Vidurashwatha is a village located in the Gauribidanur taluk of Chikkaballapur district in the state of Karnataka, India. Vidurashwatha is a religious centre. It is known for viduranarayana temple. Vidurashwatha is known as the Jalianwalabagh of south India. 35 freedom fighters martyred while hoisting congress flag here. Veera Saudha is built on the memory of this freedom movement.
Vidurashwatha is a village located in the Gauribidanur taluk of Chikkaballapur district in the state of Karnataka, India. Vidurashwatha is a religious centre. It is known for viduranarayana temple. Vidurashwatha is known as the Jalianwalabagh of south India. 35 freedom fighters martyred while hoisting congress flag here. Veera Saudha is built on the memory of this freedom movement.
1. ೆಂಗಳ ರು
ನಗರ ಶ ಾ ಲಯ
BENGALURU
CITY UNIVERSITY
ೆಂಟ ಾ ೇಜು ಾ ಂಪ , ಾ ಅಂ ೇಡ ೕ
ೆಂಗಳ ರು - 560001
ತ ಪ ಬಂಧ – ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ ಪ ಾ ಾಣಗಳ
ಸಂ ೆ ೕಧಕರು
ಜ ಕು ಾ .
( ೋಂದ ಸಂ ೆ :- HS200621)
ಇ ಾಸ ಾಗ
ೆಂಗಳ ರು ನಗರ ಶ ಾ ಲಯ
ೆಂಗಳ ರು -560001
ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಾಗ ದಶ ಕರು
ಾ. ಪ ರು ೋತ . ಎ
ಇ ಾಸ ಾಗ
ೆಂಗಳ ರು ನಗರ ಶ ಾ ಲಯ
ೆಂಗಳ ರು-560001
2021-22
2. ಮುಖ ಸರು ( ಕ ಾ ಾಯ )
ಪ ಾಣ ಪತ
ಕ ಾ ಾತ ೋತರ ಪದ ಾ ( ಇ ಾಸ ) ೕ ಕು ಾರ ಜ ಕು ಾ . ದಪ , ೆಂಗಳ ರು
ನಗರ, ಶ ಾ ಲಯ ೆ ಸ ಸು ರುವ " ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ ಪ ಾ ಾಣಗಳ " ೕ ೆಯ ರು
ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಪ ಬಂಧವ ಒ ತ ಾ ರುತ ೆ ಎಂದು ದೃ ೕಕ ಸ ಾ ೆ.
ಪ ಬಂಧದ ಾಗ ದಶ ಕರು
ಪ ಬಂಧದ ಪ ೕ ಕರು
ಈ ರು ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಪ ಬಂಧವ ಇ ಾಸ ಷಯದ ಾತ ೋತರ ಪದ ಯ
ಪ ಣ ೊ ಸು ೆ ಾಗ ಾ ಒ ತ ಾ ರುತ ೆ.
3. ಈ ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಾಯ ವನು ಯಶ ಾ ಪ ೈಸಲು ನನ ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಅಧ ಯನ ೆ
ಾಗ ದಶ ಕ ಾ ಸಕಲ ಸೂಕ ಳ ವ ೆಯನು ೕ ಪ ಹಂತದಲೂ ನನ ೆ ಾಗ ದಶ ನ ೕ
ಅಧ ಯನ ಾಯ ವನು ಯಶ ಾಗಲು ಾರಣ ಾದಂತಹ II ಾ. ಪ ರು ೋತ . ಎ ಇ ಾಸ
ಾಗದವ ೆ ನನ ತುಂಬು ಹೃದಯದ ಕೃತ ೆಗಳನು ಸ ಸು ೇ ೆ.
ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಾ
ಕೃತ ೆಗಳ
ೆಂಗಳ ರು ನಗರ ಶ ಾ ಲಯ ಇ ಾಸ ಾಗದ ಗುರುವೃಂದದವ ಾದ ಾ. . ಾಂತ ಾಜು, ಾ.
ಪ ರು ೋತ . ಎ ಾ. ಾ ಇವ ೆಲ ಗೂ ನನ ಅನಂತ ವಂದ ೆಗಳನು ಸ ಸು ೇ ೆ.
ಈ ಅಧ ಯನ ೆ ಪತ ಾ ಾಗೂ ಪ ೋ ಾ ಸಲ ೆ ೕ ದ ನನ ಕುಟುಂಬದವ ೆ ಾಗೂ
ಶ ಾ ಲಯದ ನನ ಎ ಾ ೇ ತ ಗೂ ನನ ಹೃದಯ ಪ ವ ಕ ವಂದ ೆಗಳನು ಸ ಸು ೇ ೆ.
ಸಳ : ೆಂಗಳ ರು.
ಾಂಕ:
ಜ ಕು ಾ .
ಈ ೆ ಸ ಉದಕೂ ಇ ನ ಗಣಕಯಂತ ಪ ೕ ಾಲಯವನು ಪ ತ ಾವ ೇ ಸಮಯದ
ಬಳ ೊಳಲು ಅವ ಾಶ ೕ ದಂತ ಾಗದ ಮುಖ ಸ ಾದ . ಾ. ನರ ಂಹಮೂ ಸ
ಅವ ೆ ಹೃತೂ ವ ಕ ವಂದ ೆಗಳನು ಸ ಸು ೇ ೆ.
4.
5. ಪ
• ೋಗನಂ ೕಶ ರ ೇ ಾಲಯ ನಂ .
• ಪ ಸು ಾನ ತಂಗು ಾಣ ನಂ ೆಟ.
• ಾರತರತ ಸ ಎಂ ೆ ೕಶ ರಯ ಜನ ಸಳ ಮು ೇನಹ .
