم‬‫د‬‫ا‬ ‫دالم‬ ‫ال‬ ‫دو‬‫د‬‫يس‬ ّ‫ن‬‫فدن‬
‫التنا‬ ‫في‬ ‫ضاللة‬ ّ‫ل‬‫عا‬ ‫ضاللة‬ ‫رهللعة‬ ‫عال‬ ‫رهللعة‬ ‫نحهللثة‬ ّ‫ل‬‫عا‬ ‫نحهللثنتهـن‬.
‫دهللاوشا‬‫د‬‫ال‬ ‫دس‬‫د‬ ‫ال‬ ّ‫د‬ ‫ع‬ ً‫ا‬ّ‫ه‬‫ا‬ ‫دنب‬‫د‬‫و‬ ‫ال‬ ‫دـدا‬‫د‬‫د‬ ‫إودهللاا‬ ‫د‬‫د‬‫ت‬ ‫ب‬ ّ‫دنل‬‫د‬‫عتن‬ ‫دبحنمغ‬ ‫ان‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫روشفسد‬
‫الووا‬ ‫ان‬ ‫عبدهلل‬ ‫ندو‬‫نءاتدغ‬ ‫عل‬ ‫عمهللعاتدغ‬ ‫نحنضدواتغ‬ ‫عبدو‬ ‫ربهدـن‬ ‫الودي‬ ‫آاالدغ‬ ‫ندو‬ ‫دة‬ ‫لم‬ ‫فدي‬ ‫ب‬ ‫ردي‬
‫الموبنيتددة‬ ‫ددو‬ ‫الت‬ ‫علهددـن‬ ‫نددو‬ ً‫ا‬‫ابسددو‬ ‫ثددنا‬ ‫آااء‬ ‫عدددـي‬ ‫ـ‬ ‫عالصنوددة‬ ‫دحعسة‬‫د‬‫الص‬..‫فنلددديو‬
‫عندنهد‬ ‫دنهد‬ ‫ردسو‬ ‫ادنمشا‬ ‫رهدن‬ ‫مدشا‬ ‫ع‬.‫دهلل‬‫د‬‫عت‬ ‫ضدنع‬ ‫الودي‬ ‫دة‬ ‫س‬ ‫الح‬ ‫يدو‬ ‫يندوي‬ ‫إ‬ ‫دنلو‬ ‫عثنلد‬
‫عالو‬ ‫عالوبصسس‬ ‫هلليس‬ ‫الو‬ ‫رسو‬ ‫اآلااء‬ ‫سس‬ ‫ت‬‫بسس‬.
‫دشي‬ ‫الو‬ ‫عإيالدة‬ ‫ب‬ ‫المنوفدي‬ ‫العنمد‬ ‫إثدواء‬ ‫فدي‬ ‫تنهدـ‬ ‫ب‬ ‫إضدنفة‬ ‫يسدو‬ ‫ودنب‬ ‫ال‬ ‫دشن‬ ‫ي‬ ‫ن‬ ً‫ال‬‫آند‬
‫عمسع‬ ‫ل‬ ً‫ن‬‫سع‬ ‫عتب‬ ‫ب‬ ‫رنضه‬ ‫عتهلل‬ ‫هللث‬ ‫الدم‬ ‫سك‬ ‫عالو‬.
‫مسددة‬ ‫رنلن‬ ‫دغ‬‫د‬‫فس‬ ‫لوددزم‬ ‫ن‬ ‫لهددـهلل‬ ّ‫صدد‬ ‫ر‬ ‫نعلدد‬ ‫دهلل‬‫د‬ ‫عل‬‫ب‬‫عالمشضددشعسة‬‫ب‬‫الموعددوها‬ ‫ددوا‬ ‫عالت‬‫ب‬
‫دة‬ ‫عالمشع‬ ‫التصدو‬ ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫المبتسة‬‫ب‬‫عاإ‬ ‫المشاضدسع‬ ‫تتدنعل‬ ‫فدي‬ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫تنومدهلل‬ ‫نتهدـعسة‬ ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫دوتنه‬
‫دل‬‫د‬‫ا‬ ّ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫دة‬‫د‬‫ومس‬ ‫ع‬ ‫دة‬‫د‬‫عالب‬ ‫دهلليو‬‫د‬‫ال‬ ‫دي‬‫د‬‫ف‬ ‫دسحة‬‫د‬‫التص‬ ّ‫ن‬‫أل‬ ‫ـ‬ ً‫ن‬‫دشيب‬‫د‬‫عتص‬ ً‫ن‬‫دحسح‬‫د‬‫تص‬ ‫دـنن‬‫د‬‫عالبود‬ ‫دنن‬‫د‬‫البس‬
‫نند‬.‫سدة‬ ‫ل‬ ‫دنة‬‫د‬‫منو‬ ‫دة‬‫د‬ ‫س‬ ‫الح‬ ‫ننوفدة‬ ‫دي‬‫د‬‫ف‬ ‫بسو‬ ‫دوا‬‫د‬ ‫ل‬ ‫ددـهللية‬ ‫دغ‬‫د‬‫هللن‬ ‫دنب‬‫د‬‫او‬.‫ن‬ ّ‫دنل‬‫د‬‫تن‬ ‫ان‬ ً‫ال‬‫دنل‬‫د‬
‫ب‬ ً‫إ‬‫بدش‬ ‫ع‬ ً‫ا‬‫ثدو‬ ‫اود‬ ‫لمدن‬ ‫يعنل‬ ‫ن‬ ‫ع‬ ‫و‬ ‫ل‬ ً‫ن‬ ‫ننال‬ ‫صسو‬ ‫ل‬ ً‫ن‬ ‫نعون‬ ‫تي‬ ‫يعن‬‫ثمناددـن‬ ّ‫يعتد‬ ‫عفنلدهللا‬

5. 5
ّ‫د‬‫د‬‫عإل‬ ‫دة‬‫د‬‫الههللاي‬ ّ‫إلد‬ ً‫ن‬‫د‬‫د‬ ‫هوي‬ ‫علنسدوم‬ ‫دي‬‫د‬‫ل‬ ‫يضدي‬ ً‫ن‬‫د‬‫د‬ ‫مبوا‬ ‫مدنتي‬ ‫ا‬ ‫دشن‬‫د‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ّ‫ععند‬ ‫ب‬ ‫دنا‬‫د‬ ‫ادل‬
‫الهللعنء‬ ‫نعس‬ ‫وي‬ ‫مسع‬ ‫إمغ‬ ‫ـ‬ ‫الوينء‬ ‫نو‬ ‫عمنلتن‬ ‫ع‬ ‫التعنق‬ ‫نو‬ ‫شرتن‬ ‫يطهـو‬ ‫ن‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫ّة‬‫ت‬‫الع‬.
‫ـا‬‫ن‬‫أ‬‫ـا‬‫ـ‬‫م‬‫و‬‫اهلل‬‫ان‬ ‫ـ‬ ‫و‬‫ما‬ ‫ـ‬‫ـ‬‫ت‬‫ا‬‫ـن‬‫م‬‫و‬‫ـا‬‫ـ‬‫ن‬‫أ‬ ‫ـس‬‫ـ‬‫ص‬‫ي‬ ‫ـ‬‫ل‬ ‫اهلل‬‫إل‬‫ـو‬‫ـ‬ ‫أإ‬‫لع‬ ‫ـ‬ ‫ـذب‬‫ـ‬‫ذ‬ ‫ـ‬‫ا‬ ‫ـ‬‫ـ‬‫ك‬‫ار‬‫ـن‬‫ـ‬‫م‬
[‫ف‬ ‫يش‬:101.]
‫الثانية‬ ‫الطبعة‬ ‫مقدمة‬
(‫محرم‬0340‫هـ‬/‫يناير‬9101‫م‬)
‫إ‬ ‫الوددي‬ ‫دغ‬‫د‬‫آإل‬ ‫ع‬ ‫منمددغ‬ ّ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫دغ‬‫د‬‫فس‬ ً‫ن‬‫نبناادد‬ ً‫ن‬‫د‬‫د‬‫هسب‬ ً‫ا‬‫دو‬‫د‬‫ابس‬ ً‫ا‬‫مددهلل‬ ‫ب‬ ‫دنلمسو‬‫د‬‫الن‬ ‫اب‬ ‫ن‬ ‫دهلل‬‫د‬‫الحم‬
‫ن‬ ‫هعن‬ ‫ب‬ ‫ندهو‬ ‫ندو‬ ‫دل‬ ‫فدي‬ ‫األعلدي‬ ‫هبنودغ‬ ‫معدهلل‬ ‫الددم‬ ‫ـ‬ ‫ودنب‬ ‫ال‬ ‫دددا‬ ‫نتهن‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫صسهن‬
ً‫ا‬‫هلل‬ ‫عا‬ ً‫ن‬‫اونر‬ ‫عإ‬ ‫وك‬‫الوشييع‬ ‫هعا‬ ّ‫إل‬. !
‫دالء‬‫د‬‫ل‬ ‫دنء‬‫د‬‫م‬ ‫ع‬ ‫دسه‬‫د‬‫عف‬ ‫ب‬ ‫دو‬‫د‬‫عاض‬ ‫دنب‬ ‫عتو‬ ‫ب‬ ‫دة‬‫د‬‫رنلن‬ ‫دنعا‬‫د‬‫رحع‬ ‫دنب‬‫د‬‫و‬ ‫ال‬ ‫د‬‫د‬ ‫نر‬ ‫األابويدة‬-‫دو‬‫د‬‫ن‬
‫دشهان‬‫د‬‫الن‬ ‫دناس‬‫د‬‫عي‬ ‫دل‬‫د‬‫هاي‬–‫دهللالن‬‫د‬‫ال‬ ‫دع‬‫د‬‫اف‬ ‫دنلشا‬‫د‬‫عم‬ ‫ب‬ ‫دوعسة‬‫د‬ ‫ال‬ ‫دشم‬‫د‬ ‫الن‬ ‫دنرسع‬‫د‬‫يت‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫دشا‬‫د‬ ‫مه‬
‫د‬‫د‬‫ث‬ ‫ة‬ ‫نضدس‬ ‫مدن‬ ‫ا‬ ‫ندو‬ ً‫ن‬‫تنلد‬ ‫ودنن‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫رمبنردة‬ ‫لدي‬ ‫ه‬ ‫دوي‬ ‫عت‬ ‫ندهنهته‬ ‫نمد‬ ‫ف‬ ‫ـ‬ ‫مسدة‬ ‫الن‬
‫ي‬ ‫ا‬ ّ ‫ع‬ ‫عضنغ‬..‫ن‬ ‫يولدع‬ ‫الوشفسد‬ ‫دددا‬ ‫ادل‬ ‫فدي‬ ‫العضدل‬ ‫ن‬ ‫رد‬ ‫د‬ ‫الن‬ ‫تمدنم‬ ‫د‬ ‫ع‬ ‫من‬ ‫ع‬ ‫ب‬
‫رنهلل‬ ‫عنو‬ ‫بل‬ ‫نو‬ ّ‫عتننل‬ ‫بحنمغ‬.
‫تبدن‬ ‫نو‬ ‫الننلبسة‬ ‫نن‬(‫ندو‬ ‫ندس‬)‫دك‬ ‫عل‬ ‫ندو‬ ‫دس‬ ‫الن‬ ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫ادنمشا‬ ‫رهد‬ ‫سد‬ ‫الو‬ ‫عالدديو‬ ‫ب‬
..‫د‬‫د‬‫عات‬ ‫ب‬ ‫دة‬‫د‬‫عهااي‬ ً‫ن‬‫هد‬ ‫ف‬ ‫ع‬ ً‫ن‬‫د‬‫د‬‫م‬ ‫ع‬ ‫دي‬‫د‬‫نت‬ ‫ابدو‬ ‫دش‬‫د‬‫د‬ ‫ندس‬ ّ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫دو‬‫د‬‫تع‬ ‫دهلل‬ ‫دي‬‫د‬‫مت‬ ‫اعوبدوعا‬
ً‫ن‬‫دس‬ ‫ن‬‫رهدهللم‬ ‫شندشن‬ ‫ي‬ ‫ندو‬ ‫ندع‬ ‫و‬ ‫تصد‬ ‫إ‬ ‫دة‬ ‫المعنن‬ ‫ن‬ ‫مدشن‬ ‫ين‬ ‫إ‬ ‫عدد‬ ‫ب‬ ‫اهعهم‬ ‫فدي‬ ‫سدغ‬ ‫ع‬
‫الهلليو‬ ‫نو‬ ‫ثشار‬..‫األهعاء‬ ‫نو‬ ‫ابسو‬ ‫لنالس‬ ‫يعسهلل‬ ‫هلل‬ ‫المو‬ ‫الهللعاء‬ ‫ن‬ ‫مشن‬ ‫ين‬ ‫عإ‬..!!
‫ا‬ ‫فعد‬ ‫المعدو‬ ‫ظهو‬ ‫لي‬ ‫بشا‬!‫دنء‬ ‫عل‬ ‫نحعدل‬ ‫ادل‬ ‫فدي‬ ‫ردي‬ ‫يحوعدشن‬ ‫ادنمشا‬ ‫الدديو‬ ‫عدد‬ ‫ـ‬.. !
‫عضحندن‬ ‫سة‬ ‫ع‬ ‫رسو‬ ‫ود‬ ‫م‬ ‫في‬ ‫وبح‬ ‫ف‬‫الندمع‬ ‫ندلء‬ ً‫ن‬ ‫دنر‬ ‫عتدهللد‬ ‫عاتد‬ ً‫ن‬ ‫ندس‬ ‫ين‬ ‫إ‬
‫البصو‬ ‫عنلء‬. !!
‫دغ‬‫د‬‫فس‬ ‫دن‬‫د‬‫ات‬ ‫ددم‬‫د‬‫ال‬ ‫دزب‬‫د‬‫ح‬ ‫ل‬ ‫دنم‬‫د‬‫الن‬ ‫دز‬‫د‬‫الموا‬ ‫دي‬‫د‬‫ف‬ ‫دنب‬‫د‬‫و‬ ‫ال‬ ‫دع‬‫د‬‫تشيي‬ ‫دوه‬‫د‬‫نع‬ ّ‫د‬‫د‬‫و‬ ‫ده‬‫د‬‫رنض‬ ‫دب‬‫د‬‫اف‬
ً‫ن‬‫لمسن‬.
‫آلااء‬ ‫دشله‬‫د‬‫ب‬ ‫فدي‬ ‫دحنن‬‫د‬‫يوض‬ ‫عالوطدوي‬ ‫المبنلندة‬ ‫ع‬(‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫ندس‬)‫دنء‬‫د‬‫م‬ ‫ع‬ ‫فسهدن‬ ‫دنل‬‫د‬‫د‬ ‫الودي‬
‫د‬‫د‬‫سموه‬ ‫د‬‫د‬‫انم‬ ‫نهمددن‬ ‫اآلااء‬ ‫ده‬‫د‬‫افض‬ ‫ع‬ ‫ـ‬ ‫دنلو‬‫د‬‫الص‬ ‫عهن‬ ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫دة‬‫د‬‫األن‬‫تعندددغ‬ ‫دشر‬‫د‬‫و‬ ‫إن‬ ‫ن‬!‫ـ‬
‫فـ‬(‫نو‬ ‫نس‬)‫دهلل‬ ‫ن‬ ‫رلدك‬ ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫عالدهلللسل‬ ‫ـ‬ ‫دسه‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ‫اضدشان‬ ‫الصدحنرة‬ ‫نو‬ ‫د‬ ‫عتهللد‬
‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫دورسو‬‫د‬ ‫الم‬(‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫نددس‬)‫لمددو‬ ‫دنل‬‫د‬ ‫ددهلل‬ ‫دنها‬‫د‬‫س‬ ‫ال‬ ‫ددهللم‬ ‫دو‬‫د‬‫عن‬ ‫ب‬ ‫مصددناس‬ ‫دهلل‬‫د‬‫ن‬ ‫نددو‬ ‫ع‬
‫اودنري‬ ‫لسهدهللعس‬ ‫وه‬ ‫د‬ ‫ا‬:‫إن‬(‫دس‬ ‫الح‬ ‫عبدهلل‬ ‫نحمدهلل‬)‫ندنم‬ ‫ا‬ ‫فدي‬ ‫دس‬ ‫ال‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ندو‬ ‫ضد‬ ‫دهلل‬
‫ا‬ ‫دنعل‬‫د‬ ‫ع‬ ‫ـ‬ ‫دنام‬‫د‬‫البص‬‫دغ‬‫د‬‫ل‬ ‫دني‬‫د‬‫إموص‬..‫دغ‬‫د‬‫ل‬ ‫دشا‬‫د‬‫شل‬:‫دنام‬‫د‬‫البص‬ ‫دنم‬‫د‬‫ن‬ ‫ا‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫دك‬‫د‬‫هع‬!‫دهلل‬‫د‬ ‫دن‬‫د‬‫فنمت‬
(‫ندطبتن‬)!!‫ردندويوا‬.. !‫دشل‬:‫دحنري‬‫د‬‫الص‬ ‫سدغ‬ ‫ع‬ ّ‫د‬ ‫ن‬ ‫الددم‬ ‫الودواب‬ ‫دنعم‬‫د‬‫ين‬ ‫إ‬ ‫إمدغ‬ ‫عان‬
‫دي‬ ‫هلل‬ ‫ال‬ ‫الحدهللي‬ ‫فدي‬ ‫علدل‬ ‫عدز‬ ‫ان‬ ‫دشل‬ ‫ر‬ ‫رادوس‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫عتدغ‬ ‫ان‬ ‫اضدي‬ ‫دويوا‬ ‫رش‬ ‫سل‬ ‫الع‬:
((‫ردنلحوب‬ ‫آرموغ‬ ‫هلل‬ ‫ف‬ ً‫ن‬‫علس‬ ‫لي‬ ‫عنه‬ ‫نو‬))...‫ع‬ ‫ـ‬‫ان‬ ‫اضدي‬ ‫دويدوا‬ ‫ردش‬ ‫دسهللمن‬ ‫دو‬ ‫ي‬ ‫لد‬ ‫إن‬

