1. ,,ისნის კარავი”...,,ისნის კარავი”...
პარლამენტარიზმის იდეაპარლამენტარიზმის იდეა
თამარ მეფის პერიოდშითამარ მეფის პერიოდში
ტიციან ტაბიძისტიციან ტაბიძის
სახელობის 43-ესახელობის 43-ე
საჯარო სკოლა.საჯარო სკოლა.
XX კლასისკლასის
მოსწავლე:მოსწავლე:
თამუნათამუნა
მურღულიამურღულია
ისტორიისისტორიის
პედაგოგი:ნინოპედაგოგი:ნინო
აბულაძეაბულაძე

2. თამარ მეფის ეპოქათამარ მეფის ეპოქა
თამარ მეფთამარ მეფეე XIIXII
საუკუნესაუკუნე;;
1184-1210 წ.წ1184-1210 წ.წ
პირველი მეფე ქალიპირველი მეფე ქალი
საქართველოშისაქართველოში
““მეფეთ მეფე და დედოფალთმეფეთ მეფე და დედოფალთ
დედოფალი აფხაზთა,დედოფალი აფხაზთა,
ქართველთა, რანთა, კახთაქართველთა, რანთა, კახთა
და სომეხთა, შირვანთა დადა სომეხთა, შირვანთა და
შაჰანშათა და მბრძანებელიშაჰანშათა და მბრძანებელი
ყოვლისა აღმოსავლეთისაყოვლისა აღმოსავლეთისა
და დასავლეთისა, დიდებადა დასავლეთისა, დიდება
ამა სამყაროსა დაამა სამყაროსა და
სარწმუნოებისა, მესიისსარწმუნოებისა, მესიის
მოვლენილი” მოვლენილი”

3. ინგლისში "თავისუფლების დიდი ქარტიის" მიღებამდეინგლისში "თავისუფლების დიდი ქარტიის" მიღებამდე
ცოტა ხნით ადრე საქართველოს სამეფოში არისტოკრატებსცოტა ხნით ადრე საქართველოს სამეფოში არისტოკრატებს
და მოქალაქეებს შორის შემუშავდა სამეფო ძალაუფლებისდა მოქალაქეებს შორის შემუშავდა სამეფო ძალაუფლების
შეზღუდვის და პარლამენტის ტიპის ხელისუფლებისშეზღუდვის და პარლამენტის ტიპის ხელისუფლების
განშტოების შექმნის იდეა.განშტოების შექმნის იდეა.ეს მოხდა თამარ მეფის ეპოქაში,ეს მოხდა თამარ მეფის ეპოქაში,
პირველი ქართული პარლამენტი, ოპოზიციონერების დაპირველი ქართული პარლამენტი, ოპოზიციონერების და
მათი ლიდერის, ყუთლუ არსლანის აზრით, ორიმათი ლიდერის, ყუთლუ არსლანის აზრით, ორი
"პალატისაგან" უნდა ყოფილიყო შედგენილი: "პალატისაგან" უნდა ყოფილიყო შედგენილი:
1.1."დარბაზი" – არისტოკრატების და გავლენიანი მოქალაქეების"დარბაზი" – არისტოკრატების და გავლენიანი მოქალაქეების
საკრებულო, რომლებიც დროდადრო შეიკრიბებოდნენ დასაკრებულო, რომლებიც დროდადრო შეიკრიბებოდნენ და
მიიღებდნენ გადაწყვეტილებებს ქვეყანაში მიმდინარემიიღებდნენ გადაწყვეტილებებს ქვეყანაში მიმდინარე
პროცესების შესახებ. გადაწყვეტილებების შესრულებაპროცესების შესახებ. გადაწყვეტილებების შესრულება
ეკისრებოდა მეფეს. ეკისრებოდა მეფეს.
2. "კარავი" – ორგანო, რომელიც იმუშავებდა განუწყვეტლივ,2. "კარავი" – ორგანო, რომელიც იმუშავებდა განუწყვეტლივ,
დარბაზის მოწვევებს შორის.დარბაზის მოწვევებს შორის.

4.  „„კარავი“, პარლამენტისკარავი“, პარლამენტის
მსგავსი დაწესებულება,მსგავსი დაწესებულება,
რომლის დაარსებაც მოსთხოვარომლის დაარსებაც მოსთხოვა
ყუთლუ-არსლანისყუთლუ-არსლანის
პოლიტიკურმა დასმაპოლიტიკურმა დასმა
საქართველოს მეფეს თამარს.საქართველოს მეფეს თამარს.
„კარავი“ უნდა დაედგათ ისანში,„კარავი“ უნდა დაედგათ ისანში,
მეფის სასახლის მახლობლად.მეფის სასახლის მახლობლად.
„კარავს“ უნდა მისცემოდა„კარავს“ უნდა მისცემოდა
საკანონმდებლო უფლებები.საკანონმდებლო უფლებები.
როგორც ვარაუდობენ, მასშიროგორც ვარაუდობენ, მასში
მსხვილ ფეოდალებთან ერთადმსხვილ ფეოდალებთან ერთად
მონაწილეობდა უნდა მიეღოთმონაწილეობდა უნდა მიეღოთ
ქალაქის ზედაფენისქალაქის ზედაფენის
წარმომადგენლებსაც. მისწარმომადგენლებსაც. მის
წევრებს უნდა გადაეწყვიტათწევრებს უნდა გადაეწყვიტათ
ქვეყნის ყველა მნიშვნელოვანიქვეყნის ყველა მნიშვნელოვანი
საკითხი:„მიცემისა დასაკითხი:„მიცემისა და
მოღებისა“, „წყალობისა დამოღებისა“, „წყალობისა და
შერისხვისანი“ (სხვადასხვაშერისხვისანი“ (სხვადასხვა
თანამდებობის წყალობა დათანამდებობის წყალობა და
ჩამორთმევა, საჭიროებისჩამორთმევა, საჭიროების
შემთხვევაში დამნაშავეშემთხვევაში დამნაშავე
თანამდებობის პირთა დასჯა, ე.თანამდებობის პირთა დასჯა, ე.
ი. უზენაესიი. უზენაესი
მართლმსაჯულების უფლება). მართლმსაჯულების უფლება).

