Παρουσιάστηκε στη Διακρατική συνάντηση που έγινε στην Ιταλία το Δεκέμβριο του 2017, στα πλαίσια του Erasmus "Life" για τη διαπολιτισμικότητα μέσα από τη θρησκεία.
Παρουσιάστηκε στη Διακρατική συνάντηση που έγινε στην Ιταλία το Δεκέμβριο του 2017, στα πλαίσια του Erasmus "Life" για τη διαπολιτισμικότητα μέσα από τη θρησκεία.
Ενώ η θεωρία του Freud εστιάζει στις ψυχοσεξουαλικές πτυχές της ανάπτυξης, οι πολυπολιτισμικές επιρροές που δέχτηκε ο Erikson τον βοηθούν να διευρύνει την ψυχαναλυτική θεωρία.
Το κείμενο αυτό το έγραψε ο Χρ. Γιανναράς και είναι από το Αλφαβητάρι της πίστης. Αναφέρει για το πώς λεγόταν η πρώτη κοινότητα των μαθητών του Χριστού. Επίσης, αναφέρει για το τι σημαίνει εκκλησία. Τέλος, λέει για το τι πίστευαν οι πρώτοι μαθητές του Χριστού και για το πώς ζούσαν.
1. Δθμιουργία
Το ερϊτθμα τθσ δθμιουργίασ είναι ίςωσ το πιο αρχζγονο που ζωσ και ςιμερα ςτοιχειϊνει
τον άνκρωπο
Για να δϊςει μία απάντθςθ ςε αυτό το ερϊτθμα, ο άνκρωποσ ςτρζφεται ςε τρεισ
κατευκφνςεισ:
1. Τθν επιςτιμθ
2. Τθν Θρθςκεία
3. Τθν φιλοςοφία
2. Δθμιουργία - Όπωσ ερμθνεφεται από τον Χριςτιανιςμό
• Το μάκθμα των Θρθςκευτικϊν διδάςκει εκτενϊσ τθ δθμιουργία του κόςμου,
κακϊσ αυτό είναι το περιεχόμενο τθσ Γενζςεωσ, του πρϊτου βιβλίου τθσ Παλαιάσ
Διακικθσ.
Ο Θεόσ, κατά τθν Παλαιά Διακικθ, δθμιοφργθςε ολόκλθρο τον κόςμο και
τον άνκρωπο, ο οποίοσ είναι το εκλεκτότερο κομμάτι τθσ δθμιουργίασ.
Η μετάφραςθ τθσ Παλαιάσ Διακικθσ
παρουςιάηει δφο διθγιςεισ για τθ
δθμιουργία του κόςμου:
μία από τον Ιερατικό Κϊδικα (Ρ), Γεν. 1,1-
2,4α και
μία από τθ Γιαχβικι παράδοςθ (J) Γεν.
2,4β-25
3. Δθμιουργία-Εκδοχι τθσ Γζνεςθσ
Κατά τα κείμενα τθσ Γζνεςθσ ο κόςμοσ δθμιουργικθκε ςε επτά θμζρεσ:
• Γεν. 1,1 Κατ' αρχάσ ο απειροτζλειοσ Θεόσ εδθμιοφργθςεν εκ του μθδενόσ το ςφμπαν, τον ουρανόν και τθν γθν.
• Γεν. 1,2 Η γθ ιτο αόρατοσ, αδιαμόρφωτοσ και απρόςφοροσ δια τον ηωϊκόν και φυτικόν κόςμον· ςκοτάδι δε θπλϊνετο
επάνω από τα φδατα που τθν εςκζπαηον, το δε ηωοποιόν Πανάγιον Πνεφμα εφζρετο επάνω από τα φδατα και περιζβαλλεν
αυτιν.
• Γεν. 1,3 Και είπεν ο Θεόσ· “να γίνθ φωσ επί τθσ γθσ”· και ζγινε φωσ.
• Γεν. 1,4 Και είδεν ο παντογνϊςτθσ Θεόσ το φωσ ότι είναι καλόν και ςκόπιμον· και εχϊριςεν ο Θεόσ το ςκότοσ από το φωσ.
