Vidurashwatha is a village located in the Gauribidanur taluk of Chikkaballapur district in the state of Karnataka, India. Vidurashwatha is a religious centre. It is known for viduranarayana temple. Vidurashwatha is known as the Jalianwalabagh of south India. 35 freedom fighters martyred while hoisting congress flag here. Veera Saudha is built on the memory of this freedom movement.
https://u.pcloud.link/publink/show?code=kZTwI8XZSvVOvyqqnwQ7VzGv27uLaVy5t4lX
Please check above useful media are as above
Also check below for explain
https://u.pcloud.link/publink/show?code=kZUxI8XZQEBy30meEQfhF123D6B3QXwh1v5X
Please carefully see these videos
Very useful for class 8th students of Maharashtra
Who hasn’t asked themselves what there is to life beyond just living? What is true purpose in life? There must be higher purpose than just living…
In the book “Who am I?”, Gnani Purush (embodiment of Self knowledge) Dada Bhagwan describes that one’s ultimate life purpose is to find an answer to the age-old unanswered question of spiritual seekers: Who am I, and who is the ‘doer’ of all that happens in life?
Dadashri also resolves questions such as: “What is the nature of the journey of souls?”, “How was the world created?”, “How to find God?”, “How can I experience my own pure Soul?”, and “What is liberation?”
Ultimately, Dadashri describes that attaining knowledge of Self is the primary purpose of life, and the beginning of true spirituality. Having gained Self knowledge, spiritual development begins, after which one may attain ultimate liberation, or moksha.
Among the many spiritual books available today, Dadashri’s “Who am I?” is an exceptional resource.
19. 19
3 4
ೊ ೆದ । ಾ ಾ
ಛಂದ ನ ಅ ಾ ಸ ಾಡು ಾಗ ಗುರು ಅ ರವನು ಗುರು ಾ ಯೂ
ಲಘ ಅ ರವನು ಲಘ ಾ ಯೂ ಉಚ ಸುವ ದು ಮುಖ . ‘ ತ ನ ’ ಇದು
ಮೂರು ಲಘ ಅ ರಗಳ ಗುಂಪ . ಮೂರು ಲಘ ನ ಬದ ೆ ಒಂದು ಗುರು
ಮ ೊಂದು ಲಘ ಬಂದರೂ ನ ೆಯುತ ೆ. ‘ ನ ’ ಇದು ಒಂದು ಗುರು
ಅನಂತರ ಒಂದು ಲಘ . ಇ ೇ ೕ ಒಂದು ಲಘ ನ ಅನಂತರ ಗುರು
ಬಂದರೂ ಸ ೕ. ‘ ಾಂ ’ಇದು ಒಂದು ಲಘ ನ ಬ ಕ ಒಂದು ಗುರು.
ೕ ೆ ಪ ಂದು ಾಳದ ನು ತಗಳನು ಛಂದ ಗನುಗುಣ ಾ
ಉಚ ಸುವ ದು ಕ ತ ೆ ಾಳದ ಮೂಲಕ ಛಂದಸ ನು ಅಧ ಯನ
ಾಡಬಹುದು. ನಮ ಕ ಾ ದ ೆ ಾಳದ ಪ ಚಯ ರುತ ೆ. ಆದ ೆ ಅದರ
ಛಂದಸ ನು ಕು ತು ೇ ದ ೆ ೊಂದಲ ೊ ಳ ಾಗು ಾ ೆ. ಾ ತ ದ ಅ ಾ ಸ
ಾಡುವವರು ದಲು ಛಂದಸ ನು ಅ ಾ ಸ ಾಡ ೇಕು. ಈ ಮೂಲಕ
ಾ ತ ದ ಅಧ ಯನ ೆ ಪ ೇಶ ಗುತ ೆ. ಯ ಾನದ ದಲು ಾಳಗಳ
ಅ ಾ ಸ ಾಡು ಾ ೆ. ಆ ಮೂಲಕ ಾಡು ಾ ೆ, ಮದ ೆ, ಚಂ ೆಗಳ
ನು ತಕೂ ,ನೃತ ಅ ಾ ಸಕೂ ಪ ೇಶ ೊರತಂ ಾಗುತ ೆ. ಯ ಾನ
ಪ ಸಂಗಗಳ ಾ ತ ವ ೌದು. ಇ ನ ಪ ಸಂಗಗಳ
ಷಟ , ಾಂಗತ , ದ ಾದ ಾವ ಗಳಂ ೆ ಒಂದು ಾ ತ ಪ ಾರ ಾ ೆ.
ಆದ ೆ ಾ ತ ಮತು ಸಂ ೕತ ೆ ೇತು ೆ ಕಟ ೇ ಾದ ಛಂದ ನ
ವ ವ ೆಯನು ಈಗ ಅ ಾ ಸ ಾಡು ಲ. “ ೕತಂ ಾದ ಂ ಚ ನೃತ ಂ
ಚತ ಯಂ ಸಂ ೕತ ಮುಚ ೇ ” ಅಂದ ೆ ೕತ, ಾದ ಮತು ನೃತ ಈ
20. 20
ಮೂರೂ ೇ ೊಂಡು ಸಂ ೕತ ೆ ೊಳ ತ ೆ. ಯ ಾನ ಪ ಸಂಗಗಳ
ಒಂದು ಾ ತ ಪ ಬಂಧ ಾ ಇರುವ ದರ ೊ ೆ ೆ ಸಂ ೕತ ಪ ಬಂಧವ
ಆ ರುವ ದ ಂದ ಯ ಾನ ಾ ತ ಕೂ ಸಂ ೕತಕೂ ೇತು ೆ ಕಟುವ ೆಲಸ
ಇ ಅದನು ಾಡುವ ಾಗವತನದು. ಅಂದ ೆ ಪಸಂಗ ಾ ತ ದ ರುವ
ಾ ತ ದ ಛಂದಸ ನು ಾಳಗ ೆ ಅನ ಾಡುವ ದು ೇ ೆ ಎಂಬುದನು
ಾಡುಗರ ಾದವನು ಅ ತು ೊಳ ೇಕು. ಾಗವತನ ೆಲಸ ೇವಲ ರಂಗ
ೇ ಶನ ಾತವಲ. ಆತ ೇವಲ ಸಂ ೕತ ಾರನೂ ಅಲ. ಛಂದಸ ನು
ಅ ತ ಾ ತ ತ ನೂ ಆಗ ೇ ೇಕು. ಇಲ ಾದ ೆ ಈ ಾ ತ –ಸಂ ೕತಗಳ
ಸಂಬಂಧ ೆ ಾ ಯುಂ ಾಗುತ ೆ.
**********
21. 21
ಛಂದ ನ ಮೂಲ ಾಠಗಳ
ತ, ,ಟ,ತ, ,ನ ಇವ ಲಘ ಅ ರಗಳ . ೕ ೆ ತಕ. ತ ಟ,
ಟ, ತಕ , ಇ ೆ ಾ ಲಘ ಅ ರಗಳ . ಂ, ೊಂ, ೈ, ಾಂ ,
ತ ಇ ೆ ಾ ಗುರು ಅ ರಗಳ . ಈ ಲಘ ಗುರು ಅ ರಗಳನು ೇ ಾಳದ
ನು ತಗಳನು ೕ ೆ ಾಡಬಹುದು.
ತ ಟ - 3 ಾ ೆ
ತ ನ - 3 ಾ ೆ
ತ ನಕ - 4 ಾ ೆ
ತಕ - 4 ಾ ೆ
ತ ಟ - 4 ಾ ೆ
ತಕತ ಟ - 6 ಾ ೆ
ತಕ ತ ಟ -7 ಾ ೆ
ತ ಟತ ಟ - 7 ಾ ೆ
ಇದು ೇವಲ ಲಘ ಅ ರಗ ಂದ ಾ ದ ಾ ಾಗಣಗಳ .
ಎರಡು ಲಘ ಅ ರಗಳ ಬದ ೆ ಒಂದು ಗುರು ಅ ರವನು ಬಳಸಬಹುದು.
ಉ ಾಃ
ತ - 4 ಾ ೆ
ತ ಟ - 4 ಾ ೆ
ಾಂತ ಟ - 6 ಾ ೆ
ತ ತ ಟ - 7 ಾ ೆ
22. 22
ೈತ ೋಂ- ಎಂಬ ಾಳದ ನು ತವನು ಪ ೕ . ೈ ಎಂಬುದು
ಎರಡು ಾ ೆ , ತ ಒಂದು ಾ ೆ , ೋಂ ಎರಡು ಾ ೆ- ೕ ೆ ೈತ ೋಂ-5
ಾ ೆ ಯ ಒಂದು ಗಣ ಾಗುತ ೆ. ೕ ೆ ಾ ಾಗಣಗಳನು 3,4,5,6,7
ಾ ೆ ಗ ೆಂದು ಮುಖ ಾ ಗುರು ಸ ಾಗುತ ೆ. ೕ ೆ -
ತ ಟ - 3 ಾ ೆ ,
ತ ಟ - 4 ಾ ೆ
ತಕತ ಟ - 5 ಾ ೆ
ತಕತ ಟ - 6 ಾ ೆ
ತ ಟತ ಟ - 7 ಾ ೆ
ಅಥ ಾ
ೈತ - 3 ಾ ೆ ,
ತ - 4 ಾ ೆ ,
ೈತ ೋಂ - 5 ಾ ೆ ,
ೈತ ನಕ - 6 ಾ ೆ ,
ತ ಟತ - 7 ಾ ೆ
ೈ ಎಂಬ ನು ತ ೆ. ಇದನು ಉಚ ಸುವ ಕ ಮದಲೂ
ೇಷ ೆ. -ಒಂದು ಗುರು -ಇ ೊ ಂದು ಗುರು, ೈ-ಇ ೊ ಂದು
ಗುರು. ಆದ ೆ ೈ-6 ಾ ೆ ಯ ಗಣವಲ. ಇದನು ಅಂಶಗಣ ೆನು ಾ ೆ.
ೈ ಎಂಬ ನು ತವನು ಂ ಂದ ಉಚ ಸು ಾ ಬ . ೈ
ಎಂ ಾಗುತ ೆ. ೆ-ಒಂದು ಗುರು ಅಂದ ೆ ಎರಡು ಾ ೆ ಮುಂ ನ ಇ –
ಒಂದು ಗುರು, ಒಂದು ಲಘ ಅಂದ ೆ ಮೂರು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ೈ - ಐದು
23. 23
ಾ ೆ ಯ ಗಣವಲ. ೈ ಾಳ ೆ ಮೂರುವ ೆ ಾ ೆ ಗಳ ಾಳ ೆಂದೂ
ೇಳ ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ ದಲು ಮೂರು, ಅನಂತರ ಅಧ ೆ ಸ ೇಕು. ಇದು
ಕಷ. ಆದ ಂದ ಮೂರುವ ೆ + ಮೂರುವ ೆ = ಏಳ ಾ ೆ ಗಳನು
ೆ ೆದು ೊ ೆ ೕಣ. ತಕ ತ ಟ- ಇ ೇ ೈ ಾಳದ ರೂಪ.