5.  ,,,,კონსტიტუციონალისტებისკონსტიტუციონალისტების ”” მიერმიერ
მოთხოვნილი საკანონმდებლო ორგანომოთხოვნილი საკანონმდებლო ორგანო
- „კარავი“, საბოლოოდ სამეფო- „კარავი“, საბოლოოდ სამეფო
ხელისუფლებასთანხელისუფლებასთან
ურთიერთშეთანხმებითურთიერთშეთანხმებით
ჩამოყალიბებული, გაფართოებულიჩამოყალიბებული, გაფართოებული
სამეფო დარბაზით, რომელიცსამეფო დარბაზით, რომელიც
უფლებრივად ბევრად უფრო მაღალიუფლებრივად ბევრად უფრო მაღალი
საფეხურისა იყო, ვიდრე თუნდაც 100საფეხურისა იყო, ვიდრე თუნდაც 100
წლის შემდეგ ინგლისშიწლის შემდეგ ინგლისში
ჩამოყალიბებული საპარლამენტოჩამოყალიბებული საპარლამენტო
სისტემასისტემა..

6.  ქართული დარბაზის წევრნი,ქართული დარბაზის წევრნი,
დარბაისელნი (დღევანდელიდარბაისელნი (დღევანდელი
ტერმინოლოგიითტერმინოლოგიით
პარლამენტარნი), ყვირილშიპარლამენტარნი), ყვირილში
შეჯიბრებით კი არ წყვეტდნენ შეჯიბრებით კი არ წყვეტდნენ
საქვეყნო საკითხებს, როგორცსაქვეყნო საკითხებს, როგორც
ეს ხდებოდა ისლანდიისეს ხდებოდა ისლანდიის
ალტინგში, ან ნოვგოროდისალტინგში, ან ნოვგოროდის
ვეჩეზე, არამედ ორატორულივეჩეზე, არამედ ორატორული
მჭევრმეტყველებითმჭევრმეტყველებით
ასაბუთებდნენ დაასაბუთებდნენ და
წინდახედულობით იღებდნენწინდახედულობით იღებდნენ
გადაწყვეტილებებს. თამარ გადაწყვეტილებებს. თამარ
მეფის სახელმწიფოებრივმამეფის სახელმწიფოებრივმა
სიბრძნემ, ამბოხებულსიბრძნემ, ამბოხებულ
ყუთლუს მომხრეებთან მეფის ყუთლუს მომხრეებთან მეფის
მიერ წარგზავნილმიერ წარგზავნილ
მანდილოსანთა: თამარისმანდილოსანთა: თამარის
მამიდის რუსუდანის, ხვაშაქმამიდის რუსუდანის, ხვაშაქ
ცოქალისა და კრავაი ჯაყელისცოქალისა და კრავაი ჯაყელის
ბრწყინვალე დიპლომატიამბრწყინვალე დიპლომატიამ
თავიდან აგვაცილა სამოქალაქოთავიდან აგვაცილა სამოქალაქო
ომი, ხოლო მიღწეულმაომი, ხოლო მიღწეულმა
კომპრომისმა ქვეყანას ოქროსკომპრომისმა ქვეყანას ოქროს
ხანა დაუყენახანა დაუყენა

7. ყუთლუ-არსლანის დასის გამოსვლა თითქმის სამიყუთლუ-არსლანის დასის გამოსვლა თითქმის სამი
წლით წინ უსწრებდაწლით წინ უსწრებდა ესპანეთშიესპანეთში კასტილიისკასტილიის
სამეფოში კორტესების მოწვევას, ხოლო რამდენიმესამეფოში კორტესების მოწვევას, ხოლო რამდენიმე
ათეული წლით 1215 წელს ინგლისელი ბარონებისათეული წლით 1215 წელს ინგლისელი ბარონების
შეთქმულებას მეფის ჯონ უმიწაწყლოს წინააღმდეგშეთქმულებას მეფის ჯონ უმიწაწყლოს წინააღმდეგ
და ისახავდა მიზნად საქართველოში პარლამენტისდა ისახავდა მიზნად საქართველოში პარლამენტის
მსგავსი პოლიტიკური დაწესებულების დაარსებას,მსგავსი პოლიტიკური დაწესებულების დაარსებას,
ამით იგი Magna Carta-ს მსგავსი კი არა, უფროამით იგი Magna Carta-ს მსგავსი კი არა, უფრო
მაღალი საფეხურისაც იყო.მაღალი საფეხურისაც იყო.