•ಕ ೆ ಬಸವಣ ನಂ .
• ಷರ ಸ ಾ ಗಳ ಸು ಾ ೇ ೆ.
•ರಂಗ ಾಥ ಾ ೇ ಾಲಯ.
• ೋವಧ ನ .
•ಹಜರ ಜಹಂ ೕ ಾ ದ ಾ ನಂ .
• ೕ ಾಸ ಾಗರ.
•ಆವಲ ೆಟ.
• ಾಲ ನರ ಂಹ ಾ ೆಟ.
• ೇತ ೈರ ೇಶ ರ ಾ ೇ ಾಲಯ.
6. ೋಗನಂ ೕಶ ರ ೇ ಾಲಯ ನಂ
ನೃಪತುಂಗ ಆಡ ತ ಾಲದ ನಂ ಯು ಪ ದ
ಾ ಕ ೇಂದ ಾ ತು. ಇದನು ತಮ
ಾಸನಗಳ “ದ ಣ ೈ ಾಸ” ಎಂದು
ಕ ೆ ಾ ೆ. ನಂ ಾ ಮವ ಪ ಾಣ
ಪ ಯನು ೊಂ ರುವ ನಂದ , ಬ ಹ ,
ಸ ಂದ , ವ ಮತು ಷು ಎಂಬ
ಪಂಚ ಂದ ಸುತುವ ೆ ೆ. ಈ ಾ ಮವ
ಒಂಬತ ೆಯ ಶತ ಾನ ಂದ ಇಂ ನವ ೆಗೂ
ಾ ಕ ಮತು ಾಂಸ ಕ ಮಹತ ವನು
ಪ ೆ ೆ.
7. ಇ ೋಗನಂ ೕಶ ರ ಮತು
ಅರು ಾಚ ೇಶ ರ ೇ ಾಲಯಗ ಾ ೆ.
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ ಪ ಥಮ
ರಚ ಾತ ಕ ೇ ಾಲಯ ಾ ೆ. ಈ
ೇ ಾಲಯವ ಾಣರ ಾಲದ
ಾ ಣ ೊಂ ದು ನಂತರದ
ೊಳಂಬರು, ೋಳರು, ಾಷ ಕೂಟರು,
ೊಯ ಳರು, ಜಯನಗರ ಮತು ಸ ೕಯ
ಾ ೇ ಾರರ ಾಲ ಾನದ ಾರ ಾದ
ೕ ೋ ಾರ ೊಂ ಾ ೆ.
8. ೇ ಾಲಯದ ಎಡ ಾಗದ ೋಗನಂ ೕಶ ರ
ಾದ ೆ ಬಲ ಾಗದ ಅರು ಾಚ ೇಶ ರ
ಂಗ ೆ. ಇ ನ ೇ ಾಲಯವ ೊಯ ಳರ
ಹ ೇ ೕ ನ ೊಯ ೇಶ ರ ೇ ಾಲಯದ
ಾದ ಯ ೆ. ಆವ ಮತು ತಲ ಾ ನ
ೈ ೆ ೕಶ ರ ೇ ಾಲಯಗಳ ಸಹ ಇ ೆ
ಾದ ಯ ೆ. ಈ ೇ ಾಲಯವ 370 ಅ
ಉದ ಮತು 250 ಅ ಅಗಲ ೊಂ ರುವ
ಾಲ ೇ ಾಲಯ ಾ ೆ.
9. ಇದರ ದ ಣ ೆ ೊಳಂಬರ ಾಲ ೆ ೇ ದ
ಮ ೊಂದು ಂಗವನು ಾಣಬಹು ಾ ೆ. ಈ
ಎರಡೂ ೇ ಾಲಯಗಳ ಮಧ ಾಗದ
ಜಯನಗರ ಾಲದ ವ ಮತು ಾವ
ಕ ಾ ಣ ಮಂಟಪ ಮತು ೇ ಾಲಯ ೆ. ವ
ಮತು ಾವ ಯ ಮುಂ ಾಗದ
ಅಲಂಕೃತ ಾದ ಕ ಾ ಣ ಮಂಟಪ ೆ. ಇದು
ಾಲು ೇ ಾಲಯ ಕಪ ೆಗ ಂದ ೆತ ೆ
ಾ ದ ಅಲಂ ಾ ಕ ಕಂಬಗ ಂದ ಕೂ ೆ.
ಜಯನಗರ ಅರಸರ ಾಜ ಾಲ ಾದ ೕರ
ಬ ಾಳನ ಾಲದ ಾ ಣ ಾ ೆ.
10. ೇ ಾಲಯದ ತಳ ಪ ೆ ಮತು ೊ ಾಂಗಣದ
ಯ ನೃತ ದ ೊಡ ರುವ ಧ ಭಂ ಗಳನು
ಮತು ಸಂ ೕತ ಪ ಕರಗಳನು ಪ ೆಗಳ
ೆತ ಾ ೆ. ನವರಂಗದ ನ ಾವ ಯ ಾ ೇಂದ
ೋಳನ ಲ ಾಹನ ೕ ರುವ ಅಷ ಾ ಲಕರು
ಮತು ಉ ಾಮ ೇಶ ರ ಲ ಆಭರಣ ಂದ
ಕೂ ರುವ ಾಗೂ ನಂ ಮತು ಸೂಯ ನ ಲ ಗಳ
ಗ ೇಶ ಲ ಗಳ ಆಕಷ ಕ ಾ ೆ. ಈ
ೇ ಾಲಯಗಳ ಒಂ ೇ ೇ ೆಯ ದು
ಪ ೆ ೕಕ ಾದ ಗಭ ಗೃಹಗಳನು ಮತು
ಸುಕ ಾ ಗಳನು ೊಂ ೆ.