• Γεν. 1,5 Και ωνόμαςεν ο Θεόσ το φωσ θμζραν και το ςκότοσ ωνόμαςε νφκτα. Και ζγινεν εςπζρα και ζγινε πρωϊ και ζκλειςεν
θ πρϊτθ θμζρα τθσ δθμιουργίασ.
• Γεν. 1,6 Και είπεν ο Θεόσ· “να γίνθ ο ουράνιοσ κόλοσ τθσ γθσ μεταξφ των υδάτων, που καλφπτουν τθν επιφάνειάν τθσ και
των νεφϊν που αιωροφνται εισ τθν ατμόςφαιραν, και να διαχωρίηθ μεταξφ των υδάτων τθσ γθσ και των υδάτων του
ουρανοφ”. Και ζγινεν όπωσ ο Θεόσ διζταξε.
• Γεν. 1,7 Και ζδωςεν φπαρξιν ο Θεόσ ςτον ουράνιον κόλον και διεχϊριςε τα φδατα, τα οποία ιςαν επί τθσ γθσ κάτω από τον
ουρανόν, από τα νερά, τα οποία ιςαν επάνω εισ τα νζφθ του ουρανοφ.
• Γεν. 1,8 Και ωνόμαςεν ο Θεόσ τθν ατμόςφαιραν ουρανόν. Και είδεν ο παντογνϊςτθσ Θεόσ ότι το ζργον του αυτό ιτο
ωραίον και ςκόπιμον. Και ζγινεν εςπζρα, ζγινε πρωί και ζκλειςεν θ δευτζρα θμζρα τθσ δθμιουργίασ.
• Γεν. 1,9 Και είπεν ο Θεόσ· “ασ ςυναχκι το φδωρ, το οποίον καλφπτει ολόκλθρον τθν γθν, εισ ωριςμζνθν περιοχιν και ασ
φανι θ ξθρά”. Και ζγινεν, όπωσ ο Θεόσ διζταξε· και εμαηεφκθ όλον το φδωρ τθσ γθσ εισ τασ βακείασ περιοχάσ των ωκεανϊν
και καλαςςϊν, και εφάνθ θ ξθρά.
• Γεν. 1,10 Και ωνόμαςεν ο Θεόσ τθν εκτόσ τθσ καλάςςθσ ζκταςιν γθν, τασ δε μεγάλασ περιοχάσ των υδάτων ωνόμαςε
καλάςςασ. Και είδεν ο Θεόσ ότι θ κάλαςςα και θ ξθρά είναι καλαί, ζχουν τον ςκοπόν και τθν χρθςιμότθτά των.
• Γεν. 1,11 Και είπε ο Θεόσ· “ασ φυτρϊςουν και ασ αναπτυχκοφν εισ τθν ξθρά χλόθ και ποϊδεισ κάμνοι, που το κάκε είδοσ
από αυτά κα ζχθ το ιδικόν του ςπζρμα, δια να διαιωνίηεται επί τθσ γθσ”· και εν ςυνεχεία διζταξεν ο Θεόσ· “να φυτρϊςουν
και να μεγαλϊςουν εισ τθν γθν καρποφόρα ξυλϊδθ δζνδρα, ζκαςτον από τα οποία κα φζρθ κατά το είδοσ του το ιδικόν του
ςπζρμα”.
• Γεν. 1,12 Και ζβγαλε πράγματι θ γθ ποϊδθ βλάςτθςιν, χλόθν και κάμνουσ, κάκε είδοσ από τα οποία είχε το ςπζρμα αυτοφ
δια τθν διατιρθςίν του. Και κατόπιν εφφτρωςαν και εμεγάλωςαν επί τθσ γθσ καρποφόρα δζνδρα, ζκαςτον από τα οποία
ζφερε το ςπζρμα του είδουσ του, δια να διαιωνίηεται επί τθσ γθσ.
• Γεν. 1,13 Είδεν ο Θεόσ ότι θ χλόθ, οι κάμνοι και τα δζνδρα, που εκάλυψαν όλθν τθν επιφάνειαν τθσ ξθράσ, ιςαν καλά,
ςκόπιμα και χριςιμα. Εγινεν εςπζρα, ζγινε πρωί και ςυνεπλθρϊκθ θ τρίτθ θμζρα τθσ δθμιουργίασ.
