Service Oriented Architecture
Deel 3 – Procesbesturing 1: Orkestratie




Amersfoort
12 september 2009
Bas Kruiswijk
Service Oriented Architecture




Overzicht
Deel 3: Procesbesturing in een SOA

1. Basisconcepten
2. SOA vanuit organisatorisch perspectief
3. Procesbesturing
          – Orkestratie
          – Event-driven (choreografie)

4. SOA vanuit technisch perspectief
5. De SOA infrastructuur
6. SOA in het ontwerpproces




© Twynstra Gudde 12-9-2009                  2
Service Oriented Architecture




Procesbesturing
– Twee vormen
          – Orkestratie – ”dirigent”
          – Choreografie – “estafette” (wordt later behandeld)

– Orkestratie
          – Centrale regie
          – Gehele proces is één dienst

– Verantwoordelijkheden
          – Domein is verantwoordelijk voor een dienst
          – Geldt ook voor georkestreerde (proces)dienst
          – Deelprocessen kunnen verantwoordelijkheid zijn van ander domein
          – Dus ook een deelorkestratie nodig


© Twynstra Gudde 12-9-2009                                                    3
Service Oriented Architecture




Domeinen
– Eigenaarschap waar het hoort
          – Organisatie-eenheden zijn verantwoordelijk voor hun eigen
            organisatorische diensten,
          – dus ook voor de ICT diensten (services) die daarmee corresponderen

– Domeinen
          – Verantwoordelijkheidsgebied binnen een organisatie
          – Verleent diensten aan andere domeinen
          – Betrekt diensten van andere domeinen
          – Is zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop die diensten worden
            geleverd




© Twynstra Gudde 12-9-2009                                                       4
Service Oriented Architecture




          Losjes koppelen
                                          Sterke koppeling          Losse koppeling
Koppelingen tussen systemen               Direct, 1:1               Via intermediair
Communicatiestijl                         Synchroon                 Asynchroon
Datamodel                                 Gedeeld, geharmoniseerd   Eenvoudige
                                                                    gemeenschappelijke datatypes
Typesystem                                Sterk                     Zwak
Interactiepatronen                        Navigatie door            Eenvoudige, ‘self contained’
                                          ingewikkelde structuren   berichten
Procesbesturing                           Centrale regie            Decentrale regie
Binding                                   Statisch                  Dynamisch
Platformafhankelijkheid                   Afhankelijk               Onafhankelijk
Transacties                               2-phase commit            Compensatie
Deployment                                Gelijktijdig              Gespreid
Versiebeheer                              Expliciete upgrades       Impliciete upgrades
          © Twynstra Gudde 12-9-2009                                                         5
Service Oriented Architecture




  Orkestratie
  in een service georiënteerde architetuur
                                  aanvraag   antwoord




 domein


orkestratie

uitvoering




  © Twynstra Gudde 12-9-2009                       6
Service Oriented Architecture




        Voorbeeld
        Vergunningverlening bij een overheidsorganisatie
                                        Context Welzijn en Cultuur
                                                                                    Bezwaar
                                                                                       en
                                                                                     Beroep
                                                        Juridische
                                                          zaken

                                        Cultuur                          Welzijn


                                                         Financiën
•DIS
•Tekstverzorging
•Postkamer


          Facilitaire                                                              Controll
            zaken
                                                       Besluiten
                                                                                   •Interne controle
                                                  •Mandaten                        •Audit
                                                  •Gedeputeerde Staten             •Accounting7
        © Twynstra Gudde 12-9-2009
                                                  •Provinciale Staten
Service Oriented Architecture

  Orkestratie van proces subsidieverlening
          bezwaarschrift
    beschikking
                                                                               antwoord
aanvraag




                                                                   bezwaar
                 financiën

                                               besluit



                                                                  Juridische zaken
     Interne controle




                                                                               domein
                                        verzending       archivering
                                                                             orchestratie

        © Twynstra Gudde 12-9-2009                                           uitvoering
                                                                                  8
Service Oriented Architecture




Handmatige stappen
Micro-flow en macro-flow

– Micro-flow
          – Alle stappen in het proces worden achtereenvolgens, zonder
            gebruikersinterventie uitgevoerd
          – “loopt in één keer door”

– Macro-flow
          – Stappen in het proces vereisen interventie van de gebruiker
          – De gebruiker implementeert als het ware zelf de service

– Mogelijke implementatie macro-flow
          – Takenlijst
          – Monitoring

– Technische implementatie lastig
          – BPEL4People
© Twynstra Gudde 12-9-2009                                                9
Service Oriented Architecture




Ontwikkelingen E-overheid
NORA (Nederlandse Overheids Referentie Architectuur)




© Twynstra Gudde 12-9-2009                             10
Service Oriented Architecture




Orkestratie in NORA architectuur
                                front                                                           back
                                office                     mid office                           office
                                                                                       5. Doorzetten naar
                                            1. Vraag
                                                                                          back office
                                                              Gegevens
                                          2. Antwoord
                                                              magazijn



                                   3. Aanvraag          4. Aanmaken zaak


                                                               Zaak
                                                              magazijn     6. Status
                                7. Status / resultaat




                                                                           Enterprise
© Twynstra Gudde 12-9-2009                       Procesbesturing           Servicebus                11
Service Oriented Architecture




Het mid-office als spil
– Voorzieningen in het mid-office
          – Gegevensmagazijn
          – Zaakmagazijn
          – Rapportagevoorzieningen
          – Monitoring

– Infrastructuur
          – Enterprise Servicebus
          – Orkestratie engine




© Twynstra Gudde 12-9-2009            12
Service Oriented Architecture




Voorbeeld waterschap




© Twynstra Gudde 12-9-2009      13
Service Oriented Architecture




Bas Kruiswijk
bkr@tg.nl




www.twynstragudde.nl

Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot
deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit
deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar
gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra
Gudde.




