Role of Woman in Sustainable Agriculture and Food Security in Afghanistan

1. ‫نقش سن در سراعت پایدار و امنیت غذایی در افغانستان‬
‫‪Role of woman in sustainable Agriculture and food security in Afghanistan‬‬
‫تٓیّ کُُعِ : قیع يسًع َؼیى ضبنع ٔ و.ضبنع – 25 ظقًجؽ 5015‬
‫خالصه‬
‫يهبؼکت فؿایُعِ ؾَبٌ ظؼ ثبؾاؼ َیؽٔی کبؼ یکی اؾ نبضى ْبی تٕقؼّ یبفتّ ْؽ خبيؼّ ٔ ًَبیبَگؽ افؿایم‬
‫ػاللًُعی ؾَبٌ ثّ خُجّ ْبی گَٕبگٕ ٌ يهبؼکت ظؼ فؼبنیتٓبی التًبظی ٔ اختًبػی اقت . ثب تٕخّ ثّ قطر تٕقؼّ‬
‫التًبظی افغبَكتبٌ ظؼ ظّْ اضیؽ، ؾَبٌ َمم يًٓی ظؼ تٕقؼّ ؾؼاػتی ٔ ؼٔقتبیی ظانتّ اقت. ثؽ اقبـ ؼاپٕؼ‬
‫قبؾيبٌ ضٕؼاکی ٔ ؾؼاػت يهم يتسع ظؼ ثیهتؽ کهٕؼْبی ظؼ زبل تٕقؼّ ظؼ ثٓجٕظ ايُیت غػایی ؾَبٌ ثطٕؼ‬
‫يتٕقّ 05 ظؼيع اؾ تٕنیعات ثطم ؾؼاػت ؼا ثؽػٓعِ ظانتُع.‬
‫ثب ٔخٕظی کّ اقبـ التًبظی ؼٔقتبْبی يًبنک ظؼ زبل تٕقؼّ ، ؾؼاػت ٔ فؼبنیت ْبی ٔاثكتّ ثّ آٌ اقت، قٓى‬
‫ؾَبٌ ؼٔقتبیی ظؼ ؾؼاػت ٔ قبیؽ ثطم ْبی التًبظی پُٓبٌ يبَعِ اقت ٔ ثّ ًْیٍ ظنیم اؼؾل ٔالؼی يهبؼکت‬
‫ؾَبٌ ظؼ تٕنیع التًبظی َبظیعِ گؽفتّ نعِ ٔ ظؼ اَعاؾِ گیؽی ػًهکؽظ التًبظی ثّ زكبة ًَی آیع.‬
‫ػالِٔ ثؽایٍ ظؼ کهٕؼْبی ظؼ زبل تٕقؼّ ؾَبٌ ؼٔقتبیی فمیؽتؽیٍ ٔ آقیت پػیؽتؽیٍ لهؽ يسكٕة يی نَٕع ؛ ایٍ‬
‫ظؼ زبنی اقت کّ ظؼ کهٕؼْبی قؽيبیّ ظاؼ کّ ؾؼاػت تدبؼی يتعأل اقت، ؾَبٌ ظؼ قطر يعیؽیت يؿاؼع َیؿ‬
‫ایفبی َمم يی کُُع. اؾ آَدب کّ َمم ؾَبٌ ثٕیژِ ظؼ يُبِك ؼٔقتبیی تست تبثیؽ ػٕايهی يبَُع خُكیت، قبضتبؼ‬
‫ضبَٕاظِ ٔ فؽُْگ يُطمّ اقت، ظؼ ایٍ ثؽؼقی ثّ يمٕنّ ْبی گؽقُگی ٔ فمؽ، تجؼیٍ ٔ تٕقؼّ َیبفتگی، خُكیت‬
‫َیؽٔی کبؼ ظؼ ثطم ؾؼاػت، ؾَبٌ ٔ ايُیت غػایی ٔ يسعٔظیت ْبی اػًبل نعِ ثؽای ؾَبٌ ؼٔقتبیی ظْمبٌ‬
‫پؽظاضتّ يی نٕظ. ْعف اؾ ایٍ يمبنّ يطبنؼّ ظؼ يٕؼظ َمم ؾَبٌ ظؼ ؾؼاغت ٔ ايُیت غػایی ظؼافغبَكتبٌ اقت کّ‬
‫ظؼ ایٍ ظّْ ظؼ ؼَٔع تٕقؼّ ؾؼاػت ٔ ثبنطجغ تٕقؼّ التًبظی فؼبنیت ظانتّ اَع.‬
‫تعزیف های مهم‬
‫سراعت پایدار یا باثبات: نغت پبیعاؼ ثؽنؽایّ یکُٕاضت ٔ ثب ثجبت ظالنت ظاؼظ . ؾؼاػت پبیعاؼ یب ثبثجبت َٕػی‬
‫ؾؼاػت اقت کّ ظؼ خٓت يُبفغ اَكبٌ ثٕظِ ، يفیعیت ثیهتؽی ظؼ اقتفبظِ اؾ يُبثغ ظاؼظ ٔ ثب يسیّ ظؼ تٕاؾٌ اقت .‬
‫اؾ نسبظ ثبثجبتی ؾؼاػت ثبیع اؾ َظؽ اکٕنٕژیکی يُبقت ، اؾ َظؽ التًبظی تٕخیّ پػیؽ ٔ اؾ َظؽ اختًبػی يطهٕة‬