ತಕ ತ ಟ ಎಂದು ಉಚ ದ ೆ ಏಳ ಾ ೆ ಆಗುತ ೆ. ಅದನು ೈ
ಎಂದು ಉಚ ದ ೆ ಮೂರುವ ೆ ಾ ೆ ಆಗುತ ೆ. ಇದನು ರು
ಉಚ ದ ೆ ೈ ಎಂ ಾಗುತ ೆ. ಇದು ಅಂಶ ಗಣದ ಸ ರೂಪ. ಇದರ
ಮೂರು ಬ ೆ ೆ.
ಬ ಹ ಗಣ -
ಷುಗಣ - ೈ
ರುದ ಗಣ - ತ ಟತಕ
ಉ ಾಃ
ಬ ಹ ಗಣ -
ಪದ ಃ ಾತ । ಾ । ಸೂ_ । ನ
ಾತ । ಾ । ಸೂ - ॥
ಈತ । ಮ । ನಂ । ಬಹಳ
ಾ । ಯ ೇ । ಳ ಾ । ಬಂದ ।
ಾತ । ೊಟು । ಮುನ । ಬ ಕ
ತ । ವ ಾ । ಡುವ । ದುಂ ೆ ॥
ಾತ । ಾ । ಸೂ - । ನ
ಾತ । ಾ । ಸೂ- ।। ಪಸಂಗಃ ಕೃ ಾಜು ನ ಾಳಗ
24. 24
ಇದು ಮೂರು ಾ ೆ ಯ ಗಣವಲ ೇ? ಗಮ . ತ ಟ ಎಂಬ
ೕ ಯ ಉಚ ದ ೆ ಮೂರು ಾ ೆ ಯ ಗಣ. ಎಂಬ ೕ ಯ
ಉಚ ದ ೆ ಬಹ ಗಣ. ೈಯ ಾ ಾ, ಾ ೈಯ ಾ ಾ-ಇದು ಅಷ ಾಳದ
ತ ತ ಗ ಯ ಉ ಾರ ೆ. ಬ ಹ ಗಣದ ಸ ರೂಪವನು ಇದ ಂದ
ದು ೊಳಬಹುದು. ಇ ೇ ೕ ಯ ಕ . . ಾಜರತಂ ರವರ ‘ರತನ
ಪದಗಳ ’ ಈ ಪದ ವನು ೆನ ೊ .
ಬ ಹ । ಂ ೆ । ೋ । ೕ
ಎಂಡ । ಮು । ೈನ ।।
ಭೂ । ಯುದ । ೊ ೕ
ಎಂಡ । ತುಂ ೊ ಂ । ೖನ ॥
ಷು ಗಣ ; - ೈ
ಪದ ; ಾಂಗತ
ಚರ ಾಬ । ೆ ೆಯ । ೈ ಮು ದು । ಾಥ ಂ ।
ರಲು ೋ । ವಳ ಾಯ । ೕತ ॥
ಅರಸುಗ । ಾ ೆಂದು । ೌ ಯ । ಬ ಯ ।
ಕುರುಭೂಪ । ಕು ದ । ಾಗ ॥
ಪ ಸಂಗ ; ಕೃಷ ಸಂ ಾನ
ಚರ ಾಬ – 5 ಾ ೆ ಯ ಗಣ. ಇದನು ೆ ಎಂಬ
ಾಲ ಾನದ ಉಚ ಸ ೇಕು.
25. 25
ೈ । ೈ । ೈ । ೈ ।
ೈ । ೈ । ।।
ಇದು ಾಂಗತ ದ ಸ ರೂಪ. ಉತ ಾಧ ಕೂಡ ೕ ೆ ೕ.
ಎರಡ ೆಯ ಾದದ ೊ ೆಯ ರುವ ದು ಬ ಹ ಗಣ. ಅದನು ಷು ಗಣದ ಾಲ ೆ
ಎ ೆದು ಉಚ ಸ ೇಕು.
ರುದ ಗಣಃ ತ ಟ ತಕ
ಪದ ಃ ೇಳ । ಹಲಧರ । ೇ ೆ ನ ತುದ । ನೂ - ೕ । ಕೃಷ ೕ ಜಗ ।
ಾಲ । ೆ ೆ ಯವ । ಾರ । ಗ ಹ । ನು ॥
ೇಳ । ಾ ೆನು । ಸವ । ಜನ ೊಳ ।
ಾ । ೆ ೕಷವ । ಬ ೆ । ಷುರ ।
ಾ ಳ । ಶಯನ ೆ । ೕಗ । ೇ ೕ ।
ೇಳ । ಬು ಗ । ಳನು । ದ ಯ ॥
ಪ ಸಂಗ ; ೕ ಕೃಷ ಾಹ
ಇ ಏಳ ಾ ೆ ಗಳ ಗಣಗ ೇ ಇದರೂ ಅಷ ಾಳ ಾಗ ೇ ಾದ ೆ
ತ ಟ । ತ । ಎಂಬ ಲಯವನು ಉಚ ಸ ಾರದು. ೈ ಎಂಬ ಲಯದ ೇ
ಾಡ ೇಕು. ಂ ನ ರುದ ಗಣದ ಪದ ವನು ಗಮ .
ರುದ ಗಣದ ಇ ೊ ಂದು ಪದ ;
ಾಘ ಾ ೕ । ಎನ ಟು ।
ೕಗ ರ । ಾ - ॥
ಈಗ ಬಂದಳ । ಾ ೕ
ಕೂಗು ಾ ೆ । ಆಭ ೕ ।
26. 26
ಪಸಂಗಃ ಪಂಚವ - ಾ ಸು ೕವರ ಾಳಗ
ಾಘ ಾ ೕ । ಎಂಬ ಗಣದ ಏಳ ಾ ೆಗ ೆ. ಅದನು ತ ಟ
ತಕ ಎಂದು ಾವ ಾನ ಾ ಾನ ಲಯದ ಉಚ ದ ೆ ಾ ಾ
ಾಳದ ಲಯ ಸ ಷ ಾ ೋಚ ಸುತ ೆ. ಮೂರುವ ೆ ಾ ೆ ಯ ಾಲದ
ಾಳವನು ಏಳ ಾ ೆ ಯ ಾಳ ೆ ಲಂ ಉಚ ಸುವ ದನು ಇ
ಾಣಬಹುದು. ಷು ಗಣ ೆ ಐದು ಗಣದ ಾಲ ಾಕು. ಬಹ ಗಣ ೆ ಇನೂ
ಕ ಅಂದ ೆ ಮೂರು ಾ ೆಯ ಗಣದ ಾಲವ ೇ ಮ ೆ ಅಧ ಾ ೆ ಯಷು
ಲಂ ದ ೆ ಆ ಅಧ ಾಳದ ಸ ರೂಪ ಾ ಸುತ ೆ. ಾಲು ಾ ೆ ಯ ಗಣದ
ಪದ ವನು ಷು ಗಣದಂ ೆ ೈ ಎಂಬ ಲಯದ ಾಡುವ ದುಂಟು. ಆರು
ಾ ೆ ಯ ಗಣವನು ಏಳ ಾ ೆ ಗಳ ಾಲ ೆ ಲಂ ದ ೆ ಅದು ರುದ ಗಣದ
ರೂಪವನು ತ ೆಯುತ ೆ.
**********
28. 28
ಛಂದ ನ ಗುರು, ಲಘ
ಛಂದ ನ ಅಧ ಯನದ ಗುರು ಮತು ಲಘ ನ ಪ ಚಯ ಬಹಳ
ಮುಖ ಾದದು. ಅ ರಗಳನು ಉಚ ಸು ಾಗ ಅದು ೆ ೆದು ೊಳ ವ ಾಲವನು
ಅ ೆಯವ ೆ ‘ ಾ ೆ ’ ಎಂದು ೇಳ ೇ ೆ. ಇದ ೇ ಇ ೊ ಂಧು ಧದ
ಲಘ ಮತು ಗುರು ಎಂದು ಂಗ ಸು ೇ ೆ. ಲಘ ೆ ಒಂದು ಾ ೆ ಗುರು ೆ
ಎರಡು ಾ ೆ ಇದು ಆ ಾ ಅ ರಗಳ ಉ ಾರ ಾ ಾಲವನು ಸುವ ಕಮ.
ಲಘ ಅ ರಗ ೆಂದ ೆ ಹ ಸ ಅ ರಗಳ . ತ, ಕ, , ನ, ತ, , ನ, ಕ – ಇ ೆ ಾ
ಲಘ ಅ ರಗಳ . ಕೃ ಎಂಬ ಅ ರದ ಮತು ಋ ಎಂಬ ಅ ರಗ ೆ. ಅದು
ಲಘ ಅ ರ. ಕ, ಖ, ಗ, ಘ, ಙ, ಚ, ಛ, ಜ, ಝ, ಞ. ಟ, ಠ, ಡ, ಢ, ಣ, ಯ, ರ.
ಲ, ವ, ಶ, ಷ, ಸ, ಹ, ಳ - ಇ ೆಲವ ಲಘ ಅ ರಗಳ .
ಾ ಾದ ೆ ಗುರು ಅ ರಗ ಾವ ವ ? ಆ. ಈ. ಓ, ಏ, ಓ, ಔ, ಅಂ, ಆಃ,
ಾ, ೕ, ಕುಂ, ೇ, ೋ, ೌ, ಕಂ, ಕಃ - ಇಂಥ ಅ ರಗಳ ೕಘ ಾಲದ
ಉಚ ಸಲ ಡುವ ಾರಣ ಗುರು ಅ ರಗಳ . ಎರಡು ಾ ಾ ಾಲಗಳವ ೆ ೆ
ಉಚ ಸಲ ಡುವ ಈ ಅ ರಗಳ ೊ ೆ ೆ ಇನೂ ೆಲವ ಅ ರಗಳ ಗುರು ಾಗುವ
ಸಂದಭ ಗಳನು ದು ೊ ೆ ೕಣ. ಅಕ ಎಂಬ ಶಬವನು ಉಚ ಸು ಾಗ ‘ ಅ
’ ಎಂದು ಒ ಉಚ ಸುವ ಾರಣ ಅದು ಗುರು. ‘ ತ ’ ಗುರು ‘ ತ ಾ ಟ ’
ಎಂಬ ‘ ತ ’ ಉಚ ದ ನಂತರ ಮುಂದುವ ಯು ೇ ೆ. ಆದ ಂದ ಅದು
ಗುರು. ೕ ೆ ೕ ,ತ ಇವ ಗುರು ಅ ರಗಳ . ‘ ತ ’ಎಂಬ ಬರಹ
ರೂಪದ ‘ ತ ’ ಾರ ೆ ಒತು ೊ ದರೂ ಉ ಾರ ೆಯ ಒತು ೕಳ ವ ದು ‘
’ ಅ ರದ ೕ ೆ ಎಂಬುದನು ಗಮ ಸ ೇಕು. ೕ ೆ ೕ ‘ ತ ಟ ’ ಎಂಬ ‘ ಕ ’
29. 29
ಾರದ ೕ ೆ ಒತು ೊ ದರೂ ಒತು ೕಳ ವ ದು ‘ ತ ’ ಅ ರದ ೕ ೆ. ಆದ
ಾರಣ ಅದು ಗುರು. ಒಂದು ಗುರು ನ ಾಲದ ಎರಡು ಲಘ ವನು
ಉಚ ಸಬಹುದು. ಆದ ಾರಣ ಎರದು ಲಘ ಇರ ೇ ಾದ ಒಂದು ಗುರು
ಇದರೂ ಾ ಾಗುತ ೆ.