12. ಪ ಸು ಾನ ತಂಗು ಾಣ ನಂ ೆಟ
ನಂ ೆಟ ಪ ೇಶÀ 1791 ರವ ೆಗೂ
ಪ ಸು ಾನರ ವಶದ ತು. ಇದು ೈದ ಾ
ಮತು ಪ ಸು ಾನರ ಆಡ ತ ೆ ಒಳಪ ತು.
ಅವರ ಾಲದ ಹಲವ ಕಟಡಗಳ
ಾ ಣ ೊಂಡವ . ಅಂತಹ ಕಟಡಗಳ
ಪ ಸು ಾ ಕ ದ ತಂಗು ಾಣ
ಪ ಮುಖ ಾ ೆ. ಇದು ಸು ಾರು 50 ಅ ಉದ
ಮತು 40 ಅ ೕಣ ವನು ಒಳ ೊಂ ೆ.
ಪ ತಂಗು ಾt ಕಟಡವನು ಇಂ ೋ
ಪ ಯ ೈ ಯ ಕಟ ಾ ೆ. ಕಲು ಮತು
ಮರದ ಕಂಬಗಳನು ಇದ ೆ ಬಳಸ ಾ ೆ. ಎರಡು
ಅಂತಸುಗಳನು ಒಳ ೊಂ ೆ.
13. ಪ ಸು ಾ ನಂ ೆಟ ೆ ಆಗ ಇ ೆ ಾ ಂ ಪ ೆಯು ದನು. ಈ
ವಸ ಗೃಹವನು ಪ ಅರಮ ೆ ಎಂತಲೂ ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ವಷ ದ ಎ ಾ ಾಲಘಟದಲೂ
ನಂ ೆಟದ ಉತಮಹ ಾಗುಣ ರುವ ಂದ ಪ ಸು ಾನ ೆ ಆಕ ತ ಾ ತು. ಪ
ಪತನದ ನಂತರ ಷರ ಅ ೕನ ೆ ಒಳಪ ತು. 1800 ರ ನಂತರದ ನಂ ೆಟ
ೖಸೂರು ಒ ೆಯರ ಆಡ ತ ೆ ೇ ತು. ನಂ ೆಟವನು ಮೂರ ೇ ಆಂ ೋ ೖಸೂರು
ಯುದದ ಸಮಯದ ಪ ಸು ಾನ ಂದ ಾ ಾ ಾ ವಶಪ ೊಂಡನು.
14. ಾರತರತ ಸ ಎಂ ೆ ೕಶ ರಯ ಜನ ಸಳ ಮು ೇನಹ
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ಂದ ಸು ಾರು
ಆರು ೋ ೕಟ ದೂರದ
ಮು ೇನಹ ಾ ಮ ೆ. 1955ರ
ಕ ಾ ಟಕದ ಪ ಥಮ ಾರತ ರತ ೆ
ಾಜನ ಾದವ ೇ ಸ . ಎಂ. .
ಆಂಧ ಪ ೇಶದ ಪ ಾಶ ೆಯ
ೕ ಗುಂಡ ಎಂಬ ಹ ಂದ
ಕ ಾ ಟಕದ ಮು ೇನಹ ಾ ಮ ೆ ಬಂದ
ೕ ಗುಂಡ ೕ ಾಸ ಾ ಮತು
ೆಂಕಟ ಲ ಮ ಇವರ ಮಗ ಾ
ಜ ದವ ೇ ಸ ಎಂ ೆ ೕಶ ರಯ .
ೆ ೆಂಬ 15, 1860ರ ಮು ೇನಹ ಯ
ಜ ಇ ೆ ಾ ಥ ಕ ಣವನು
ಪ ೈ ದರು.
15. ನಂತರ ಕ ಬ ಾಪ ರದ ಉನತ ಾ ಥ ಕ
ಣವನು ೆಂಗಳ ರು, ಪ ೆಗಳ ಉನತ
ಣವನು ಪ ೆದು ಾಷ ಮತು ಅಂತ ಾ ೕಯ
ಮಟದ ಪ ಾ ತ ಇಂ ಯ ಎಂಬ
ೆಗ ೆಯನು ಪ ೆದರು. ೇಶದ ಪ ದ ಕೃಷ ಾಜ
ಾಗರ ಅ ೆಕಟು ಾ ಣ ೊಂ ೆ ಇತರ
ಅ ೆಕಟುಗಳ ರೂ ಾ ಗ ಾ ಾ ೆ. ಇವರು ಜನ
ಪ ೆದ ಮು ೇನಹ ಯ ಮ ೆಯನು ಾ ರಕ ಾ
ಾಡ ಾ ೆ. ೖಸೂರು ಸಂ ಾನದ 1912
ಂದ 1918 ರ ವ ೆ ೆ ಾನ ಾ ೈ ಾ ಾ
ಾ ಂ ಯನು ೖಸೂರು ಸಂ ಾನದ ಉಂಟು
ಾ ದವರು.
16. ಕ ೆ ಬಸವಣ ನಂ
ನಂ ೆಟದ ಉತರ ನ ಕ ೆ ಪ ೇಶ ೆ
ಸು ಾ ೇ ೆ ಂದ ಒಂದು ೋ ೕಟ
ದೂರದ ೊಡಬ ಾಪ ರ ೆ ೋಗುವ
ಾಗ ದ ರುವ ಬಸವಣನ ಲ ವನು ಾಣಬಹುದು.
ಇದು ಾಡಪಭುಗಳ ಾಲದ ಾ ಣ ಾ ೆ.