‫ثبنع . یک نطى ثبیع اِالػبت کبفی ظؼ يٕؼظ يُبثغ ، آة ٔ ْٕای خٓبٌ ٔ تُٕع آٌ ، تکُبنٕژی آیُعِ ، َمم يؽظو‬
‫ظؼ ؾؼاػت ٔ ؼاثطّ آَؽا ثب يسیّ ظانتّ ثب نع تب اؾ ثبپعاؼی ؾؼاػت ثفًٓع.‬
‫امنیت غذایی: ايُیت غػایی ػجبؼت اؾ ظقتؽقی ًّْ يؽظو ثّ غػای کبفی ظؼ تًبو ألبت ثؽای ظانتٍ یک خكى قبنى‬
‫يیجبنع. ِجك ایٍ تؼؽیف يٕخٕظ ثٕظٌ غػا، ظقتؽقی ثّ غػا ٔ پبیعاؼی ظؼ ظؼیبفت غػا قّ ػًُؽ ايهی يیثبنُع‬
‫(6891 ,‪.)FAO‬‬
‫معزفی‬
‫افغبَكتبٌ کهٕؼ ؾؼاػتی اقت کّ تمؽیجب 18 ظؼ يع َفٕـ آٌ ظؼ قبزبت ؼٔقتبیی ؾیكت يیکُُع ٔ تمؽیجب 52- 10‬
‫ظؼيع ػبیع َبضبنى کهٕؼ اؾ ؼاِ ؾؼاػت تآيیٍ يیهٕظ. ظؼ ثطم ؾؼاػت ظؼ ایٍ يًهکت زعٔظ 60-18 ظؼيع لِٕ‬
‫کبؼی يًؽٔف کبؼ ْكتُع. ؾَبٌ تمؽیجب ًَف َفٕـ خٓبٌ ؼا تهکیم يیعْع. ظؼکهٕؼ ْبی ؼٔ ثّ تٕقؼّ ؾٌ‬
‫ظٔنبظٔل يؽ ظاٌ ظؼ لكًت تٕنیع يٕاظ غػایی ٔ يؼیهت فبيیهی يًؽٔف کبؼ اَع. ثّ نکم يدًٕػی 53 ظؼ يع‬
‫کبؼیکؽ ثطم ؾؼاػت ؼا ؾَبٌ تهکیم يیعُْع. يگؽ َمم ؾَبٌ ظؼ ؾؼاػت ٔ تٕنیع يٕاظ غػایی َبظیعِ گؽفتّ نعِ ٔ‬
‫آَٓب ؼا اؾ ایفب ایٍ ًْکبؼی يسؽٔو يی پُعاؼَع. ایٍ يهکم َكجت فؽُْگ ُِٔی يبیبٌ، ايُیت ، ػعو تٕخّ ظٔنت،‬
‫ػعو ًْکبؼی قبؾيبَٓب ًْکبؼ ٔ قبضتبؼْبی غیعضم اؾظیبظ يی یبثع. لؽاؼ یک تطًیٍ قبؾيبٌ ثیٍ انًههی ؾؼاػت ٔ‬
‫يٕاظ غػایی اگؽ ثؽای ؾَبٌ ػیٍ ٔقبیم ٔ قٕٓنت ْبی تٕنیعی تٓیّ نٕظ زبيالت ظؼ يؿاؼع ظؼ زعٔظ 15-15 ظؼ‬
‫يع افؿایم ضٕاْع کؽظ کّ ظؼ َتیدّ 110 انی 120 يیهیٌٕ يؽظو ْى اؾ گؽقُگی َدبت پیعا يیکُُع.‬
‫لؽاؼ ؼاپٕؼ قبؾيبٌ ضٕؼاکی خٓبٌ ظؼ قبل 5015 زعٔظ 0.6 يیهیٌٕ یب 15 ظؼيع افغبَٓب اؾ نسبظ غػایی َبايٍ‬
‫ثٕظَع ٔ ًَیتٕاَكتُع کّ 1105 کیهٕکبنؽی اَؽژی ؼا ثؽای ضٕظ ظؼ یک ؼٔؾ تبيیٍ کُع. ثیٍ ایٍ ِجمّ 0.5 يیهیٌٕ‬
‫نعیعا ظؼ َبايُی غػایی لؽاؼ ظاؼَع ٔ ًَی تٕاَع 1120 کیهٕ کبنٕؼی اَؽژی ؼا ظؼ فی ؼٔؾ تبيیٍ کُُع. ظؼ یک‬
‫تٓیّ ٔ تؽتیت: قیع يسًع َؼیى ضبنع ٔ و.ضبنع – 25 ظقًجؽ 5015‬

2. ‫قؽٔی کّ ایٍ قبؾيبٌ ؼاِ اَعاؾی کؽظِ ثٕظ اؾ ثیٍ 22 ٔنكٕانی یی 55 ٔالیت زعٔظ 35 ظؼيع فبيیم ْب ظچبؼ َب‬
‫ايُی غػایی ثٕظَع ٔ 13 ظؼيع آَٓب ظؼ قؽزع َبايُی غػایی لؽاؼ ظاؼَع.‬
‫سنان در سراعت‬
‫ؾَبٌ ثب تٕخّ ثّ َمهي کّ ظؼ ضبَٕاظِ ایفب يي کُُع ، يي تٕاَُع ثّ ػُٕاٌ یکی اؾ يسٕؼْبی ايهي پیهؽفت ٔ تٕقؼّ‬
‫يسكٕة نَٕع ثب تٕخّ ثّ ٔالؼیت ْبي يهًٕـ خٓبَي يتبقفبَّ ؾَبٌ اؾيٕلؼیتي َبيطهٕة ظؼ قطر ثیٍ انًههي‬