4. • Γεν. 1,14 Και είπεν ο Θεόσ· “ασ γίνουν (ασ φανοφν) εισ τον ουρανόν τθσ γθσ φωτεινοί αςτζρεσ, δια να φωτίηουν τθν γθν και
να χωρίηουν τθν θμζραν από τθν νφκτα. Ασ είναι οι αςτζρεσ αυτοί εισ ςθμεία μετεωρολογικϊν και άλλων φαινομζνων, και
ασ χρθςιμεφουν εισ κανονικιν μεταβολιν και διάκριςιν των εποχϊν του ζτουσ, των θμερϊν και των ετϊν.
• Γεν. 1,15 Προ παντόσ δε ασ είναι αυτοί ςτον ουρανόν, ϊςτε να φωτίηουν τθν γθν”. Και ζγινεν όπωσ ο Θεόσ διζταξε.
• Γεν. 1,16 Και ζκαμεν ο Θεόσ τουσ δφο μεγάλουσ αςτζρασ, τον ιλιον, τον μεγάλον αςτζρα, να άρχθ με το φωσ του όλθν τθν
θμζραν. Και τον μικρότερον αςτζρα, τθν ςελινθν, να άρχθ με το φωσ τθσ κατά τθν νφκτα. Επίςθσ διζταξε να φανοφν και οι
άλλοι αςτζρεσ του ουρανοφ.
• Γεν. 1,17 Και ζκεςεν αυτοφσ ο Θεόσ ςτο ουράνιον ςτερζωμα, δια να ςτζλλουν το φωσ των επάνω εισ τθν γθν·
• Γεν. 1,18 να εξουςιάηουν τθν θμζραν και τθν νφκτα και να ξεχωρίηουν το φωσ από το ςκότοσ. Και είδεν ο παντογνϊςτθσ
Θεόσ, ότι το ζργον του αυτό ιτο καλόν, χριςιμον και ςκόπιμον.
• Γεν. 1,19 Εγινεν εςπζρα, ζγινε πρωί και ςυνεπλθρϊκθ θ τετάρτθ θμζρα τθσ δθμιουργίασ.
• Γεν. 1,20 Και είπεν ο Θεόσ· “να τα φδατα των καλαςςϊν ψάρια και ερπετά και πτθνά, τα οποία κα πετοφν εισ τθν
ατμόςφαιραν μεταξφ του ουρανίου κόλου και τθσ γθσ”. Και ζγινεν ζτςι. βγάλουν
• Γεν. 1,21 Και εδθμιοφργθςεν ο Θεόσ τα μεγάλα κιτθ και τα ψάρια και τα ερπετά, τα οποία ςφμφωνα με τθν διαταγιν του
ζβγαλαν τα φδατα ζκαςτον κατά το είδοσ αυτοφ· κακϊσ και όλα τα είδθ των πτθνϊν κακζνα κατά το είδοσ του. Και είδεν ο
Θεόσ ότι όλα ιςαν καλά και χριςιμα δια τον ςκοπόν, δια τον οποίον ζγιναν.
• Γεν. 1,22 Και ευλόγθςεν αυτά ο Θεόσ λζγων· “γίνεςκε γόνιμα, αυξάνεςκε και πολλαπλαςιάηεςκε και γεμίςατε τα φδατα των
καλαςςϊν. Και τα πετεινά επίςθσ ασ πλθκυνκοφν επάνω εισ τθν γθν”.
• Γεν. 1,23 Και ζγινεν εςπζρα και ζγινε πρωϊ και ςυνεπλθρϊκθ θ πζμπτθ θμζρα τθσ δθμιουργίασ.
• Γεν. 1,24 Και είπεν ο Θεόσ· “ασ βγάλει θ γθ ηϊα διαφόρων ειδϊν, τετράποδα και ερπετά και κθρία τθσ ξθράσ, το κακζνα
κατά το είδοσ του”. Και ζγινε ζτςι.
• Γεν. 1,25 Και εδθμιοφργθςεν ο Θεόσ τα κθρία τθσ γθσ κατά τα είδθ αυτϊν, και τα κτινθ κατά τα είδθ αυτϊν και όλα τα
ερπετά τθσ γθσ κατά τα είδθ αυτϊν. Και είδεν ο Θεόσ ότι είναι καλά, ςκόπιμα και χριςιμα.