© Twynstra Gudde 12-9-2009                                14

SOA procesbesturing

  • 1.
    Service Oriented Architecture Deel3 – Procesbesturing 1: Orkestratie Amersfoort 12 september 2009 Bas Kruiswijk
  • 2.
    Service Oriented Architecture Overzicht Deel3: Procesbesturing in een SOA 1. Basisconcepten 2. SOA vanuit organisatorisch perspectief 3. Procesbesturing – Orkestratie – Event-driven (choreografie) 4. SOA vanuit technisch perspectief 5. De SOA infrastructuur 6. SOA in het ontwerpproces © Twynstra Gudde 12-9-2009 2
  • 3.
    Service Oriented Architecture Procesbesturing –Twee vormen – Orkestratie – ”dirigent” – Choreografie – “estafette” (wordt later behandeld) – Orkestratie – Centrale regie – Gehele proces is één dienst – Verantwoordelijkheden – Domein is verantwoordelijk voor een dienst – Geldt ook voor georkestreerde (proces)dienst – Deelprocessen kunnen verantwoordelijkheid zijn van ander domein – Dus ook een deelorkestratie nodig © Twynstra Gudde 12-9-2009 3
  • 4.
    Service Oriented Architecture Domeinen –Eigenaarschap waar het hoort – Organisatie-eenheden zijn verantwoordelijk voor hun eigen organisatorische diensten, – dus ook voor de ICT diensten (services) die daarmee corresponderen – Domeinen – Verantwoordelijkheidsgebied binnen een organisatie – Verleent diensten aan andere domeinen – Betrekt diensten van andere domeinen – Is zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop die diensten worden geleverd © Twynstra Gudde 12-9-2009 4
  • 5.
    Service Oriented Architecture Losjes koppelen Sterke koppeling Losse koppeling Koppelingen tussen systemen Direct, 1:1 Via intermediair Communicatiestijl Synchroon Asynchroon Datamodel Gedeeld, geharmoniseerd Eenvoudige gemeenschappelijke datatypes Typesystem Sterk Zwak Interactiepatronen Navigatie door Eenvoudige, ‘self contained’ ingewikkelde structuren berichten Procesbesturing Centrale regie Decentrale regie Binding Statisch Dynamisch Platformafhankelijkheid Afhankelijk Onafhankelijk Transacties 2-phase commit Compensatie Deployment Gelijktijdig Gespreid Versiebeheer Expliciete upgrades Impliciete upgrades © Twynstra Gudde 12-9-2009 5
  • 6.
    Service Oriented Architecture Orkestratie in een service georiënteerde architetuur aanvraag antwoord domein orkestratie uitvoering © Twynstra Gudde 12-9-2009 6
  • 7.
    Service Oriented Architecture Voorbeeld Vergunningverlening bij een overheidsorganisatie Context Welzijn en Cultuur Bezwaar en Beroep Juridische zaken Cultuur Welzijn Financiën •DIS •Tekstverzorging •Postkamer Facilitaire Controll zaken Besluiten •Interne controle •Mandaten •Audit •Gedeputeerde Staten •Accounting7 © Twynstra Gudde 12-9-2009 •Provinciale Staten
  • 8.
    Service Oriented Architecture Orkestratie van proces subsidieverlening bezwaarschrift beschikking antwoord aanvraag bezwaar financiën besluit Juridische zaken Interne controle domein verzending archivering orchestratie © Twynstra Gudde 12-9-2009 uitvoering 8
  • 9.
    Service Oriented Architecture Handmatigestappen Micro-flow en macro-flow – Micro-flow – Alle stappen in het proces worden achtereenvolgens, zonder gebruikersinterventie uitgevoerd – “loopt in één keer door” – Macro-flow – Stappen in het proces vereisen interventie van de gebruiker – De gebruiker implementeert als het ware zelf de service – Mogelijke implementatie macro-flow – Takenlijst – Monitoring – Technische implementatie lastig – BPEL4People © Twynstra Gudde 12-9-2009 9
  • 10.
    Service Oriented Architecture OntwikkelingenE-overheid NORA (Nederlandse Overheids Referentie Architectuur) © Twynstra Gudde 12-9-2009 10
  • 11.
    Service Oriented Architecture Orkestratiein NORA architectuur front back office mid office office 5. Doorzetten naar 1. Vraag back office Gegevens 2. Antwoord magazijn 3. Aanvraag 4. Aanmaken zaak Zaak magazijn 6. Status 7. Status / resultaat Enterprise © Twynstra Gudde 12-9-2009 Procesbesturing Servicebus 11
  • 12.
    Service Oriented Architecture Hetmid-office als spil – Voorzieningen in het mid-office – Gegevensmagazijn – Zaakmagazijn – Rapportagevoorzieningen – Monitoring – Infrastructuur – Enterprise Servicebus – Orkestratie engine © Twynstra Gudde 12-9-2009 12
  • 13.
    Service Oriented Architecture Voorbeeldwaterschap © Twynstra Gudde 12-9-2009 13
  • 14.
    Service Oriented Architecture BasKruiswijk bkr@tg.nl www.twynstragudde.nl Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra Gudde. © Twynstra Gudde 12-9-2009 14