6. 6
‫دشن‬ ‫ي‬ ‫فمدو‬ ‫األعلسنء‬ ‫نو‬ ‫عتغ‬. !‫المونصدبسو‬ ‫ندو‬ ‫آيدو‬ ‫دنل‬ ‫ع‬:‫لدـ‬ ‫بدي‬ ‫إن‬(‫ندو‬ ‫ندس‬)
‫ننغ‬ ‫لهللي‬ ‫التنا‬ ‫هيل‬ ‫لش‬ ‫مغ‬ ‫لهللالة‬ ‫يصل‬!!!‫يوههدن‬ ‫نن‬ ً‫ا‬‫عابسو‬ ‫ب‬.
‫دشل‬:‫دغ‬‫د‬‫االن‬ ‫دنن‬ ‫ف‬ ‫د‬‫د‬‫البنل‬ ‫ندن‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫العبدنا‬ ‫دز‬‫د‬‫النزي‬ ‫ضد‬ ‫دو‬‫د‬‫عن‬ ‫ب‬ ‫التدنا‬ ‫ندو‬ ‫دنن‬‫د‬‫ر‬ ‫عدشر‬
‫عه‬ ‫يف‬‫نضدبن‬ ‫لي‬ ‫نل‬ ‫إر‬ ‫ـ‬ ‫سو‬ ‫الننر‬ ‫بسغ‬ ‫ون‬ ‫نو‬ ‫ا‬:‫ودهللاتغ‬ ‫الددم‬ ‫ودنب‬ ‫ال‬ ‫دددا‬ ‫ندن‬
‫دغ‬‫د‬‫ل‬ ‫د‬‫د‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ‫رلدك‬ ‫دك‬‫د‬‫نت‬ ‫يصدو‬ ‫ـ‬:‫دنل‬‫د‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ‫دغ‬‫د‬‫فس‬ ‫ينعبدك‬ ‫د‬‫د‬‫ل‬ ‫ددم‬‫د‬‫ال‬ ‫ندن‬:‫دو‬‫د‬‫عل‬ ‫ب‬ ‫س‬ ‫دو‬‫د‬ ‫لد‬
‫س‬ ‫و‬!!!‫وس‬ ‫ف‬ ‫ضحنلة‬ ‫ع‬ ‫ننوشاس‬ ‫نو‬ ‫فونعب‬ ‫ب‬.
‫آاا‬ ‫دهلليس‬ ‫عت‬ ‫ب‬ ‫الصدحنرة‬ ‫ندو‬ ‫ابدو‬ ‫دسشث‬ ‫ال‬ ‫لوبعسدل‬ ‫دنهد‬ ّ‫األعمد‬ ‫الونص‬ ‫إمغ‬‫ابدو‬ ‫لهد‬
‫دو‬‫د‬‫ع‬ ‫دهلل‬‫د‬‫عض‬ ‫ب‬ ‫د‬‫د‬‫الونص‬ ‫دهلل‬‫د‬‫ض‬ ‫د‬‫د‬‫مه‬ ً‫ا‬‫يعا‬ ‫دهللعشن‬‫د‬‫ي‬ ‫د‬‫د‬‫مه‬ ‫د‬‫د‬‫النع‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫دتة‬‫د‬‫عالن‬ ‫دنب‬‫د‬‫و‬ ‫ال‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬
‫اآليو‬ ‫م‬ ‫الو‬.
‫مسدة‬ ‫الن‬ ‫سمودغ‬ ‫ع‬ ‫ودنب‬ ‫رنل‬ ‫ندنهعا‬ ‫ـ‬ ‫األودنرع‬ ‫يوعدنعيعن‬ ‫إ‬ ‫دة‬ ‫دس‬ ‫ال‬ ‫تبن‬ ‫نو‬ ‫وبتي‬ ‫ع‬
‫ضدهلل‬ ‫ادنن‬ ‫إن‬ ‫ع‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ندو‬ ً‫ن‬‫ودشار‬ ‫ااس‬ ‫ندن‬ ‫إردهللاء‬ ‫دي‬ ‫نو‬ ‫ن‬ ‫اعوبوعا‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫فسغ‬ ‫نن‬ ‫هشا‬ ‫عف‬ ‫ب‬
‫س‬ ‫ال‬‫يسدو‬ ‫عتدي‬ ‫ان‬ ‫فعدزاد‬ ‫ب‬ ‫نحنيدهلليو‬ ‫عدشا‬ ‫ع‬ ‫سدود‬ ‫دة‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫دهلل‬ ‫الت‬ ‫فدشق‬ ‫لدسس‬ ‫ألمدغ‬ ‫ب‬
‫العزاء‬.
‫ب‬ ‫دغ‬‫د‬‫فس‬ ‫دناك‬‫د‬‫يب‬ ‫ن‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫دوي‬ ‫ال‬ ‫دغ‬‫د‬‫لشله‬ ً‫ن‬‫د‬‫د‬‫ينلص‬ ‫ودنب‬ ‫ال‬ ‫ددا‬‫د‬‫د‬ ‫دل‬‫د‬‫يعن‬ ‫ن‬ ‫علدل‬ ‫دز‬‫د‬‫ع‬ ‫ان‬ ‫ل‬ ‫د‬
‫دببغ‬‫د‬‫رن‬ ‫دنهامي‬‫د‬‫ع‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ّ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫دومي‬‫د‬‫يتص‬ ‫ن‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫دغ‬‫د‬‫ر‬ ‫دهللم‬‫د‬‫يه‬ ‫ع‬.‫دن‬‫د‬‫نهن‬ ‫ال‬ ‫دن‬‫د‬‫الطبن‬ ‫دل‬‫د‬‫يعن‬ ‫ن‬ ‫ع‬
ً‫ن‬‫معن‬ ‫ع‬ ‫ع‬ ً‫ن‬‫اعال‬ ‫ابو‬‫دشل‬ ‫عإ‬ ‫التصدسوب‬ ‫عمند‬ ّ‫المدشل‬ ‫مند‬ ‫إمدغ‬ ‫ـ‬ ّ‫األعلد‬ ‫الطبندة‬ ‫نو‬
‫س‬ ‫الن‬ ّ‫ي‬ ‫الن‬ ‫رنن‬ ‫إإ‬ ‫شا‬ ‫عإ‬.

7. 0
‫الرد‬ ‫كتابة‬ ‫أسباب‬:-
‫دي‬‫د‬‫ف‬ ‫دة‬‫د‬‫ع‬ ‫نصو‬ ‫دوا‬‫د‬‫نحنض‬ ‫دي‬‫د‬‫ف‬ ‫دي‬‫د‬‫الووار‬ ‫ان‬ ‫دهلل‬‫د‬‫عب‬ ‫ندو‬ ‫دس‬‫د‬ ‫ال‬ ‫دناس‬‫د‬‫ث‬ ‫دن‬‫د‬‫ن‬ ّ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫دوه‬‫د‬‫ال‬ ‫دـدا‬‫د‬‫د‬ ‫اود‬
‫م‬ ‫فمو‬ ‫يط‬ ‫عإن‬ ‫ان‬ ‫فمو‬ ‫وب‬ ‫فنن‬ ‫ب‬ ‫ة‬ ‫الننر‬ ‫العووا‬‫سطنن‬ ‫عال‬ ‫عني‬.
‫اآلتي‬ ‫في‬ ‫هن‬ ‫لم‬ ‫ونرة‬ ‫ل‬ ‫هعوتي‬ ‫الوي‬ ‫بنب‬ ‫عاأل‬:-
1/‫دنا‬‫د‬ ‫دن‬‫د‬‫يتم‬ ‫د‬‫د‬‫الح‬ ‫دع‬‫د‬‫عن‬ ‫هاا‬ ‫د‬‫د‬‫س‬ ‫دالم‬‫د‬ ‫ا‬ ‫دع‬‫د‬‫ن‬ ‫هعا‬ ‫ن‬ ‫دل‬‫د‬‫عل‬ ‫دز‬‫د‬‫ع‬ ‫ان‬ ‫دـهلل‬‫د‬‫عند‬ ‫دي‬‫د‬‫مت‬..
‫ج‬ ‫ر‬ ‫فنلح‬ ‫ـ‬ ‫نددـبسة‬ ‫عصبسة‬ ‫هعممن‬..‫يوبع‬ ‫ن‬ ‫عالح‬..‫نلشا‬ ‫نو‬ ‫ب‬ ‫ان‬ ‫عا‬:
"‫دنل‬‫د‬‫رنلولد‬ ‫ينددوي‬ ‫إ‬ ‫الحدد‬..‫تنددوي‬ ‫د‬‫د‬‫الحد‬ ‫اعددوي‬‫الولددنل‬" ."‫دوي‬‫د‬‫تند‬ ‫الحدد‬ ‫دوي‬‫د‬‫اعد‬ ‫ع‬
‫غ‬ ‫دـ‬" .. "‫رنلح‬ ‫ينوفشن‬ ‫عالولنل‬. "
2/‫ندسصي‬ ‫يد‬ ‫ا‬ ‫إن‬ ‫فهدـل‬ ‫ب‬ ّ‫عمد‬ ً‫ا‬‫سدهلل‬ ‫ت‬ ‫ندسشيي‬ ‫هلل‬ ‫إ‬ ‫متي‬–‫ندو‬ ‫ندس‬–‫ع‬ ‫يدنلف‬ ‫دهلل‬
‫ندو‬ ‫ابدو‬ ‫بدغ‬ ‫ندو‬ ‫ضد‬ ‫ع‬ ‫اضدنس‬ ‫اند‬ ‫ادي‬ ‫د‬ ‫ب‬ ‫الصدحسحة‬ ‫نهيد‬ ‫األ‬ ‫رنب‬ ّ‫ه‬‫ا‬
‫ان‬ ‫دشل‬ ‫ا‬ ‫نحمدهلل‬ ‫ددـش‬ ‫عالددم‬ ‫لمنسو‬ ‫عالتنس‬ ‫ععلهللم‬ ‫معني‬‫دنل‬ ‫ان‬ ‫اضدي‬ ‫عمدو‬ ‫عدو‬ ‫ـ‬
( :
( )1
.)
‫ع‬
(2
)
‫ع‬(
)(4
)
‫هلل‬ ‫ع‬ّ‫تننل‬ ‫ان‬ ‫نل‬" :[ "‫الوشرة‬:62].
3/‫ان‬ ‫ــدـشل‬ ‫ا‬ ‫نل‬ ً‫ن‬‫ــم‬ ‫ع‬ ‫او‬ ‫ن‬ ‫ايهلل‬ ‫إ‬:
(3
)
‫ا‬ ‫ننم‬ ‫وي‬ ‫ن‬ ‫رو‬ ‫ن‬ ‫ايهلل‬ ‫ع‬‫س‬ ‫الن‬ ‫و‬ ‫الح‬ ‫يشم‬ ‫ن‬.
4/‫ن‬ ‫لش‬(‫نو‬ ‫نس‬)‫إنهدـنا‬ ‫هعن‬ ‫رسودغ‬ ‫فدي‬ ‫لتنودحوغ‬ ‫ضدس‬ ‫مطدنق‬ ‫في‬ ‫المشاضسع‬ ‫دـدا‬ ‫ثنا‬
‫عدة‬ ‫المصو‬ ‫عدالم‬ ‫ا‬ ‫دنلل‬ ‫ع‬ ‫عفدي‬ ‫ب‬ ‫مدهللعا‬ ‫عدهللا‬ ‫فدي‬ ‫األنهدـنه‬ ‫اؤعس‬ ّ ‫ع‬ ‫ودن‬ ‫رت‬ ‫نم‬ ‫تغ‬ ‫عل‬ ‫ب‬
‫نونهللها‬ ‫الومنعسة‬ ‫بن‬ ‫نتن‬ ‫عفي‬ ‫ب‬.ً‫ا‬‫نبننو‬ ‫نتغ‬ ‫آلاالغ‬ ‫ومن‬ ‫عا‬ ‫رنضهـن‬ ‫ضو‬ ‫ع‬.
(1
)‫ع‬ ‫البصنام‬ ‫اعاس‬‫سوس‬.
(2
)‫سغ‬ ‫ع‬ ‫نوع‬.
(3
)‫صحيح‬[‫رو‬ ‫الووندم‬ ‫وحسو‬ ‫و‬ ‫عام‬ ‫ب‬ ‫سوس‬ ‫ع‬ ‫الووندم‬ ‫اعاس‬2414.]
(4
)‫صحيح‬[‫رو‬ ‫س‬ ‫الوو‬ ‫وحسو‬ ‫و‬ ‫عام‬ ‫ب‬ ‫سوس‬ ‫ع‬ ‫الحنا‬ ‫اعاس‬121.]

8. 1
5/‫ه‬ ‫ندوا‬ ‫فدي‬ ‫التدنس‬ ‫دل‬ ‫ف‬ ‫ـ‬ ‫د‬ ‫الن‬ ‫ندو‬ ‫دل‬ ‫ر‬ ‫نهدـمن‬ ‫الصطد‬ ‫ندو‬ ‫ننصدشم‬ ‫عدنل‬ ‫دـتنك‬ ‫لسس‬
‫ـ‬ ‫عددددة‬ ‫المصو‬ ‫دة‬‫د‬‫سمسدد‬ ‫الون‬(‫ددددشا‬ ‫الص‬ ‫د‬‫د‬‫هنلدد‬–‫دنس‬‫د‬‫دد‬ ‫األ‬-‫البددددنمشم‬-‫دننني‬‫د‬‫العدد‬-‫الددددهللاوشا‬-
‫البوعفنسو‬)‫اآلية‬ ‫عن‬ ‫و‬ ‫ي‬( :[ )‫هدغ‬:114]‫ن‬ ‫ندك‬ ‫عردال‬ ‫ب‬(‫ندس‬
‫نو‬)‫نعو‬ ‫ال‬ ‫نل‬ ‫ب‬ ‫نتهـ‬:
‫بجهـلي‬ ً‫ا‬‫علم‬ ‫زادني‬ ً‫ا‬‫علم‬ ‫ازددت‬ ‫كلما‬
‫دـعشا‬ ‫عنل‬ ‫ل‬ ‫عل‬ ‫ب‬ ‫وبشا‬ ‫نس‬ ‫ل‬ ‫عل‬ ‫ب‬ ‫مبشا‬ ‫سف‬ ‫ل‬ ‫عل‬ ‫ب‬ ‫ابشا‬ ‫لشاه‬ ‫ل‬ ‫ل‬ ‫ن‬ ‫امن‬.
‫ان‬ ‫شل‬ ‫ا‬ ‫نل‬:
(1
)‫عتغ‬ ‫ان‬ ‫اضي‬ ‫ي‬ ‫ع‬ ‫سهللمن‬ ‫نل‬ ‫بع‬( :‫لهل‬ ‫هلل‬ ‫ف‬ ‫ع‬ ‫نل‬ ‫نو‬)
6/ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫دو‬ ‫م‬ ‫ع‬ ّ‫ه‬‫ا‬ ‫ندو‬ ‫ادل‬ ‫علدغ‬ ‫فدي‬ ‫نهدـو‬ ‫الددم‬ ‫الندسف‬ ‫عدـش‬ ‫ب‬ ‫طنن‬ ‫الن‬ ‫منء‬ ‫ع‬ ‫نو‬ ‫لن‬
(‫نو‬ ‫نس‬)‫فـ‬ ‫ـ‬(‫نو‬ ‫نس‬)‫ودوام‬ ‫ا‬ ‫ع‬ ‫دهلليو‬ ‫عت‬ ‫ندشها‬ ‫ندو‬ ‫لدغ‬ ‫اتدغ‬ ‫ندن‬ ً‫ن‬‫نصصس‬ ‫ين‬.‫عامدن‬
‫دنل‬‫د‬ ‫ي‬:‫إ‬ ‫م‬ ‫دو‬‫د‬‫ال‬ ‫دوالي‬‫د‬‫اي‬ ‫إن‬‫دسة‬‫د‬‫ض‬ ‫دشه‬‫د‬ ‫ل‬ ‫دهلل‬‫د‬‫يعن‬-‫دسف‬‫د‬‫ض‬ ‫ع‬:-‫ع‬ ‫دنها‬‫د‬‫ع‬ ‫ل‬ ‫دنلف‬‫د‬‫المص‬ ‫دع‬‫د‬‫ال‬ ‫إن‬
‫ع‬ ‫ب‬ ‫دنه‬‫د‬‫لح‬ ‫ا‬ ّ‫إلد‬ ‫دهللعش‬‫د‬‫ت‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫الدهلليو‬ ‫ثشارد‬ ‫دهللم‬‫د‬‫ته‬ ‫الودي‬ ‫دنا‬ ‫األف‬ ‫دب‬‫د‬‫رن‬ ‫دتدنك‬ ‫ن‬ ‫إر‬ ‫ـ‬ ‫الصدشاب‬
‫إلسهن‬ ‫يهللعشن‬ ‫لمو‬ ‫نهنة‬ ‫الم‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫الهعو‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫الوبوؤ‬ ‫تنوهللعي‬ ‫هلل‬ ‫ـ‬ ‫سودن‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫سة‬ ‫رن‬ ‫ا‬.
0/‫دو‬ ‫رنإ‬ ‫تضدنف‬ ‫ع‬ ‫تندنا‬ ‫إ‬ ‫الصحسحة‬ ‫نهي‬ ‫األ‬ ‫ن‬‫فوضدنسف‬ ‫ـ‬ ‫المصدنلف‬ ‫دي‬ ‫الن‬ ‫تبنط‬
‫غ‬ ‫دنل‬ ‫ع‬ ‫ع‬ ‫ندوعهغ‬ ‫لغ‬ ‫الحهللي‬.‫بدشل‬ ‫ندوعط‬ ‫يدنلف‬ ‫مدغ‬ ‫ندو‬ ‫ادهلل‬ ‫الو‬ ‫رندهلل‬ ‫إإ‬ ‫رلدك‬ ‫دشن‬ ‫ي‬ ‫إ‬ ‫ع‬
‫دل‬ ‫الن‬ ‫مدشا‬ ‫الدديو‬ ‫حدو‬‫ن‬ ‫ن‬ ‫رد‬ ً‫ن‬‫مد‬ ‫ع‬ ‫ـ‬ ‫البحد‬ ‫هسدن‬ ‫فدي‬ ‫غ‬ ‫روعصدس‬ ‫شم‬ ‫د‬ ‫ندن‬ ‫عددـدا‬ ‫ب‬ ‫الحهللي‬
‫وينة‬ ‫ال‬ ‫مصشص‬ ‫في‬‫المنوزلة‬.‫فهـل‬(‫نو‬ ‫نس‬)‫ت‬ ‫نن‬ ‫دـدا‬ ‫ـ‬ ‫ره‬ ‫ثو‬ ‫ت‬ ‫نمو‬‫نوفغ‬.
1/‫نتهـن‬ ‫ضاللهن‬ ‫عو‬ ‫منء‬ ‫الن‬ ‫تحهللث‬ ‫فوق‬ ‫إإ‬ ‫النتة‬ ‫عسة‬ ّ ‫ع‬ ‫ينوو‬ ‫ل‬:
/‫سنة‬ ‫ال‬(‫الوعافب‬. )‫ب‬/‫العهـمسة‬.‫س‬/‫الصشااس‬.
‫ب‬ ‫دنن‬‫د‬‫ر‬ ‫دنر‬‫د‬‫عالنس‬ ‫دش‬‫د‬‫اله‬ ‫دن‬‫د‬‫إتب‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫دسة‬‫د‬‫نصص‬ ‫دهللعافع‬‫د‬‫ل‬ ‫دحسحة‬‫د‬‫الص‬ ‫د‬‫د‬‫نهي‬ ‫األ‬ ‫اهعا‬ ‫دـ‬‫د‬‫علمسنه‬
ّ‫تننل‬ ‫ان‬ ‫نل‬:
(
[ )‫التننء‬:55]
5/‫نصدنهو‬ ّ‫د‬‫د‬‫إل‬ ‫هم‬ ‫دس‬‫د‬ ‫الندتة‬ ‫دوهعن‬‫د‬‫ي‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫لمدند‬ ‫دبو‬‫د‬‫ا‬ ‫دي‬‫د‬‫ف‬ ‫الوهدـنعن‬ ‫إن‬‫ب‬‫دغ‬‫د‬‫ب‬ ‫عشا‬ ‫شن‬ ‫دو‬‫د‬ ‫ع‬
‫ـ‬ ً‫ة‬‫د‬‫د‬‫عيسم‬‫د‬‫د‬‫ادي‬ ‫أ‬ ‫دوم‬‫د‬‫الي‬ ‫درفي‬‫د‬‫ن‬ ‫دد‬‫د‬‫فق‬(‫و‬ ‫و‬ ‫د‬‫د‬‫ي‬ ‫ب‬ ‫دة‬‫د‬‫الداب‬ ‫ب‬ ‫دبنب‬‫د‬‫ال‬ ‫دب‬‫د‬‫عج‬ ‫ب‬ ‫در‬‫د‬‫القب‬ ‫دباب‬‫د‬‫ع‬
‫إلد‬ ‫ب‬ ‫السالم‬ ‫عليه‬ ‫عيسى‬ ‫نزول‬ ‫ب‬ ‫المنتظر‬ ‫المهـدي‬ ‫ب‬ ‫و‬ ‫م‬)...‫فعد‬ ‫كمدا‬(‫سد‬ ‫شدي‬)
‫الم‬ ‫ندو‬ ‫التعدشس‬ ‫ضدنعنء‬ ً‫ا‬‫هلل‬ ‫تي‬ ‫عي‬ ‫ب‬‫دالم‬ ‫ا‬ ‫فدي‬ ‫طندو‬ ‫ل‬ ‫العدوص‬ ‫عنتوهدـزم‬ ‫مسو‬ ‫ند‬–‫نمدو‬
‫مهـ‬ ‫ع‬ ّ‫ل‬–‫نلدهلل‬ ‫الن‬ ‫فدي‬ ‫الدشااها‬ ‫الصدحسحة‬ ‫نهيد‬ ‫األ‬ ‫فسوفضدشن‬ ‫ب‬ ‫سو‬ ‫و‬ ‫المنو‬ ‫هللم‬ ‫عن‬ ‫ب‬
‫دن‬‫د‬‫ن‬ ‫دسو‬‫د‬‫ع‬ ‫دـدا‬‫د‬‫عد‬ ‫ب‬ ‫دشم‬‫د‬‫الس‬ ‫دـ‬‫د‬‫ابود‬ ‫دن‬‫د‬‫عن‬ ‫ب‬ ‫دـن‬‫د‬‫سود‬ ‫ع‬ ‫دالق‬‫د‬‫األي‬ ‫دنام‬‫د‬ ‫عن‬ ‫دننال‬‫د‬‫عالمن‬ ‫دنها‬‫د‬‫عالنب‬
‫دـل‬‫د‬‫دد‬ ‫افددب‬ ‫عتددهللنن‬ ‫دغ‬‫د‬‫عتد‬ ‫ان‬ ‫اضددي‬ ‫الصددهللي‬ ‫و‬ ‫دشر‬‫د‬‫رد‬ ‫ددسهللمن‬ ‫ددغ‬ ‫إ‬‫دنا‬‫د‬‫الزاد‬ ‫هفددع‬ ‫الددوها‬
(1
)‫سغ‬ ‫ع‬ ‫نوع‬.