ಈಗ ಒಂದು ಪದ ದ ಉ ಾಹರ ೆ ೋ ೋಣ.
ಎಲ । ಾಥ । ೇಳ । ಂ ೆ
ಇ ‘ ಎಲ ” ಮೂರು ಲಘ ಅ ರಗಳ . ‘ ಾಥ ‘ ಒಂದು ಗುರು
ಅನಂತರ ಒಂದು ಲಘ . ಎರಡು ಗಣಗಳ ಉ ಾರ ೆ ೆ ಸ ಾನ ಾಲ ಅಂದ ೆ
ಮೂರು ಾ ೆ ಗಳ ಾಲವನು ೆ ೆದು ೊಳ ತ ೆ. ‘ ಾಥ ’ ಎಂಬ ಪದವನು ‘
ಾಥ ಎಂದೂ ಬ ೆಯಬಹುದು. ಅದು ಸಂಯು ಾ ರ. ‘ ಅಕ ’ ಎಂಬ ‘ +
’ ೕ ೆ ಸ ಾ ೕಯ ಸಂಯು ಾ ರ ೆ.ಅ ೇ ೕ ಾಥ ’ ಎಂಬ ‘ +
’ – ೕ ೆ ೇ ೆ ೇ ೆ ಾ ಯ ಸಂಯು ಾ ರ ೆ. ಅದು ಸ ಾ ೕಯವಲ.
ಆದ ಂದ ಾ ೕಯ ಸಂಯು ಾ ರ ಾಥ ’ ಎಂಬ ಪದದ ಉ ಾರ ೆಯ
ಾವ ‘ ರ ’ ಅ ರವನು ಅಧ ಉಚ ‘ ಥ ’ ಅ ರವನು ಪ ಣ ಾ
ಉಚ ಸು ೇ ೆ. ಆದ ೆ ಬ ೆಯು ಾಗ ‘ ರ ’ ಅ ರವನು ಪ ಣ ರೂಪದ ಬ ೆದು
’ ಥ ’ ಅ ರದ ಅಧ ಒತು ೊಟು ಡು ೇ ೆ. ಇದು ತಪ ಲ ೇ? ೋ - ‘ ಶುಕ ’
ಇ ‘ ಕ ’ ಅ ರವನು ಪ ಣ ಾ ಉಚ ಸ ೇ ‘ ರ ’ ಅ ರವ ೇ ಪ ಣ ಾ
ಉಚ ಸು ೇ ೆ. ಉಚ ಸುವ ಾನ ೇ ಸ ಾದದು. ಬರಹರೂಪ
ಾ ಾಗಲೂ ೋಷ ರ ತವಲ. ‘ ಎಲ । ಾಥ । ೇಳ । ಂ ೆ ’- ೕ ೆ
ಎ ಾ ಗಣಗಳ ಮೂರು ಾ ೆ ಯ ಗಣಗ ಾ ದು ಸ ಾನ ಾ ದ ೆ ಾತ ‘
30. 30
ಾಳ ’ ದ ನ ೆ ಸ ಾ ರುತ ೆ. ಒಂದು ಾ ೆ ಕಡ ಾದ ೆ ಅ ರವನು
ಎ ೆದು ಉಚ , ಸ ೊಂ ಸ ೇ ಾಗುತ ೆ. ಒಂದು ಾ ೆ ೆ ಾದರೂ ‘
ಾಳ ’ ೆ ತ ೆಯುಂ ಾಗುತ ೆ. ಇದ ೇ ‘ ಲಯ ’ ಎನುವ ದು. ಸ ಾನ
ಾಲಗಳ ಅ ರಗ ಂದ ಕೂ ದ ಗಣಗ ಾ ದ ೆ ಾತ ಲಯಭಂಗ ಾಗ ೇ
ಾಡಬಹುದು. ಇಲ ಾದ ೆ ಲಯ ತಪ ತ ೆ. ಾಳ ತಪ ತ ೆ. ಆಗ
ಛಂ ೋಭಂಗ ಾ ೆ ಎನು ೇ ೆ. ಇದು ೋಷ. ಪ ಸಂಗ ಪದ ದ ಇಂಥ
ೋಷ ದ ೆ ಅದು ಪಸಂಗಕತ ನ ೋಷ. ಾ ತ ದ ೋಷ. ಾ ಾಗದಂ ೆ
ಪ ಸಂಗಕತ ನು ಪದ ವನು ರ ಸ ೇಕು. ಆಗ ಾಗವತ ೆ ಾಡುವ ದು
ಸುಲಭ ಾಗುತ ೆ. ಾಡು ಾತಂಕ ಾಗುತ ೆ. ಒ ೆಯ ಪ ಸಂಗದ ಲ ಣ ಅದು.
ಒ ೆಯ ಾಗವತ ಅದನು ಾ ೋ ಸು ಾ ೆ. ಾ ೆ ಾಡಲು ಅವ ೆ
ಬರ ೇಕು. ಅದ ೆ ಛಂದ ನ ಅಧ ಯನ ಾಗವತ ೆ ಅಗತ .
**********
31. 31
ಾಳಗಳ
1.ಮ ೆ ಾಳ
ಪದ ಃ ಎಲ ೕ । ಾಥ । ೇಳ । ಂ ೆ
ಕಳ । ನ । ಂಧು । ನೃಪನ
ೆ ದ । ಪ ಯ । ದಲ । ೋಡು
ಲು । ಸಮರ । ೆ ॥
- ಕ ಾ ಜು ನ ಾಳಗ
ೈತ । ಾಂ - ಇದು ಮ ೆ ಾಳದ ಸ ರೂಪ ಾ ೆ. ಇದರ ಮೂರು
ಾ ೆ ಗಳ ಸ ಾನ ಾಲದ ನ ೆ ಇರುವ ದ ಂದ ಇದು ಮ ೆ ಾಳ. ಮೂರು
ಾ ೆ ಗಳ ಗಣ ಇರುವ ೆಲ ಪ ಸಂಗ ಪದ ಗಳ ಮ ೆ ಾಳ ೆಂ ೇ
ಸೂ ರುವ ಲ. ೆಲ ೆ ೆ ರೂಪಕ ಾಳ, ಏಕ ಾಳ, ೋ ೆ ಾಳ ಎಂದೂ
ೇ ರಬಹುದು. ಇದ ೆ ಾರಣ ಈ ಛಂದಸ ನು ಾಗವತರು ೇ ೆ ೇ ೆ
ೕ ಯ ಾ ೋ ಾ ೆ. ಅಂದ ೆ ಛಂದಸು ಮೂರು ಾ ೆ ಯ ಗಣ ೇ
ಆದರೂ ಅದನು ಾಡುವ ೕ ಯ ಅ ೇಕ ೈ ಧ ರುತ ೆ. ಪಸಂಗಕತ
ೋ ಯ ೆ ೕ ಆ ಸಂದಭ ದ 3 ಾ ೆ ಯ ಗಣದ ಪದ ವನು
ಬ ೆ ರು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಾಗವತ ರಂಗ ೇ ಶಕನೂ ಆದ ಂದ ಆ ಸಂದಭ ೆ
32. 32
ತಕ ಂ ೆ ಪದ ವನು ರೂಪಕ ಾಳದ ಾಡಬಹುದು, ಏಕ ಾಳದ
ಾಡಬಹುದು, ಅಷ ಾಳದ ಾಡಬಹುದು.
ೆಳ ನ ಪದ ವನು ೋ -
ೇಸು । ಮಗ ೆ । ಾಮ । ವನ ೆ । ೕಪ । ಾದ । ೆ ।
ಐ ೆ । ಾಯ । ೆಮು । ಹೂತ । ೇಸ । ಲ । ೆ ।।
- ಾದು ಾ ಪ ಾ ೇಕ
ಈ ಪದ ವನು ರೂಪಕ ಾಳದ ಾ ಅನಂತರ ಏಕ ಾಳದ ಾ ,
ೊ ೆಯ ೋ ೆ ಾಳದ ಾ ಮು ಸು ಾ ೆ. ರೂಪಕ ಾಳ 6 ಾ ೆ ಯ
ಾಳ. ೋ ೆ ಾಳ ಅಂದ ೆ ಅಷ ಾಳ ೇ. ಅಷ ಾಳದ ೈ ರೂಪ. ಮ ೆ
ಾಳಕೂ , ಈ ಾಳಗ ಗೂ ಇರುವ ವ ಾ ಸಗಳನು ದು ೊ ೆ ೕಣ.
ಮ ೆ ಾಳದ 3+3 ಾ ೆ ಗಳ – ೈತ + ಾಂ- ೈತ + ಾಂ -
ಇದು ಮ ೆ ಾಳದ ರೂಪ. ರೂಪಕ ಾಳ ೆ 2+4 ಾ ೆ ಗಳ – ೈ+ತ ನಕ.
ಅಂದ ೆ ೕ ನ ಪದ ವನು ರೂಪಕ ಾಳದ ಾಡ ೇ ಾದ ೆ 3+3 ಾ ೆ ಗಳ
ಲಯವನು 2+4 ಾ ೆ ಗಳ ಲಯವ ಾ ಬದ ಸ ೇಕು.
2 4 2 4 2 4 2
ೇ । ಸು ಮಗ ೆ । ಾ । ಮವನ ೆ । ೕ । ಪ ಾದ । ೆ
33. 33
ಇದು ರೂಪಕ ಾಳದ ನ ೆ. ಇದನು ಾನ ಲಯದ ಾಡುವ ದು
ಾಧ . ಆಗ ಮದ ೆಯ ನು ತಗಳ ೕ ರಬಹುದು.
ದ ೕಂ ನಕ । ತ ೕಂ ದ ನಕ ।
ಆದ ೆ ಅದ ಂದ ರೂಪಕ ಾಳದ ಲಯ ಾನ ಾ ೇ ೊರತು
ಾಳದ ಾಲ ಾನ ವ ಾ ಸ ಲ.
ಏಕ ಾಳ ೆ 4 ಾ ೆ- ತ ೕಂ । ತ ೕಂ
ಇದು ಆ ಾಳದ ಸ ರೂಪ. ಇ 3 ಾ ಾಲಯದ ಗಣವನು 4
ಾ ೆ ಯ ಾಲ ೆ ಲಂ ಾಡ ೇಕು. ಉ ಾಃ
4 4 4 4 4 4 4
ೇಸೂ । ಮಗ ೇ । ಾ ಾ । ವನ ೇ । ೕ ಾ । ಾ ಾ । ೇ
ೕ ೆ ಾಡುವ ಸಂದಭ ದ ಾ ತ ದ ಅಥ ೆ ಭಂಗ ಬರದಂ ೆ
ಎಚರ ವ ಸ ೇಕು.