‫ثؽضٕؼظاؼَع. ثطٕؼ يثبل تفبٔت ظؼ قطر قیبقت گػاؼي، قؽيبیّ گػاؼي ٔ ظؼیبفت زمٕق ثؽاي کبؼ يكبٔي پعیعِ‬
‫اي خٓبٌ نًٕل اقت. يیؿاٌ يهبؼکت ؾَبٌ ظؼ فؼبنیت ْبي التًبظي تبئیعي ثؽ ػعو تٕخّ کبفي ثّ ايٕؼ ؾَبٌ ٔ‬
‫اؼؾل افؿٔظِ آَبٌ اقت، ؾیؽا ؾَبٌ ظؼ تًبو يؽازم تٕنیع يسًٕالت ؾؼاػتی ٔ يسًٕالت زیٕاَی ٔ ثّ ِٕؼ کهي‬
‫ظؼت ًبيي ايٕؼ ظٔنبظٔل يؽظاٌ ثّ فؼبنیت يي پؽظاؾَع ٔ ألبت اَعک ثیکبؼی ؼا َیؿ يؽف تٕنیع يُبیغ ظقتي‬
‫يبَُع گهیى ٔ لبنیٍ ٔ ... يي کُُع . ثُبثؽایٍ ایدبظ ؾيیُّ ْبي ضٕظ آگبْي ْعایت تٕاَبئي ْبي التًبظي ٔ اختًبػي‬
‫ؾَبٌ ٔ ثؽَبيّ ؼیؿي خٓت خهت يهبؼکت آَبٌ ظؼ فؼبنیت ْبي گَٕبگٌٕ انؿايي اقت. ظؼ يُبِك ؼٔقتبیي ؾَبٌ‬
‫َمهي ثّ يؽاتت ثیهتؽ اؾ يؽظاٌ ظؼ التًبظ ضبَٕاظِ ٔ فؼبنیتٓبي ظاضم يُؿل ثّ ػٓعِ ظاؼَع ٔ يٕخت ؼَٔك التًبظي‬
‫خبيؼّ ْكتُع. ُْٕؾ ؾَبٌ خبیگبِ ضٕظ ؼا ظؼ ثیهتؽ کهٕؼْبي خٓبٌ ثّ ٔیژِ کهٕؼْبي ظؼ زبل تٕقؼّ ثّ ػُٕاٌ‬
‫نٓؽَٔعاٌ فؼبل ٔ ثؽضٕؼظاؼ اؾ اقتؼعاظ يهبؼکت ظؼ ػؽيّ ْبي التًبظي – قیبقي – اختًبػي ٔ فؽُْگي ثّ‬
‫ظقت َیبٔؼظِ اَع ٔ کًبکبٌ فؼبنیتٓبي ؾَبٌ ظؼ يسبقجبت التًبظي يع َظؽ لؽاؼ ًَي گیؽظ ٔ اؾ آَبٌ ثّ ػُٕاٌ‬
‫َیؽٔي کبؼ َبيؽئي یبظ يي نٕظ. تطًیٍ ثكیبؼ يأیٕـ کُُعِ تؼعاظ ؾَبٌ فؼبل ؼٔقتبیي ٔ ثؽآٔؼظ ثكیبؼ کى يیؿاٌ‬
‫يهبؼکت ؾَبٌ ظؼ فؼبنیتٓبي التًبظي تأییعي ثؽ ػعو تٕخّ کبفي ثّ ايٕؼ ؾَبٌ ٔ اؼؾل افؿٔظِ آَبٌ اقت . ؾَبٌ‬
‫َیؽٔي ػًعِ ثؽاي ایدبظ تسٕل ٔ يُجؼي ثبنمِٕ ثؽاي پیهجؽظ التًبظ ؼٔقتب ٔ افؿایم ْؽ چّ ثیهتؽ َؽش ؼنع تٕنیع‬
‫يسًٕالت غػایي ْكتُع اگؽ چّ ؾؼاػت ٔ يبنعاؼی ثّ ِٕؼ قُتي نغهي يؽظاَّ ثٕظِ ايب َمم ؾَبٌ ْؽگؿ يسعٔظ‬
‫ثّ ضبَّ ٔ ضبَٕاظِ َهعِ ٔ ؾَبٌ ػالِٔ ثؽ فؼبنیتٓبي ظاضم يُؿل ظؼ ثیؽٌٔ ( ؾؼاػت ، يبنعاؼی ، خُگهعاؼي ٔ غیؽِ‬
‫) َیؿ فؼبل ْكتُع. اًْیت يَٕٕع ؾَبٌ ظؼ افغبَكتبٌ ثّ ٔیژِ يُبِك ؼٔقتبیي اؾ یک قٕ ثب يسعٔظیت ايکبَبت ٔ‬
‫يُبثغ تٕنیعي ٔ اؾ قٕي ظیگؽ ثب ؼنع قؽیغ خًؼیت ٔ اَجِٕ ثیکبؼاٌ ظؼ پؽٔقّ ظقتیبثي ثّ ؼنع ٔ تٕقؼّ ؼٔقتبیي‬
‫يٕاخّ يي ثبنُع ٔ ؾَبٌ ؼٔقتبیي ظؼ تًبيي يؽازم تٕنیع يسًٕالت ؾؼاػتی ٔ تٕنیعات زیٕاَبت ظٔنبظٔل يؽظاٌ‬
‫ثّ فؼبنیت يي پؽظاؾَع.‬
‫ظؼ خبيؼّ افغبَی اکثؽا يؽ ظْب َكجت ؾَبٌ أال َبٌ ؼا يؽف يیکُُع ٔ لكًت ثبلی يبَعِ ؼا ثّ اِفبل تغػیّ يیکُع ثُب‬
‫ؾَبٌ َكجت َجٕظ ٔ یب کى ثٕظٌ َبٌ ظچبؼ ايؽاٌ گَٕبگٌٕ يیگؽظظ ٔ لؽاؼ یک تطًیٍ قبؾيبٌ يهم يتسع ثؽای ؾَبٌ‬