9. 5
‫دناره‬‫د‬‫فح‬-‫دوا‬‫د‬‫ا‬!!‫دناره‬‫د‬-‫دهللنن‬‫د‬‫عت‬ ‫دزم‬‫د‬ ‫ع‬ ‫دشا‬‫د‬ ‫ر‬ ‫دغ‬‫د‬‫عت‬ ‫ان‬ ‫دي‬‫د‬‫اض‬ ‫دو‬‫د‬‫عم‬ ‫دسهللمن‬‫د‬ ّ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫عاه‬
‫الحوب‬ ‫إعالن‬ ‫واا‬ ‫نو‬ ‫امهللدـ‬:
(
( )1
)
‫لنمو‬ ‫نل‬ ‫مغ‬ ‫عتغ‬ ‫ان‬ ‫اضي‬ ‫الصهللي‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫ري‬ ‫عو‬ ‫محشس‬ ‫المنعاهم‬ ‫عراو‬:
"
( "2
.)
-‫ثنادـن‬ ‫الوي‬ ‫المشاضسع‬ ّ ‫ع‬ ‫رنلوه‬ ‫رهلل‬ ‫رلك‬ ‫رنهلل‬(‫نو‬ ‫نس‬. )
(1
)‫سغ‬ ‫ع‬ ‫نوع‬.
(2
)‫السلطانية‬ ‫كام‬ ‫الماورديباأل‬ ‫بيب‬ ‫ب‬ ‫محمد‬ ‫ب‬ ‫علي‬ ‫الحس‬ ‫أبو‬(‫الكت‬ ‫بيروتبدار‬‫ب‬ ‫العلمية‬ ‫ب‬0291)‫بص‬81.

10. 10
‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫اهلل‬ ‫صلى‬ ‫اهلل‬ ‫رسول‬ ‫مع‬ ‫األدب‬
‫دتوغ‬‫د‬ ‫دع‬‫د‬‫عن‬ ‫ب‬ ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫دغ‬‫د‬‫س‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ّ ‫د‬‫د‬‫و‬ ‫ان‬ ‫دشل‬‫د‬ ‫ا‬ ‫دع‬‫د‬‫ن‬ ‫دنم‬‫د‬‫الو‬ ‫دنألهب‬‫د‬‫ر‬ ‫دن‬‫د‬‫نوم‬..‫ب‬ ‫دغ‬‫د‬‫رطنعو‬ ‫دن‬‫د‬‫نوم‬ ‫ع‬
‫إلدالل‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫سوس‬ ‫عتدش‬ ‫ب‬ ‫سمغ‬ ‫عتن‬ ‫ب‬ ‫غ‬ ‫عتصهللي‬‫د‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫دهللعا‬ ‫عاتصدنرس‬ ‫ب‬ ‫سدغ‬ ‫ع‬ ‫عالصدالا‬ ‫دمغ‬ ‫ا‬
‫رلدك‬ ‫فدي‬ ‫نهيد‬ ‫عاأل‬ ‫عاآليدن‬ ‫ـ‬ ‫رنضدغ‬ ‫ندو‬ ‫عنننهاا‬ ‫ع‬ ‫سغ‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ّ ‫و‬ ‫شل‬ ‫الو‬ ‫بغ‬ ‫نو‬
‫عنتهن‬ ّ‫تحص‬ ‫إ‬:
‫اآليات‬:
1/ّ‫تندنل‬ ‫شلدغ‬( :
[)‫زاب‬ ‫األ‬:56.]
2/ّ‫تندنل‬ ‫شلدغ‬( :
[ )‫األعواي‬:150.]
3/ّ‫تندنل‬ ‫شلدغ‬( :
[ )‫الحعوا‬:1-2.]
4/ّ‫تندنل‬ ‫شلغ‬( :
[)‫زاب‬ ‫األ‬:21.]
‫ادي‬ ‫األ‬:
‫عنتهن‬:
‫عالندالم‬ ‫الصدالا‬ ‫سغ‬ ‫ع‬ ‫شلغ‬:
(1
)
‫نعو‬ ‫ال‬ ‫نل‬:
‫ضــسنء‬ ‫نلتن‬ ‫فنل‬ ‫الههلل‬ ‫ُلهلل‬‫ع‬*ُ‫ء‬‫عثتن‬ ّ‫ن‬‫تب‬ ‫الزننن‬ ُ‫عفـــ‬
‫عستي‬ ُ‫ّط‬َ َ‫و‬‫ت‬ ‫ل‬ ‫نتك‬ ‫لمل‬ ‫ع‬*ُ‫ء‬‫التنن‬ ‫هلل‬ ‫ت‬ ‫ل‬ ‫نتك‬ ُ‫ل‬‫ام‬ ‫ع‬
(1
)‫سغ‬ ‫ع‬ ‫نوع‬.

11. 11
ٍ ‫عــس‬ ِ‫ل‬‫اـــ‬ ‫نو‬ ً‫و‬‫نب‬ ‫علهلل‬*ُ‫ء‬‫ن‬ ‫ت‬ ‫امـن‬ َ ُ‫ي‬ ‫هلل‬ ‫مك‬ ‫ا‬
*‫آخر‬ ‫وقال‬:
ً‫ن‬‫عتسهــــ‬ ً‫ن‬‫نوف‬ ‫مي‬ ‫ياه‬ ‫عنمن‬*‫البوين‬ ‫هــ‬ ‫يمصي‬ ‫ر‬ ُ ‫عاهلل‬
‫شلك‬ ‫تح‬ ‫هيشلي‬(‫ينعبنهم‬* )‫ن‬ ‫ع‬‫ا‬(‫مهلل‬)‫ّن‬‫س‬‫مب‬ ‫لي‬
‫دنلشا‬‫د‬... :‫ان‬ ‫مددغ‬ ‫ا‬ ‫دك‬‫د‬‫ننل‬ ‫دنن‬‫د‬‫ا‬ ‫امددن‬ ‫ب‬ ‫دن‬‫د‬ ‫الهس‬ ‫دل‬‫د‬‫ام‬ ّ‫دد‬ ‫ع‬ ُ‫ع‬‫ح‬‫م‬‫د‬‫د‬‫ُن‬‫م‬‫ال‬ ‫و‬ ‫دس‬‫د‬‫عل‬:‫إرا‬
‫ثسنرددغب‬ ‫نددو‬ ‫دبس‬‫د‬‫عل‬ ‫ب‬ ‫عتطسدد‬ ‫دلب‬‫د‬‫ون‬ ‫ا‬ ‫عارمددن‬ ‫ب‬ ‫تشضدد‬ ‫ب‬ ‫دهللي‬‫د‬‫الوح‬ ‫ددس‬ ‫نع‬ ‫دو‬‫د‬‫ض‬
‫وشتغ‬ ‫يوفع‬ ‫نو‬ َ‫و‬‫َر‬‫ي‬ ‫ع‬ ‫غب‬ ‫ش‬ ‫ل‬ ‫في‬ ‫و‬ ‫عتم‬ ‫عالهسبةب‬ ‫نا‬ ‫الش‬ ‫ععالس‬(1
)
‫ان‬ ‫مدغ‬ ‫ا‬ ‫البصدنام‬ ‫دنل‬:’’‫ودتع‬‫د‬‫د‬ ‫هي‬ ‫عندن‬ ‫الحدوام‬ ‫المندعهلل‬ ‫فدي‬ ‫العدننع‬ ‫اودنري‬
‫وحوغ‬ ‫ت‬ ‫عتس‬ ‫اانوسو‬ ‫س‬ ‫عو‬ ّ‫تننل‬ ‫ان‬ ‫وصو‬ ‫ا‬ ّ‫و‬ ً‫ن‬‫هلليب‬ ‫فسغ‬‘‘( .2
)
‫تي‬ ‫فسد‬ ‫ب‬ ‫األلدالء‬ ‫مدنء‬ ‫الن‬ ‫رهدن‬ ‫الودزم‬ ‫التبشيدة‬ ‫الندتة‬ ‫ندع‬ ‫الوننندل‬ ‫عتهلل‬ ‫سة‬ ‫ن‬ ‫نعهللا‬ ‫دي‬(‫ندس‬
‫ندو‬)‫دو‬‫د‬‫النص‬ ‫دددا‬ ‫فدي‬..‫د‬ ‫ع‬ ‫سدغ‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ّ ‫ود‬ ‫دشل‬‫د‬ ‫الو‬ ‫نهيد‬ ‫عدو‬ ‫عيوحدهللث‬‫دوصعني‬‫د‬ ‫رن‬
‫نهلليهلل‬!‫شل‬ ‫ي‬ ‫النالم‬ ‫سغ‬ ‫ع‬ ّ‫عسن‬ ‫سهللمن‬ ‫مزعل‬ ‫عو‬ ‫هلليبغ‬ ‫عتهلل‬ ً‫ال‬‫فمب‬ ‫ب‬:
"‫اهلل‬ ‫توفاه‬ ‫قالوا‬..‫لفوق‬ ‫رفعو‬ ‫ب‬ ‫شالو‬ ‫يعني‬..‫الزندازير‬ ‫كد‬ ‫سديقت‬ ‫عيسدى‬ ‫قالوا‬..‫ويكسدر‬
‫الصالئب‬ ‫ك‬!! "
‫التبشيدة‬ ‫نهيد‬ ‫األ‬ ‫عإمهن‬ ‫اآلين‬ ‫إمهن‬ ‫ـ‬ ‫رلك‬ ‫نل‬ ‫الدم‬ ‫نو‬...‫ع‬ ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫دالم‬ ‫ال‬ ‫دنء‬ ‫إل‬ ‫لمدنرا‬‫شادتدغ‬
‫ـ‬
‫الم‬ ‫ال‬ ‫نو‬ ‫رنلويسص‬ ‫ش‬ ‫الن‬ ‫دسبة‬ ‫تبع‬ ‫إ‬ ‫ع‬ ‫ّس‬‫ه‬‫ا‬ ‫ك‬ ‫تم‬ ‫إ‬ ‫منفد‬ ‫ه‬ ‫الم‬ ‫فـنل‬.
‫شل‬ ‫ي‬ ‫المههللم‬ ‫راو‬ ‫عتهلل‬:.."‫د‬‫وك‬ ‫عنددي‬ ‫مدا‬-(‫وقد‬)-‫كتدب‬ ‫الدبي‬ ‫كد‬ ‫اآلن‬(‫كدالم‬
‫ساك‬.. )‫يات‬ ‫تر‬ ‫كلها‬"!!
‫عا‬ ‫الصدالا‬ ‫سدغ‬ ‫ع‬ ‫آهم‬ ‫علدهلل‬ ‫دسهلل‬ ‫ددش‬ ‫المههللم‬ ‫يوعس‬ ‫نهي‬ ‫عتغ‬ ‫عاه‬ ‫الدم‬ ‫ن‬ ‫ر‬ ً‫ن‬‫م‬ ‫ع‬‫لندالم‬..
ّ ‫يش‬ ٌ‫ي‬ ‫ع‬ ‫إإ‬ ‫دش‬ ‫إن‬ ‫الهش‬ ‫عو‬ ‫يتط‬ ‫إ‬ ‫الدم‬.
‫تيق‬ ‫دون‬ ‫األشياء‬ ‫أنكر‬ ‫م‬*‫مفتون‬ ‫فمعاند‬ ‫وتثب‬
‫نلل‬ ‫ال‬ ‫نل‬ ‫امن‬ ‫لغ‬ ‫شل‬ ‫ع‬:
‫الهوى‬ ‫الرأي‬ ‫آفة‬...ّ ‫ض‬ ‫هواه‬ ‫أطاع‬ ‫وم‬ ّ‫ل‬‫ز‬ ‫برأيه‬ ‫استبد‬ ‫م‬..
(1
)‫الحثي‬ ‫الباع‬ ‫ب‬ ‫شاكر‬ ‫محمد‬ ‫مد‬ ‫أ‬(‫ط‬ ‫ب‬ ‫المعارف‬ ‫مكتبة‬ ‫ب‬ ‫الرياض‬0/0221‫م‬[ )9/399–391. ]
(2
)‫ص‬ ‫ب‬ ‫البصنام‬ ّ ‫ع‬ ‫هللم‬‫ت‬‫الن‬ ‫ننسة‬3.

12. 12
‫لآلية‬ ً‫ا‬‫عتعنسو‬ ً‫ن‬‫تشضسح‬ ‫شل‬ ‫ع‬( :
[)‫الصف‬:1]
‫في‬ ‫لنء‬ ‫نن‬:
1/‫الشها‬ ‫عة‬:
‫عدو‬ ‫ع‬ ‫سغ‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ّ ‫و‬ ‫ان‬ ‫شل‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫عتهللنن‬:‫اليدوم‬ ‫و‬ ‫والبلدد‬ ‫الشدهر‬ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫يعسبدشا‬ ‫لد‬ ‫ـ‬
‫البهلليهسن‬ ‫نو‬ ‫إلنروغ‬ ‫ال‬ ‫الن‬ ‫ن‬ ‫نو‬ ‫الو‬:
ِّ‫ح‬‫ب‬َ‫ت‬‫ال‬ ‫ح‬‫و‬َ‫ع‬ َ‫ا‬َ‫و‬ْ َ‫ر‬ ّ‫ح‬‫ر‬َ ْ‫و‬َ‫ع‬-‫ان‬ ّ ‫و‬‫ع‬ ‫سغ‬ ‫ع‬
(1
)
2/‫عتهن‬ ‫ان‬ ‫اضي‬ ‫ة‬ ‫عنل‬ ‫النسهللا‬ ‫هللي‬:
ٌ‫ة‬َ‫ي‬‫ُور‬‫ر‬َ َ‫أ‬ْ‫ن‬َ‫أ‬
‘‘(2
)‫ان‬ ‫دشل‬ ‫ا‬ ‫ندو‬ ً‫ن‬‫ودحسح‬ ً‫ن‬‫دهلليب‬ ‫يندمع‬ ‫ندن‬ ‫عتدهللنن‬ ‫نو‬ ‫س‬ ‫ل‬ ‫شل‬ ‫ـ‬
‫ا‬ ّ ‫ود‬‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫دغ‬‫د‬‫س‬ ‫ع‬ ‫ن‬:‫دسهللا‬‫د‬‫الن‬ ‫دهللي‬‫د‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫دغ‬‫د‬‫معهم‬ ‫ددم‬‫د‬‫ال‬ ‫ددش‬ ‫ددا‬‫د‬‫فه‬ ‫ـ‬ ‫دعة‬‫د‬‫ن‬ ‫الع‬ ‫ه‬ ‫ع‬ ‫دع‬‫د‬‫توتط‬ ‫إ‬
‫ة‬ ‫عنل‬.
(1
)‫لمسلم‬ ‫اللفظ‬ ‫و‬ ‫عليهب‬ ‫متفق‬.
(2
)‫تزريجه‬ ‫تي‬ ‫سي‬.