ೋ ೆ ಾಳವ ಅಷ ಾಳದ ೈ ರೂಪ ಾ ೆ. ಇದು ಮೂರುವ ೆ
ಾ ೆ ಗಳ ಾಲದ ಾಳ ೕ ೆ-
3 ½ 3 ½ 3 ½ 3 ½ 3 ½ 3 ½ 3 ½
ೇಸು । ಮಗ ೆ । ಾಮ । ವನ ೇ । ೕಪ । ಾದ । ೇ - ।।
34. 34
ೇಸು । ಮಗ ೆ । ಎಂಬ ಈ ಪದ ವನು ರೂಪಕ ಾಳದ ಲಂ ತ
ಲಯದ ಾಡುವ ದು ರೂ . ರೂಪಕ ಾಳದ ತ ತ ಲಯದ ಾಡುವ
ಉ ಾಹರ ೆ ಇದು –
ಚಂದ । ಂದ । ಬಂದ । ಳಬ । ೋಚ । ೇ – ಾಮ
ಚಂದ । ೇ । ದಂಥ । ಾ । ನಂದ । ವನು । ಬ । ಸು ಾ - ॥
- ಪಂಚವ
ಮೂರು ಾ ೆ ಯ ಗಣದ ಈ ಪದ ವನು ರೂಪಕ ಾಳದ
ೇಳ ಾಗ 2+4 ಾ ೆ ಗ ಾಗುತ ೆ. –
2 4 2 4 2 4
ಚಂ । ದ ಂದ । ಬಂ । ದಳಬ । ೋ । ಚ ೇ – ಾಮ
2 4 2 4 2 4 2 4
ಚಂ । ದ ೇ । ದಂ । ಥ ಾ । ನಂ । ದವನು । ಬ । ಸು ಾ
ಮೂರು ಾ ೆ ಯ ಗಣದ ಮ ೆ ಾಳದ ಪದ ಗಳನು ಅಷ ಾಳದ
ೇಳ ವ ರೂ ಯೂ ಇ ೆ- ೈ ಇದು ಅಷ ಾಳದ ರೂಪ.
3 ½ 3 ½ 3 ½ 3 ½
ಎಲ ೕ । ಾಥ । ೇಳ । ಂ ೆ ।
35. 35
3 ½ 3 ½ 3 ½ 3 ½
ಕಳ । ನ । ಂಧು । ನೃಪನ
3 ½ 3 ½ 3 ½ 3 ½
ೆ ದ । ಪ । ದಲ । ೋಡು
3 ½ 3 ½ 3 ½
ಲು । ಸಮರ । ೇ -।।
ಅಷ ಾಳಕೂ 3 ½ ಾ ೆ , ೋ ೆ ಾಳಕೂ 3 ½ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಅಷ ಾಳದ
ಸ ರೂಪ ೈ , ೋ ೆ ಾಳದ ಸ ರೂಪ ೈ. ಇದನು ಮುಂ ೆ
ವ ಸ ಾಗುವ ದು.
ಈಗ 3 ಾ ೆ ಯ ಗಣದ ಪದ ವನು ಅಷ ಾಳದ ಾನ ಗ ಯ
ಾಡುವ ಇ ೊ ಂದು ಾನವನು ಪ ೕ ಸುವ, ಅದರ ಎರಡು ಾಳಗಳ
ೇ ಒಂದು 3 ಾ ೆ ಯ ಗಣ ಾಗುತ ೆ. ಉ ಾಃ
3½ +3½ 3½ +3½ 3½ +3½ 3½+3½
ೆಟ । ಜೂಜ । ಾ । ಇಂಥ ।
3½ +3½ 3½+ 3½ 3½ +3½ 3½ +3 ½
ಬ ೆ । ಾಯು । ೇಡ । ಗಯನ
36. 36
ಈ ಪದ ದ ಮುಂ ನ ಾಗವನು ಏಕ ಾಳದ ೕ ೆ ಾಡು ಾ ೆ.-
4+4 4+4 4+4 4+4 4+4 4+4 4+4
ಟು । ಕಳ ೕ । ಸಯ । ಕಯ । ಮು ೆ । ನೂ ಾಂ । ಾ
ತ ತಕ ತ ತಕ ತ ತಕ ತ ತಕ ತ ತಕ ತ ತಕ
ತ ತಕ
***************
37. 37
2. ಏಕ ಾಳ
ತ । ತ ಇದರ ಸ ರೂಪ
4 ಾ ೆ ಗಳ ಛಂದಸು ಏಕ ಾಳ. ಉ ಾಃ
ಪದ ಃ
4 4 4 4 4 4 4
ಆಗಸು । ಧನ ನು । ೇಗ । ರಣಕನು । ಾಗುತ । ಮುದ ಂ । ದ ॥
4 4 4 4 4 4 4
ಾಗುತ । ಜನ ೆ । ನಯ । ನ ತ । ಾಗುತ । ಂ ೆಂ । ದ ।।
ತ । ತಕ – ಇದು ಏಕ ಾಳದ ಸ ರೂಪ ಾ ೆ. ಏಕ ಾಳದ
ಾನ ಲಯದ ತ ೕಂ । ತ ೕಂ – ಇದ ೆ ಾಲು ಾ ೆ ಗಳ
ಗಣಗ ಂತ ಷುಗಣದ ಪದ ಬಂಧಗಳ ೊಂದುತ ೆ.
ಉ ಾಃ
ಾ ಸು । ೇವರ । ೇವ ಮು । ಕುಂದ ।
ೕಲ । ಾಂಗ ಾ । ಶ ತ ಾ । ನಂದ ।।
ಇದನು ಏಕ ಾಳದ ಾನಲಯದ ಾಡು ಾಗ ೕ ರುತ ೆ.
38. 38
4+4 4+4 4+4 4+4
ಾ ೕಸು। ೇ ಾರ । ೇ ಾ ಮು । ಕುಂದ ।
4+4 4+4 4+4 4+4
ೕ ಾ । ಾಂಗ ಾ । ಶ ತ ಾ । ನಂದ ॥
ಏಕ ಾಳದ 4 ಾ ೆ ಯ ಾಲು ಗಣಗಳ ೇ ದ ೆ 16 ಾ ೆ ಯ
ಆ ಾಳ ಾಗುತ ೆ. ೕ ೆ -
4 4 4 4
ಾ ಹತ । ಂದ ಾಂ । ಾ ೋಂ । ತ ನಕ
ಈ 16 ಾ ೆ ಯ ಆ ಾಳ ೆ ಷುಗಣದ ಪದ ಗಳ ಎರಡು
ಗಣಗಳ ಾ ರುತ ೆ. ಉ ಾಃ
4+4 4+4 4+4 4+4
ವಹ ಾ ೆ ೋ ೋ । ಈ ಕ ೆ । ಯ- ಬರುವ
4+4 4+4 4+4 4+4
ಾ ಇವ । ಾ ೆಂದು । ೇ ರ । ಯ
ಾಹತ ಂದ ತ ಾ ೋಂತ ನಕ ।
ಅಥ ಾ
39. 39
ತ ನಕತ ನಕ ತ ನಕ ತ ನಕ । ತ ನಕತ ನಕ ತ ನಕ ತ ನಕ
ತ ತ ಲಯದ ಏಕ ಾಳದ ೆಳ ನ ಪದ ವನು ಗಮ ಃ-
4+4 4+4 4+4 4+4 4+4 4+4 4+4 4+4
ಏಸು । ನ । ೇ ೆ । ನ ಾ । ೇಶ । ಾ ಾಂ । ಬುದ । ನು
ತ ತಕ । ತ ತಕ । ತ ತಕ । ತ ತಕ
- ಚೂ ಾಮ ಪಸಂಗ
ಈ ಪದ ದ ಮುಂ ನ ಾಗವನು ೋ ೆ ಾಳದ ೇಳ ವ
ರೂ ೆ. ಇ ೊ ಂದು ಪದ ೆಂಕು ನ ಮಟು ಇದು –
4+4 4+4 4+4 4+4
ಾಂಬ ವಂ । ತನ ನು । ೇ ಸ । ಯಂಪ ೆ
4+4 4+4 4+4
ಸಂಭಮ । ದ ನಗು । ತ - ।।
4+4 4+4 4+4 4+4
ಡಂಬಕ । ತನದ । ಾಸ ವ । ಾ ದ
4+4 4+4 4+4
ಳಂ ಬುಜ । ದಳ ನಯ । ೆ -॥
73. 73
ಕಂದ ಪದ
ಕಂದ ಪದ ವನು ಯ ಾನದ ಾಲ ಾನ ಾ ಾಡುವ
ಪದ ೆ, ಇದರ ದಲ ೆಯ ಾದದ 4 ಾ ೆ ಯ ಮೂರು ಗಣಗಳ .
ಎರಡ ೆಯ ಾದದ 4 ಾ ೆಯ ಐದು ಗಣಗ ರುತ ೆ. ಉ ಾಃ
ಪದ ಃ;-
4 4 4
ೊ ದ । ೆ ೆಂ । ದವಳಂ
4 4 4 4 4
ಕ । ೋ । ಗು ಾ । ಸುಮ ೆ । ಎನಲುಂ
4 4 4
ೊಕ ಳ । ಹೃದಯವ । ಾ ಾ
4 4 4 4 4
ರಕ । ಕದ ದ । ಳ ೈ ೆ । ಯಂತಃ । ಕರಣಂ
ಎರಡು ಮತು ಾಲ ೇ ಾದದ ಮೂರ ೇ ಗಣದ ದಲ ಅ ರ
ಲಘ ಾ ಉ ರು ೆ ೆದು ೊಳಲು ಅವ ಾಶ ರ ೇಕು, ಉ ಾಃ ಗು ಾ ,
ಳ ೈ ೆ ಮತು ಆ ಾದಗಳ ೊ ೆಯ ಅ ರಗಳ ಗುರು ಾ ರ ೇಕು. ಉ ಾಃ
ಎನಲುಂ, ಕರಣಂ.
74. 74
ಾಂಗತ
ಾಂಗತ ಛಂದಸ ನು ಯ ಾನದ ಾಂಗತ ರೂಪಕ ಾಳ ೆಂದು
ೇ ರು ಾ ೆ, ಅಂದ ೆ ಈ ಪದ ವನು ರೂಪಕ ಾಳದ ಾಡುವ
ರೂ ೆ. ಉ ಾ-
ಪದ ಃ;-
ರು
ಚರ ಾಬ । ೆ ೆಯ । ೈ ಮು ದು । ಾಥ ಂ
ಬ
ರಲು ೋ । ವಳ ಾಯ । ೕತ –
ಅರಸುಗ । ಾ ೆಂದು । ೌ ಯ । ಬ ಯ
ಕುರುಭೂಪ । ಕು ದ । ಾಗ –
ಾಂಗತ ಅಂಶಗಣದ ಮಟು. ಇದರ ದಲ ೆಯ ಾದದ ಾಲು
ಷುಗಣಗಳ . ಎರಡ ೆಯ ಾದದ ಎರಡು ಷುಗಣ ಅನಂತರ ಒಂದು
ಬ ಹ ಗಣ ಇರುತ ೆ. ಈ ಷುಗಣ, ಬಹ ಗಣ, ರುದ ಗಣಗಳ ಬ ೆ ಈಗ
ವ ಸು ೇ ೆ. ದಲು ಒಂದು ಗುರು ಅಥ ಾ ಎರಡು ಲಘ ಅನಂತರ
ಪ ಂದು ಅ ರವನು ಒಂದು ಅಂಶ ೆಂದು ಪ ಗ ಸ ೇಕು. ಉ ಾಃ
ಚರ. ಾ.ಬ । ದಲ ಎರಡು ಲಘ ಅ ರದ ಅನಂತರ ಒಂದು ಅಂಶ ( ಾ) ದ ೆ
ಬ ಹ ಗಣ. ಚರ ಾ । ಇ ೇ ಇದ ೆ ಬ ಹ ಗಣ. ಎರಡು ಅಂಶ ದ ೆ ಷು ಗಣ.