ಪ ಭುಗಳ ಬಸವಣನನು ೆ ಯಂ ಎಂದು ತಮ
ಾಸನಗಳ ಕ ೆ ಾ ೆ. ಉತರ ದ ಣ ಾ 10ಅ
ಪ ವ -ಪ ಮ 20 ಅ ಮತು 10 ಅ ಎತರದ
ಒಂ ೇ ಕ ನ ಬಸವನನು ೆತ ಾ ೆ. ZÉÆÃಳ
ಾ ಂತ ಂದ ೈವ ಧಮ ದ ಅನು ಾ ಗಳ
ಇ ೆ ಬಂದು ಾ ಕ ಾಯ ಗಳನು ನ ೆಸು ಾ ೆ.
17. ೇತ ೈರ ೇಶ ರ ಾ ೇ ಾಲಯ
ಕ ೆಯ ಕಂಡುಬರುವ ಮ ೊಂದು
ೈವ ಾ ಕ ೇತ. ಇದು
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಂದ ಸು ಾರು 10
. ೕ ಅಂತರದ ಸ ಂದ ಯ
ತಪ ನ ಪ ಮ ನ ೆ. ಈ
ೇ ಾಲಯವ ಾಲ ಾದ
ೖ ಾನದ ಉತ ಾ ಮುಖ ಾ
ಾ ಣ ೊಂ ೆ. ಸಂ ೕಣ
ೇಂದ ಾ ೇದ ೈರ ೇಶ ರ
ಾಗೂ ೕ ನಂಜುಂ ೇಶ ರ ೕ ವ
ಸುಬ ಮ ೆ ೕಶ ರ ಾಗೂ ಗಣಪ
ೇ ಾಲಯಗ½ ೆ.
18. ೇ ಾಲಯಗಳ ಾವ ೇ
ೋಪ ರಗ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ಲ. ೕಪ
ಧಜ ಸಂಭಗಳ ಇ ೆ. ೇತ
ೈರ ೇಶ ರ ೇ ಾಲಯದ ಮುಂ ೆ
ಾಲ ಾದ ೕ ನ ಕ ಾ ಇ ೆ.
ಅದು ೌ ಾ ಾರ ಾ ಸು ಾರು 60
ಅ ಉದ ºÁUÀÆ ಅಗಲವನು
ೊಂ ೆ. ಈ ಕ ಾ ಯ ೇಷ ೆ
ಇ ಸ ಾ ೕರು ತುಂ ರುತ ೆ.
ಇದ ೆ ಾರಣ ಇದರ ಪ ವ
ನ ಸು ಾರು 50 ೕಟ
ಅಂತರದ ಉತರ ಾ ನ
ಉಗಮ ೊಂ ೆ.
19. ಹಜರ ಜಹಂ ೕ ಾ ನಂ ದ ಾ
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ಂದ ಸು ಾರು
ಎಂಟು ೋ ೕಟ ದೂರದ ಈ
ಐ ಾ ಕ ಪ ದ ನಂ ೇತ ೆ. 14 ೇ
ಶತ ಾನದ ಪ ಮುಖ ಸೂ ಸಂತ ಾದ
ಾ ಮ ೕ ºÁUÀÆ ಸಮ ಾ ನ ಾದ
ಮ ೊಬ ಸೂ ಸಂತರು ನಂ ಯ ಹಜರ
ೈಯ ಸು ಾ ಜ ಾಂ ೕ ಾ ಾ
ಇವರುಸ ೕಯ ಾ ನಂ ೆಟದ
ತಪ ನ ಸವ ಧಮ ದವರ
ಸ ಷ ೆಯನು ಪ ಾರಪ ಸುವ ದ ೊಂ ೆ
ಸಹ ಾ ೆಯ ತತ ವನು ಜನರ
ಮೂ ದರು. ಇದಲ ೆ ಸ ೕಯ ಜನರ
ಕಷಗಳನು ಪ ಹ ಸುವ ನ ಬಹಳ
ಪ ಯನು ಸಹ ಗ ದರು.
20. ಬ ೇ ಮತು ಾಜು ೕ ಾ
ರವರ ೆಸ ನ ಪ ವಷ
ಭ ಾ ಗಳ ಾವ ೇ ಾ ಕ
ೇದ ಾವ ಲ ೆ ಉರು ಮತು
ಕ ಾ ಯನು ಆ ೕ ಸು ಾ ೆ. ಇ
ಪ ಅ ಾ ಾ ೆ ಯ ನ ಸೂ
ಸಂತರು ಾನ ಕ ೆಮ ಯನು
ೕಡು ಾ ೆ. ಎಂಬ ನಂ ೆ ಂದ ಈ
ದ ಾ ದ ಸ ೆ
ಆಗ ಸು ಾ ೆ.ಇವರ ಷ ಾದ
ಮ ಾ ಈ ಮು ಾರ ರವರು ಸಹ
ತಮ ಗುರುಗಳಂ ೆ ಹಲವ
ಪ ಾಡಗಳನು ಾ ನಂ ಯ
ಮರಣ ೊಂ ದರು.
21. ಷರ ಸ ಾ ಗಳ ಸು ಾನ ೇ ೆ
ಮೂರ ೆಯ ಆಂ ೋ- ೖಸೂರು ಯುದದ
ಸಮಯದ ಪ ಸು ಾನ ಂದ ಪ ದ ಾದ
ನಂ ೆಟವನು ೌನ ಜನರ
ಾನ ಾ ೕ ವಶಪ ೊಂಡನು.