13. 13
3/‫لد‬ ‫عإن‬ ‫عالد‬ ‫اآلندو‬ ‫نو‬ ‫رد‬ ‫يمدنن‬ ‫فن‬ ‫دووط‬ ‫ت‬ ‫إ‬ ‫نهيد‬ ‫عاأل‬ ‫اآليدن‬ ‫نو‬ ‫مة‬ ‫الح‬ ‫ننوفة‬ ‫إن‬
‫مدة‬ ‫الح‬ ‫تنوي‬..‫الصتزيدو‬ ‫لحد‬ ‫ادل‬ ‫ع‬ ‫الصمدو‬ ‫عندوب‬ ‫الزمدن‬ ‫عدو‬ ‫عدشا‬ ‫تش‬ ‫دهلل‬ ‫فنلصدحنرة‬..ّ‫د‬ ‫ع‬
‫دو‬‫د‬‫النص‬ ‫ن‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫دو‬‫د‬‫ال‬‫دواا‬‫د‬‫عاألض‬ ‫دوا‬‫د‬‫األن‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ً‫ا‬‫دو‬‫د‬‫ابس‬ ‫دف‬‫د‬ ‫ااو‬ ‫دهلل‬‫د‬ ‫دغ‬‫د‬‫هللن‬ ‫ت‬ ‫دهلل‬‫د‬‫رن‬ ‫ب‬ ‫دهللي‬‫د‬‫الح‬
‫دك‬‫د‬‫رل‬ ‫دل‬‫د‬ ‫ل‬ ‫دوا‬‫د‬‫الصطس‬ ‫عاآلثدنا‬–‫دو‬‫د‬‫األعان‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ً‫ا‬‫دو‬‫د‬‫ابس‬ ‫دشا‬‫د‬ّ‫لنط‬ ‫وزندشا‬ ‫ي‬ ‫د‬‫د‬‫عل‬ ‫دة‬‫د‬‫م‬ ‫الح‬ ‫دوعا‬‫د‬ ‫امو‬ ‫لدش‬
‫عالتشادي‬.

14. 14
‫ّيتهـا‬‫ج‬ُ ‫و‬ ‫ّة‬‫ن‬ُ‫س‬‫ال‬ ‫مكانة‬
‫ّة‬‫ن‬ُ‫س‬‫ال‬ ‫أهـمية‬:-
‫نصنها‬ ‫نو‬ ‫البنمي‬ ‫المصهللا‬ ‫دـي‬ ‫النتة‬‫لغ‬ ‫ة‬ ‫م‬ ‫ن‬ ‫عدـي‬ ‫وآن‬ ‫ال‬ ‫رنهلل‬ ‫الني‬ ‫ا‬ ‫ويع‬ ‫الو‬.
‫دن‬‫د‬‫لم‬ ‫دة‬‫د‬‫نصصص‬ ‫ب‬ ‫فهدـمغ‬ ‫د‬‫د‬‫ره‬ ‫ع‬ ‫ل‬ ‫د‬‫د‬‫ن‬ ‫لمدن‬ ‫دحة‬‫د‬‫نشض‬ ‫ب‬ ‫دنم‬‫د‬ ،‫ل‬ ‫نبستدة‬ ‫ب‬ ‫دوآن‬‫د‬ ‫ل‬ ‫دوا‬‫د‬‫نعن‬ ‫فهدـي‬
‫ان‬ ‫شل‬ ‫ا‬ ‫نل‬ ‫لدلك‬ ‫ب‬ ‫فسغ‬ ‫ه‬ ‫لمن‬ ‫سهللا‬ ‫ن‬ ‫ب‬ ّ‫م‬ُ‫ع‬
(0
. )
‫ان‬ ‫مغ‬ ‫ا‬ ‫مهلل‬ ‫ننم‬ ‫ا‬ ‫نل‬ ‫لدلك‬:‫للكتداب‬ ‫مبيندة‬ ‫السنة‬‫ان‬ ‫مدغ‬ ‫ا‬ ‫األعياعدي‬ ‫ندنم‬ ‫ا‬ ‫دنل‬ ‫ع‬ ‫ب‬
:‫الكتاب‬ ‫إلى‬ ‫السنة‬ ‫م‬ ‫السنة‬ ‫إلى‬ ‫و‬ ‫أ‬ ‫الكتاب‬.(2
)
‫بالسنة‬ ‫للتمسك‬ ‫ادي‬ ‫واأل‬ ‫القرآن‬ ‫دعوة‬:-
‫ع‬ ‫دن‬‫د‬‫اآلي‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫دوا‬‫د‬ ‫الن‬ ‫دـتنك‬‫د‬‫د‬ ‫إن‬‫دـن‬‫د‬‫نته‬ ‫دي‬‫د‬‫وع‬ ‫م‬ ‫ـ‬ ‫دتة‬‫د‬‫رنلن‬ ‫دك‬‫د‬‫الومن‬ ‫دـمسة‬‫د‬‫د‬ ‫د‬‫د‬‫تتنعل‬ ‫د‬‫د‬‫نهي‬ ‫األ‬
‫رنآلتي‬:-
ً‫ال‬‫أو‬:‫الكريم‬ ‫القرآن‬:
ّ‫تننل‬ ‫شلغ‬:
1.()
[‫و‬ ‫الح‬:0. ]
2.(
[ )‫األمعنل‬:24]
3.(
[ )‫التع‬:1-4]
4.(
)
[‫التننء‬:55.]
ً‫ا‬‫ثاني‬:‫النبوية‬ ‫ادي‬ ‫األ‬:
‫ان‬ ‫شل‬ ‫ا‬ ‫نل‬:-
0.
(1
)‫صحيح‬[‫عام‬ ‫ب‬ ‫سوس‬ ‫ع‬ ‫الحنا‬ ‫اعاس‬‫رو‬ ‫العننع‬ ‫وحسو‬ ‫و‬5241. ]
(2
)‫السنة‬ ‫مع‬ ‫نتعام‬ ‫كيف‬ ‫ب‬ ‫القرضاوي‬ ‫يوسف‬(‫ب‬ ‫الشروق‬ ‫دار‬ ‫القاهرةب‬9118‫م‬)‫ص‬ ‫ب‬18‫بيان‬ ‫امع‬ ‫وانظر‬ ‫ب‬
‫البر‬ ‫عبد‬ ‫الب‬ ‫ب‬ ‫فضله‬ ‫و‬ ‫العلم‬.

15. 15
")(0
)
9.
( .9
)
4.( .4
)
‫؟‬ ‫المحفوظ‬ ‫البكر‬ ‫م‬ ‫السنة‬ ‫هـ‬:-
‫دهلل‬‫د‬‫نحم‬ ‫المحدهللث‬ ‫النالندة‬ ‫مبدغ‬ ‫دهلل‬ ‫ف‬ ‫ـ‬ ‫سنندة‬ ‫ال‬ ‫يدشم‬ ّ‫د‬‫د‬‫إل‬ ‫نحعشظدة‬ ‫عددـي‬ ‫الدداو‬ ‫ندو‬ ‫الندتة‬ ‫ب‬ ‫مند‬
‫ع‬ ‫ب‬ ‫الدداو‬ ‫ندو‬ ‫الندتة‬ ‫ن‬ ّ‫إلد‬ ‫ان‬ ‫مغ‬ ‫ا‬ ‫األلبنمي‬ ‫الهلليو‬ ‫منوو‬‫الضدسن‬ ‫ندو‬ ‫نحعشظدة‬ ‫مهدـن‬...‫إر‬
‫البنمي‬ ‫رنلمصهللا‬ ‫إإ‬ ‫األعل‬ ‫المصهللا‬ ‫معهـ‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫يم‬ ‫عإ‬ ‫البنمي‬ ‫المصهللا‬ ‫دـي‬ ‫النتة‬ ‫ن‬.
ّ‫عتندنل‬ ‫دناك‬‫د‬‫تب‬ ‫شلدغ‬ ‫الندتة‬ ‫عدس‬ ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫األهلدة‬ ‫عندو‬( :
[)‫الحعدو‬:5]‫ال‬ ‫دمل‬‫د‬ ‫ي‬ ‫ندن‬ ‫عل‬ ‫دمل‬‫د‬ ‫ي‬ ‫دداو‬‫د‬‫فنل‬ ‫ب‬‫دل‬‫د‬‫ن‬ ‫الو‬ ‫دهلل‬‫د‬‫عت‬ ‫تدغ‬ ‫عل‬ ‫ب‬ ‫دوي‬‫د‬ ‫ال‬ ‫دوآن‬
‫دسو‬ ‫المح‬ ‫مدنء‬ ‫الن‬ ‫ندو‬ ‫عدهلله‬ ‫رددـ‬ ‫ددـدا‬ ّ‫عإلد‬ ‫ب‬ ‫دويعة‬ ‫ال‬ ‫التبشيدة‬ ‫الندتة‬ ً‫ن‬‫يضد‬ ‫مل‬ ‫ي‬ ‫س‬ ‫عالوهلل‬
‫دس‬ ‫ال‬ ‫اونردغ‬ ‫في‬ ‫زم‬ ‫رو‬ ّ ‫ع‬ ‫نحمهلل‬ ‫رش‬ ‫ننم‬ ‫ا‬ ‫نتهـ‬( :‫دنم‬ ‫األ‬ ‫ودشل‬ ‫فدي‬ ‫دنم‬ ‫ا‬)‫ن‬ ‫إر‬ ‫ـ‬
‫ان‬ ‫دشل‬ ‫ا‬ ‫ادالم‬‫دل‬‫د‬‫عل‬ ‫عدز‬ ‫ان‬ ‫عتدهلل‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫دي‬ ‫ع‬ ‫الدهلليو‬ ‫دي‬‫د‬‫ف‬.‫د‬ ‫ع‬ ‫عادل‬ ‫ـ‬‫دو‬‫د‬‫را‬ ‫فهدـش‬ ‫دزل‬‫د‬‫م‬ ‫ي‬
‫نتدزل‬...ّ‫دنل‬‫د‬‫تن‬ ‫ان‬ ‫رحعدس‬ ‫دشظ‬‫د‬‫نحع‬ ‫دغ‬ ‫ا‬ ‫ي‬ ‫دنلش‬‫د‬‫ف‬...‫دل‬‫د‬‫رنه‬ ‫دغ‬‫د‬‫ر‬ ‫ّط‬ ‫يصدو‬ ‫ن‬ ّ‫د‬‫د‬‫إل‬ ‫البودة‬ ‫دبسل‬‫د‬ ‫عإ‬
‫دشل‬ ‫دنن‬ ‫عل‬ ‫ـ‬ ‫نحعدشظ‬ ‫سدو‬ ‫الدداو‬ ‫دنن‬ ‫ل‬ ‫رلدك‬ ‫لدني‬ ‫لش‬ ‫إر‬ ‫ب‬ ‫تمسسزس‬ ‫و‬ ‫يم‬ ‫إ‬ ً‫ن‬‫ايواله‬ ‫نشضش‬
ّ‫تننل‬ ‫ان‬( :)‫اددر‬‫نند‬ ‫شلدغ‬ ‫ي‬ ‫إ‬ ‫عددـدا‬ ‫ب‬ ً‫ن‬‫عد‬ ‫نص‬ ً‫ا‬‫ععدهلل‬ ‫ع‬ ً‫ن‬
.‫دغ‬‫د‬‫ل‬ ‫ة‬ ‫دنا‬‫د‬ ‫عال‬ ‫دوآن‬‫د‬ ‫ل‬ ‫المبستدة‬ ‫دـي‬‫د‬‫د‬ ‫دتة‬‫د‬‫الن‬ ‫ن‬ ‫عهنلمدن‬...‫دل‬‫د‬‫النم‬ ‫عإ‬ ‫دوآن‬‫د‬ ‫ال‬ ‫دـ‬‫د‬‫فه‬ ‫دو‬ ‫يم‬ ‫عإ‬ ‫ـ‬
ّ‫عتننل‬ ‫بحنمغ‬ ‫نل‬ ‫امن‬ ‫طوهـن‬ ‫رشا‬ ‫إإ‬ ‫رغ‬( :
[ )‫التحل‬:44]‫دة‬ ‫نل‬ ‫ال‬ ‫الصدحسحة‬ ‫األودشلسة‬ ‫نعدهللا‬ ‫ال‬ ‫تتطبد‬ ‫ددـدا‬ ّ‫د‬ ‫فن‬ ‫لددا‬ ‫ـ‬
:(‫ب‬ ‫وا‬ ‫فهـو‬ ‫به‬ ‫إال‬ ‫ب‬ ‫الوا‬ ‫يتم‬ ‫ال‬ ‫ما‬)‫دــ‬(.4
)
‫رمددنء‬ ‫ودد‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫دوح‬‫د‬‫تن‬ ّ‫تنددنل‬ ‫ان‬ ‫مددغ‬ ‫ا‬ ‫دنمي‬‫د‬‫األلب‬ ‫ددس‬ ‫ال‬ ‫اوبهددن‬ ‫دوا‬‫د‬‫مس‬ ‫نبنااددن‬ ‫دن‬‫د‬‫م‬ ‫ا‬
‫النت‬ ‫هوي‬ ّ ‫ع‬ ‫ينسو‬ ‫نهب‬ ‫ل‬ ‫ل‬ ً‫ن‬ ‫مبوا‬ ‫عتصبو‬ ‫ب‬ ‫الددـ‬‫ة‬.
-‫ثدو‬ ‫في‬ ‫علنء‬
(5
)
(1
)‫صحيح‬[‫برقم‬ ‫داود‬ ‫أبي‬ ‫صحيح‬ ‫وانظر‬ ‫ب‬ ‫وغيره‬ ‫داود‬ ‫أبو‬ ‫رواه‬3113. ]
(2
)‫البزاري‬ ‫رواه‬.
(3
)‫رواه‬‫وغيره‬ ‫مسلم‬.
(4
)‫كام‬ ‫واأل‬ ‫العقائد‬ ‫في‬ ‫بنفسه‬ ‫جة‬ ‫الحدي‬ ‫ب‬ ‫األلباني‬ ‫الدي‬ ‫ناصر‬ ‫محمد‬(‫ب‬ ‫المعارف‬ ‫الرياضبمكتبة‬9118‫م‬)‫ب‬
‫ص‬01-94.
(5
)‫جر‬ ‫اب‬ ‫وصححه‬ ‫ب‬ ‫وغيره‬ ‫الدارمي‬ ‫رواه‬[‫الباري‬ ‫فتح‬04/920].

16. 16
‫ب‬ ‫الرضوان‬ ‫عليهم‬ ‫الصحابة‬ ‫التزام‬‫السنة‬:-
‫فدي‬ ‫لدنء‬ ‫عندن‬ ‫علدل‬ ‫عدز‬ ‫ان‬ ‫اونب‬ ‫في‬ ‫لنء‬ ‫نن‬ ‫رسو‬ ‫شن‬ ‫يعو‬ ‫إ‬ ‫عتهـ‬ ‫ان‬ ‫اضي‬ ‫الصحنرة‬ ‫انن‬
‫ان‬ ‫دشل‬ ‫ا‬ ‫تة‬‫ـ‬‫ثبد‬ ‫دهلل‬ ‫ف‬
(1
)
*‫ان‬ ‫شل‬ ‫ا‬ ‫نل‬‫عتهدـمن‬ ‫ان‬ ‫اضدي‬ ‫عمدو‬ ‫رو‬ ‫ان‬ ‫لنبهلل‬ ‫عوعغ‬ ‫في‬" :
"‫سل‬ ‫ال‬ ‫نو‬ ‫الصالا‬ ‫بو‬ ‫ي‬ ‫ان‬ ‫عبهلل‬ ‫نن‬ ‫ف‬( .2
)
*
(3
)
( *
(3
)
( . )5
)‫دشل‬ ‫الو‬ ‫دشل‬ ‫ر‬ ‫الوزم‬ ‫ـ‬‫دسهللمن‬ ‫دف‬ ‫نش‬ ‫رصدحة‬ ‫وتنعدغ‬ ‫ا‬ ‫ردو‬
‫ع‬ ‫ان‬ ‫اضي‬ ّ ‫ع‬‫عتغ‬ ‫ان‬ ‫اضي‬ ‫نننعية‬ ‫سهللمن‬ ‫نع‬ ‫يالفغ‬ ‫في‬ ‫تغ‬.
(1)‫وحسو‬[‫ن‬ ‫و‬ ‫عام‬ ‫ب‬ ‫سودمن‬ ‫عاعاس‬ ‫ب‬ ‫لغ‬ ‫عالنسنق‬ ‫هلل‬‫م‬ ‫ع‬ ‫التننلي‬ ‫يولغ‬‫رو‬ ‫الموام‬ ‫ية‬53. ]
(2)‫سغ‬ ‫ع‬ ‫نوع‬.
(3
)‫سوس‬ ‫ع‬ ‫نن‬ ‫اعاس‬.
(4
)‫سوس‬ ‫ع‬ ‫البصنام‬ ‫اعاس‬.
(5
)‫سوس‬ ‫ع‬ ‫هلل‬‫م‬ ‫اعادن‬ ‫صة‬ ‫ال‬‫انظر‬ ‫؛‬:‫النبوة‬ ‫دالئ‬ ‫في‬ ‫المسند‬ ‫بالصحيح‬ ‫هادي‬ ‫ب‬ ‫مقب‬:491.