‫گفتّ نعِ اقت کّ 10 ظؼ يع َفٕـ گؽقُّ خٓبٌ ؾَبٌ ٔ ظضتؽاٌ ْكتُع. ظؼ لكًت تٕنیع ثؽاٌ آَٓب ؾيیٍ، آة ٔ‬
‫ظیگؽ يٕاظ تٕنیعی ثّ نکم يكبٔی تٓیّ ًَیهٕظ کّ ایٍ کبؼ ظؼ خبيؼّ يب ثؽای تؼعیم لٕاَیٍ ٔ زػف ؼٔاج ْبی َب‬
‫يؼمٕل ظاؼظ.‬
‫ؾَبٌ ؼٔقتبیی ظؼ تُٕع ؾیكتی يتطًى ْكتُع، آٌْب َیبؾْبی تغػیّ ای ضبَٕاظِ ضٕظ ؼا يیظاَُع ٔ ثؽاقبـ آٌ،‬
‫يسًٕالت يٕؼظ َیبؾ ؼا يیتٕاٌ کهت کُُع. آَبٌ ثّ يُظٕؼ کبْم ضطؽ، يسًٕالت يطتهفی ؼا ظؼ يؿاؼع ٔ‬
‫ثبغچّْبی يُبؾل ضٕظ ثّ يٕؼت کهتْبی يتُٕع ٔ يتعاضم ثّ ػًم أؼظِ يیتٕاَُع. تمؽیجب ً تًبيی تُٕع ؾیكتی ظؼ‬
‫اختًبػبت ؼٔقتبیی ثّ ٔقیهّ ؾَبٌ يسهی زفع ٔ تٕقؼّ یبفتّ اقت.‬
‫یکی اؾ ػهًب ثُبو قتٕیؿ خبثؽا َمم ؾَبٌ ؼا ظؼ ؾؼاػت ثّ نؽذ ؾیؽ يی َٕیكُع:‬
‫‪ ‬يعیؽیت لكًتی اؾ تٕنیع يؿؼػّ ٔ يبنعاؼی‬
‫‪ ‬فؽاْى أؼظٌ لكًتی اؾ َیؽٔی کبؼ يؿؼػّ‬
‫‪ ‬تكهّ کبفی ظؼ پؽٔقف يسًٕالت غػایی ٔ آيبظِ قبؾی آَٓب‬
‫‪ ‬تبيیٍ قٕضت ٔ آة يٕؼظ َیبؾ ثؽای ِجص غػا ٔ قبضتٍ قبیؽ يسًٕالت ؾؼاػتی‬
‫سنان و امنیت غذایی‬
‫يُظٕؼ اؾ ايُیت غػایی ظقتؽقی فؿیکی ، اختًبػی ٔ التًبظی اػُبی ضبَٕاظِ ظؼ تًبو ألبت ثّ غػای قبنى ،‬
‫کبيم ، ٔ کبفی کّ ازتیبخبت ؼژیًی ٔتًبیم آٌ ْب ؼا ثّ غػا ثؽای گػؼاَعٌ یک ؾَعگی فؼبل ٔ قبنى ؼفغ کُع، اقت‬
‫(‪ .)FAO‬ظقتؽقی ثّ غػای قبنى ٔ يغػی ، ظؼیبفت غػای کبفی ٔ َؽٔؼتب ؼاْی اؾ گؽقُگی زك ْؽ فؽظ اقت.‬
‫ػالِٔ ثؽ ایٍ کّ ثبیع يٕاظ غػایی يٕخٕظ ظؼ ظقتؽـ ثبنع ثبیع تٕاَبیی يبنی ثؽای ضؽیع ٔخٕظ ظانتّ ثبنع تب ايُیت‬
‫غػایی فؽاْى نٕظ.‬
‫تٓیّ ٔ تؽتیت: قیع يسًع َؼیى ضبنع ٔ و.ضبنع – 25 ظقًجؽ 5015‬

3. ‫َبآگبْی ؾَبٌ ؼٔقتبیی اؾ ضطؽات َبنی اؾ قًٕو ظؼ اثؽ ظضبنت يكتمیى ٔ یب غیؽيكتمیى آَٓب ظؼ قًپبنی، آَٓب ؼا‬
‫ظؼ يؼؽٌ ثیًبؼی ْبی يؿيٍ اؾ خًهّ ثیًبؼی ْبی تُفكی، پٕقتی، ضَٕی، اػًبة لؽاؼ يی ظُْع. نبیبٌ غکؽ‬
‫اقت ضطؽات يؿثٕؼ َّ تُٓب ؾَبٌ ثهکّ قاليتی خُیٍ ٔ یب َٕؾاظاٌ يبظؼاٌ نیؽظِ ؼا َیؿ ثّ ضطؽ يی اَعاؾظ. ًٍَ‬
‫آگبْی ٔ آيٕؾل يُبقت، ؾَبٌ يی تٕاَُع ایٍ ضطؽات ؼا ثؽای ضٕظ ٔ ضبَٕاظِ ٔ َٓبیتبً ثؽای يسیّ ضٕظ ثّ زعالم‬
‫ثؽقبَُع . ثی نک ثبلیًبَعِ قًٕو ظؼ يسًٕالت ؾؼاػتی اؾ َظؽی يَٕٕع ايُیت غػایی کٕظکبٌ ثكیبؼيٓى اقت.‬
‫قبؾيبٌ ْبی يؽثِّٕ ثبیع تسمیمبت ظؼ يٕاؼظی الؾو ظؼ ؾيیُّ تبثیؽات قٕء قًٕو ثؽ ؼٔی کٕظکبٌ اَدبو ظُْع تب ثب‬