• Γεν. 1,26 Εν ςυνεχεία ο Τριαδικόσ Θεόσ είπε κακ' εαυτόν· “ασ δθμιουργιςωμεν τϊρα τον άνκρωπον, ςφμφωνα με τθν
ιδικιν μασ εικόνα, και να ζχθ τθν δυνατότθτα να ομοιάςθ με θμάσ. Αυτοί, άνδρασ και γυναίκα, ασ είναι άρχοντεσ και κφριοι
των ιχκφων τθσ καλάςςθσ, των πτθνϊν του ουρανοφ, των κτθνϊν και όλθσ τθσ γθσ και όλων όςα ζρπουν επάνω εισ τθν
επιφάνειαν τθσ γθσ”.
• Γεν. 1,27 Και πράγματι ο απειροτζλειοσ Θεόσ εδθμιοφργθςε τον άνκρωπον, τον οποίον επροίκιςε με ιδικά του
χαρακτθριςτικά γνωρίςματα, ϊςτε να είναι με αυτά εικϊν του Θεοφ. Εδθμιοφργθςεν απ' αρχισ άνδρα και γυναίκα.
5. • Γενικά για τουσ χριςτιανοφσ, δφο πράγματα υπάρχουν : ο Θεόσ από τθ μια πλευρά
και ολόκλθρθ θ δθμιουργία από τθν άλλθ.
• Σϊμα, ψυχι, νουσ, άγγελοι, άψυχα αντικείμενα, ηϊα, φυτά, το ςφμπαν, οι
πλανιτεσ, τα πάντα είναι δθμιουργιματα του δθμιουργοφ Θεοφ.
• Δεν υπάρχει κάτι που να μθν το ζφτιαξε το δθμιουργικό κζλθμα του Θεοφ. Ο
άνκρωποσ βζβαια πλάςτθκε διαφορετικά: με τα χζρια του Θεοφ και πιρε ηωι με
τθν πνοι Του.
• Μια χαρακτθριςτικι ανκρωπομορφικι εικόνα που δείχνει όμωσ τθ διαφορά και
τθν υπεροχι του ανκρϊπου ςε ςχζςθ με τθν υπόλοιπθ δθμιουργία, κακϊσ ο
άνκρωποσ πλάκεται με τθν ιδιαίτερθ ςυμμετοχι του Θεοφ και όχι μόνο με το
δθμιουργικό Του λόγο, όπωσ παρατθροφμε ςτθν ποίθςθ τθσ υπόλοιπθσ
δθμιουργίασ
• Το χριςτιανικό δόγμα τθσ δθμιουργίασ κζτει πωσ ο κόςμοσ ολόκλθροσ,
ςυμπεριλαμβανομζνου και του ανκρϊπου δθμιουργικθκε μζςα ςε ζξι μζρεσ – ςε
ζξι χρονικά διαςτιματα- μεγάλα ι μικρά είναι αδιάφορο
6. Δθμιουργία - Όπωσ ερμθνεφεται από τθν Επιςτιμθ
• Η κζςθ τθσ επιςτιμθσ αυτι τθν εποχι είναι ότι θ φπαρξθ του ςφμπαντοσ, ςτο
οποίο ηοφμε, αρχίηει με τθ μεγάλθ ζκρθξθ: Big Bang.
• Ο όροσ Big Bang χρθςιμοποιικθκε για πρϊτθ φορά από τον Φρεντ Χόιλ (Fred
Hoyle) ςε μια ραδιοφωνικι εκπομπι του BBC, το κείμενο τθσ οποίασ
δθμοςιεφτθκε το 1950.
• Ο Χόιλ δεν χρθςιμοποίθςε τον ορο για να περιγράψει μια κεωρία, αλλά για να
ειρωνευτεί τθ νζα ιδζα. Παρόλα αυτά ο όροσ επεκράτθςε αποβάλλοντασ το
ειρωνικό του περιεχόμενο
7. Παραλλαγζσ Big Bang
• Από καιροφ αςχολοφνται οι επιςτιμονεσ με τθ
διερεφνθςθ των λεπτομερειϊν, πϊσ
πραγματοποιικθκε αυτι θ ζκρθξθ, τι υπιρχε πριν, τι
ακολοφκθςε μετά κ.ο.κ..