17. 10
*
(1
)
*
(2
. )
*
( .3
)
*‫عدو‬
(4
)
*
(.5
)
‫دغ‬‫د‬‫عت‬ ‫دنه‬‫د‬:‫يمس‬ ‫دد‬‫د‬‫ي‬ ‫ع‬ ‫عتددغ‬ ّ‫د‬‫د‬‫تتح‬ ‫م‬ً‫إ‬‫دمن‬‫د‬‫ن‬ ‫ع‬ ً‫ن‬‫د‬‫د‬‫ت‬.‫دشل‬‫د‬ ‫الو‬ ‫دة‬‫د‬‫هار‬ ‫ن‬ ‫ددنل‬ ‫عي‬‫دد‬ ‫لع‬ ‫دهلل‬‫د‬
ّ‫د‬ ‫ع‬ ً‫ن‬‫وود‬ ً‫ا‬‫نونمدهلل‬ ‫رهللارودغ‬ ‫عمدو‬ ‫اردو‬ ‫دوهللاا‬ ‫ا‬ ‫رلدك‬ ‫ندو‬ ‫الدو‬ ّ‫د‬ ‫عع‬ ‫ب‬ ‫هللدـن‬ ‫لش‬ ‫وهللاا‬ ‫عا‬
‫شل‬ ‫الو‬ ‫سهلل‬ ‫ت‬.
*‫ب‬ ‫تحوهدـن‬ ‫سدل‬ ‫فس‬ ‫عالمهلليتدة‬ ‫دة‬ ‫ن‬ ‫ردسو‬ ‫ندعوا‬ ‫تي‬ ‫يد‬ ‫ادنن‬ ‫مدغ‬ ‫عتهـمن‬ ‫ان‬ ‫اضي‬ ‫عمو‬ ‫ارو‬ ‫ععو‬
‫ان‬ ‫شل‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫عيصبو‬‫رلك‬ ‫يعنل‬ ‫انن‬(.6
)
*
(.0
)
(1
)‫سغ‬ ‫ع‬ ‫نوع‬.
(2
)‫سغ‬ ‫ع‬ ‫نوع‬.
(3
)‫البصنام‬ ‫اعاس‬.
(4
)‫ل‬ ‫عس‬ ‫عال‬ ‫سغ‬ ‫ع‬ ‫نوع‬‫من‬.
(5
)‫صحيح‬[‫رو‬ ‫س‬ ‫الوو‬ ‫وحسو‬ ‫و‬ ‫عام‬ ‫ب‬ ‫سوس‬ ‫ع‬ ‫هلل‬‫م‬ ‫اعاس‬46. ]
(6
)‫س‬[‫رو‬ ‫س‬ ‫الوو‬ ‫وحسو‬ ‫و‬ ‫عام‬ ‫ب‬ ‫سوس‬ ‫ع‬ ‫البزاا‬ ‫اعاس‬40. ]
(0
)ً‫ال‬ ‫نو‬ ‫عو‬ ‫ارو‬ ‫وححغ‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫علهسو‬ ‫نو‬ ‫هللإلل‬‫ل‬‫ا‬ ‫في‬ ‫ي‬ ‫البسه‬ ‫اعاس‬[‫ونرة‬ ‫ا‬2/411.]

18. 11
-‫ان‬ ‫دشل‬‫د‬ ‫ا‬ ‫دش‬‫د‬‫و‬ ‫ن‬ ‫دـهلل‬‫د‬‫ند‬ ‫ال‬‫دناس‬‫د‬‫ي‬ ‫دغ‬‫د‬‫عت‬ ‫ان‬ ‫دي‬‫د‬‫اض‬ ‫دة‬‫د‬ ‫اعا‬ ‫دو‬‫د‬‫ر‬ ‫ان‬ ‫دهلل‬‫د‬‫عب‬ ‫دمنغ‬‫د‬ ‫دهلل‬‫د‬
‫دس‬ ‫يع‬ ‫ثد‬ ‫المندعهلل‬ ‫يدهلليل‬ ‫ن‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫ردنألنو‬ ‫المنتدي‬ ‫لند‬ ‫متي‬ ‫شل‬ ‫ي‬ ‫ن‬ ‫نمغ‬ ‫رنن‬ ‫عانن‬ ‫ـ‬ ‫المنعهلل‬
‫ألنوس‬ ‫منعغ‬ ‫رمعوه‬ ‫تغ‬ ‫عل‬‫دـدا‬ ‫نو‬ ‫ع‬ ‫وص‬ ‫م‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ً‫ن‬‫ينال‬ ‫س‬ ‫ل‬ ‫شس‬ ‫رنلع‬!
‫للسنة‬ ‫المزالفي‬ ‫عقوبة‬:-
ّ‫عتننل‬ ‫بحنمغ‬ ‫ان‬ ‫نل‬( :
[ )‫التشا‬:63]
‫ـ‬ ‫رنن‬ ‫عالنسنر‬ ‫شرة‬ ‫ن‬ ‫ل‬ ‫مننن‬ ‫ا‬ ‫تنو‬ ‫هلل‬ ً‫ا‬‫بو‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ً‫ا‬‫نا‬ ‫إم‬ ‫ع‬ ً‫ا‬‫لحشه‬ ‫النتة‬ ‫نصنلعة‬ ‫إن‬
*
.
(1
)
‫د‬ ‫تنط‬ ‫هلل‬ ‫السهلل‬ ‫ن‬ ‫س‬ ‫إ‬(‫ند‬)‫ا‬ ‫دهلل‬ ‫مدغ‬ ‫ندع‬‫إ‬ ‫مدغ‬ ‫رنضده‬ ‫يدو‬ ‫دهلل‬ ‫لندتة‬ ً‫ن‬‫نصنلعد‬ ‫وصهللنهدـن‬
‫نصنلعوهـن‬ ‫في‬ ‫ني‬‫رنلنتة‬ ‫اإلوزام‬ ‫هعن‬ ‫منلغ‬ ‫ر‬ ‫مننن‬ ‫ا‬ ‫ال‬ ‫ي‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ـ‬.
*ّ‫تندنل‬ ‫شلدغ‬ ‫فدداو‬ ً‫ن‬‫دس‬ ‫من‬ ‫السنو‬ ‫غ‬ ‫رول‬ ‫المنعهلل‬ ‫هيل‬ ً‫ال‬‫ال‬ ‫ن‬ ‫ثو‬ ‫في‬ ‫عيوع‬( :
[)...‫التدشا‬:63]ً‫ن‬‫دس‬ ‫نن‬ ‫ّط‬ ‫فند‬ ‫ب‬‫رلدك‬ ‫عدو‬ ‫ل‬ ‫فند‬ ‫ب‬ ‫الصدشي‬ ‫ندو‬ ‫سدغ‬ ‫ع‬
‫نل‬ ‫ف‬ ‫فنق‬ ‫ن‬ ‫رنهلل‬:‫لدس‬ ‫عدداب‬ ‫يصدسبتي‬ ‫ع‬ ‫فوتدة‬ ‫تصدسبتي‬ ‫ن‬ ‫الندتة‬ ‫نصدنلعوي‬ ‫نو‬ ‫س‬ ‫ي‬! .‫ب‬
‫المننلهلل‬ ‫في‬ ‫ه‬ ‫منل‬ ‫ر‬ ‫م‬ ‫يمنمهـ‬ ‫ر‬ ‫شا‬ ‫هي‬ ‫يهـومشن‬ ‫إ‬ ‫منس‬ ‫نو‬ ‫ا‬.!
*
(2
)‫دش‬ ‫ااندن‬ ّ ‫ود‬ ‫الولدل‬ ‫ن‬ ‫نددـهلل‬ ‫عال‬‫الععدو‬ ‫اانودي‬(‫سبدة‬ ‫الو‬)‫دهلل‬ ‫ف‬
‫ان‬ ‫شل‬ ‫ا‬ ‫نل‬:
(3
)‫دعهللتسو‬ ‫ـ‬:‫اانودي‬ ‫م‬
‫الععو‬.
-‫دشل‬ ‫الو‬ ‫ثدو‬ ‫وعدي‬ ‫ي‬ ‫إ‬ ‫ندو‬ ‫فسغ‬ ‫يتهللم‬ ‫يشم‬ ‫تي‬ ‫س‬‫التدهللم‬ ‫يتعدع‬ ‫إ‬ ‫سد‬ ‫يتدهللم‬ ‫دتوغب‬ ‫يوبدع‬ ‫عإ‬
‫د‬ ‫ـ‬ّ‫تندنل‬ ‫نل‬( :
)
[‫نن‬ ‫العو‬:20-25]
(1
)‫سوس‬ ‫ع‬ ‫نن‬ ‫اعاس‬.
(2
)‫صحيح‬[‫ي‬ ‫البسهـ‬ ‫اعاس‬‫رو‬ ‫اعاء‬ ‫وا‬ ‫عام‬ ‫ب‬ ‫سوس‬ ‫ع‬401].
(3
)‫صحيح‬[‫رو‬ ‫هاعه‬ ‫ري‬ ‫وحسو‬ ‫و‬ ‫عام‬ ‫ب‬ ‫سوس‬ ‫ع‬ ‫هاعه‬ ‫رش‬ ‫اعاس‬1131. ]

19. 15
‫الحدي‬ ‫علم‬ ‫في‬ ‫المؤمني‬ ‫أمير‬
‫البزاري‬ ‫اإلمام‬
‫سو‬ ‫دنر‬ ‫نو‬ ‫دوا‬ ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫يدشا‬ ‫ندع‬ ‫عالحبدشا‬ ‫األمدس‬ ‫ندو‬ ‫م‬‫ش‬‫لد‬ ‫فدي‬ ً‫ن‬‫ننوويس‬ ‫س‬ ‫يع‬ ً‫ن‬‫نصص‬ ‫شا‬ ‫توصس‬ ‫ن‬ ‫الش‬
‫دل‬‫د‬ ‫عر‬ ‫يهلليدغ‬ ‫دي‬‫د‬‫و‬ ‫ر‬ ‫ع‬ ‫هلليهلليدة‬ ‫دة‬‫د‬ ‫رمطو‬ ‫دهللنن‬ ‫ن‬ ‫هعن‬ ‫دورغ‬‫د‬‫عيض‬ ‫نء‬ ‫األودهلل‬ ‫دز‬‫د‬‫ع‬ ‫دهلل‬ ‫دوعب‬‫د‬‫يت‬ ‫ا‬ ‫عفعد‬ ‫ب‬
‫غ‬ ‫ا‬ ‫م‬ ّ ‫ع‬ ‫شا‬..‫رددشل‬ ‫ندو‬ ‫دصص‬ ‫ال‬ ‫رلدك‬ ‫ودنب‬ ‫ندن‬ ‫يصدف‬ ‫ن‬ ‫هلل‬ ‫ينوطسع‬ ‫دل‬..‫دهللث‬ ‫ندن‬ ‫دددا‬
‫لدي‬(‫رنلضدبّط‬)‫تطدنعل‬ ‫دهللنن‬‫د‬‫عت‬(‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫ندس‬)‫ندهلليهلل‬ ‫دوصعني‬ ‫رن‬-‫د‬‫د‬‫نبح‬ ‫فدي‬ ‫دن‬‫د‬‫راود‬ ‫تي‬ ‫دس‬ ‫ندة‬ ‫ل‬ ‫دي‬‫د‬‫ف‬
‫الدم‬ ‫عع‬-‫البصدنام‬ ‫ندنم‬ ‫ا‬ ‫سدل‬ ‫الع‬ ‫ندنم‬ ‫ا‬ ّ ‫ع‬..‫دك‬ ‫ت‬ ‫عدو‬ ً‫ن‬‫نلبد‬ ‫اتد‬ ‫لدش‬ ‫ستهدن‬ ‫عتمتسد‬ ‫ثو‬ ‫عتد‬
‫إ‬ ‫ب‬ ‫نة‬ ‫الع‬‫ب‬ ‫دالم‬ ‫ال‬ ‫لتشاودي‬ ‫عاندوالك‬ ‫الونبسدوب‬ ‫فدي‬ ‫رواعدة‬ ‫ندو‬ ‫عتس‬ ‫نهمن‬ ‫تولموغ‬ ‫وطسع‬ ‫إ‬ ‫ننس‬
‫دن‬‫د‬‫عتن‬ ‫نردهلل‬ ‫ت‬ ‫دسس‬‫د‬ ‫ن‬ ‫عاأل‬ ‫دنعو‬ ‫الم‬ ‫ألن‬ ‫ب‬ ‫دهللام‬‫د‬‫و‬ ‫فدي‬ ‫دن‬‫د‬‫ل‬ ‫نمدن‬ ‫راا‬ ‫دو‬‫د‬‫ع‬ ‫علدش‬ ‫دو‬‫د‬‫الونبس‬ ‫دوطسع‬ ‫إ‬
‫تشوف‬ ‫ن‬ ‫لهن‬ ‫عدسهن‬.
‫التعندسة‬ ‫عالمننمدنا‬ ‫األلد‬ ‫نيدة‬ ‫فدي‬ ‫مدن‬ ‫ع‬ ً‫ال‬‫لدس‬ ‫نتزلي‬ ّ‫إل‬ ‫عهلل‬...‫دشن‬ ‫ي‬ ‫ن‬ ‫دل‬ ‫ين‬ ‫ددل‬‫دنم‬ ‫ن‬ ‫فدي‬ ‫ددش‬ ‫ندو‬
‫رنن‬ ‫عالنسنر‬ ‫الضنة‬ ‫رهدس‬ ‫البصنام‬ ‫ننم‬ ‫ا‬...‫اعادن‬ ‫الوي‬ ‫نهيبغ‬"‫كالم‬ ‫مجرد‬! "
‫نل‬ ‫امن‬(‫نو‬ ‫نس‬)‫النهشلة‬ ‫رهدس‬ ‫نهيبغ‬ ‫توه‬ ‫ب‬.
ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫دوه‬‫د‬ ‫ل‬ ‫لدي‬ ‫األعل‬ ‫الدهللافع‬ ‫ادنن‬ ‫لد‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫ودنرتي‬ ‫عمدن‬ ‫تنبدو‬ ‫الحنهثدة‬ ‫دددس‬ ‫إن‬(‫ندو‬ ‫ندس‬)‫دغ‬‫د‬‫آاال‬ ‫فدي‬
‫دتشا‬‫د‬‫لن‬ ‫دن‬‫د‬‫إلسه‬ ‫دومن‬‫د‬ ‫ا‬ ‫دي‬‫د‬‫الو‬‫ب‬‫دبنستن‬‫د‬‫الن‬ ‫دف‬‫د‬‫نتوص‬ ‫دي‬‫د‬‫ف‬ ‫دالنسة‬‫د‬ ‫ا‬ ‫دة‬‫د‬‫رنلحوا‬ ‫طنري‬ ‫ددو‬ ‫ا‬ ‫دد‬‫د‬‫نت‬‫ب‬‫بددل‬ ‫ع‬
‫دنم‬‫د‬ ‫م‬ ‫دع‬‫د‬‫ن‬ ‫دنلحة‬‫د‬‫المص‬ ‫دهلل‬‫د‬‫رن‬ ‫د‬‫د‬‫ت‬ ‫ددم‬‫د‬‫ال‬ ‫نق‬ ‫د‬ ‫م‬ ‫ا‬(‫دوم‬‫د‬‫ممس‬)‫دنم‬‫د‬‫ع‬1500‫م‬.‫دند‬‫د‬‫لت‬ ‫سو‬ ‫دن‬‫د‬‫لت‬ ‫دي‬‫د‬‫إل‬ ‫دنم‬‫د‬‫ن‬ ‫عاإم‬
(‫ندو‬ ‫ندس‬)‫دند‬‫د‬‫علت‬ ‫ب‬(‫دهلل‬‫د‬‫المنل‬ ‫عبدهلل‬ ‫ان‬ ‫دهلل‬‫د‬‫عب‬ ‫الصدنهق‬ ‫دس‬ ‫ال‬)ّ‫د‬‫د‬‫إل‬ ‫فسدغ‬ ‫د‬‫د‬ ‫ن‬ ‫الددم‬ ‫األعل‬ ‫نق‬ ‫د‬ ‫اإم‬
‫لتند‬(‫نو‬ ‫نس‬.. )‫ال‬ ‫تشال‬ ‫ث‬‫عدنم‬ ‫مهنيدة‬ ‫البنمسدة‬ ‫ة‬ ‫المعنود‬ ‫دهللث‬ ‫ع‬ ‫نتشا‬1555‫إلدي‬ ‫فسهدن‬ ‫د‬ ‫ن‬ ‫م‬
ً‫ن‬‫يض‬ ‫غ‬ ‫لتن‬.
‫التصسو‬ ‫عمن‬ ّ‫المشل‬ ‫من‬ ‫إمغ‬ ‫وهللام‬ ‫عو‬ ‫هن‬ ‫يزي‬ ‫ن‬ ‫ان‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫وهللنة‬.
‫البزاري‬ ‫باإلمام‬ ‫صلتي‬:
‫وتسوغ‬ ‫ا‬ ‫نهي‬ ‫اونب‬ ‫عل‬ ‫إن‬‫ب‬‫الندتهللم‬ ‫رحنندسة‬ ‫البصدنام‬ ‫ودحسو‬ ‫دهللم‬ ‫نع‬ ‫دش‬(‫بدي‬ ‫الح‬ ‫البدنري‬ ‫هبندغ‬)‫ب‬
‫وب‬ ‫ن‬ ‫دغ‬‫د‬‫ر‬ ‫د‬‫د‬‫ييت‬‫دي‬‫د‬‫سن‬ ‫ل‬ ‫دنن‬‫د‬‫ا‬ ‫دعس‬‫د‬ ‫ال‬ ‫د‬‫د‬‫عمن‬ ‫دهللي‬‫د‬‫الص‬ ‫د‬‫د‬‫عمن‬ ‫د‬‫د‬‫الوفس‬ ‫د‬‫د‬‫من‬ ‫دنن‬‫د‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ً‫ن‬‫د‬‫د‬‫عنن‬ ‫دسو‬‫د‬‫ثالث‬ ‫دد‬‫د‬‫نت‬ ‫دي‬‫د‬‫و‬
‫دّط‬ ‫يوهمدي‬ ‫علد‬ ‫يصدهللمي‬ ‫لد‬ ‫ب‬ ‫الحنلدة‬ ‫د‬ ‫ع‬ ‫لهللس‬ ‫الدم‬ ‫مسني‬ ‫ع‬...‫دمع‬ ‫الحمسمدة‬ ‫ة‬ ‫الصد‬ ‫دددس‬ ‫ادل‬ ‫رندهلل‬
‫مع‬ ‫نن‬ ‫فسغ‬.
‫نو‬ ‫س‬ ‫ل‬ ‫شل‬:
‫اللسان‬ ‫رح‬ ‫ما‬ ‫يلتام‬ ‫وال‬ ‫التئام‬ ‫لها‬ ‫السنان‬ ‫ات‬ ‫را‬
‫ا‬ ‫اإلمام‬ ‫مة‬ ‫تر‬‫اهلل‬ ‫مه‬ ‫ر‬ ‫لبزاري‬:
‫البصنام‬ ‫إروادس‬ ‫رو‬ ‫منعسل‬ ‫إ‬ ‫الحنو‬ ‫ري‬ ‫رو‬ ‫نحمهلل‬ ‫ان‬ ‫عبهلل‬ ‫رش‬ ‫الحعنظ‬ ‫إننم‬ ‫الم‬ ‫ا‬ ‫نس‬ ‫دش‬.
‫عددنم‬ ‫دنا‬‫د‬‫ربص‬ ‫دهلل‬‫د‬‫عل‬154‫عددس‬ ‫د‬‫د‬‫ث‬ ‫ددوي‬ ‫ال‬ ‫دوان‬‫د‬ ‫ال‬ ‫عددس‬ ‫دشن‬‫د‬ ‫الب‬ ‫دندز‬‫د‬‫يت‬ ‫ن‬ ‫بددل‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ً‫ن‬‫د‬‫د‬‫يوسم‬ ‫دد‬ ‫م‬ ‫ب‬ ‫دـ‬‫د‬‫د‬
‫نهي‬ ‫األ‬ ‫نو‬ ‫األلشي‬ ‫وا‬ ‫ع‬.