ೆ ೆ.ಯ । ದಲ ಎರಡು ಲಘ ನ ಅನಂತರ ಎರಡು ಅಂಶ ೆ. ಆದ ಂದ
75. 75
ಷುಗಣ. ೈ . ಮು ದು । ದಲು ಒಂದು ಗುರು ಅನಂತರ ಮೂರು ಅಂಶ ೆ.
ಆದ ಂದ ಇದು ರುದ ಗಣ. ದ ನ ಎರಡು ಷು ಗಣಗಳ ಾಲದ ೇ ಈ
ರುದ ಗಣವ ಉಚ ಸಲ ಡುತ ೆ. ಅಂದ ೆ ಈ ಛಂದಸ ನು ರೂಪಕ ಾಳದ
ಾಡು ಾಗ ಷುಗಣದ ಾಲವ , ರುದಗಣದ ಾಲವ , ಬ ಹ ಗಣದ ಾಲವ
ಒಂ ೇ ಆ ರುತ ೆ. ಮುಂ ೆ ‘ ರಲು ೋ । । ವಳ ಾಯ । ೕತ -’ ಎಂಬ ,
ರಲು ೋ । ವಳ ಾಯ । ಷುಗಣಗಳ . ಎರಡು ರೂಪಕ ಾಳದ ಾಲದ
ಾಡಲ ಡುತ ೆ. ಮುಂ ೆ ‘ ೕ. ತ - ‘ ಇದು ಒಂದು ಗುರು ನ ಬ ಕ ಒಂದು ಅ ರ
ಅಂದ ೆ ಬಹ ಗಣ. ಆದ ೆ ಇದನು ಕೂಡ ರೂಪಕ ಾಳದ ಾಡು ಾಗ ‘ ೈ
ತ ನಕ ’ ಅಂದ ೆ 6 ಾ ೆ ಯ ಾಲ ಾಗುತ ೆ. ೕ ೆ ‘ ೈ ತ ನಕ ’ ಎಂಬ
ರೂಪಕ ಾಳದ ಅವ ಯ ೇ ಬ ಹ , ಷು, ರುದ – ೕ ೆ ಮೂರೂ ಗಣಗಳ
ಾಡಲ ಡುತ ೆ. ಇದ ಂದ ಲಯ ೈ ಧ ಾಧ ಾಗುತ ೆ. ಇದು ಅಂಶ ಗಣದ
ೌಲಭ . ಾ ಾ ಗಣದ ಛಂದಸು ಗಳ 3 ಾ ೆ ಯ ಗಣದ ಸಂದಭ ದ 3
ಾ ೆ ೕ ಬರ ೇಕು.4 ಾ ೆ ಬರುವ ಾ ಲ. 4 ಾ ೆ ಯ ಸಂದಭ ದ 3
ಾ ೆ ಬರುವ ಾ ಲ. 5 ಾ ೆ ಯೂ ಬರುವ ಾ ಲ. ಾ ೆ ಬಂದ ೆ
ಛಂ ೋಭಂಗ ಾಗುತ ೆ. 5 ಾ ೆ ಯ ಸಂದಭ ದ 6 ಾ ೆ ಸುವ ಲ.
ಾ ಾ ಗಣದ ಬಂಧಗಳ ಷ ಾ ರುತ ೆ. ಆದ ೆ ಅಂಶ ಗಣದ
ಛಂದ ನ ಷು ಗಣದ ಸಂದಭ ದ ಬ ಹ ಗಣ ಬರಬಹುದು ರುದ ಗಣವ
ಬರಬಹುದು. ಆ ಮೂರೂ ಗಣಗಳ ಒಂ ೇ ಾಳದ ಾಡಲ ಡುತ ೆ. ಇ ೇ
ಅಂಶ ಗಣದ ಛಂದ ನ ೈ ಷ .
ಾಂಗತ ದ ಒಂದ ೆಯ ಾದದ ಾ ಾನ ಾ 4 ಷುಗಣಗಳ
ಬರುತ ೆ ಷುಗಣದ ಬದ ೆ ಬ ಹ ಗಣ ಅಥ ಾ ರುದ ಗಣ ಬರಬಹುದು. 2 ೇ
76. 76
ಾದದ ಎರಡು ಷು ಗಣಗಳ ಅನಂತರ ಒಂದು ಬ ಹ ಗಣ ಬರುತ ೆ. ಇದನು
ರೂಪಕ ಾಳದ ಾಡ ೇ ೆಂದು ಯ ಾನ ಪಸಂಗಗಳ ೇ ರು ಾ ೆ.
ಆದ ೆ ಅಷ ಾಳದ ಾಡಬಹುದು. ಉ ಾ –
ೈ ೈ । ೈ ೈ । ೈ ೈ । ೈ ೈ ।
ಅರಸುಗ । ಾ ೆಂದು । ೌ ಯ । ಬ ಯ
ೈ ೈ । ೈ ೈ । ೈ ೈ । ೈ ೈ ।
ಕುರುಭೂಪ । ಕು ದ । ಾಗ –
ಷು ಗಣದ ಪದ ಗ ೆಲ ಅಷ ಾಳಗ ೇ ಆದ ಂದ ಈ
ಪದ ವನು ಏಕ ಾಳ, ೋ ೆ ಾಳ ವ ೆ ಾಳ ಮ ಾ ವ ೇ ಾಳದಲೂ
ಾಡಬಹುದು. ಅಂಥ ೌಲಭ ಅಂಶಗಣದ ಛಂದಸು ಗ ರುತ ೆ.
77. 77
ಪ
ಪ ಯನು ಯ ಾನದ ಾಲ ಾನ ಾ ಾಡುವ ಪದ ೆ.
ಉ ಾಃ-
ಪದ ಃ;-
5 5 5 5
ಇ ತು ಜ । ಮನ ೊಳ ೆ । ೕಚ ೆಯ । ಾ -
5 5 5 5
ಘನ ಾದ । ೇಹವನು । ಕು ಮ ೆ । ಾ -
ಪ ಯ ದಲ ಾದದ 5 ಾ ೆ ಯ ಮೂರು ಗಣಗಳ , ಅನಂತರ
3 ಾ ೆ ಯ ಗಣ ರುತ ೆ. ಆದ ೆ ಅದನು 5 ಾ ೆ ಯ ಾಲ ೆ ಲಂ
ಾಡ ೇಕು. ಪ ಯನು ಝಂ ೆ ಾಳದ ಾನ ಲಯದ ಅನಂತರ (
ೕಂ ತ ೕಂ ೕಂ ತ ) ತ ತ ಲಯದ ( ೈತ ೋಂ ) ಾಡಬಹುದು.
ಯ ಾನ ಪ ಸಂಗಗಳ ಬರುವ ಛಂದಸು ಗಳನು ಇದುವ ೆ ೆ
ಸೂಲ ಾ ವ ಸ ಾ ೆ. ಮತು ಾಳಗ ಗೂ ಅವ ಗ ಗೂ ಇರುವ
ಸಂಬಂಧವನು ೇ ಸ ಾ ೆ. ಪ ೕ ಛಂದಸು ಾವ ಗಣದ ೆ ಎಂಬುದು
ಮುಖ . ಅದು ಾ ಾಗಣ ೇ, ಅಂಶಗಣ ೇ ಎಂಬುದನು ಗುರು ಸುವ ದು
ದಲು, ಅನಂತರ ಅದನು ಾವ ೕ ಯ ಾಡಬಹುದು ಎಂದು
78. 78
ೕ ಸಬಹುದು. ಾವ ಪದ ವನು ಾವ ಾಳದ ೇ ಾದರೂ ಾಡುವ ದು
ಾಧ ಲ. 3 ಾ ೆ ಯ ಗಣದ ಪದ ವನು ಮ ೆ ಾಳ, ರೂಪಕ ಾಳ, ಏಕ ಾಳ,
ೋ ೆ ಾಳ, ಅಷ ಾಳಗಳ ಾಡಬಹುದು. 4 ಾ ೆ ಯ ಗಣದ ಪದ ವನು ಏಕ
ಾಳ, ೋ ೆ ಾಳ, ಅಷ ಾಳ. ರೂಪಕ ಾಳಗಳ ಾಡಬಹುದು. 5
ಾ ೆ ಯ ಗಣದ ಪದ ವನು ಝಂ ೆ ಾಳ, ರೂಪಕ ಾಳದ ಾಡಬಹುದು. 6
ಾ ೆ ಯ ಗಣದ ಪದ ವನು ರೂಪಕ ಾಳದ ಾತ ಾಡ ೇಕು. 7 ಾ ೆ ಯ
ಗಣದ ಪದ ವನು ವ ೆ ಾಳದ , ಅಷ ಾಳದ , ಏಕ ಾಳ, ೋ ೆ
ಾಳಗಳ ಾಡಬಹುದು. ಅಂಶಗಣದ ಷುಗಣದ ಛಂದಸ ನು ಾವ ಾಳದ
ೇ ಾದರೂ ಾಡಬಹುದು. ಇದು ಯಮ.
***************
79. 79
ಯ ಾನ ಸಂ ೕತ
ಮುದಣ ಕ ಯ ‘ ಅದು ತ ಾ ಾಯಣಂ ’ ಒಂದು ಪ ಾಣ
ಾವ ಾದರೂ, ಪ ಾಣ ಕ ೆಗಳನು ಮ ೋ ೈ ಾ ಕ ೕ ಯ ಅಧ ಯನ
ಾಡುವ ದು ಇ ೕ ನ ಪ ವೃ ಾ ೆ. ಅದರ ಬರುವ ಒಂದು ಕ ೆ ೕ ೆ –
“ ಮುನ ೆಡ ೆಯ ಯುಗ ೊ ೌ ಕ ೆಂ ೋವ ಪ ದ ಂ.
ಆತಂ...... ಹ ೕತ ೆಯಂ ಸ ರ ಾಗ ಾಳಲಯ ಮೂಛ ಾ ‘ ( ಾ ೆ
ಮೂಛ ೆ ಂತಲೂ ೆಸ ೆ. ಇದು ಾಗದ ಹ ೆಯ ೆಸರು. ಾಗ ಸಂಪ ಣ
ರೂಪ ೆ ಬರುವ ದಲು ಾ ಅಥ ಾ ಮೂಛ ೆ ಂದು ಕ ೆಯು ದರು.