‫تغییؽ قتؽاتیژی ْب ٔ قیبقت ْب ٔتؼًیك خبیگبِ زفبظت يسیّ ؾیكت قاليتی آَبٌ تًُیٍ نٕظ .ًْچُیٍ اگؽ ثّ‬
‫کٕظکبٌ ٔ ؾَبٌ ؼٔقتبیی آيٕؾل زفع يسیّ ظاظِ نٕظ کّ ثب يكبیم يؽثِٕ ثّ آنٕظگی يسیّ ؾیكت آنُب نَٕع ٔ‬
‫ثؽای زفع يسیّ ؾیكت يهبؼکت ٔ فؼبنیت ظانتّ ثبنُع ، ایٍ ايؽ يی تٕاَع ظؼ ؼَٔع تٕقؼّ پبیعاؼ ثكیبؼ يٕثؽ‬
‫ثبنع.‬
‫ؾؼاػت پبیعاؼ یب ثبثجبت ثؽای ؾَبٌ، قاليتی ضٕظ، فؽؾَعاٌ، ضبَٕاظِ ٔ خبيؼّ نبٌ ؼا ظؼ پی ظاؼظ . ًْچُیٍ‬
‫قؽيبیّ ْبی آَبٌ ؼا کّ ؾيیٍ ٔ آة ٔ يُبثغ ِجیؼی اِؽافهبٌ اقت، زفع ٔ پبیعاؼ ضٕاْع کؽ ظ .ظؼ َتیدّ ػالِٔ ثؽ‬
‫تًُیٍ آیُعِ التًبظی ضبَٕاظِ ثّ تًُیٍ التًبظ خبيؼّ َیؿ يُدؽ ضٕاْع نع . نبیع ثّ ػجبؼتی ثتٕاٌ گفت ثؽای ؾٌ‬
‫ؼٔقتبیی، ؾؼاػت پبیعاؼ ثّ يثبثّ پبیعاؼی ؾَعگی اقت . ثّ نًبؼ آٔؼظٌ ؾَبٌ ٔ ظضتؽاٌ ثّ ػُٕاٌ نؽکبیی کّ‬
‫ًْپبی يؽظاٌ ظؼ پؽٔقّ تٕقؼّ َمم ظا ؼَع، يسٕؼ ايهی ایٍ ثسث اقت . ظؼآيع فبيیهی اؾ يؤثؽتؽیٍ ػٕايم ثؽای‬
‫تبيیٍ يست تغػیّ ای افؽاظ ضبَٕاظِ اقت ٔ تبيیٍ ظؼآيع گؽچّ ظؼ فؽُْگ ثكیبؼی اؾ الٕاو ثؽ ػٓعِ يؽظاٌ اقت‬
‫ايب ظؼ ثكیبؼی اؾ خٕايغ قُتی َیؿ ؾَبٌ َمم تؼییٍ کُُعِ ای ظؼ ایٍ يیبٌ ظاؼَع کّ گبِ ؼلى آٌ ثّ ثبالتؽ اؾ 05‬
‫ظؼيع زتی ظؼ کهٕؼْبی آفؽیمبیی ٔ آقیبیی يیؽقع .ظؼ کهٕؼ يب َیؿ ًََّٕ ثبؼؾ آٌ َمم يؤثؽ ؾَبٌ ظؼ تٕنیعات‬
‫ؾؼاػتی ظؼ تٕنیع ثؽَح، يیِٕ خبت ٔقجؿیدبت ظیعِ يیهٕظ.‬
‫َبايُی غػایی ٔ گؽقُگی يی تٕاَع ػالِٔ ثؽ اثؽات َبيطهٕة ثؽ قاليت خكًی، آثبؼ قٕء اختًبػی ٔ ؼٔاَی َیؿ‬
‫ثّ ًْؽاِ ظانتّ ثبنع. ثُ بثؽایٍ تأيیٍ ايُیت غػایی ٔ يمبثهّ ثب َبايُی غػایی ٔ گؽقُگی ظؼ خبيؼّ ثبیع ثّ ػُٕاٌ‬
‫یکی اؾ اْعاف يٓى ثؽَبيّ ؼیؿی ْبی تٕقؼّ التًبظی ٔ اختًبػی ثبنع ٔ ْؽظٔ ؾٌ ٔ يؽظ ظٔنبظٔل یکعیگؽ کبؼ‬
‫کُُع تب ثّ اْعاف َٓبیی ضٕظ فبیك آیُع.‬
‫مىانع و طزوق حل آن:‬
‫يٕاَغ يتؼعظي ، ظ ؼ يكیؽ يهبؼكت ٔ َمم آفؽیُي ؾَبٌ ٔخٕظ ظاؼظ كّ يي تٕاٌ آَؽا ثّ ػٕايم فؽظي ، ضبَٕاظگي ٔ‬
‫اختًبػي تمكیى ثُعي ًَٕظ .‬
‫0 . َجٕظ ٔ پبییٍ ثٕظٌ قطر قٕاظ ؾَبٌ: ػعو قٕاظ ٔ قطر پبیٍ قٕاظ ؾَبٌ یکی اؾ ػٕايم يًٓی اقت کّ ثبػث‬
‫يیهٕظ ؾَبٌ َتٕاَع ؼٔل ثبؼؾ ٔ اؼؾَعِ ظؼ قیبقت ، تدبؼت ٔ کبؼْبی ػبیعؾا ٔ قبیؽ ايٕؼ اختًبػی ظانتّ ثبنع.‬
‫ثُب قؼی گؽظظ کّ ثؽای ؾَبٌ ػالِٔ ثؽ کٕؼـ ْبی تطُکی ، آيٕؾل ْبی کٕتبِ يعت َیؿ يیكؽ گؽظظ تب ظؼ لكًت‬
‫زم يهکالت فُی يثم ؾؼاػت ثؽای آَٓب يًع کًک گؽظظ.‬