ಅ ೋಬ 1991ರ ನಂ ೆಟವನು ಅದರ
ಸುತ ನ ಪ ೇಶವ ಷರ ವಶ ೆ
ಒಳಪ ತು. ಇಂತಹ ಒಂದು ಾಯ ಾಧ ೆ
ಾಡಲು ೈನ ವ ೆ ೆ ಲಲು
ಬಳ ೊಂ ದು ನಂ ೆಟದ
ೆಳ ಾಗದ ರುವ ಸು ಾನ ೇ ೆಯನು
ಎಂಬುದು ಕುತೂಹಲ ಾ ಾದ
ಅಂಶ ಾ ೆ.
22. 1799 ಂದ 1808 ರವ ೆ ೆ ಕ ಬ ಾಪ ರ ನಂ ಾ ಮದ ೈನ ದ ಒಂದು ೇಂದ ಾ ತು.
ನಂ ಯ ಸ ೕಪದ ನ ಸು ಾನ ೇ ೆಯ ೈನ ದ ತುಕ ಗಳನು ೆ ೆ ೊ ದರು. ಈ ಒಂದು
ಅವ ಯ ಮರಣ ೊಂ ದ ೇ ಾ ಾ ಗಳ ೈ ಕರು ಅವರ ಮಡ ಯರು ಮತು ಮಕ ಳ
ಸ ಾ ಗಳನು ಇ ಾಣಬಹು ಾ ೆ. 200 ವಷ ಗಳ ಪರಂಪ ೆಯನು ೊಂ ರುವ ಸ ಾ ಗಳ
ಐದ ಂದ ಆರು ಅ ಎತರ ಮೂರ ಂದ ಾಲು ಅ ಅಗಲವನು ೊಂ ದು ZËಕ ಾರದ ೆ. ಈ
ಾ ರಕಗಳನು ೕರ ಮರಣ ೊಂ ದ ೕಧರು ಮತು ೈ ಾ ಾ ಗ ೆಂದು ಆಂಗ ಾ ೆಯ ಾಸನ
ಾಠವನು ಇ ೆತ ೆ ಾಡ ಾ ೆ .ಇವ ಗಳನು ಾ ರಕ ಎಂಬಂ ೆ ಅಲ ೆ ಮರಣ ೊಂ ದ ೕರ
ೕಧರು ಎಂಬು ಾ ೆಂ ಸ ಾ ೆ. ಇ ಒಟು 12 ಸ ಾ ಗ ದು ೕಜ ಾ ಎ ಾ ಾ ,
ೆ ೆಂ ೇ ಂಕ ಾಗೂ ಯ ೕಚಡ ನ ಮಡ ಎ ಜ ೆ ರವರ ಸ ಾ ಗಳ ಇ
ಪ ಮುಖ ಾ ಾವ ೋಡಬಹು ಾ ೆ.
23. ರಂಗ ಾಥ ಾ ೇ ಾಲಯ ರಂಗಸಳ
ಕ ಬ ಾಪ ರ ನಗರ ಂದ ೇವಲ ಮೂರು
ೋ ೕಟ ದೂರದ ರುವ ರಂಗ ಾಥ ಾ
ೇ ಾಲಯ ಕ ಬ ಾಪ ರ ಮತು ೌ ದನೂರು
ಮುಖ ರ ೆಯ ದು ೈಷವರ ನಂ ೆಯಂ ೆ ಾರತದ
ಮೂರು ಾ ಕ ಾಣಗ ೆ. ಮನುಷ ಮು ಯನು
ಪ ೆಯಲು ಮತು ತನ ೕವನವನು ಾಥ ಕ
ೊ½¹PÉƼÀî®Ä ಆ ರಂಗ ಮಧ ರಂಗ ಮತು
ಅಂತ ರಂಗಗ ೆ ೇ ೕಡ ೇ ೆಂಬ ಕಲ ೆ ಇ ೆ.
ತ ಳ ಾ ನ ೕರಂಗಂನ ರಂಗ ಾಥ ಾ
ೇ ಾಲಯವ ಆ ರಂಗ ಾದ ೆ ೖಸೂರು ಸ ೕಪದ
²æÃgÀAUÀ¥ÀlÖtzÀ°ègÀĪÀ ರಂಗ ಾಥ ಾ
ೇ ಾಲಯವ ಮಧ ರಂಗ ೆಂದ ೆ ಮತು
ಕ ಬ ಾಪ ರದ ರಂಗಸಳದ ರುವ ರಂಗ ಾಥ ಾ
ೇ ಾಲಯವ ಅಂತ ರಂಗ ೆಂತಲೂ ಪ ಾ ತ ೊಂ ೆ.
ಇಂತಹ ಪ ಣ ೇತ ಗಳ ರಂಗ ಾಥ ಾ
ೇ ಾಲಯ ಒಂ ಾ ೆ.
24. ಇದು ಜಯನಗರ ಮತು ನಂತರದ
ಾ ೇ ಾರರ ಾಲ ೆ ೇ ದ
ೇ ಾಲಯ ಾ ೆ. ಇ ನ ಗಭ ಗು ಯ
ರಚ ಾ ೈ ಯು ೇಷ ಾ ದು
ಕ ಾ ಟಕದ ಾವ ೇ ಸಳದ ಇಂತಹ
ರಚ ೆಯನು ಾಣಲು ಾಧ ಲ. ಒಂದು
ೕ ಯ ಬು ಾ ಾರದ ರಚ ೆ
ಾಡ ಾ ೆ.
5 ಅ ಎತರದ ರಂಗ ಾಥ ಾ ಮತು
ೆಳ ಾಗದ ೕ ೇ ಮತು ಭೂ ೇ ಯರ
ಲ ಗಳನು ೆತ ಾ ೆ. ಗಭ ಗು ಯ ಎಡ
ಮತು ಬಲ ಾಗದ ಸಣ ೊಠ ಗ ದು
ಅವ ಗಳ ಆ ಾ ರರ ಮೂ ಗ ೆ.