ಯ ಾನ ಸಂ ೕತ-ಎಂ. ಾಜ ೋ ಾ ಾ ಾ ಯ , ಪ ಟ 33 ) ಂ
ಾಡು ೆ, ೕ ಸು ದ ಂ. ಈ ಪ ೆಲ ಾಲಂ ೕ ೆ, ೌ ಕ ಮು ೆ
ಬ ಹ ಯ ೈಶ ೆಂ ೕ ಮೂರುಂ ವಣ ಂಗ ೆ ಳ ಂ ಷ ರ ೇಕ
ೊದ ರ ........ಬ ಿಕಂ ಪಲ ಾಲದ ೕ ವ ೆಲರುಂ ೖ ಿ ,
ಯಮ ೋಕಕ ತ ೆ ದು ಣನಯಂದು ಇವ ೆಲ ಚಂ ಷುವಂ
ಾನ ೕಗ ಂ ಪ ಸು ದ . ಅದ ಿಂ ೇವತ ಮಂ
ಬಯಸುವ ೆಂ ಾಗಳಂಬರದತ ಾ ೋ- ೌ ಕ, ಪ ಾ , ಾಲ –
ಇಂ ೆನು ೆ ೆಸ ದು ಕ ೆದಂ ಾಗ , ಅವ ೆಲ ಕಣದೃಶ ಾ
ಸತ ೋಕಮಂ ಾದ ......... ರಣ ಗಭ ಂ..... ೌ ಾದ ರಂ ಕೂಡು ೆ
ಷು ೋಕಕಯಂದಂ.......... ಭಗವಂತನಂ ಾಣು ೆ, ಭಯಭ ಂ ೌ ಕ
ರಣ ಗ ಾ ದ ಂಡು ೆ ೆದ , ಾ ೆಱ ದ ಬರಂ ಕ ಾ ಕರು ಾಳ
ಕು ..... ೌ ಕಂ ೆ ‘ ೕಂ ಗ ಲ ೆಸರ ಗ ಾ ಪ ಾಗು ೆ ಆ ೆ ತು
82. 82
ಾಡು ರ ೆಮ ೕ ಾ ಾದುದು. ಎಂ ೆ ೆ – ಾಜ ಾ ಾಯನ ೊ
ಾ ೆ ಲಮವಂ ೆ ಆ ೊಡಂ ಅಹಂ ಾರಂ ಂ ನ ಸಂ ಂ
ಾಡ ೆಮ ತು ಅಂಗ ಂತು ನ ನ ಾದುವಕ ಾ !............
ಇಂ ೆಮಗವ ೕಗ ಾ ೊಡಂ ಅ ಾನ ಂ ತುಂಬುರಂ ೕ ಾಡ ೆಮ
ಾಂಗಂಗ ೊಗ ಾ ಪ ಟುವ ವ ......” ಎಂಬುದುಂ, ೊಕು ಮನು ಿದು,
ದುಗುಡ ಂ ೇೞ ೆ , ಆ ಾಣ ಂ ೆರಳಂ.
ೋ , ಅದು ತ ಾ ಾಯಣ- ಮಂಗಳ ಪ ಾಶನ ,ಮಂಗಳ ರು
(ಪ ಟ 17 ಂದ 28 ರವ ೆ ೆ )
ಬಹಳ ೕಘ ಾದ ಪ ಾಣದ ಈ ಪ ಯನು ಈಗ ಮನನ
ಾಡ ೇ ಾದ ಅಗತ ೆ. ಪಂ. ೕಮ ೇನ ೋ ಯವರಂತಹ ಾ ೕಯ
ಸಂ ೕತ ಾರರು ‘ ನ ೆ ಕ ಷ 16 ಘಂ ೆ ಾ ಾಡು ದರಂ ೆ.
ೆಳ ನ 6 ಘಂ ೆ, ಮ ಾ ಹ ೊಂಚ ಾಂ ಯ ನಂತರ ಮ ೆ 4 ಘಂ ೆ
ಉ ದದು ಾ ೊ ನ ’( ಪ ಾ ಾ ಾ ಾ ಕ ಪ ರವ , ಾನು ಾರ 7
ನವಂಬ 2010 ರ ೕಮ ಾ - ಾದ ೋಕದ ರಸ ಷಗಳ - ೕಷ
ೋ ) ನಮ ಯ ಾನ ಾಗವತರು ನ ೆ ಎಷು ಘಂ ೆ ಾ
ಾಡು ಾ ೆ? ಪ ದಶ ನ ೆ ಾಡುವ ೇ ೇ ೆ, ಾಮದ ಅ ಾ ಸ ಾ
ತನಷ ೆ ಾ ೊಳ ವ ೇ ೇ ೆ. ಇದು ೇ ೆಯವ ಾ ಅಲ. ತನ ಾ
ಎಂಬುದು ಮುಖ .
*************
83. 83
ಾಗ ಮುಖ ವಲ, ಸ ರ ಾಧ ೆ ಮುಖ
ಾಗಗಳ ೆಸರು ೇ , ಅವ ಗಳ ೈ ಾಲು ಮು ದು
ಸಂ ೕತ ಾರ ೆ ೊಳ ವ ದ ಂತ ತನಷ ೆ , ತನ ಾ ಾಡು ಾ ಾನ
ೕ ಾಗುವ ದು ಕ ಾ ದನ ಗು ಾಗ ೇಕು. ಪ ದಶ ನ ಾ
ಾಡುವ ದ ಂತ, ತನ ಾ ‘ ‘ ಾ ’ ಾಡು ಾ ಾಲಕ ೆಯುವವ ೇ
ಜ ಾದ ‘ ಾನ ೕ ’. ರಂಗಸಳದ ೇಷ ಾ ಗಳನು ಕು ಸುವ ದ ಾ
ಾಡುವ ದ ಂತ ೆ ಾ , ತನ ಾ ಾನು ಷಡ ಶು ಯ ಾ ನ ಾಡು ಾ
ಾದ ೕನ ಾಗುವ ಾನ ತಪ , ೆ ನದನು ಾ ಸು ಾ ೆ. ಒಂ ೇ
ಾಗವನು ೇ ೆ ೇ ೆ ಾಗವತರು ಾ ಾಗ ೇ ೆ ೇ ೆ ೕ ಯ
ಅನುಭವ ಾಗುವದು ಏ ೆ? ಅ ೇ ಾಗ. ಕ ಾ ಟಕ ಸಂ ೕತ ಅ ಾ ಸ
ಾ ದವನು ಾ ಾಗ ನಮ ಾಗುವ ಅನುಭವ ೇ ೆ. ಅ ಸ ರ ಾಧ ೆಯ
ೕ ೇ ೆ ಾದ ಂದ, ಾ ೆ ೇ ೆ ಾ ೇ ಸುತ ೆ. ಂದು ಾ ರ ,
ಕ ಾ ಟಕ ರ ಅ ೆಲ ಸ ರ ಾಧ ೆ ಾಡಲು ಇರುವ ಒಂ ೊಂದು ವ ವ ೆ. ಆ
ವ ವ ೆಯ ಮೂಲಕ ಸ ರ ಾಧ ೆ ಾ ದವನು ಮುಂ ೆ ಾ ದು
ಸಂ ೕತ ಾಗ ೇಕು. ಅದು ಾಸ ಾಗ ಾರದು. ಾಸ ೇ ೆ, ಸಂ ೕತ ಕ ೆ
ೇ ೆ, ಅದನು ಕ ಾ ದ ಮನನ ಾ ೊಳ ೇಕು. ಾಸ ಾ ಾ ದ ೆ ಅದು
ಕ ೆ ಾಗುವ ಲ. ಮನುಷ ದಲು ಆ ಾರವನು ನಲು ಇರುವ
ಅ ಾಂಗಗ ಾದ ಾ , ತು , ಹಲು, ಗಂಟಲು, ಾ ಸ ೋಶ ದ ಾದ ಈ
ವ ವ ೆಯನು ಾತ ಾಡುವ ದ ಾ ಬಳ ೊಂಡ. ಅದು ಮನುಷ ನ ಾನದ
ದಲ ಯಶಸು . ಅನಂತರ ಾತ ಾಡಲು ಇರುವ ಈ ಧ ವ ವ ೆಯನು
84. 84
ಾಡುವದ ಾ , ಸಂ ೕತ ಾ ಬಳ ೊಂಡ. ಅದು ಅವನ ಾಧ ೆಯ
ಇ ೊ ಂದು ಹಂತ. ಾತ ಾಡುವ ಅಂ ಾಂಗಗಳನು, ಾಡುವ ದ ಾ
ಬಳ ೊಂಡದು ಮುಖ ಾದುದು. ಹು ಂದ ೇ ೆಲವ ೆ ‘ ಜನ ಾತ ’
ೆಂದು ಾವ ಕ ೆಯುವ ೆಲವ ೌಲಭ ೊರ ರಬಹುದು. ಆದ ೆ ಸ ರ
ಾಧ ೆ ಂದ ಆ ಕ ೆಯನು, ೌಶಲವನು ೆ ೆ ೊಳ ದ ೆ ಆತ ವೃ
ಕ ಾ ದ ಾಗ ಾರ. ಸ ರ ಾಧ ೆ ಾ ಸಂ ೕ ಾ ಾ ದಲು ಾಗಗಳನು
ಕ ಯು ಾ ೆ. ಅನಂತರ ನ ಂದ ನ ೆ ಸ ರ ಾಧ ೆ ಾ ತನ ಾಡುವ
ೌಶಲ ವನು ೇ ೆ ೊಳ ಾ ೋಗು ಾ ೆ. ಾ ೆ ೆ ೆಯ ದ ೆ ಕ ಾ ದ
ಒಂದು ಮಟ ೆ ಯಶ ಾದವನು, ನಂತರ ೆ ನ ಾಧ ೆ ೕನನೂ
ಾಡ ಾರ.
ಸ ರ ಾಧ ೆ ಾಡಲು ಕ ಾ ಟಕ ಾ ೕಯ ಸಂ ೕತದ ಒಂದು
ವ ವ ೆ ೆ. ಾ ೆ ೕ ಂದು ಾ ೕ ಾ ೕಯ ಸಂ ೕತದ ಒಂದು ವ ವ ೆ,
ಕ ೆಯ ಾನ ೆ. ಯ ಾನದ ಅಷು ೌ ಢ ಾದ ಒಂದು ಕ ಾ
ಾನ ಲ ಅದರೂ ಇ ಅ ೇಕ ಕ ಾ ದರು ಸ ರ ಾಧ ೆ ಾ
ಾಗವತ ಾ ಜನಮನದ ಅ ೊ ದವ ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಅವರ ಒಂ ೊಂದು
ಾಗ ವ ಅವರ ೇ ೆಸ ನ ೈ ಾ ಪ ದ ಾ ೆ ೊರತು, ಅದನು
ಕ ಯುವ ಷ ಾಗ ೆ ೕ ಎಂದು ೇ ದ ೆ, ಉತ ಸುವ ದು
ಕಷ ಾ ೕತು. ಾರಣ ಯ ಾನ ಸಂ ೕತ ೆ ಅದರ ೇ ಆದ ಸಂ ೕತ – ಸ ರ
ಾಧ ೆಯ ಸು ೆ ೆದು ಬಂ ಲ. ಾಗಗಳನು ಕ ಸು ಾ ೆ. ಆದ ೆ ಅದು ಒಂದು
ಾ ಾ ಉ ದು ಡುತ ೆ. ೊರತು, ಅದನು ಸ ರ ಾಧ ೆ ಾ ,
ಸ ಂತ ೆ ಕ ಾ ದ ಆತ ಾ ಾ ಾ ರ ಾ ೊಳ ವ ‘ ಾನ ೕಗ ’ಮತು
85. 85
ಅದರ ಮಹತ ವನು ಅ ತವರು ಇ ಕ . ಪ ದ ಾದ ಾಗವತರು,
ಅವರನು ಅನುಕ ಾಡುವ ಇತರರು ನಮ ೆ ರಂಗದ ಆ ಾಗ
ರಂಜ ೆಯ ೊ ದ ದರೂ, ಅವರ ೈಯ ಕ ಾಧ ೆಯನು ಪ ಸಲು ೋದ ೆ
ನಮ ೆ ಾಕಷು ದಶ ನಗಳ ೊರಕುವ ಲ. ಏ ೆಂದ ೆ ಯ ಾನ ಸಂ ೕತದ
ಕ ಾ ಾನ ೇ ಅಷರ ಮ ೆ ದುಬ ಲ ಾ ೆ. ೕ ಾ ಅದು ರಂಗ
ಪ ದಶ ನ ೆ ೕಸ ಾದುದ ಂದ ಸಂ ೕತದ ೆಳವ ೆ ೆ ೇರಲ ಡುತ ೆ.