‫5. يؽظقبالؼي خبيؼّ ٔ تؼًجبت ضبَٕاظگي ثًٕؼت يٕافمت َكؽظٌ پعؼ یب ًْكؽ ثب زُٕؼ ؾَبٌ ظؼ فؼبنیت ْبي‬
‫اختًبػي ٔ التًبظي ثّ ظالیم يطتهف فؽُْگي.‬
‫5. ثبٔؼ ٔ َگؽل يُفي َكجت ثّ تٕاَبیي ؾَبٌ ٔ تجؼیٍ ْبي خُكیتي .‬
‫3 . ػعو ظقت ؼقی ثّ ؾيیٍ: ؾٌ ثبیع ػیٍ يمعاؼ ؾيیٍ کّ يؽظ ظؼ ظقت ؼـ ظاؼظ، ظانتّ ثبنع. ؾٌ ثطبِؽ کّ‬
‫يكتمیًب ظؼ تٕنیع ، پؽٔقف ٔ فؽٔل يٕاظ غػایی قٓیى اقت، ظقت ؼقی ثّ ػیٍ يٕاظ تٕنیعی کّ یک يؽظ ظاؼظ ،‬
‫ظانتّ ثبنع.‬
‫2 . ظقتؽقی ثّ تًٕیم کُُعگبٌ يٕاظ تٕنیعی: ؾٌ ثبیع ثب تٓیّ کُُعگبٌ يٕاظ ضبو ؾؼاػتی ٔ تٕنیعی اؼتجبِ ظاظِ نٕظ.‬
‫ثؽای ؾَبٌ ایٍ فؽيت يٓیب نٕظ کّ يكتمیًب ثب فؽٔنُعِ گبٌ ثؿؼک ٔ تٓیّ کُُعِ گبٌ يٕاظ ضبو ثؽای تٓیّ يٕاظ‬
‫تٕنیعی يثم کٕظ ْبی ؾؼاػتی، اظٔیّ ْبی ؾؼاػتی، ٔقبیم آثیبؼی ٔ غیؽِ ظؼ تًبـ نَٕع کّ ثتٕاَُع اؾ ایٍ ِؽیك‬
‫ؾَدیؽ اؼؾل کٕتبِ ٔ يًبؼف ؾٌ ظْمبٌ کى گؽظظ.‬
‫تٓیّ ٔ تؽتیت: قیع يسًع َؼیى ضبنع ٔ و.ضبنع – 25 ظقًجؽ 5015‬

4. ‫0 . َجٕظ کًک ْبی ثال ػٌٕ ٔ کؽیعت: ثؽای ؾَبٌ ثبیع کًک ْبی ثال ػٌٕ ٔ کؽیعت خٓت تٕنیع يٕاظ ؾؼاػتی‬
‫ظاظِ نٕظ. ظٔنت ٔ قبؾيبٌ ْبی کًک کُُعِ ثبیع ثؽای ؾَبٌ کًک ْبی ثال ػٌٕ کُُع کّ تب آَٓب ثسیث یک يتهجث‬
‫ظؼ قکتٕؼ ضًٕيی ، ضبيتب ظؼ ثطم ؾؼاػت ثعؼضهُع.‬
‫6. ظقتؽقی کى ثّ يؼهٕيبت ٔ تکُبنٕژی ؾؼاػتی: تٕقؼّ ٔ ایدبظ تکُبنٕژی ْبی خعیع ؾؼاػتی ثؽای ؾَبٌ کّ قجت‬
‫تٕنیع ثیهتؽ ٔ يُبقت گؽظظ. َكجت ایُکّ ؾَبٌ اؾ يطجٕػبت، يبيٕؼیٍ تؽٔیح ، يٕاظ تؽٔیح ٔ خبيؼّ ثطًٕو‬
‫ؾَبٌ ظْمبٌ ثّ ظٔؼ ْكتُع ًَی تٕاَع ػیٍ يٕاظی کّ يؽظاٌ ثّ ظقت ظاؼَع، آَٓب ظانتّ ثبنُع. ثُب کٕنم گؽظظ کّ‬
‫ثؽَبيّ ْبی ضبو ثؽای ؾَبٌ ایدبظ نٕظ کّ يؼهٕي بت ٔ تکُبنٕژی ْبی خعیع ؾؼاػتی ؼا ثّ قًغ آَٓب ثؽقبَع. ظؼ‬
‫ًٍَ يبيٕؼیٍ تؽٔیح ؾٌ ثبیع ثیهتؽ نٕظ کّ يكتمًب ثب ؾٌ ظْمبٌ ظؼ اؼتجبِ لؽاؼ ثگیؽظ ٔ يؼهٕيبت الؾو ؼا ثّ‬
‫آَٓب اَتمبل ظُْع.‬
‫8 . تمٕیّ ًَٕظٌ زبنت تغػیٕی ؾَبٌ ٔ اِفبل. ؾٌ کّ يؼًٕال يكٕل تغػیّ اِفبل ٔ يكٕل تٓیّ غػا ثؽای فبيیم‬
‫ضٕیم يیجبنع ثبیع ػیٍ غػا ؼا کّ يؽظ ثّ يًؽف يیؽقبَع ، يًؽف کُع.‬
‫9 . ایدبظ فؽيت ْبی يكبٔی ثؽای ؾَبٌ ظؼ لكًت کبؼ یبثی ٔ انتغبل. ؾَبٌ ظؼ لكًت تٕنیع ثبیع ثتٕاَع ظْمبَی‬
‫ؾيیٍ يؽظو ؼا ثؽ ػٓعِ ثگیؽظ. یب ؾيیٍ يؽظو ؼا اخبؼِ کؽظِ ثتٕاَع تب فؽيت ایٍ ثؽایم يٓیب نٕظ کّ ظؼ تٕنیع‬
‫ثیهتؽ ٔ ضٕة قٓى فؼبل ثگیؽظ.‬
‫10 . َجٕظ ٔ کى ثٕظٌ قبؾيبٌ ْبی ؾَبٌ: تمٕیّ ٔ تٕقؼّ قبؾيبَٓبی تطُیکی ٔ اختًبػی ؾَبٌ. خٓت ایُکّ ؾَبٌ‬