20. 20
‫إإ‬ ‫فسه‬ ‫لسس‬ ً‫ال‬‫ال‬ ‫عثمنمسو‬ ‫لف‬ ‫عو‬ ‫او‬‫معنغ‬ ‫عو‬ ‫نل‬ ‫هلل‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫هللي‬ ‫ون‬":‫ـ‬ ‫فسغ‬ ‫عضن‬ ‫نن‬
‫اانوسو‬ ‫س‬ ‫عو‬ ‫ون‬ ‫ا‬ ‫إإ‬ ً‫ن‬‫هلليب‬ ‫ـ‬ ‫الصحسو‬ ‫اونب‬ ‫م‬. " !
‫ال‬:‫ننم‬ ‫ا‬ ‫ددا‬ ‫ع‬ ‫نن‬ ‫نهي‬ ‫األ‬ ‫اونرة‬ ‫عتهلل‬ ‫ّط‬ ‫ف‬ ‫والدن‬ ‫الوي‬ ‫الوانن‬ ‫عهلله‬ ‫ا‬!‫انن‬ ‫الدم‬ ‫ع‬ ‫ب‬
‫الهللعشا‬ ‫نعنب‬.
‫فظه‬:
‫نتد‬ ‫نهي‬ ‫األ‬ ‫عس‬ ‫ب‬ ‫الدااوا‬ ّ‫م‬‫ش‬ ‫ب‬ ً‫ن‬‫معسب‬ ‫انن‬‫عضبطغ‬ ‫غ‬ ‫ع‬ ّ ‫ع‬ ‫األهلة‬ ‫عنو‬ ‫ب‬ ‫ونوس‬
‫الونلسة‬ ‫صة‬ ‫ال‬ ‫ـ‬ ‫نمسهلل‬ ‫عاأل‬ ‫تصشص‬ ‫ل‬:
‫الحنفس‬ ‫عهللم‬ ‫رو‬ ‫ان‬ ‫عبهلل‬ ‫مهلل‬ ‫رش‬ ‫نل‬:‫منعسل‬ ‫إ‬ ‫رو‬ ‫نحمهلل‬ ‫ن‬ ‫شن‬ ‫يح‬ ‫ني‬ ‫ن‬ ‫عهللا‬ ‫من‬
‫بشا‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ‫هللي‬ ‫ة‬ ‫ن‬ ّ‫إل‬ ‫ععمهللعا‬ ‫فنلومنشا‬ ‫ب‬ ‫الحهللي‬ ‫وحنب‬ ‫رغ‬ ‫فنمع‬ ‫رنهللاهب‬ ‫هللم‬ ‫البصنام‬
‫ددا‬ ‫نوو‬ ‫شا‬ ‫علن‬ ‫نمسهللدنب‬ ‫ع‬ ‫نوشمهن‬‫ال‬ ّ‫إل‬ ‫عهفنشا‬ ‫دداب‬ ‫الموو‬ ‫ددا‬ ‫تنه‬ ‫عإ‬ ‫دداب‬ ‫تنه‬ ‫ا‬
‫ب‬ ‫هللد‬ ‫عاموهللب‬ ‫التنسب‬ ‫فنلومع‬ ‫سب‬ ‫المع‬ ‫في‬ ‫البصنام‬ ّ ‫ع‬ ‫شدن‬ ‫لس‬ ‫نهي‬ ‫وا‬ ‫ع‬ ‫هلل‬ ‫عا‬
‫نل‬ ‫ف‬ ‫وتغب‬ ‫ع‬ ‫نو‬ ‫هللي‬ ‫عو‬ ‫البصنام‬ ‫ل‬ ‫فن‬:‫نل‬ ‫ف‬ ‫آيوب‬ ‫عو‬ ‫لغ‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫عوفغ‬ ‫إ‬:‫عوفغ‬ ‫إ‬
‫إ‬ ‫رنضه‬ ‫وع‬ ‫ي‬ ‫هنء‬ ‫الع‬ ‫نن‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ‫وتغ‬ ‫ع‬ ‫نو‬ ‫فون‬ ّ‫و‬ ‫عادلك‬ ‫ب‬‫شلشن‬ ‫عي‬ ‫رنبب‬ ّ‫ل‬:‫الولل‬
‫فنل‬ ‫امن‬ ‫فعنل‬ ‫آيوب‬ ‫اموهللب‬ ‫ث‬ ‫رنلنعزب‬ ‫البصنام‬ ّ ‫ع‬ ّ‫ض‬ ‫يهللام‬ ‫إ‬ ‫انن‬ ‫عنو‬ ‫ب‬ ‫فه‬
‫شل‬ ‫ي‬ ‫عالبصنام‬ ‫ـ‬ ‫األعل‬:‫عوفغ‬ ‫إ‬.
ّ ‫ع‬ ‫يزيهللد‬ ‫إ‬ ‫عدش‬ ‫معسب‬ ‫وا‬ ‫الن‬ ‫تمنم‬ ّ‫عإل‬ ‫البنل‬ ‫ث‬:‫هلل‬ ‫مه‬ ‫ع‬ ‫من‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ‫عوفغ‬ ‫إ‬
‫نل‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ‫نته‬ ‫األعل‬ ّ‫إل‬ ‫الوع‬ ‫شاب‬ ‫فو‬:‫األ‬ ‫هلليبك‬ ‫نن‬ّ‫إل‬ ‫ادا‬ ‫عالبنل‬ ‫اداب‬ ‫عالبنمي‬ ‫داب‬ ‫ف‬ ‫عل‬
‫رنلحعس‬ ‫التنس‬ ‫لغ‬ ‫و‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ‫رلك‬ ‫نبل‬ ‫رنآليويو‬ ‫عفنل‬ ‫ـ‬ ‫تنهس‬ ‫إ‬ ّ‫إل‬ ‫نوو‬ ‫ال‬ ‫فوه‬ ‫واب‬ ‫الن‬( .1
)
‫فيه‬ ‫العلماء‬ ‫أقوال‬ ‫بعي‬:-(9
)
1/‫د‬‫د‬‫نن‬ ‫دنم‬‫د‬‫ن‬ ‫ا‬:-‫د‬‫د‬‫نن‬ ‫دنم‬‫د‬‫ن‬ ‫ا‬ ‫دنن‬‫د‬‫ا‬(‫دحسو‬‫د‬‫الص‬ ‫وددن‬)‫دشل‬‫د‬ ‫ي‬-‫نددنم‬ ‫ا‬ ّ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫دهلليل‬‫د‬‫ي‬ ‫دهللنن‬‫د‬‫عت‬
‫البصنام‬-" :‫ّـل‬‫ب‬ ‫هعتي‬‫المحهللثسو‬ ‫سهلل‬ ‫عين‬ ‫غ‬ ‫ع‬ ‫في‬ ‫الحهللي‬ ‫هبس‬ ‫ين‬ ‫سك‬ ‫ال‬."!
ً‫ن‬‫يض‬ ‫لغ‬ ‫نل‬ ‫ع‬:
‫األيوم‬ ‫نل‬ ‫ع‬" :‫المون‬ ‫الصبي‬ ‫ال‬ ‫لغ‬ ‫ين‬ ‫عدش‬ ‫البصنام‬ ‫يهللم‬ ‫رسو‬ ‫الحعنس‬ ‫رو‬ ‫نن‬ ‫ي‬ ‫ا‬. "
2/‫تبل‬ ‫رو‬ ‫مهلل‬ ‫ننم‬ ‫ا‬:-‫نل‬":‫نحم‬ ‫نبل‬ ‫نن‬ ‫يوا‬ ‫يول‬ ‫نن‬‫منعسل‬ ‫إ‬ ‫رو‬ ‫هلل‬. "
3/‫الحنفس‬ ‫يزيمة‬ ‫ارو‬ ‫ننم‬ ‫ا‬:-"‫البصنام‬ ‫نو‬ ‫رنلحهللي‬ ‫ع‬ ‫النمنء‬ ‫هي‬ ‫تح‬ ‫نن‬"
4/‫الصعدني‬ ‫عمدوع‬ ‫ردش‬:-‫دشل‬ ‫ي‬ ‫ادنن‬:‫دغ‬ ‫نب‬ َ‫ا‬ ‫لد‬ ‫الددم‬ ‫الندنل‬ ّ‫ي‬‫د‬ ‫الت‬ ّ‫ي‬‫د‬‫د‬ ‫الو‬ ‫دهللثتن‬!!‫دو‬‫د‬‫ر‬ ‫نحمدهلل‬ ‫ـ‬
‫هالة‬ ‫ويو‬ ‫رن‬ ‫سودمن‬ ‫ع‬ ‫مهلل‬ ‫ع‬ ‫حنق‬ ‫إ‬ ‫نو‬ ‫رنلحهللي‬ ‫ع‬ ‫عدش‬ ‫البصنام‬ ‫منعسل‬ ‫إ‬.
5/‫دو‬‫د‬‫ع‬‫دنل‬‫د‬ ‫دغ‬‫د‬‫م‬ ‫ـ‬ ‫دنام‬‫د‬‫البص‬ ّ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫دغ‬‫د‬‫ثتنل‬ ‫دي‬‫د‬‫ف‬ ‫د‬‫د‬‫وي‬ ‫دو‬‫د‬‫ر‬ ‫دسو‬‫د‬‫الحن‬ ‫دنا‬‫د‬‫عم‬ ‫دي‬‫د‬‫ر‬:‫دي‬‫د‬‫م‬ ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫إ‬
‫حهللي‬ ‫ل‬ ‫إإ‬ ‫يص‬ ‫ل‬ ‫مغ‬ ‫ا‬ ‫غب‬ ‫نب‬ ‫ي‬ ‫ا‬.
6/‫الحنفس‬ ‫النء‬ ‫نل‬:‫األا‬ ‫ظهو‬ ّ ‫ع‬ ‫ي‬ ‫يم‬ ‫ان‬ ‫آين‬ ‫نو‬ ‫آية‬ ‫دش‬.
0/‫نل‬‫نا‬ ‫ر‬ ‫رو‬ ‫نحمهلل‬:‫يننمتن‬ ‫في‬ ‫ان‬ ‫ي‬ ‫غ‬ ‫ف‬ ‫ددا‬.
(1
)‫ب‬ ‫التبالء‬ ‫عالم‬ ‫سو‬ ‫ب‬ ‫ان‬ ‫هلل‬‫ب‬‫ع‬ ‫رش‬ ‫الددبي‬ ‫نيمني‬ ‫رو‬ ‫عبمنن‬ ‫رو‬ ‫هلل‬‫م‬ ‫رو‬ ‫هلل‬‫م‬‫نح‬[12/405. ]
(2
)‫ال‬ ‫هللنة‬ ‫عن‬ ‫ب‬ ‫البصنام‬ ‫لصحسو‬ ‫هللم‬‫ت‬‫الن‬ ‫هللنة‬ ‫عن‬ ‫ب‬ ‫الننر‬ ‫المولع‬ ‫و‬ ‫ام‬‫ع‬ ‫ب‬ ‫لمن‬ ‫غ‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫تشعم‬
‫متدام‬‫ل‬ ‫عالوودس‬ ‫س‬ ‫الوو‬ ‫هللنة‬ ‫ن‬.

21. 21
1/‫الوونددم‬ ‫دنل‬:‫عإ‬ ‫ردنلنواق‬ ‫ا‬ ‫لد‬‫دنمسهلل‬ ‫األ‬ ‫عننوفدة‬ ‫عالودناي‬ ‫دل‬ ‫الن‬ ّ‫ننتد‬ ‫فدي‬ ‫دنن‬ ‫رصوا‬
‫منعسل‬ ‫إ‬ ‫رو‬ ‫نحمهلل‬ ‫نو‬ ‫ع‬.
5/‫الحنفس‬ ‫دناعن‬ ‫رو‬ ّ ‫نش‬ ‫نل‬:‫نبدل‬ ‫آيدو‬ ‫يتصدبشا‬ ‫ن‬ ّ‫د‬ ‫ع‬ ‫الومندشا‬ ‫دالم‬ ‫ا‬ ‫ددل‬ ‫ن‬ ‫لدش‬
‫سغ‬ ‫ع‬ ‫هللاعا‬ ‫نن‬ ‫منعسل‬ ‫إ‬ ‫رو‬ ‫نحمهلل‬
10/‫دنل‬ ‫دغ‬‫د‬‫م‬ ‫دو‬‫د‬‫لنع‬ ‫ردو‬ ‫دنسهلل‬‫د‬ ‫ردو‬ ‫ان‬ ‫دهلل‬‫د‬‫عب‬ ‫عدو‬:‫شلدشن‬ ‫ي‬ ‫دوا‬‫د‬‫رنلبص‬ ‫مدنء‬ ‫الن‬ ‫دمن‬‫د‬:‫دن‬‫د‬‫ن‬‫دي‬‫د‬‫ف‬
‫عالصالد‬ ‫المنوفة‬ ‫في‬ ‫منعسل‬ ‫إ‬ ‫رو‬ ‫نحمهلل‬ ‫نبل‬ ‫الهللمسن‬.
11/‫ان‬ ‫دغ‬‫د‬‫م‬ ‫ا‬ ‫دشعم‬‫د‬‫الت‬ ‫دنل‬‫د‬:‫دوآن‬‫د‬ ‫ال‬ ‫دهلل‬‫د‬‫رن‬ ‫د‬‫د‬‫و‬ ‫ال‬ ‫دو‬‫د‬‫و‬ ‫ن‬ ّ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ‫د‬‫د‬‫مه‬ ‫ا‬ ‫دنء‬‫د‬‫م‬ ‫الن‬ ‫د‬‫د‬‫اتع‬
‫دحهمن‬‫د‬‫و‬ ‫دنام‬‫د‬‫البص‬ ‫دنب‬‫د‬‫عاو‬ ‫ب‬ ‫بشل‬ ‫دنل‬‫د‬‫ر‬ ‫دة‬‫د‬‫األن‬ ‫دن‬‫د‬‫وهم‬ ‫عت‬ ‫د‬‫د‬‫عنن‬ ‫دنام‬‫د‬‫البص‬ ‫دحسحنن‬‫د‬‫الص‬ ‫النزيدز‬
‫ن‬ ‫ن‬ ‫ودو‬ ‫دهلل‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫دة‬‫د‬‫ننض‬ ‫ع‬ ‫ظدندوا‬ ‫دناي‬‫د‬‫عنن‬ ‫فشالدهلل‬ ‫ابودمدن‬ ‫ع‬‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫يندوعسهلل‬ ‫دو‬‫د‬‫نم‬ ‫ادنن‬ ‫من‬ ‫د‬‫د‬‫ن‬
‫الحهللي‬ ‫ع‬ ‫في‬ ‫سو‬ ‫م‬ ‫لغ‬ ‫لسس‬ ‫مغ‬ ‫ر‬ ‫عينووي‬ ‫البصنام‬...
‫مؤلفاته‬:-
‫لعنتغ‬ ‫ن‬ ‫د‬ ‫عنو‬ ‫الحهللي‬ ‫عالنل‬ ‫الحهللي‬ ‫ع‬ ‫في‬ ً‫ن‬‫نصوص‬ ‫انن‬:-
1/‫دحسو‬‫د‬‫الصد‬ ‫العددننع‬2/‫دهللي‬‫د‬‫الحد‬ ‫دي‬‫د‬‫فد‬ ‫دوه‬‫د‬‫المعد‬ ‫األهب‬3/‫دنل‬‫د‬‫الد‬ ‫دي‬‫د‬‫فد‬ ‫دو‬‫د‬‫بسد‬ ‫عال‬ ‫دنسو‬‫د‬‫الصد‬ ‫دناي‬‫د‬‫الود‬
‫الحهللي‬.
4/‫النبنه‬ ‫فننل‬ ‫ي‬5/‫ال‬ ‫اونب‬‫الصنسو‬ ‫ضنعنء‬.
‫وفاته‬:
‫عنم‬ ‫سغ‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ‫مة‬ ‫ا‬ ‫تشفي‬256‫دـ‬