ಸೂಯ ನ ರಣಗಳ ೇರ ಾ ರಂಗ ಾಥ
ೇವರ ೕ ೆ ೕಳ ವಂ ೆ ಾ ಣ
ಾಡ ಾ ೆ. ಇ 24 ಕಂಬಗಳನು
ಅಳವ ಸ ಾ ೆ.
25. ಒಂ ೊಂದು ಕಂಬದ ಂಹ ಮತು ಕುದು ೆ, ಸ ಾ ೆ ೊರಡು ರುವ ೈ ಕರ ಲ ಗಳನು
ಾಣಬಹುದು.ಇ ನಆ ೆಗಳ ಲ ಗಳ ಮತಷು ಕ ಾತ ಕ ೆ ಂದ ಕೂ ೆ. ದ ಣ
ನ ರುವ ಮ ಾ ಾ ರದ ಲ ಾ ಬ ಂ ೆ ಾ ರ ಾಲಕರು ಮತು ಧ ಾ ಗಳ
ಉಬು ಲ ಗಳನು ಒಳ ೊಂ ೆ. ಪ ಮ ಕ ನು ೊರತುಪ ಇನು ದ ಮೂರು
ಕು ಗಳ ಮೂರು ಾ ರಗಳ ಮತು ೋಪ ರಗಳನು ೊಂ ೆ.
26. ಾಲ ನರ ಂಹ ಾ ೆಟ
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಂದ ಎಂಟು ೋ ೕಟ ದೂರದ
ದಟ ಾದ ಅರಣ ದ ಕ ಾ ಟಕ ಸ ಾ ರದ ಅರಣ
ಇ ಾ ೆಯು ಈ ೆಟದ ಸುತಲೂ ಾ ಾ ಕ
ಅರಣ ವನು ೆ ೆ ೆ. ಈ ೆಟದ ೆ ನ
ಸಂ ೆ ಯ ಾಲ ಮರಗಳನು ೆ ೆ ರುವ ದ ಂದ
ಾಲ ೆಟ ೆಂತಲೂ ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಾಲ
ನರ ಂಹ ಾ ೇ ಾಲಯ ಸು ಾರು ಎರಡು
ಶತ ಾನಗಳ ಐ ಾ ಕ ಮಹತ ವನು
ಪ ೆದು ೊಂ ೆ. ಇದು ಜಯನಗರದ ಾಲದ
ರಚ ೆ ಾ ೆ. ೇ ಾಲಯದ ಪ ಮುಖ
ೇಷ ೇ ೆಂದ ೆ ಗು ೆಯ ೇವರ ಪ ಯು
ಅಥ ಾ ಮೂ ಯು ಹುಟು ಕಲು ನರ ಂಹ ೇವರ
ಆ ಾರದ ರುವ ೇ ಆ ೆ. ಎರಡು ಬೃಹ
ಬಂ ೆಗಳ ಒಂದರ ೕ ೊಂದು ಕು ದು ಅದರ
ೆಳ ಾಗವ ಗು ೆಗಳ ೕ ಯನು ೋಲುತ ೆ.
27. ೆಟದ ೆ ೆ ಸು ಾರು 2 km ದೂರ ದಟ ಾದ
ಾ ನ ಪ ಮ ನ ಾ ದ ೆ ೕಗ
ನರ ಂಹ ೇ ಾಲಯ ಮತು ದ ಜಸಂಬ
ಾಗೂ ಾ ಯನು ೋಡಬಹು ಾ ೆ.
ಗಭ ಗು ೆಂಡ ಆಕೃ ಯ°è ೆ. ಇದರ
ಎಡ ಮತು ಬಲ ಾಗದ ೆಟ ಮತು
ಮರಗಳನು ೋಡಬಹು ಾ ೆ. ಅಲ ೊಡ
ಪ ಾಣದ ಗುಂಡುಗಳ ಮತು ೋ ೆಗಲು
ಆಕಷ ೆ ಾ ೆ. ಾಲ ೆಟನಂ ಯ
ೆ ೕ ಯು ಮುಂದುವ ದ ೆಟ ಾ ೆ. ಅಲ
ಸೂಯ ನ ರಣಗ ೆ ತ ೆ ಾ ೊಂಡು
ೋಗುವ ೇ ಒಂದು ೇಷ ಾದ
ಅನುಭವವನು ೕಡುತ ೆ.
28. ಮ ೆಯ ಸಮಯದ
ೕಡಗಳ ಈ ೆಟದ
ಮರಗಳನು ಸೃ ಸುವ ದೃಶ ವ
ಆಕಷ ಕ ಾ ರುತ ೆ. ವಷ ದ
ಎ ಾ ಋತುಗಳ ಯೂ
ಪ ಾಸ ೆ ೕಗ ಾದ
ಸಳ ಾ ೆ. ಪ ವಷ ಕ
ಹು ಯ ನ ರ ೋತ ವ
ಾಯ ಕ ಮ ಮತು ಾ ೆ
ನ ೆಯುತ ೆ. ಸು ಾರು ಐದು
ನಗಳ ಾಲ ಧ ಬ ೆಯ
ಉತ ವಗಳ ನ ೆಯುತ ೆ.
29. ಆವಲ ೆಟ
ಇದು ೇನು ಎಂದು ಸಹ ಪ ಯನು ಪ ೆ ೆ.
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ ಜಗತ ದ ಾದ
ನಂ ಗಳ ೆ ೕ ಯನು ಾಣಬಹು ಾ ೆ.