‫ثتٕاَع ظقت ؼقی ثّ يؼهٕيبت ضٕة ٔ خعیع ؾؼاػت ظانتّ ثبنع، قبؾيبٌ ْبی ؾَبٌ ثبیع ثیهتؽ نٕظ ، تمٕیّ گؽظظ ٔ‬
‫ظؽفیت آَٓب ؼا ثهُع ثجؽَع کّ ثتٕاَع یک پم ثیٍ ؾٌ ٔ افؽاظ یب قبؾيبٌ ْبی غیعضم ثبنع. افؽاظ غیعضم يؼًٕال نبيم‬
‫أؼگبٌ ْبی ظٔنتی يبَُع ٔؾاؼت ؾؼاػت، ٔؾؼاػت ايٕؼ ؾَبٌ، ٔؾاؼت کبؼ ٔ ايٕؼ اختًبػی، ٔؾاؼت تدبؼت،‬
‫ٔؾاؼت اَکهبف ظْبت ٔيٕقكبت کّ ظؼلكًت ؾؼاػت ٔ ايٕؼ يؽثِّٕ ؾَبٌ يًؽٔف اَع، نبيم اقت.‬
‫00. لٕاَیٍ: ثبؾَگؽی ، ايالذ ٔ ؼیفٕؼو لٕاَُیٍ ظٔنت ٔ خبيؼّ تب يهکالت کّ ظؼلجبل ؾَبٌ ٔخٕظ ظاؼَع، زم‬
‫گؽظظ. يسیّ قیبقی، اختًبػی ٔ لبََٕی ثبیع تغیؽ یبثع تب ؾٌ ثهکم کبيم پٕتبَكیم ضٕظ ؼا ظؼ خبيؼّ ظؼک کُع.‬
‫خاتمه‬
‫ثطم ؾؼاػت ثّ ػُٕاٌ یكي اؾ يٓى تؽیٍ ثطم ْبي تٕنیعي افغبَكتبٌ ظؼ تبيیٍ ايُیت غػایي يٕؼظ َیبؾ يكئٕنیت‬
‫ثكیبؼ قُگیُي ثؽ ظٔل ظاؼظ ، كّ ثب تٕخّ ثّ ثٓؽِ ٔؼي َیؽٔي اَكبَي يي تٕاَع ایٍ ثطم ؼا ظؼ ظقت یبثي ثّ ایٍ‬
‫ْعف ػًعِ ضٕظ ظؼ زع ثكیبؼ يُبقجي یبؼي ظْع . ظؼ ایٍ ؼاقتب ؾَبٌ َیؿ َمم يًٓي ؼا ایفب يي كُُع . ثب ایٍ ٔخٕظ‬
‫ثّ ظنیم يسعٔظیت ْبي ثي نًبؼي كّ ؾَبٌ ؼٔقتبئي ثب آٌ يٕاخُٓع ُْٕؾ ايكبٌ ثؽٔؾ تٕاًَُعي ْبي ضٕظ ؼا ظؼ ایٍ‬
‫ؾيیُّ َیبفتّ اَع . ظؼ ایٍ يیبٌ ثب تٕخّ ثّ َمم ثكیبؼ ػًعِ ایٍ گؽِٔ فؽايٕل نعِ ظؼ فؼبنیت ْبي ؾؼاػتی ، تًؽكؿ‬
‫ٔ تٕخّ ٔیژِ ثّ ایٍ لهؽ ػظیى اؾ خبيؼّ ٔ فؽاْى قبضتٍ ضعيبت زًبیتي ، آيٕؾني ٔ تؽٔیدي ثؽاي آَٓب يي تٕاَع‬
‫ثّ ؼفغ يٕاَغ ٔ يهكالت ثي نًبؼ پیم ؼٔي آَٓب كًك كؽظِ ٔ ظؼ َٓبیت يُدؽ ثّ افؿایم ٔ ثٓجٕظ ثٓؽِ ٔؼي آَٓب‬
‫ظؼ ايٕؼ ؾؼاػتی ٔ ظؼ َتیدّ افؿایم ؼفبِ ٔ آقبیم خبيؼّ گؽظظ .‬
‫ثؽاي ایُكّ ث تٕاٌ يٕاَغ ٔ يهكالت فؼبنیت ؾَبٌ ؼا ؼفغ ًَٕظ ثبیع ثب یك ثؽَبيّ ؼیؿي ظلیك ٔ يعؼٌ ثّ تمٕیت ثُیّ‬
‫كبؼي ؾَبٌ پؽظاضت تب ثب ًْكبؼي آَٓب ثتٕاٌ ظؼ یك يكیؽ يسیر لعو گػانت. ظقتؽقي ؾَبٌ ثّ آيٕؾل ظؼ قطٕذ‬
‫يطتهف ، ايكبٌ ثؽضٕؼظاؼي آَبٌ اؾ فؽيتٓبي نغهي يُبقت ٔ ًْچُیٍ تدٓیؿات يُؼتي ، فُي ٔ ظؼيبَي يٕخت‬
‫ضٕاْع نع كّ نٓؽْب اؾ زبنت تًؽكؿ ٔ خػة قؽيبیّ ْبي ظاضهي ٔ ضبؼخي ثیؽٌٔ ؼفتّ ٔ ايكبٌ تٕؾیغ ػبظالَّ‬
‫يُبثغ ٔ تكٓیالت يیبٌ نٓؽ ٔ ؼٔقتب فؽاْى گؽظظ ٔ ظٔنت ثدبي تسًم ْؿیُّ ْبي قُگیٍ كُتؽل خًؼیت نٓؽَهیٍ ،‬
‫ایٍ ْؿیُّ ْب ؼا ظؼ خٓت تٕقؼّ ؼٔقتبئي ٔ زًبیت اؾ ؾَبٌ ؼٔقتبئي كّ آقیت ثیهتؽي ظؼ يٕاخّٓ ثب ػعو ايكبَبت‬