ೆ ಾ ಕು ಸಲು ಬಂದ ೆ ಸ . ಅವನು ಒ ೆಯ ಾಗವತ ಾಗು ಾ ೆ.
ೇಷ ಾ ೆ ಅನುಕೂಲ ಾ ಾಡಲು ಪ ಣತ ಾದ ೆ ಾಕು. ಅವನು ಪ ೆ
ಬರು ಾ ೆ. ಸಂ ೕತದ ಾಧ ೆ ಂದ ೆ ತಳಲ ಡುತ ೆ. ರಂಗದಲ ೇ
ಾಡುವ ದು, ನದ ಒಂ ಷು ೊತು ಮ ೆಯ ಏ ಾಂತದ ಾ
ಾಡುವ ರೂ ಯ ಾನದ ರಳ. ಆದರೂ ಇ ಅ ೇಕ ಾಗವತರ ೆಸರು
ರಸ ರ ೕಯ ಾ ೆ. . ೇಷ ಾಗವತರು, . ಾ ೕದರ ಮಂ ೆಚರು
– ೕ ೆ ಇನೂ ಅ ೇಕ ಜನರು ಈ ಾಗ ದ ಇನಷು ಮುಂ ೆ ಬರ ೇ ತು
. ಾ ೆ ಬರಲು ತಕ ಒಂದು ವ ವ ೆಯನು ಇ ಕ ೊಡುವ ಒಂದು
ಪ ಯತವನು, ಅ ಾ ಸದ ಾನವನು ಾಗವತ . ಾಣ ಪ ಉಪ ರರ
ಾಗ ದ , ನನ ಅನುಭವದ ೆ ೆಯ ಾ ಾಖ ಸಲು
ಪ ಯ ಸು ೇ ೆ. ನನ ಯ ಾನದ ಗುರು ನನ ತಂ ೆ ಾಗವತ ಾಣ ಪ
ಉಪ ರರು. ಆದ ಂದ ಾನು ಕ ತ ಾಗ ಅವರದು. ಅನುಭವ ನನದು.
ೇಷ ೆ ನನದು. ಆ ತಳಹ ಯ ೕ ೆ ಈ ಅ ಾ ಯ ರೂ ಸಲ ಡುತ ೆ.
******************
86. 86
ಾಂ ಾರ ಾಮ
ಾ. ವ ಾಮ ಾರಂತರು ತಮ ‘ ಯ ಾನ ಬಯ ಾಟ ’
ಗ ಂಥದ ೕ ೆ ಬ ೆಯು ಾ ೆ.-“ ಹಬ ೕ ಎಂಬವರು ‘ ಮು
ಆ ಇಂ ಯ ’ ಎಂಬ ಾರಯುಕ ಗಂಥ ಂದರ ...... ಂದು ಾನದ
ಸಂ ೕತದ ಇ ಾಸವನು ಕು ತು ೇಳ ಾ - ಮ ಾ ಾರತದ ಾಲ ಂದ
ೊಡ , ಇಂ ನ ತನಕವ ಅದು ೆ ೆದು ಬಂದ ಬ ೆಯನೂ, ಸಂ ೕತ
ಾಸ ವನು ಕು ತು ಬ ೆದಂಥ ಗ ಂಥ ದ ಾದುವನು ೇಚ ೆ ಾ ಾ ೆ.
ಾಮ ೇದದ ಾನ ಪದ ಯನು ಕು ತು ಬ ೆದಂಥ ಗ ಂಥ ದ ಾದುವನು
ೇಚ ೆ ಾ ಾ ೆ. ಾಮ ೇದದ ಾನ ಪದ ಯನು ಕು ತು ವ ಾ ೆ.
ಅನಂತರ .ಪ . 400 ರ ಗಂಥ ಾದ ಋ ಾ ಾಖ ಎಂಬ ಬರಹದ ಪ ಥಮ
ಾ ೆ ಸಂ ೕತ ಾಸ ದ ಾರ ಬರುತ ೆ ಎಂಬುದನು ಾ ೆ. ಅದರ
ನಮ ೆ ಮೂರು ಾ ಗಳ ಮತು ಸಪ ಸ ರಗಳನು ಕು ತು ಸೂಚ ೆಗಳ ಪ ಥಮ
ಾ ೆ ೊ ೆಯುತವಂ ೆ. ಾ ಾಯಣ ಗ ಂಥದ ವಣ ೆಗಳ ( .ಪ . 400-
.ಶ.) ಯೂ ನಮ ಾ ನ ಸಂ ೕತವ ೆ ನ ೆಳವ ೆಯನು ೊಂ ದಂ ೆ
ಾಣುತ ೆ. ಆ ಾಲದ ‘ ಾಗ ’ ಎಂಬುದರ ಬದಲು ‘ ಾ ’ ಎಂಬ ಪದವ
ಬಳ ೆಯ ೆನು ಾ ೆ. ‘ ಮ ಾ ಾರತ ’ ದ ( .ಪ . 500- . ಶ. 200) ಸಪ
ಸ ರಗಳ ಾರದ , ‘ ಾಂ ಾರ ಾಮ ’ ಎಂಬ ಒಂದು ಪ ಾತನ ಾನ
ಪದ ಯ ಾರವ ಉ ೇಖ ೆಯಂ ೆ. ಇತ ದ ಣದ ....... .ಶ. 300 ರ
ತ ನ ‘ ೕಲಪ ಾರಂ ’ಎಂಬ ಗಂಥದ ಸಂ ೕತದ ಕು ಾದ ೆ ನ
ವರಗಳ ಬರುತ ೆ.
87. 87
ಅ ಪ ಾತನ ಾದ , ಾಲದ ಾವ ಯನು ೕ ಉ ದು
ಬಂ ರುವ ಭರತ ಋ ತ ೆಂಬ ಾಟ ಾಸ ದ , ಸಂ ೕತವನು
ಕು ಾದ ಒಂದು ಪ ೆ ೕಕ ಅ ಾ ಯ ೆ. ಅದರ ಸ ರಗಳ , ಶು ಗಳ .
ಾಮಗಳ , ಮೂಛ ೆಗಳ , ಾ ಗಳ - ಇವ ಗಳ ಾರ ಾದ ೆ ನ
ವರಗಳ ಇ ೆ. ಇಂದು ಈ ಾಸ ದ ಮೂಲ ತತ ಗಳ ಅನುಸರ ೆಯ ದರೂ ,
ಅದರ ಬ ೆದ ಸೂ ವರಗಳ ನಮ ೆ ಯುವಂ ಲ. ..... .ಶ. 1210-
1247 ರ ಸು ಾ ೆ ೕ ದ ಾಙ ೇವ ಂದ ರ ತ ಾದ ‘ ಸಂ ೕತ
ರ ಾಕರ ’ಎಂಬ ಗಂಥ ೇ ನಮ ೆ ಈಗ ೊ ೆಯು ರುವ ಾರ ಾದ ಾಸ
ಸಂಬಂಧ ಾದ ಮುಖ ಗಂಥ ಾ ೆ. ಈತನು ದ ಣದ ‘ ೇವ ’ಯ ಾದವ
ಅರಸುಗಳ ಆ ಾನದ ದವನು. ಅವನು ದ ಣ ಮತು ಉತರ ಾರತಗಳ
ಸಂ ೕತ ಪದ ಗಳ ಪ ಚಯವನು ಪ ೆದು, ಅವ ಗಳ ಸಮನ ಯ ಾ
ಪ ಯ ದಂ ೆಯೂ ಾಣುತ ೆ. ಆದುದ ಂದ ೋ ಏ ೋ, ಅವನು
ೇಳ ರುವ ಾಗ ಲ ಣಗಳ ಾರದ , ತುಂಬ ಮತ ೇದಗಳ ಉಂ ಾ ೆ
ಎನು ಾ ೆ. ಆತನು ತನ ಗಂಥದ ( ಈಗ ಉಪಲಬ ಾ ರುವ ಬರಹಗಳ
ದಲ ಾ ೆ) ಪ ಾತನ ಸಂ ೕತ ಪದ ಗಳನು ಕು ತು ಮ ೆ
ಾ ಾ ೆ, ಭರತನ ಬ ಕ ಬಂದ ಈಗ ಉಪಲಬ ಲದ ಅ ೇಕ ಗಂಥಗಳನು
ಕು ತು ಾಙ ೇವನು ರು ಾ ೆ..... ಹ ವಂಶದಲೂ ( . ಶ. 400) ,
ಮ ಾ ಾರತದಲೂ ‘ ಾಂ ಾರ ಾಮ ’ ಾಗ ಎಂ ೊಂದು ಾತು
ಬರುತದಂ ೆ. ಅ ೇ ೇ ಾಟ ಾಸ ದ ೇ ರುವ ‘ ಾಂ ಾರ ಾ ’ ಎಂದು
ಊ ಸಬಹು ೆನು ಾ ೆ. ಇಂ ನ ನಮ ಾರ ೕಯ ಸಂ ೕತ ಾಸ ವ ಮೂರು
ಪ ಾತನ ೕತ ಸಂಪ ಾಯಗಳ ಾಧ ೆ. ಇ ೇ ೆ ಮೂರು ಮುಖ
88. 88
ಾಮಗ ೆ ೊಂ ೆ.... ಾಟ ಾಸದ ಇವ ಗಳ ಷಡ ಾಮ, ಮಧ ಮ
ಾಮ ( ಅ ಾ ಯ 28 ೆ ೕಕ 41-45 ) ಎಂ ೆರಡರ ವರಗಳನು
ೊ ೆ ಾದರೂ, ಮೂರ ೆಯ ಾದ ಾಂ ಾರ ಾಮ ಇಲ ೆ ಗ-
ಾಮಗಳನು ಕು ತು ಏ ೇನೂ ೇ ಲ. ಅದನು ಪ ಥಮ ಾ ೆ ಾಙ ೇವನು
ತನ ‘ ಸಂ ೕತ ರ ಾಕರ ’ (ಗ ಂಥದ ಾಲ .ಶ. 1247 ) ದ ೇಳ ವ ದನು
ಾಣಬಹುದು. ಷಡ, ಾಂ ಾರ, ಮಧ ಮ ಸ ರಗ ಂದ ೇ ಈ ಮೂರು ೕತ
ಪದ ಗಳ ೊಡಗುವ ದ ಂದ, ಅವ ೆ ಷಡ ಾಮ, ಮಧ ಮ ಾಮ, ಾಂ ಾರ
ಾಮ ಎಂಬ ೆಸರುಗಳ ಬಂದವ . ಷಡ ಾಮ ಪದ ೆ
ಪ ಾಣ ಾ ೊಂಡ ಶುದ ಾಗ, ಶು ವರಗಳ ೆಳ ನಂ ೆಃ
ಸ, , ಗ, ಮ, ಪ, ದ, , ಸ
4 3 2 4 4 3 2
ಇದು ಂದು ಾ ಾವ ಾಗದ ಸ ರ, ಲ ಣಗ ೆ ಸ
ೋಗುತ ೆ. ಮಧ ಮ ಾಮದ ಸ ರ, ಶು ಗಳ ೕ ೆಃ
ಮ ಪ ದ ಸ ಗ ಮ
4 3 4 2 4 3 2
ದ ಾ ಯ ಕನ ಾಂ ಾಗದ ಸ ರ ಲ ಣಗ ೆ ಇದು
ಸಮ ಾದುದು.