ನಂ ೆ ೕ ಯ ರುವ ಪ ಮುಖ ಾದ ಪ ಾ
ಾಣ ೇ ಅವಲ ೊಂಡ ೆಟ. ಾಲೂಕು
ೇಂದ ಂದ ಸು ಾರು 21 ೋ ೕಟ
ದೂರದ ೆ. ಇದರ ಸುತಲೂ ೆಟಗಳ ಾಲುಗ ೆ.
ೆಟದ ೕ ೆ ಉದ ವ ನರ ಂಹ ಾ
ೇ ಾಲಯ ೆ. ಇದರ ಸ ೕಪದ ಆಂಜ ೇಯ
ಾ ೇ ಾಲಯ ಅದರ ೕ ಾ ಗದ ಲ
ೇ ಾಲಯಗಳನು ಾಡ ೋಡಬಹು ಾ ೆ.
30. ಈ ೇ ಾಲಯಗಳ ಾ ಡ ೈ ಯ ದು
ಜಯನಗರ ಾಲದ ರಚ ೆ ಾ ೆ. ನರ ಂಹ
ಾ ಗು ಾಂತರ ೇ ಾಲಯ ಪಕೃ ದತ ಾದ
ಬೃಹ ಬಂ ೆಯ ೆಳ ಾಗದ ರಚ ೆ ೊಂ ೆ.
ಇ ನ ಗ ಹ, ಾ ರೂಪವನು ೊಂ ರುವ ದ ಂದ
ಇದನು ನರ ಂಹ ಾ ಎಂದು ಆ ಾಧ ೆ
ಾಡು ಾ ೆ. ಇದರ ಮುಂ ಾಗದ ಗರುಡ ಗAಬ
ಮತು ಇದರ ಎಡ ಾಗದ ನೂತನ ಾ
ಾ ಣ ೊಂ ರುವ ಆಂಜ ೇಯ ಾ
ೇ ಾಲಯ ೆ. ೕ ೆ ಅಂದ ೆ ಸು ಾರು 20
ೕಟ ದೂರದ ೆಟದ ತುತ ತು ಯ ಲ
ೇ ಾಲಯವನು ಾ ಣ ಾಡ ಾ ೆ. ಾ
ಬಂ ೆಗಳ ಮಧ ಾಗದ ಈ ೇ ಾಲಯವನು
ಕಟ ಾ ೆ.
31. ಇದು ಕು ಾವ ನ ಯ
ಉಗಮ ಾನ. ಇ ೆಲ ಂತ
ಮುಖ ಾ ೆಟದ
ೕ ಾ ಗ ಂದ ಸುತ ನ
ಸು ಾರು 30 ೋ ೕಟ
ದೂರದ ಪ ೇಶವನು ೕ ೆ
ಾಡುವಂತಹ ಅನುಭವ
ೇಷ ಾ ರುತ ೆ. ಅರಣ
ಇ ಾ ೆಯು ಅವ ೇ ೆಟವನು
Eco tourism ೇಂದ ಾ
ಅ ವೃ ಪ ೆ.
32. ೋವಧ ನ ೋ ಾಥ ೆಟ
ಈ ೆಟವನು ೋ ಾಲ ಾ
ೆಟ ೆಂತಲೂ ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ನಂ ೆಟದ
ಪ ವ ನ ೋವಧ ನ ಎಂದು
ಾಣಬಹು ಾ ೆ. ನಂ ಾ ಮ ಂದ
ಸು ಾರು 3 ೋ ೕಟ ದೂರದ ೆ.
ಾಗೂ ೆಂಗಳ ರು, ೇವನಹ ಮತು
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಂದ ಉತಮ ಾದ ೈಲು
ಮತು ರ ೆ ಾ ೆ ವ ವ ೆಯನು
ಒಳ ೊಂ ೆ. ಾಲೂಕು ೇಂದ
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಂದ ೇವಲ 10 . ೕ
ದೂರದ ದು ೋ ಾಲ ಾ ೇ ಾಲಯದ
ೆಳ ಾಗದ ೋ ೆಯು ಅವ ೇಷಗಳನು
ೋಡಬಹು ಾ ೆ.
33. ಇದು ಐ ಾ ಕ ಾ ಗಂಗರ ಾಲ ೆ ೇರುತ ೆಂಬುದು ಇ ೈನಮಂ ರ ೆಂದು
ಾಸನಗಳ ಉ ೇ ಸುತ ೆ. ಪ ಸು ಾ ನಂ ೆಟ ಂದ ಈ ೆಟ ೆ ಸುರಂಗ
ಾಗ ವನು ೊ ೆ ದನು. ಇದರ QA ಯನು ೋ ಾಲ ಾ ೇ ಾಲಯದ ೊಡಗುಂ ನ
ೆಳ ಾಗದ ಾಣಬಹು ಾ ೆ. ಾ ಕೃ ಕ ಾದ ಉದ ವಕ ನ ಲ ದನು ನರ ಂಹ
ೇವ ೆಂದು ಾ ಜನರು ಆ ಾ ಸು ಾ ೆ. ೆಟದ ೕ ೆ ಅಶ ತ ಕ ೆ ನವಗ ಹಗಳ
ಆಂಜ ೇಯ ಗು ಅನ ಸಂತಪ ಣ ೊಠ ಕ ಾ ಣ ಮಂಟಪಗಳನು ಾ ಣ ಾಡ ಾ ೆ.
34. ೕ ಾಸ ಾಗರ ಬಂಡಮ ನಹ
ೕ ಾಸ ಾಗರ ಕ ಬ ಾಪ ರ ಂದ
ಸು ಾರು 12 ೋ ೕಟ ದೂರದ ೆ.