22. 22
‫الصحيحة‬ ‫ادي‬ ‫األ‬ ّ‫د‬‫ر‬
‫نتهدـن‬ ‫يندنمي‬ ‫ة‬ ‫ن‬ ‫ابو‬ ‫إن‬(‫ندو‬ ‫ندس‬)‫نتهدـعسة‬ ‫هعن‬ ‫الصدحسحة‬ ‫نهيد‬ ،‫ل‬ ‫ّس‬‫ه‬‫ا‬ ‫ددـي‬‫ب‬‫ع‬
‫دي‬‫د‬‫ف‬ ً‫إ‬‫ن‬ ‫د‬‫د‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫دـتنك‬‫د‬‫د‬ ‫ن‬ ‫د‬‫د‬‫ر‬ ‫دـمغ‬‫د‬‫لوشد‬ ً‫ن‬‫د‬‫د‬‫سنم‬ ‫ع‬ ‫دغ‬ ‫لن‬ ‫دـن‬‫د‬‫نصنلعوه‬ ‫دوه‬‫د‬‫لمع‬ ‫دن‬‫د‬‫عإمم‬ ‫ب‬ ‫د‬‫د‬ ‫ع‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫ثدناا‬
‫ا‬‫التص‬ ‫رطالن‬ ‫ينتي‬ ‫إ‬ ‫فهـمغ‬ ‫ععهللم‬ ‫التص‬ ‫نل‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫لتص‬.
‫سغ‬ ‫ع‬ ‫نتي‬ ‫نال‬ ‫عنو‬:-
1-‫فدي‬ ‫رهدن‬ ‫هدـهلل‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫إن‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫التبشيدة‬ ‫نهيد‬ ‫رنأل‬ ‫نءاتدغ‬ ‫ل‬ ‫عإ‬ ‫مهللعاتغ‬ ‫في‬ ‫إ‬ ‫هـهلل‬ ‫ينو‬ ‫إ‬ ‫مغ‬
ّ‫رنلمنت‬ ‫يوعيهـن‬ ‫معهللس‬ ‫منهاا‬ ‫نشاضع‬.
2-‫انمد‬ ‫إن‬ ‫ع‬ ‫ـ‬ ‫الندتة‬ ‫رهدن‬ ‫لسدوه‬ ‫الدتص‬ ‫فهدـ‬ ‫فدي‬ ‫ثندوا‬ ‫م‬ ‫عدو‬ ‫البحد‬ ‫ف‬ ‫يو‬ ‫مغ‬‫فدي‬
‫الصحسحسو‬.
3-‫ددـمسة‬ ّ‫إلد‬ ً‫ن‬‫هالمد‬ ‫يدهللعش‬ ‫إر‬ ‫ـ‬ ‫اآليدن‬ ‫رندب‬ ‫ندع‬ ‫تنناضهدـن‬ ‫رحعدة‬ ‫الندتة‬ ّ‫إل‬ ‫يحو‬ ‫إ‬
‫ّط‬ ‫ف‬ ‫وآن‬ ‫ال‬ ّ‫إل‬ ‫نم‬ ‫و‬ ‫اإ‬!‫ـ‬ ‫عاضحة‬ ‫عالنتة‬ ‫علغ‬ ‫ّنل‬‫م‬ ‫وآن‬ ‫ال‬ ‫ن‬ ‫عالمنوعي‬ ‫ـ‬
ُ‫غ‬ْ‫ت‬َ‫ع‬ ُ‫غ‬َ‫ال‬ َ‫ي‬‫ح‬‫ض‬َ‫ا‬ ُ‫و‬َ‫م‬ُ‫ع‬ َ‫ل‬‫َن‬ ْ‫هلل‬ََ‫ع‬
( .1
)
‫شلغ‬ ‫هللم‬ ‫ت‬ ‫هلل‬ ‫ع‬" :
"
4-‫النلغ‬ ‫لغ‬ ‫الدم‬ ‫الحهللي‬ ‫ع‬ ‫في‬ ‫نصوص‬ ‫سو‬ ‫مغ‬.
5-‫دغ‬‫د‬‫رزعم‬ ‫دهلل‬‫د‬‫الوعهللي‬ ‫دي‬‫د‬‫هعاع‬ ‫ندو‬ ‫دك‬‫د‬‫رل‬ ‫ن‬ ‫دة‬‫د‬‫رحع‬ ‫دحسحة‬‫د‬‫الص‬ ‫د‬‫د‬‫نهي‬ ‫األ‬ ّ‫ه‬‫يدو‬.‫إ‬ ‫دهلل‬‫د‬‫عالوعهللي‬
‫عالنتة‬ ‫ونب‬ ‫ال‬ ‫نو‬ ‫ة‬ ‫و‬ ‫المو‬ ‫عالبشار‬ ‫وعسة‬ ‫ال‬ ‫نم‬ ‫األ‬ ‫إلننء‬ ‫ينتي‬.
6-‫يت‬ ‫ـ‬ ‫ة‬ ‫س‬ ‫الح‬ ‫في‬ ‫عدش‬ ‫ب‬ ‫الوعهلليهلل‬ ‫يهللعي‬‫ب‬ ‫آيدوعن‬ ‫رهدن‬ ‫غ‬ ‫دب‬ ‫ندنرا‬ ‫آااء‬ ‫عدو‬ ‫النبدنا‬ ‫عب‬
‫عنتهن‬:‫دس‬ ‫ال‬ ‫م‬ ‫لو‬ ‫غ‬ ‫م‬‫شدلتوت‬ ‫محمدود‬‫فدي‬(‫الندالم‬ ‫سدغ‬ ‫ع‬ ّ‫عسند‬ ‫مدزعل‬)‫دغ‬ ‫عم‬ ‫ب‬
‫س‬ ‫ال‬ ‫م‬ ‫لو‬‫زهدرة‬ ‫أبدي‬ ‫محمد‬‫فدي‬(‫الدول‬ ‫شردة‬ ‫ع‬)‫م‬ ‫لدو‬ ‫دغ‬ ‫عم‬ ‫ب‬‫علدي‬ ‫أميدر‬ ‫سديد‬‫ـ‬
‫ونري‬ ‫ال‬ ‫نو‬ ‫مة‬ ‫المن‬ ‫يعاس‬ ‫فسغ‬ ‫ل‬ ‫الدم‬(2
)
‫؟‬ ‫المجدد‬ ‫هـو‬ ‫م‬:-
‫س‬ ‫الح‬ ‫المعهللهعن‬‫اآلتي‬ ‫الحهللي‬ ‫في‬ ‫المشوشفشن‬ ‫دـ‬ ‫سشن‬:
( .4
)
(1
)‫سوس‬ ‫ع‬ ‫هللااني‬‫ل‬‫ا‬ ‫اعاس‬.
(2
)‫المعاصرة‬ ‫زاب‬ ‫واأل‬ ‫والمباهب‬ ‫األديان‬ ‫في‬ ‫الميسرة‬ ‫الموسوعة‬ ‫ب‬ ‫الجهني‬ ‫ماد‬ ‫ب‬ ‫مانع‬(‫الندوة‬ ‫دار‬ ‫ب‬ ‫الرياض‬
‫ط‬ ‫العالميةب‬8/9114‫م‬)‫ص‬94
(3
)‫صحيح‬[‫ع‬ ‫ي‬ ‫البسهـ‬ ‫اعاس‬‫وحسو‬ ‫و‬ ‫ام‬‫نا‬ ‫الم‬‫رو‬241.]

23. 23
‫الندتة‬ ‫علحعدس‬ ‫ب‬ ‫الدهلليو‬ ‫لحعدس‬ ‫ان‬ ‫صوددـ‬ ‫الديو‬ ‫دـ‬‫الحدهللي‬ ‫و‬ ‫نصدط‬ ‫د‬ ‫ع‬ ‫تدشا‬ ‫ت‬ ‫مدنء‬ ‫ع‬ ‫ـ‬
‫دغ‬‫د‬ ‫الع‬ ‫د‬‫د‬ ‫رن‬ ‫دشس‬‫د‬‫عارط‬.‫دن‬‫د‬‫ره‬ ‫دة‬‫د‬‫ننوف‬ ‫د‬‫د‬‫عله‬ ‫ب‬ ‫دة‬‫د‬‫سم‬ ‫ع‬ ‫دة‬‫د‬‫عتني‬ ‫دتة‬‫د‬‫رنلن‬ ‫دشا‬‫د‬‫اعوت‬(‫دة‬‫د‬‫عهااي‬ ‫دة‬‫د‬‫اعاي‬)‫ب‬
‫إ‬ ‫دحسحة‬‫د‬‫الصد‬ ‫د‬‫د‬‫نهيد‬ ‫األ‬ ‫ن‬ ‫دشن‬‫د‬‫ينوفد‬ ‫ـ‬ ‫دـن‬‫د‬‫لوعاتهد‬ ‫دهلليل‬‫د‬‫عالوند‬ ‫دود‬‫د‬‫العد‬ ‫د‬‫د‬‫د‬ ‫رن‬ ‫دة‬‫د‬‫ينود‬ ‫عننوفددة‬
‫عع‬ ‫ب‬ ‫الحدهللي‬ ‫لوضدنسف‬ ً‫ن‬‫ندوعه‬ ‫يضدنشن‬ ‫إممدن‬ ‫ـ‬ ‫المصدنلف‬ ‫دي‬ ‫الن‬ ‫دوتبنط‬ ‫رنإ‬ ‫تننا‬‫دنلل‬
‫يصو‬ ‫إ‬ ‫مغ‬ ‫نو‬ ‫اهلل‬ ‫و‬ ‫ل‬(ً‫ن‬‫عنوت‬ ً‫ا‬‫تهلل‬)‫اآلتي‬ ‫عضو‬ ‫ود‬ ‫ال‬ ‫نو‬ ‫مزيهلل‬ ‫عل‬ ‫ب‬:-
1-‫السند‬ ‫صحة‬:
‫م‬ ‫ب‬ ‫دحة‬‫د‬‫الصد‬ ‫نددوعط‬ ‫فسهددـ‬ ‫دشفو‬‫د‬‫تود‬ ‫ن‬ ‫رددهلل‬ ‫إ‬ ‫الددديو‬ ‫الحددهللي‬ ‫دنل‬‫د‬‫رولد‬ ‫الوننددة‬ ‫المنوفددة‬ ‫دددـش‬
‫عالنهللالة‬ ‫رنلضبّط‬ ‫النلغ‬ ‫اتصني‬(‫األهاء‬ ‫ننمدة‬)‫ن‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫الحعدس‬ ‫فدي‬ ‫الددااوا‬ ‫دشا‬ ‫ع‬ ‫عاإتصدنل‬ ‫ب‬
‫فس‬ ‫شن‬ ‫ي‬ ‫إ‬‫ة‬ ‫ع‬ ‫ع‬ ‫ندعر‬ ‫غ‬.‫الونندة‬ ‫المنوفدة‬ ً‫ن‬‫يضد‬ ‫عددـش‬ ‫ـ‬ ‫الندهللعل‬ ‫دن‬ ‫الب‬ ‫الدوعاا‬ ‫ددـ‬ ‫النلدغ‬
‫عالمووعاسو‬ ‫سو‬ ‫المعوع‬ ‫وعاا‬ ‫ل‬.
‫د‬ ‫ع‬ ‫رحدنا‬ ‫فدي‬ ‫يندشص‬ ‫إ‬ ‫سدغ‬ ‫ع‬ ‫ـ‬ ‫المدوو‬ ّ‫إلد‬ ‫نشودل‬ ‫اطويد‬ ‫الندتهلل‬ ‫يندوي‬ ‫إ‬ ‫الددم‬ ‫عالندنل‬
‫نشم‬ ‫ل‬ ‫نن‬ ‫إت‬ ‫هعن‬ ‫الحهللي‬.‫ان‬ ‫مدغ‬ ‫ا‬ ‫المبدناك‬ ‫رو‬ ‫ان‬ ‫عبهلل‬ ‫نل‬ ‫لدلك‬":
(. "1
)
2-‫المت‬ ‫صحة‬:
‫ادهلل‬ ‫الو‬ ‫رندهلل‬ ‫إإ‬ ً‫ا‬‫ارودهللاء‬ ‫بدل‬ ‫ت‬ ‫عإ‬ ‫ب‬ ‫المندنمي‬ ‫رهدن‬ ‫ّم‬‫هلل‬‫د‬ ‫ت‬ ‫الودي‬ ‫الحدهللي‬ ‫لعنظ‬ ‫وحة‬ ‫ردلك‬ ‫صشه‬ ‫الم‬
‫الحهللي‬ ‫نضمشن‬ ‫وحة‬ ‫لضمنن‬ ‫النتهلل‬ ‫نو‬.
‫ال‬ ‫دشل‬‫د‬‫ب‬ ‫ل‬ ‫دة‬‫د‬‫ّم‬‫س‬ ‫دة‬‫د‬‫مس‬ ‫ع‬ ‫دهلل‬‫د‬‫شاع‬ ‫دنء‬‫د‬‫م‬ ‫الن‬ ‫دع‬‫د‬‫عض‬ ‫دهلل‬‫د‬ ‫عل‬‫دة‬‫د‬ ‫عنتن‬ ‫ب‬ ‫دشص‬‫د‬‫تص‬ ‫ل‬ ً‫ن‬‫دـنهف‬‫د‬‫د‬ ً‫ا‬‫دهلل‬‫د‬ ‫م‬ ‫ب‬ ‫دوو‬‫د‬‫م‬
‫المومسز‬ ‫عنتهـعغ‬ ‫سة‬ ‫ن‬ ‫األ‬ ‫الم‬ ‫ا‬ ‫نبنه‬ ‫نع‬ ‫ننل‬ ‫لوو‬ ‫وعاين‬ ‫ل‬ ‫ننوتسوا‬.
‫والرد‬ ‫القبول‬ ‫ي‬ ‫م‬ ‫السنة‬:
‫اآلتي‬ ّ‫إل‬ ‫عالوه‬ ‫بشل‬ ‫ال‬ ‫س‬ ‫نو‬ ‫النتة‬ ‫منء‬ ‫الن‬ ‫ن‬:
ً‫ال‬‫أو‬:‫بشل‬ ‫الم‬ ‫الحهللي‬:-
ّ‫إل‬ ‫ن‬ ‫عيت‬:
1/‫الصحسو‬ ‫الحهللي‬.2/‫الحنو‬ ‫الحهللي‬.
ً‫ا‬‫ثاني‬:‫الموهعه‬ ‫الحهللي‬:-
ّ‫إل‬ ‫ن‬ ‫يت‬ ‫ع‬:
1/‫الضنسف‬ ‫الحهللي‬.2/‫المشضش‬ ‫الحهللي‬.
‫بشل‬ ‫الم‬ ‫الحهللي‬:
‫دغ‬‫د‬‫س‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ّ ‫ود‬ ‫دي‬‫د‬‫التب‬ ‫عدو‬ ‫دة‬ ‫ع‬ ‫عإ‬ ‫ددعر‬‫د‬‫ن‬ ‫سدو‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ً‫ال‬‫نوصد‬ ‫دن‬ ‫الب‬ ‫اعاس‬ ‫ددم‬‫د‬‫ال‬ ‫الحدهللي‬ ‫ددش‬
‫ع‬.
‫ا‬ ‫ع‬‫لثقة‬:‫الضنرّط‬ ‫النهللل‬ ‫دش‬.
(1
)‫وحسحغ‬ ‫هللنة‬ ‫ن‬ ‫في‬ ‫نن‬ ‫اعاس‬.