ಹಬ ೕ ಯವರು ಷಟ ಾಮ ಪದ ೕ ಉತರ
ಂದು ಾನದ ಸಂ ೕತ ಪದ ೆ ೆ ೆ ಾ ೆಂದೂ, ಮಧ ಮ
ಾಮ ೆಂಬುದು ದ ಾ ೆ ಆ ಾರ ಾ ೆಂದೂ ೇಳ ಾ ೆ.
89. 89
ಾಙ ೇವನು ತನ ಗಂಥದ ಮೂರ ೆಯ ಾದ, ಾತ ವಲ ಷಡ
ಮತು ಮಧ ಮ ಾಮಗ ೆರಡಕೂ ಜನ ವ ತ, ಆ ಾಗ ೇ ನಷ ಾದ,
ಾಂ ಾರ ಾಮ ಪದ ಯನು ಕು ತು ವ ಾ ೆ, ೕ ೆಯ ಲುಗಳನು
ೇ ೆ ೇ ೆ ಸ ಪ ದ ೆ ಆ ಪದ ಯ ಶುದ ಾಗ ೊ ೆಯುತ ೆ-
ಎಂ ಾನಂ ೆ. ಹಬ ೕ ಯವರು ಆತ ಾ ದ ಸೂಚ ೆಗಳನು ತಮ
ತ ಕ ಬು ಂದ ಬಳ , ೊರ ೊಂಡಂತಹ ಗ. ಾಮದ ಶುದ ಾಗ
ಶು ಗಳ ಲ ಣವ ಂದು ಾ ೕ ೈರ ೆ ( ಕ ಾ ಟ ಯ ಹನುಮ ೋ ೆ )
ಸ ೋಗುತ ೆ- ಎಂದು ಾ ೆ. ಪಂಚಮ ೆ ಶು ಾ ದ ೕ ೆಯ
ಎರಡ ೆಯ ತಂ ಯ ೕ ಅದನು ೊಡಗ ೇ ಾಗುತ ೆ. ಆದ ೆ ಅದರ ಸಪಕ
ೊಡಗುವ ದು ಾಂ ಾರ ಂದ (ಗಮಪದ ಸ )◌ಃ ಆ ಾಂ ಾರ ಶು ಷಡ
ಾಮ ಸಂ ೕತದ ಪಂಚಮ ೆ ಸ ೋದುವಂತದು. ಗಂಟಲ ಎಟು ೆ
ಸುಲಭವಲದ ಈ ಾನ ೈ ಯೂ ( ಾಂ ಾರ ಾಮ) ಕಷ ಾದ
ಾರಣ ಂದ ೇ, ಇಂದು ಕಣ ೆ ಾ ರ ೇ ೆನು ಾ ೆ. ‘ ಅದು ಇಂದ ೋಕ ೆ
ೋ ತು’ ಎಂಬ ಾಣು ದ ಣ ೇಶದ ೆ.... ಯ ಾನವನು ಕೂಡ
ಾಡ ೇ ಾದುದು ಾಂ ಾರ ೆ ೊಂ ಎಂಬ ಾತು ಇ ೆ. ಅದ ೆ ತಕ
ೊರಳ ಇಲದವರು ಅಂತ ಾ ಪ ಯತ ೆ ೋ ಅಪಸ ರಗಳ ಕಂ ೆಯನು
ೊರ ಸಬಹು ಾದದು ಜ.’
ೋ . (ಯ ಾನ ಬಯ ಾಟ – ವ ಾಮ ಾರಂತ, 1963, ಹಷ
ಪ ಕಟ ಾಲಯ ಪ ತೂರು, ದ.ಕ. ಪ ಟ 84 ಂದ 88 ) . ಾಗವತ ಾಣ ಪ
ಉಪ ರರ ‘ ಚೂ ಾಮ ’ ದ ಾದ ಧ ಮು ೆಗಳ ಇಂದು . .
ಾ ೆ ದ ಾದ ರೂಪಗಳ ಲಭ ೆ. ಇದು ಾಂ ಾರ ಾಮದ ೈ .
90. 90
ಅದನು ಅವರು ಅವರ ತಂ ೆ ಾಗವತ ಾ ೕ ಾಸ ಉಪ ರ ಂದ
ಕ ತದು. ಇದು ಬಡಗು ನ ಯ ಾನದ ಾಡು ಾ ೆಯ ಾ ೕನ ೈ .
ಅನಂತರ . ೇಷ ಾಗವತರು ದ ಾ ಸಂ ೕತದ ಉಡು ರಥ ೕ ಯ
ಸುತ ಪ ಚ ತ ಾ ದ ಭಜ ೆ ಾದ ಯ ೈ ಯನು ಪ ೆ ತಂದರು.
ಬಹುಶಃ ಇದು ಕ ಾ ಟಕ ಸಂ ೕತ ೈ ಯ ಪ ಾವ ೆ ಾದ ಾದ ೆ ಇನಷು
ಉತರದ ಂದು ಾ ೕ ೈ ಯ ಪ ಾವದ ಭಜ ೆ ಾದ ಯ ೈ ಯನು
ಮರವಂ ೆ ನರ ಂಹ ಾಸರು ಪ ೆ ತಂದರು. ಅವರು ಕೂಡ ಭಜ ೆ
ಾಡುಗಳನು ಾಡುತ ಸಂಚ ಸು ದ ‘ ಾಸ ’ಮ ೆತನದವ ಾ ದರು.
ೆಂಕು ನ ಬ ಪ ಾ ಾಯಣ ಾಗವತರ ಾಡು ಾ ೆಯ ಾದ ಯನು
ಗ ದ ೆ ಅದು ‘ ಾಂ ಾರ ಾಮ ಾಡು ಾ ೆಯ ಾದ ಾ
ಾ ಸುತ ೆ. ಅನಂತರ ಮುಂ ೆ ಾ ೕದರ ಮಂ ೆಚ ಅಥ ಾ ಕಡ ೋಕ
ಮಂಜು ಾಥ ಾಗವತರ ಾಲದ ಅದು ದ ಾ ಾಡು ಾ ೆಯ ಪ ಾವ ೆ
ಒಳ ಾ ತು.
ಈಗ ಬಡಗು ಮತು ೆಂಕು ಎರಡರಲೂ ಯ ಾನ ಾಡು ಾ ೆ
ಾವ ಾದ ಯನು ಅನುಸ ಸುತ ೆ ಎಂಬುದನು ಇನು ಪ ೕ ಸ ೇಕು.
ಅಥ ಾ ಈಗ ಾಂ ಾರ ಾಮದ ಾಡು ಾ ೆ ಾಧ ಲ. ಆದ ೆ ಷಡ ಾಮದ
ಪದ ಯ ಾದರೂ ಗಂ ೕರ ಾ ಅಳವ ೊಳ ೇ ಾದ ಅಗತ ೆ.
*************
91. 91
ಸ ರ ಾಧ ೆ
“ ದಲು ಾಂ ಾರ ಾಮ, ಮಧ ಮ ಾಮ, ಷಡ ಾಮ ೆಂಬ
ಮೂರು ಧದ ಾಮ ತು. ಾಮಗಳ ಸ ರಗಳ ಅವ ೋಹ
ಕ ಮದ ರುತ ೆ. ಈಗ ಾಂ ಾರ ಾಮ, ಮಧ ಮ ಾಮಗ ೆರಡೂ
ರೂ ಯ ಲ. ಮಧ ಮ ಾಮ ಷಡ ಾಮದ ೇ ೋ , ಈಗ ಅದೂ
ಸ ರಗಳ ಾ ರೂಪವನು ತ ೆ ೆ.” ( ಯ ಾನ ಸಂ ೕತ – ಎಂ.
ಾಜ ೋ ಾ ಾ ಾಯ – ಾಷ ಕ ೈ ಸಂ ೆ ೕಧ ೆ ೇಂದ,
ಮ ಾ ಾ ಾಂ ಾ ರಕ ಾ ೇಜು, ಉಡು , 1995, ಪ ಟ 32 ).
ಾಗವತ ಾರಣಪ ಉಪ ರರು ಾಡುವ ದ ೆ ದಲು ‘ ೕ ’
ಎಂದು ಾರ ಷಡ ೆ ಸ ರ ೋ , ಅನಂತರ ಾನ ಾ ಅವ ೋಹಣ
ಕ ಮದ ಬರು ಾ ಮಂದ ಷಡ ೆ ತಂದು ಡು ದರು. ಇದು ಸ ರ
ಾಧ ೆಯ ಕಮ. ಾಮಗಳ ಸ ರಗಳ ಅವ ೋಹ ಕ ಮದ ರುತ ೆ ಎಂಬ
. ಎಂ. ಾಜ ೋ ಾ ಾ ಾಯ ರ ೕ ನ ಾತು ನನ ಈ ಅನುಭವ ೆ
ಸಂ ಾ ಾ ೆ. ಆದ ಂದ ಈಗ ಸ ಾ ಾ ಸ ಾಡುವ ೕ ಯ ದಲು
ಆ ೋಹಣ- ಅನಂತರ ಅವ ೋಹಣ ಕಮ ಂತ ೇರ ಾ ಅವ ೋಹಣ
ಕ ಮ ಂದ ಮಂದ ಷಡ ೆ ಸ ರವನು ೕನ ೊ ಸುವ ಕಮ ೇ ಸ ಾದದು.
ಪ ಂದು ಾಗವ ೇ ೆ ೇ ೆ ಧ ತರಂಗಗಳನು ಅವಲಂ ೆ.
ಅವ ಗಳನು ರಂತರ ಾ , ಅನುಕ ಮ ಾ ಅ ಾ ಸ ಾಡುವ ಮೂಲಕ
ಸಂ ೕತ ಾರ ತನ ಸ ರವನು ಶು ೕಕರಣ ಾ ೊಳ ೇಕು. ಇ ೇ ಸ ರ
ಾಧ ೆ. ಾವ ಾಗ ಂದ ಸ ಾ ಾ ಸ ಆರಂ ಸ ೇಕು. ಅನಂತರ