‫يي ثیُُع ٔ َكجت ثّ يؽظاٌ اؾ َؽش يٓبخؽت ثكیبؼ كًتؽي ثؽضٕؼظاؼَع ٔ يدجٕؼ ثّ اَطجبق ثب نؽایّ يٕخٕظ ٔ‬
‫اقتفبظِ اؾ ايكبَبت يٕخٕظ يي ثبنُع ، ثّ يًؽف ثؽقبَع . ظؼ خٓبٌ ايؽٔؾ َیم ثّ اْعاف تٕقؼّ ثعٌٔ اقتفبظِ اؾ‬
‫تٕاَبیي ْبي َیًي اؾ افؽاظ خبيؼّ ، یؼُي ؾَبٌ غیؽيًكٍ اقت .‬
‫تٓیّ ٔ تؽتیت: قیع يسًع َؼیى ضبنع ٔ و.ضبنع – 25 ظقًجؽ 5015‬

5. ‫مآخذ‬
Farnworth, Cathy and Jessica Hutchings (2009). Organic Agriculture and Womens’
Empowerment (online). Consulted on . 20/12/2012.
http://www.ifoam.org/growing_organic/1_arguments_for_oa/social_justice/pdfs/Gender-
Study-090421.pdf
INTERNATIONAL FOOD POLICY RESEARCH INSTITUTE (IFRI). The Key to Food
Security Looking into Household (Online). Consulted on 25/12/2012
http://www.ifpri.org/sites/default/files/pubs/pubs/ib/ib3.pdf
Khalid, Sayed Mohammad Naim. (2012). Sustainable Agriculture and Food Security.
(Online). http://www.larawbar.net/32591.html
Marilee, Karl (2010). Inseparable: The Crucial Role of Women in Food Security
Revisited. (online). Consulted on . 25/12/2012.
http://www.isiswomen.org/downloads/wia/wia-2009-1/1wia09_00aFeatures_Karl.pdf
UNWOMAN (Michelle Bachelet). (2011). Empowering Rural Women and Food Security
(online). Consulted on . 24/12/2012.
http://www.unwomen.org/2011/09/empowering-rural-women-and-food-security/
UNWOMAN. (2011). High Level Luncheon Event on Empowering Rural Women for
Food and Nutrition Security (online). Consulted on . 24/12/2012
http://www.unwomen.org/wp-content/uploads/2011/11/Outcome-
document_Empowering-Rural-Women-for-Food-and-Nutrition-Security_22-Sept-
2011.pdf
World Bank. (2005). National Reconstruction and Poverty Reduction - Role of Woman in
Afghanistan Future, Work and Employment – Chapter 4. (online). Consulted on.
23/12/2012
http://siteresources.worldbank.org/SOUTHASIAEXT/Resources/223546-
1151200256097/chap4.pdf
WFP. (2012). Food Security in Afghanistan. (online). Consulted on. 25/12/2012
http://www.wfp.org/countries/afghanistan/food-security
5105 ‫تٓیّ ٔ تؽتیت: قیع يسًع َؼیى ضبنع ٔ و.ضبنع – 25 ظقًجؽ‬