24. 24
‫ع‬‫العدل‬:‫شن‬ ‫ي‬ ‫فال‬ ‫ـ‬ ‫الونلسة‬ ‫الصعن‬ ‫هلل‬ ‫رن‬ ‫يوصف‬ ‫إ‬ ‫الدم‬ ‫المن‬ ‫دش‬:-
1/‫الحنل‬ ‫نعهشل‬.2/‫النسو‬ ‫نعهشل‬.3/‫نبهمن‬.
4/‫ن‬ ‫فن‬.5/‫نبوهللعن‬.6/‫ن‬‫وهمن‬.
0/‫ادارن‬(‫المشضش‬ ‫المصو‬ ‫الحهللي‬ ‫دش‬ ‫هلليبغ‬ ‫ع‬. )
‫الضنرّط‬ ‫ع‬:‫شن‬ ‫ي‬ ‫فال‬ ‫ـ‬ ‫الونلسة‬ ‫الصعن‬ ‫هلل‬ ‫رن‬ ‫يوصف‬ ‫إ‬ ‫الدم‬ ‫المن‬ ‫دش‬:-
1/‫الحعس‬ ‫سي‬.2/‫ّط‬ ‫الن‬ ‫فن‬.3/‫عد‬ ‫عتهللس‬.
4/‫ننعال‬.5/‫نصنلعن‬(‫و‬ ‫المت‬ ‫ع‬ ‫نر‬ ‫ال‬ ‫الحهللي‬.)
6/‫النورسدة‬ ‫ندة‬ ‫رنل‬ ً‫ال‬‫لدند‬.0/‫اونردغ‬ ‫سوودنلو‬(‫دغ‬‫د‬‫ونر‬ ‫ل‬ ‫الدواعم‬ ‫دة‬ ‫نطنر‬ ‫ددش‬ ‫ع‬
‫غ‬ ‫ع‬ ‫نو‬ ‫إ‬ ‫اونرغ‬ ‫نو‬ ‫هللث‬ ‫إرا‬ ‫نسصغ‬ ‫ونب‬ ‫ر‬. )
‫اآلتسة‬ ‫الصعن‬ ‫نو‬ ‫رصعة‬ ‫اإتصني‬ ‫عهللم‬ ‫رغ‬ ‫صهلل‬ ‫ي‬ ‫ـ‬ ‫بشل‬ ‫الم‬ ‫الحهللي‬ ‫في‬ ‫عاإتصنل‬:
1/‫طن‬ ‫اإم‬.2/‫عضنل‬ ‫ا‬.3/‫نل‬ ‫ا‬ ‫ا‬.
4/‫الوهلللسس‬.5/‫س‬ ‫الون‬.
‫العلة‬ ‫و‬:
‫هااس‬ ‫ا‬ ‫وهن‬ ‫نب‬ ‫عنو‬ ‫ب‬ ‫الحهللي‬ ‫في‬ ‫هللد‬ ‫ت‬ ‫الوي‬ ‫الصعسة‬ ‫ة‬ ‫الن‬ ‫دي‬.
‫ع‬‫اإلدرا‬:‫ادال‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫دهللي‬‫د‬‫الح‬ ‫ندوو‬ ‫دي‬‫د‬‫ف‬ ‫دة‬ ‫لع‬ ‫دزاه‬‫د‬‫ت‬ ‫ن‬ ‫ددش‬‫دمنهن‬‫د‬‫ين‬ ‫دو‬‫د‬‫ن‬ ‫فسحندبهن‬ ‫ب‬ ‫دواعم‬‫د‬‫ال‬ ‫م‬
‫ع‬ ‫سغ‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ّ ‫و‬ ‫التبي‬ ‫االم‬ ‫نو‬ ‫مهن‬.
‫الددم‬ ‫ب‬ ‫الحدهللي‬ ‫و‬ ‫نصدط‬ ‫د‬ ‫ع‬ ‫فدي‬ ‫المصدتعة‬ ‫ود‬ ‫ال‬ ّ‫إلد‬ ‫الولدش‬ ‫دو‬ ‫يم‬ ‫الوعنودسل‬ ‫نو‬ ‫لمزيهلل‬
‫و‬ ‫ال‬ ‫ددس‬ ‫نو‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫منؤس‬ ‫عع‬ ‫النلغ‬ ‫لغ‬:
1/‫الصالد‬ ‫ارو‬ ‫هللنة‬ ‫ن‬.2/‫الوعاية‬ ‫ع‬ ‫في‬ ‫عنية‬ ‫ال‬.
‫الن‬ ‫نهو‬ ‫نو‬ ‫ع‬‫النصو‬ ‫ددا‬ ‫في‬ ‫منء‬:
‫ب‬ ‫ان‬ ‫دغ‬‫د‬‫م‬ ‫ا‬ ‫دنمي‬‫د‬‫األلب‬ ‫دهلليو‬‫د‬‫ال‬ ‫دو‬‫د‬‫منو‬ ‫دهلل‬‫د‬‫نحم‬ ‫دس‬‫د‬ ‫ال‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫ان‬ ‫دغ‬‫د‬‫م‬ ‫ا‬ ‫دناو‬‫د‬‫ن‬ ‫دهلل‬‫د‬‫نحم‬ ‫دهلل‬‫د‬‫م‬ ‫دس‬‫د‬ ‫ال‬
‫وزاها‬ ‫لال‬ ‫اوبه‬ ّ‫إل‬ ‫الولش‬ ‫و‬ ‫عيم‬ ‫ب‬ ‫ان‬ ‫مغ‬ ‫ا‬ ‫األمصنام‬ ‫منه‬ ‫س‬ ‫عال‬.
‫وضبطها‬ ‫ونقلها‬ ‫ادي‬ ‫األ‬ ‫كتابة‬ ‫في‬ ‫العلماء‬ ‫دقة‬:
1‫ـ‬‫الحدي‬ ‫طلب‬ ‫في‬ ‫لة‬ ‫الر‬:‫الت‬ ‫نو‬‫منرس‬:‫اهلل‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫نهللن‬ ‫ثالث‬ ّ‫إل‬ ‫الحعنس‬ ‫رو‬ ‫ننبة‬ ‫عو‬
‫هلل‬ ‫عا‬ ‫هللم‬ ‫وحة‬ ‫نو‬:
‫ان‬ ‫مغ‬ ‫ا‬ ‫دنهم‬ ‫رو‬ ‫بل‬ ‫ن‬ ‫س‬ ‫ال‬ ‫نل‬-‫الووبع‬ ‫ع‬ ‫لإللزانن‬ ‫غ‬ ‫س‬ ‫تح‬ ‫ينتمة‬ ‫في‬-:
..."‫عو‬ ‫عطنء‬ ‫رو‬ ‫ان‬ ‫عبهلل‬ ‫رحهللي‬ ‫حنق‬ ‫إ‬ ‫رش‬ ‫نسصغ‬ ‫هللثغ‬ ‫لمن‬ ‫الحعنس‬ ‫رو‬ ‫ننبة‬ ‫فهدا‬
‫أل‬ ‫ننبة‬ ‫نل‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ‫الشضشء‬ ‫فضل‬ ‫في‬ ‫عننو‬ ‫رو‬ ‫بة‬ ‫ع‬‫حنق‬ ‫إ‬ ‫ري‬:‫عطنء‬ ‫رو‬ ‫ان‬ ‫عبهلل‬ ‫منغ‬
‫ب‬ ‫حنق‬ ‫إ‬ ‫رش‬ ‫فنض‬ ‫عننو‬ ‫رو‬ ‫بة‬ ‫ع‬ ‫نو‬‫ل‬ ‫ا‬ ‫ث‬‫ب‬ ‫ة‬ ‫رم‬ ‫عطنء‬ ‫رو‬ ‫ان‬ ‫عبهلل‬ ّ‫إل‬ ‫ننبة‬
‫عطنء‬ ‫رو‬ ‫ان‬ ‫عبهلل‬ ‫نل‬ ‫ف‬:‫نهللمي‬ ‫نهلل‬ ‫ع‬ ‫ـ‬ ‫إروادس‬ ‫رو‬ ‫نهلل‬ ‫رغ‬ ‫هللثتي‬‫ل‬ ‫فو‬‫المهلليتة‬ ّ‫إل‬ ‫ننبة‬
‫نهلل‬ ‫نل‬ ‫ف‬:‫رصوم‬ ‫عدش‬ ‫نصواق‬ ‫رو‬ ‫يينه‬ ‫رغ‬ ‫هللثتي‬‫فولع‬‫البصوا‬ ّ‫إل‬ ‫ننبة‬‫نل‬ ‫ث‬ ‫ب‬
‫يينه‬:‫ننبة‬ ‫نل‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ‫عننو‬ ‫رو‬ ‫بة‬ ‫ع‬ ‫عو‬ ‫ايحنمة‬ ‫ري‬ ‫عو‬ ‫شن‬ ‫رو‬ ‫نهو‬ ‫رغ‬ ‫هللثتي‬:
‫صة‬ ‫ال‬ ‫ددس‬ ‫راو‬ ‫ب‬ ‫ععلهللم‬ ‫عننلي‬ ‫ي‬ ‫د‬ ‫نو‬ ّ‫ي‬‫إل‬ ‫نن‬ ‫ل‬ ‫وو‬ ‫علش‬ ‫ب‬ ٌ‫و‬‫نه‬ ّ‫ي‬ ‫ع‬ ‫فنهللس‬
‫تولمة‬ ‫في‬ ‫عالونهلليل‬ ‫العود‬ ‫هللنة‬ ‫ن‬ ‫في‬ ‫نت‬ ‫ري‬ ‫عارو‬ ‫ب‬ ‫عنية‬ ‫ال‬ ‫عفي‬ ‫ة‬ ‫الو‬ ‫في‬ ‫الصطس‬

25. 25
‫المسز‬ ‫في‬ ‫عالددبي‬ ‫ننبة‬‫وحسو‬ ‫في‬ ‫ثنر‬ ‫الحهللي‬ ‫ن‬ ‫نع‬ ‫عطنء‬ ‫رو‬ ‫ان‬ ‫عبهلل‬ ‫تولمة‬ ‫في‬ ‫ان‬
‫الطوي‬ ‫ددس‬ ‫سو‬ ‫نو‬ ‫نن‬( ."1
)
2‫ـ‬‫الرواة‬ ‫وتعدي‬ ‫رح‬ ‫في‬ ‫المحاباة‬ ‫عدم‬:
‫عتغ‬ ‫ل‬ ‫عتهللنن‬ ‫عالهللس‬ ‫في‬ ‫المهلليتي‬ ‫رو‬ ‫ي‬ ‫ع‬ ‫نل‬ ‫ـ‬" :‫سوم‬ ‫لشا‬ ‫ا‬"‫ب‬ ‫لتنك‬ ‫نلشا‬ ‫ف‬ ‫ب‬
‫نل‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫غ‬ ‫ا‬ ‫افع‬ ‫ث‬ ‫ب‬ ‫هوق‬ ‫ف‬" :‫ضنسف‬ ‫ري‬ ‫ب‬ ‫الهلليو‬ ‫دش‬ ‫ددا‬"
‫ان‬ ‫عبهلل‬ ‫ارتغ‬ ‫في‬ ‫هاعه‬ ‫رش‬ ‫نل‬ ‫ـ‬" :‫اداب‬ ‫ان‬ ‫عبهلل‬ ‫ارتي‬"
ّ‫يحس‬ ‫يسغ‬ ‫في‬ ‫مسنة‬ ‫ري‬ ‫رو‬ ‫يزيهلل‬ ‫نل‬ ‫ـ‬" :ً‫ا‬‫هلل‬ ‫رغ‬ ‫تصبوعا‬ ‫فال‬ ‫دب‬ ‫ي‬ ّ‫يحس‬ ‫يي‬( "2
)
3‫ـ‬‫الحدي‬ ‫صحة‬ ‫شروط‬ ‫م‬:‫وللعلماء‬ ‫؛‬ ‫اإلسناد‬ ‫اتصال‬-‫السند‬ ‫اتصال‬ ‫م‬ ‫للتحقق‬-
‫منها‬ ‫مهمة‬ ‫قواعد‬:
‫الوعا‬ ‫نس‬ ‫ت‬ ‫في‬ ‫لهشهد‬ ‫ـ‬‫ن‬ ‫لطب‬ ‫ا‬(‫تنرني‬ ‫ة‬ ‫هب‬ ‫ب‬ ‫الونرنسو‬ ‫ة‬ ‫هب‬ ‫ب‬ ‫الصحنرة‬ ‫ة‬ ‫هب‬
‫ب‬ ‫الونرنسو‬)...‫المننووا‬
‫رلك‬ ‫سو‬ ‫ع‬ ‫ععفسنته‬ ‫نشالسهللد‬ ‫تشااي‬ ‫عننوفة‬ ‫نهي‬ ‫األ‬ ‫لوعاا‬ ‫صود‬ ‫ـ‬.
‫شمه‬ ‫ل‬ ‫نته‬ ‫ينمنشا‬ ‫عل‬ ‫شد‬ ‫ي‬ ‫ل‬ ‫و‬ ‫عل‬ ‫عنووعد‬ ‫عمو‬ ‫يوععن‬ ‫الديو‬ ‫وعاا‬ ‫ل‬ ‫صود‬ ‫ـ‬
ً‫ال‬‫نب‬ ‫رنسهلل‬ ‫نن‬ ‫ن‬ ‫في‬(‫الصعي‬ ‫ل‬ ‫المو‬)
‫ص‬ ‫ـ‬‫ـ‬ ‫نته‬ ‫ينمنشس‬ ‫ل‬ ‫نن‬ ‫ـ‬ ‫نته‬ ‫منشا‬ ‫ع‬ ‫عنووعد‬ ‫عمو‬ ‫يوععن‬ ‫الديو‬ ‫وعاا‬ ‫ل‬ ‫ود‬
‫نته‬ ‫النمن‬ ‫تشد‬ ‫رصسنة‬(‫تنه‬ ‫ا‬ ‫تهلللسس‬)
4‫ـ‬‫الحدي‬ ‫صحة‬ ‫شروط‬ ‫وم‬:‫صدره‬ ‫في‬ ‫وثباته‬ ‫سمعه‬ ‫لما‬ ‫الراوي‬ ‫ضبط‬(‫م‬ ‫دث‬ ‫إذا‬
‫فظه‬)‫منها‬ ‫هود‬ ‫لهم‬ ‫ذلك‬ ‫م‬ ‫وللتحقق‬ ‫ب‬:
‫ب‬ ‫عننوفوه‬ ‫عالضنرطسو‬ ‫حعنظ‬ ‫ل‬ ‫صود‬ ‫ـ‬‫عننوفوه‬ ‫عالضنعنء‬ ‫الضنرطسو‬ ‫سو‬ ‫صو‬ ‫ع‬
‫رلك‬ ‫في‬ ‫المصتعن‬ ‫عنو‬ ‫ـ‬(‫عهللم‬ ‫إرو‬ ‫الضنعنء‬ ‫في‬ ‫ننل‬ ‫ال‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫نسشهي‬ ‫ل‬ ‫الحعنظ‬ ‫ن‬ ‫هب‬)
‫اوبغ‬ ‫نو‬ ‫يحهللث‬ ‫انن‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫تغ‬ ‫بو‬ ‫ل‬ ‫ضبطغ‬ ‫عايول‬ ‫عموس‬ ‫آيو‬ ‫في‬ ‫ّط‬ ‫ايو‬ ‫لمو‬ ‫صود‬ ‫ـ‬
‫بل‬ ‫اعاس‬ ‫نن‬ ‫عتمسسز‬ ‫ايوالهغ‬ ‫عيننن‬ ‫نن‬ ‫ن‬ ‫عتحهلليهلل‬ ‫رلك‬ ‫محش‬ ‫ع‬ ‫ضنع‬ ‫ع‬ ‫وو‬ ‫فن‬
‫رنهللس‬ ‫عتغ‬ ‫اع‬ ‫عنو‬ ‫اإيوالط‬ ‫بل‬ ‫عتغ‬ ‫اع‬ ‫نو‬ ‫عننوفة‬ ‫ب‬ ‫عرنهللس‬ ‫اإيوالط‬(‫ان‬ ‫عبهلل‬ ‫نبل‬
‫لهسنة‬ ‫رو‬. )
5‫ـ‬‫الحدي‬ ‫م‬ ‫المدر‬ ‫معرفة‬:‫هن‬ ‫هي‬ ‫الوي‬ ‫العمل‬ ‫ع‬ ‫ل،لعنظ‬ ‫تمسسزد‬ ‫لهشهد‬ ‫عنو‬
‫االم‬ ‫نو‬ ‫لسن‬ ‫عدي‬ ‫عايودن‬ ‫في‬ ‫ع‬ ‫ثتنيندن‬ ‫في‬ ‫ع‬ ‫نهي‬ ‫األ‬ ‫عل‬ ‫في‬ ‫الوعاا‬ ‫رنب‬
‫ع‬ ‫ان‬ ّ ‫و‬ ‫شل‬ ‫الو‬‫رلك‬ ‫عنبنل‬ ‫رلك‬ ‫في‬ ‫المصتعن‬ ‫عتصتسف‬ ‫ب‬ ‫ع‬ ‫سغ‬" :‫اعاس‬ ‫نن‬
‫الصطس‬...‫ع‬ ‫سغ‬ ‫ع‬ ‫ان‬ ّ ‫و‬ ‫ان‬ ‫شل‬ ‫ا‬ ‫نل‬ ‫دويوا‬ ‫ري‬ ‫عو‬":‫عيل‬ ‫ب‬ ‫الشضشء‬ ‫بنشا‬
‫التنا‬ ‫نو‬ ‫نب‬ ‫ل،ع‬"‫شلغ‬ ‫ف‬" :‫الشضشء‬ ‫بنشا‬"‫دويوا‬ ‫ري‬ ‫شل‬ ‫نو‬ ‫نهللاس‬( "...3
)
6‫ـ‬‫الحدي‬ ‫م‬ ‫الموضوع‬ ‫معرفة‬:‫هودهم‬ ‫وم‬:
‫صود‬ ‫ـ‬‫نوشمهن‬ ‫عيضنشن‬ ‫نهي‬ ‫األ‬ ‫شن‬ ‫يصو‬ ‫الديو‬ ‫دارسو‬ ‫ال‬ ‫وعاا‬ ‫ل‬.
‫الصحسحة‬ ‫نة‬ ‫ال‬ ‫نصنلعة‬ ‫نتهن‬ ‫ـ‬ ‫عة‬ ‫نصو‬ ‫والو‬ ‫ة‬ ‫رمال‬ ‫المشضش‬ ‫حهللي‬ ‫ل‬ ‫تمسسزد‬ ‫ـ‬
‫تنه‬ ‫ا‬ ‫في‬ ‫الوعاا‬ ‫ة‬ ‫نال‬ ‫نع‬ ‫عالعصسحة‬.
(1
)‫والتتبع‬ ‫اإللزامات‬ ‫ب‬ ‫الدارقطني‬ ‫عمر‬ ‫ب‬ ‫علي‬ ‫الحس‬ ‫أبو‬(‫العلميةبط‬ ‫الكتب‬ ‫دار‬ ‫ب‬ ‫بيروت‬9/0318‫هـ‬)‫ص‬419.
(2
)‫بالهجر‬ ‫ر‬ ‫الز‬ ‫فقه‬ ‫في‬ ‫الفجر‬ ‫مطلع‬ ‫ب‬ ‫الهاللي‬ ‫عيد‬ ‫ب‬ ‫سليم‬(‫مدبط‬ ‫أ‬ ‫اإلمام‬ ‫القاهرةبدار‬0/9118‫م‬)‫بص‬11-10.
(3
)‫نن‬ ‫هلل‬‫م‬‫نح‬ ‫هلل‬‫م‬‫ب‬ ‫راوس‬ ‫نر‬ ‫نولع‬ ‫ب‬ ‫او‬[1/525. ]

26. 26
0‫ـ‬‫غيره‬ ‫ع‬ ‫الثقة‬ ‫الراوي‬ ‫تمييز‬ ‫في‬ ‫هودهم‬ ‫وم‬:
‫عالمعووق‬ ‫الموع‬ ‫ننوفة‬ ‫ـ‬:‫الديو‬ ‫الوعاا‬ ‫عد‬ً‫ا‬‫فصنعهلل‬ ‫آرنله‬ ‫منء‬ ‫ع‬ ‫منؤد‬ ‫اتع‬
‫نبل‬ ‫ب‬ ‫صود‬ ‫في‬ ‫المصتعن‬ ‫عوتعشا‬ ‫ب‬ ‫نصنوه‬ ‫ع‬ ‫عايو‬(‫عالمعووق‬ ‫الموع‬/
‫البنهللاهم‬ ‫صطس‬ ‫ل‬)‫ان‬ ‫مغ‬ ‫ا‬ ‫الصالد‬ ‫ارو‬ ‫نل‬ ‫ب‬:‫نبنلغ‬" :‫وة‬ ‫ـ‬ ‫مهلل‬ ‫رو‬ ‫سل‬ ‫الص‬( "...1
)
‫مهلل‬ ‫رو‬ ‫سل‬ ‫الص‬ ‫رن‬ ‫نصنص‬ ‫وة‬ ‫دتنلك‬ ‫م‬ ‫ـ‬.
(1
)‫ب‬ ‫الننر‬ ‫المولع‬[2/626. ]