Μια άλλθ
δζχεται ότι
Μια από τισ επιςτθμονικζσ
μπορεί το
αυτζσ απόψεισ κεωρεί ότι πριν
ςφμπαν να
από τθν ζκρθξθ υπιρχε ζνα
προζκυψε
άλλο ςφμπαν, το οποίο
από ζνα κενό
ςυρρικνϊκθκε και ςτθ
φλθσ με πολφ
ςυνζχεια εξερράγθ
υψθλι
ενεργειακι
πυκνότθτα
μζςω μιασ
κβαντικισ
διαταραχισ
8.
9. Δθμιουργία – όπωσ ερμθνεφεται από τθν φιλοςοφία
• Υπάρχουν τρεισ κφριεσ κεωρίεσ για τθν
δθμιουργία του κόςμου, τισ οποίεσ
εμπνεφςκθκαν φιλόςοφοι Αυτζσ είναι:
• (1) Ένασ κόςμοσ άπειρησ διάρκειασ
Ο Αριςτοτζλθσ πίςτευε πωσ ο κόςμοσ υπιρχε από
πάντα. Κάποιοι φιλόςοφοι κεωροφςαν ότι αυτόσ
ο κόςμοσ δεν είχε αλλάξει ποτζ, ότι ιταν
ςτακερόσ. Άλλοι πάλι, πίςτευαν ότι περνοφςε
από διαφορετικά ςτάδια, αλλά ςτο τζλοσ πάντα
κα επζςτρεφε ςτο προγενζςτερο ςτάδιο.
Ωςτόςο, κάκε τζτοια πίςτθ ςε μια άπειρθ θλικία
του κόςμου ποτζ δεν ιταν πολφ δθμοφιλισ.
Φαίνεται ότι υπιρχε ζντονθ θ επικυμία να
προςδιοριςκεί θ αφετθρία, να εξθγθκεί το
ξεκίνθμα.
10. • (2) Ο κόςμοσ για
τον Ηράκλειτο δεν
είναι αποτζλεςμα
δθμιουργίασ ι
γζνεςθσ, αλλά
προχπάρχει
προαιϊνια και
περιγράφεται ωσ
ηωντανι φωτιά, θ
οποία εναλλάξ
δυναμϊνει και
εξαςκενεί, χωρίσ
ποτζ να ςβινει
εντελϊσ.
11. • (3)Ένασ εξελιςςόμενοσ κόςμοσ
• Σφμφωνα με αυτι τθν τρίτθ άποψθ, ο κόςμοσ είχε μεγάλθ διάρκεια και
ςυνεχϊσ μεταβάλλεται, εξελίςςεται.
• Παρότι μπορεί να μασ φαίνεται παράξενο ςιμερα, θ ζννοια τθσ εξζλιξθσ
ιταν αρχικά ξζνθ προσ τθ δυτικι ςκζψθ. Η ιςχφσ του χριςτιανικοφ
φονταμενταλιςτικοφ δόγματοσ ιταν τόςο δυνατι ϊςτε απαιτικθκε μια
μακρά ςειρά από διαδικαςίεσ αλλαγισ και ανάπτυξθσ ςτον 17ο και 18ο
αιϊνα προτοφ γίνει πλιρωσ αποδεκτι θ ιδζα τθσ εξζλιξθσ.
• Όςον αφορά τθν επιςτιμθ, θ αποδοχι τθσ εξζλιξθσ ςιμαινε ότι ο
κόςμοσ δεν μποροφςε πλζον να κεωρείται απλϊσ το κζντρο
δράςθσ των φυςικϊν νόμων, αλλά ζπρεπε να ενςωματϊςει τθν
ιςτορία και το πιο ςθμαντικό τισ παρατθροφμενεσ αλλαγζσ ςτον
ζμβιο κόςμο προϊόντοσ του χρόνου. Σταδιακά, ο όροσ “εξζλιξθ”
κατζλθξε να ςθμαίνει αυτζσ τισ αλλαγζσ.