ಈ ಾಗರವ ನಂ ೆಟಗಳ ಾ ನ ದು
ೆಚು ಪ ಾ ಗರನು ತನ ೆ ೆ ಆಕಷ ೆ
ಾಡು ೆ. ೋ ಾಥ ೆಟದ
ಉಗ ಸುವ ಉತರ ಾ ¤ ನ ೆ
ೕ ಾಸ ಾಗರವನು ಾ ಣ
ಾಡ ಾ ೆ. ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ
ಪ ಮುಖ ಾದ ಮತು ಏ ೈಕ ಾಗರ ಾ ೆ.
ೖಸೂರು ಮ ಾ ಾಜರ ಕೃ ೆ ಂ ಾ
1893ರ ಈ ಾಗರವನು ಾ ಣ
ಾಡ ಾ ೆ.
35. ಸು ಾರು 600 ಘಟಕಗಳ ೕರನು ಒಳ ೊಂ ರುವ ಈ ಜ ಾಶಯ ಾಯ ಇಂ ಯ ಎಂಬ
ಸಂ ೆ ಂದ ಾ ಣ ೊಂ ೆ. ಈ ಾಗರವ ಎರಡು ಕ ೆಯ ಾ ಕೃ ಕ ೆಟಗ ಂದ
ಸುತುವ ೆ. ಇ ೆ ೇ ೕಡುವ ಪ ಾ ಗ ೆ ಾ ಕೃ ಕ ಪ ಸರದ ೇಷ ಅನುಭವ
ೊ ೆಯುತ ೆ. ಸೂಯ ನು ಆಸ ಸುವಂತಹ ಸಮಯದ ನ ದೃಶ ವ ಮನ ೕಹಕ ಾ ರುತ ೆ.
ಈ ಾಗರ ಂ ಾ ಸುತ ನ ಸು ಾರು 10 ೖ ದೂರದವ ೆ ೆ ಹ ರು ೋಟಗಳ
ಕಂ ೊ ಸಲು ಸ ಾಯಕ ಾ ೆ. ಹಲವ ಬ ೆಯ ೕವ ಾ ಗ ೆ ಈ ಾಗರವ ಆಶ ಯವನು
ಒದ ೆ. ಇ ಧ ಬ ೆಯ ೕನುಗಳನು ಸಹ ಾವ ೋಡಬಹು ಾ ೆ.
36. ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ ಐ ಾ ಕ ಮಹತ ವ ಳ ಇಂದು ಪ ಾಸ ಾಣಗ ಾ
ಅ ವೃ ೊಂ ರುವ ಒಟು 12 ಸಳಗ ೆ ೇತ ಅಧ ಯನವನು ೈ ೊಂಡು ಅದರ ಸಂ ಪ
ಪ ಚಯವನು ಈ ತ ಪ ಬಂಧದ ಾ ರುವ ಪ ಯತವನು ಇ ಾ ೇ ೆ.
ಈ ಅಧ ಯನ ಾ
• ೋ ಾರದ ದಶ ನ 01. ಸಂ ಾದಕರು:ಲ ಯ . ಮುದ ಣ:2013 ಬಂ ಾರದ ದಶ ನ
ಎರಡು ಸಂ ಾದಕರು ಲ ಯ ಮುದ ಣ 2010
• ಾಂಸ ಕ ಅಧ ಯನ ೆ ೆ ಯ ಹಬ ಗಳ
•ಕ ಾ ಟಕ ದಶ ನ ಸಂ ಾದಕರು ಾ ತಮ ೕಥ ಸಮಗ
•ಕ ಾ ಟಕ ದಶ ನ ಸಂ ಾದಕರು ಎ ಎ ೋ ಾಲ ಾ
ಸ ಾಯಕ ಸಂ ಾದಕರು ಾ.ನo.ಚಂದ ೇಖರ
• ಕ ಬ ಾಪ ರ ೆಯ ಪ ಾ ಾಣಗಳ .
• ಇ ಾಸ ಸಂ ಾದಕರು ಎಂ ಎ ರಘ
•SOME MORE INFORMATION REFERENCE BY GOOGLE
ಈ ಪ ಮುಖ ಆ ಾರಗಳ ೆರವನು ಪ ೆದು ೊಂ ೇ ೆ.
ಉಪಸಂ ಾರ
37. ಕೃತ ೆಗಳ
ಈ ಅಧ ಯನ ೆ ಪ ತ ಾ ಸಲ ೆ ೕ ದ ೆಂಗಳ ರು ನಗರ ಶ ಾ ಲಯದ
ನನ ೇ ತ ಾದ ಭರ , ನ , ರ , ನ ೇ , ಪ ಾ , ಅ ೆ ೕ ,
ಮಂಜು ಾ , ೕ ಾಂ , ಅಜ , ಕೃಷ , ಪಂ ಾಪ ,ಮ ,ಸು ಾ ,
ೆ ೕಮ,ಲ ೕ, ಾ ಾ ಾಗೂ ಪ ೋ ಾ ಸಲ ೆ ೕ ದ ಎ ಾ ಗೂ ತುಂಬು
ಹೃದಯದ ಕೃತ ೆಗಳನು ಸ ಸು ೇ ೆ.
ನನ ತ ಪ ಬಂಧದ ಾ ಾವ ಯ ನನನು ೕ ಾ ದ ನನ ತಂ ೆ
ಾ ಯವ ಾದ ನಪ ಮತು ಗಂಗಮ ನವ ೆ ನನ ಹೃದಯಪ ವ ಕ
ಧನ ಾದಗಳ .
ಜ ಕು ಾ .
ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಾ