Kesedaran Pembinaan Negara dan Bangsa

1. KESEDARAN
PEMBINAAN NEGARA
DAN BANGSA
SEJARAH TINGKATAN 5
BAB 3

2. LATAR BELAKANG PEMBINAAN
NEGARA DAN BANGSA
 Kerajaan Melayu tradisional wujud kerana adanya raja.
 Raja bertanggungjawab memberi perlindungan politik
kepada rakyat.
 Sebagai balasannya, rakyat akan mengakui kekuasaan
Raja.
 Kesetiaan rakyat terhadap Raja menjadi penentu
sempadan negeri raja.
 Kerajaan yang kuat akan menaungi Negara yang lemah.
 Penjajahan British menukar konsep kerajaan Melayu
Tradisional kepada konsep negeri.

4. LATAR BELAKANG PEMBINAAN
NEGARA DAN BANGSA
 British menentukan sempadan negeri dan pengenalan
Malayan Union 1946 mengubah kerajaan kepada negara
bangsa.
 Persekutuan Tanah Melayu 1948 menggantikan Malayan
Union menggabungkan negeri kepada sebuah kerajaan
pusat.
 31 Ogos 1957, negara merdeka dan status raja bertukar
kepada raja berperlembagaan.
 Konsep negara dan bangsa yang merdeka daripada
pelbagai kaum dan kepercayaan.

5. PEMBINAAN NEGARA DAN
BANGSA
 Konsep negara bangsa merujuk kepada pembentukan
negara bangsa moden di Eropah.
 Ia tercetus di Barat pada penghujung abad ke-18 dan
ke-19 ekoran Revolusi Inggeris 1688, Perang
Kemerdekaan Amerika 1776 dan Revolusi Perancis 1789.
 Ketika itu muncul idea tentang hak rakyat, kerajaan
berperlembagaan dan Negara bangsa moden.
 Pembentukan sebuah negara moden berdasarkan
sempadan rumpun negara.

6. PEMBINAAN NEGARA DAN
BANGSA
 Sejak zaman moden awal abad ke-16, persamaan
rumpun bangsa dan Bahasa telah menjadi isu
membebaskan diri daripada empayar.
 Gerakan nasionalisme di Eropah membangkitkan isu
tersebut untuk menyatukan wilayah-wilayah
berdasarkan bangsa.
 Perjanjian Damai Paris 1918 (Perancis) berakhir dengan
persetujuan Deklarasi Empat Belas Woodrow Wilson.

7. PEMBINAAN NEGARA DAN
BANGSA
 Deklarasi menekankan nasib sesebuah negara
ditentukan oleh rakyatnya sendiri.
 Akibatnya, empayar Turki dan Austria-Hungary dibahagi
berdasarkan bangsa.
 Muncul 7 negara bangsa baru yang merdeka seperti
Czechoslovakia, Estonia, Finland, Latvia, Lithuania,
Poland, dan Yugoslavia.
 Itali dan Jerman, negara bangsa yang dibentuk sebelum
Perang Dunia Pertama.

8. PEMBINAAN NEGARA DAN
BANGSA
 Count Camillo Benso di Cavour bercita-cita
menggabungkan seluruh Itali menggunakan konsep
realpolitik.
 Konsep realpolitik membenarkan pemimpin melakukan
apa sahaja cara seperti tipu helah, kekerasan, dan
peperangan untuk mencapai matlamat politik.
 Beliau berjaya menyemarakkan sentiment anti-Austria.
 1860, beliau berjaya mengambil wilayah-wilayah yang
dikuasai Austria dengan bantuan Perancis.

9. PEMBINAAN NEGARA DAN
BANGSA
 1866, wilayah Venetia dipulangkan kepada Itali sebagai
balasan membantu Prusia menewaskan Austria.
 1870, pengunduran Perancis daripada Rom telah
digunakan sebaiknya oleh Count Camillo Benso di
Cavour dengan menggabungkan Rom dengan wilayah-
wilayah lain untuk membentuk Negara bangsa Itali.
 Jerman wujud hasil penyatuan wilayah-wilayah bangsa
Jerman oleh Otto Eduard Von Bismarck, 1871.
 Beliau menggunakan konsep realpolitik ditambah
dengan politik darah dan besi untuk mencapai cita-
citanya menyatukan Jerman.

10. PEMBINAAN NEGARA DAN
BANGSA
 Penyatuan Jerman melibatkan peperangan dengan
Denmark, Austria dan Perancis.
 Selain itu, kewujudan kerajaan Madinah merupakan
pembinaan negara mengikut prinsip agama Islam.
 Pemimpinnya, Nabi Muhammad s.a.w. telah menggubal
Perlembagaan Madinah untuk membentuk sebuah
kerajaan Islam.
 Penyatuan pelbagai kaum seperti orang Arab dan Yahudi
dibuat secara diplomasi, musyawarah dan
permuafakatan.

11. CIRI-CIRI NEGARA DAN
BANGSA
 Ciri-ciri negara dan bangsa terbahagi empat iaitu
negara, perlembagaan, bangsa dan kerajaan.
 NEGARA
 Negara merupakan wilayah yang mempunyai penduduk,
sempadan kawasan yang jelas, dan pemerintah yang
berwibawa.
 Malaysia terdiri daripada Persekutuan Tanah Melayu,
Sarawak dan Sabah.
 Negara kita mempunyai institusi pemerintahan yang
menggubal dan melaksanakan sistem politik serta
menguatkuasakan undang-undang dan peraturan kerajaan.

12. CIRI-CIRI NEGARA DAN
BANGSA
 KERAJAAN
 Kerajaan merupakan institusi pemerintah yang
bertanggungjawab menggubal dan melaksanakan dasar
sesebuah negara.
 Sesebuah kerajaan merangkumi semua badan yang
membuat, mentafsir dan melaksanakan dasar-dasar
tersebut.
 Kerajaan bertindak sebagai pengaman dan penentu arah
kehidupan bermasyarakat sebuah negara.
 Di Malaysia, terdapat 3 buah badan yang menentukan hala
tuju kerajaan kita iaitu Badan Perundangan, Badan
Pelaksana, dan Badan Kehakiman.

13. CIRI-CIRI NEGARA DAN
BANGSA
 BANGSA
 Bangsa merupakan sekumpulan
manusia yang mendiami sebuah
wilayah serta mempunyai persamaan
dari segi bahasa, adat resam,
kesenian, dan pengalaman sejarah.
 Idea bangsa sering digunakan untuk
melahirkan perasaan bersatu padu di
kalangan rakyat berbilang kaum demi
membentuk bangsa Malaysia yang
kukuh.

14. CIRI-CIRI NEGARA DAN
BANGSA
 PERLEMBAGAAN
 Perlembagaan merupakan peraturan
tertinggi bertulis atau tidak bertulis yang
menjadi rujukan atau panduan bagi
mentadbir atau memerintah sesebuah
negara.
 Di Malaysia, ia adalah peraturan bertulis
tertinggi yang didokumenkan dan dijadikan
rujukan untuk mentadbir negara.
 Tujuan perlembagaan digubal adalah untuk
memberikan jaminan perlindungan kepada
rakyat negara ini.

15. KESULTANAN MELAYU MELAKA –
ASAS PEMBENTUKA N NEGARA &
BANGSA

16. PENGENALAN
 Asas pembinaan negara dan bangsa Malaysia ialah
Kesultanan Melayu Melaka yang bermula sejak awal
abad ke-15.
 Kesultanan Melayu Melaka pernah mencapai tahap
peradaban dan kenegaraan yang tinggi sehingga menjadi
empayar terkuat, pusat perdagangan yang penting,
pusat kebudayaan dan pusat penyebaran Islam.
 Kesultanan Melayu Melaka banyak meninggalkan warisan
dalam pelbagai aspek dan menjadi contoh kepada
kerajaan-kerajaan Melayu selepasnya.

17.  WILAYAH PENGARUH
 Kawasan tempat tinggal rakyat.
 Sempadannya diterima umum.
 Kawsan yang rakyatnya menerima dan memperakuai
pemerintahan seorang raja.
 Kesultanan Melayu Melaka mempunyai lingkungan
pengaruh yang luas walaupun sempadan tidak ditetapkan.
 Empayarnya meliputi keseluruhan Semenanjung Tanah
Melayu dan seluruh timur Sumatera.
CIRI CIRI NEGARA DAN BANGSA
DALAM KESULTANAN MELAYU
MELAKA

18.  KEDAULATAN
 Merupakan kekuasaan tertinggi terhadap rakyat sesebuah
wilayah.
 Tidak boleh dihadkan mana-mana pihak.
 Merujuk kepada kekuasaan yang dimiliki oleh sesebuah
Negara atau pemerintah.
 Negera berkenaan mempunyai hak mutlak terhadap
rakyatnya.
 Negera itu bebas daripada campur tangan, paksaan,
taklukan atau perintah kuasa asing.
 Dalam Kesultanan Melayu Melaka kedaulatan dirujuk terus
kepada raja yang memerintah.

19.  LAMBANG-LAMBANG
 Merupakan simbol atau tanda yang menjadi identiti
sesebuah Negara.
 Bahasa melayu merupakan bahasa kebangsaan dan lambing
penyatuan Negara dan bangsa.
 Kebesaran Sultan dan Kesultanan Melayu juga
dilambangkan dengan alat regalia, nobat, warna, bahasa,
undang-uandang, protocol dan adapt-istiadat istana.

20.  UNDANG-UNDANG
 Untuk mengawal masyarakat melalui peraturan yang telah
diwartakan.
 Undang-undang dicipta untuk memelihara keamanan dan
melindungi rakyat.
 Keunggulan undang-undang menentukan struktur kerajaan,
kehakiman, bahasa, agama dan kerakyatan diterima oleh
mesyarakat.
 Zaman Melaka terdapat dua sumber undang-undang
bertulis dipegaruhi oleh hukum adat tempatan dan agama
Islam iaitu Hukum Kanun Melaka dan Undang-Undang Laut
Melaka.

21.  Hukum Kanun Melaka mengandungi 44 fasa.
 Menyentuh bidang kuasa raja dan pembesar serta pantang
larang dikalangan anggota masyarakat.
 Hukuman ke atas kesalahan jenayah awam, undang-
uandang keluarga dan lainlain.
 Undang-undang Laut Melaka
 Membincangkan perkarta yang berkaitan dengan tatacara
pelayaran di laut seperti tanggungjawab pengawal kapal,
atur cara pelayaran, perniagaan, bidang kuasa nakhhoda
kapal dan hukiman bagi kesalahan jenayah.

22.  RAKYAT
 Seluruh penduduk bagi sesebuah wilayah.
 Mereka terikat kepada undang-undang dan peraturan yang
dikuatkuasakan dalam wilayah tersebut.
 Zaman Melaka rakyat bertanggungjawab mentaati raja
yang memerintah.

23.  KERAJAAN
 Badan yang diberi kuasa untuk urus pentadbiran, jaga
keamanan , pertahan kedaulatan Negara dan jalin
hubungan diplomatik dengan negara lain.
 Zaman Melaka raja atau sultan merupakan pemerintah
tertinggi yang dibantu Bendahara, Penghulu Bendahari,
Temenggong dan Laksamana.

24. WARISAN NEGERI-NEGERI
MELAYU.

25. PENGENALAN
 Kesultanan Melayu Melaka banyak meninggalkan warisan
kepada negeri-negeri Melayu seperti sistem pemerintahan,
adat istiadat Melayu, agama Islam dan bahasa Melayu.
 Sebahagian daripada kerajaan-kerajaan Melayu di Tanah
Melayu adalah di bawah empayar Kesultanan Melayu
Melaka, contohnya kerajaan Johor, Perak, dan Pahang telah
diasaskan oleh kerabat diraja Kesultanan Melayu Melaka.
 Kerajaan-kerajaan tersebut telah mengamalkan Sistem
Pembesar Empat Lipatan seperti yang diamalkan oleh
Kesultanan Melayu Melaka.
 Gelaran Sultan dan pewaris takhta mengikut jurai
keturunan bapa menjadi ikutan kebanyakan kerajaan-
kerajaan Melayu.

26. UNDANG-UNDANG TUBUH
KERAJAAN JOHOR
 Unsur asas pembinaan sebuah negara dan bangsa ialah
perlembagaan bertulis.
 1895, Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor
diperkenalkan oleh Sultan Abu Bakar.
 Tujuannya adalah untuk memodenkan dan
memantapkan sistem pentadbiran Johor supaya dapat
menghalang British menguasai negeri tersebut.

27.  Antara perkara yang terdapat di dalamnya ialah:
 Keturunan Sultan sebagai pewaris takhta.
 Pengiktirafan orang Melayu sebagai rakyat Johor.
 Agama Islam sebagai agama negeri.
 Perlembagaannya mengikut Perlembagaan Barat.

28.  Menurut undang-undang tersebut:
 Raja hendaklah berbangsa Melayu.
 Lelaki
 Beragama Islam
 Waris pemerintah Johor.
 Raja, Menteri dan Jemaah Pangkuan Negeri dilarang
menyerahkan negeri kepada kuasa atau kerajaan lain.
 Raja berhak memilih Menteri Besar, manakala jawatan
Naib Menteri Besar ditentukan Jemaah Menteri dengan
perkenan Raja.

29.  Majlis Mesyuarat Kerajaan dibahagi 2:
 Majlis Negeri
 Dipengerusikan oleh Menteri Besar sebagai Yang
Dipertua.
 Berfungsi membantu Raja dan Jemaah Menteri dalam
mentadbir negeri dan rakyat (Fasal 49).
 Jemaah Menteri
 Terdiri daripada 8-12 orang pegawai kanan kerajaan
yang menjadi ahli Majlis Negeri.
 Mereka berbangsa Melayu dan merupakan rakyat Johor.

30.  Setiap pegawai yang dilantik mesti mengangkat sumpah
dan memberi taat setia kepada raja dan kerajaan.
 Persidangan Jemaah Menteri diadakan sebulan sekali dan
pada bila-bila masa sahaja apabila dikehendaki Raja
atau Menteri Besar atau Naib Menteri Besar atau dengan
permintaan 3 orang ahli Jemaah Menteri.
 Penggubalan perlembagaan didorong oleh keinginan
pemerintah untuk membentuk kerajaan bercorak
demokrasi bagi menggantikan pemerintahan raja
berkuasa mutlak.

31. KELANTAN: SISTEM JEMAAH
MENTERI
 Sistem Jemaah Menteri telah diamalkan sejak
pemerintahan Sultan Muhammad I (1801-1836).
 Baginda telah melantik beberapa orang pembesar untuk
membantu pentadbiran baginda.
 Sultan Muhammad II (1836-1886) membentuk Sistem
Jemaah Menteri untuk melicinkan pentadbiran
Kelantan.
 8 badan Jemaah Menteri, setiap satu dianggotai 4 orang
pembesar.
 Setiap Jemaah Menteri mempunyai bidang tugas masing-
masing.
 Sejak 1842, berlaku perubahan dalam struktur pentadbiran
Kelantan.

32.  Sultan Muhammad II menyingkirkan kerabat diraja dalam
pertikaian merebut kuasa dan menggantikannya dengan
golongan pembesar yang bergelar Nik dan Wan.
 Golongan ini membantu mengukuhkan kewibawaan Sultan
Muhammad II dengan memberikan taat setia yang tidak
berbelah bagi kepada baginda.

33.  Antara jawatan dan tugas yang diamanahkan kepada
Jemaah Menteri ialah:

34. TERENGGANU: UNDANG-UNDANG
TUBUH KERAJAAN TERENGGANU
 Sultan Zainal Abidin III ( 1881 -1918 ) memerintah
selepas kebangkitan Sultan Ahmad Shah.
 1911, Sultan Zainal Abidin meluluskan Undang-undang
Tubuh Kerajaan Terengganu (Ittiqan - ilmuluk bi-ta’dil il-
suluk) bermaksud keyakinan kepada pemerintah
berdasarkan keadilan.
 Berdasarkan Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor
1895.
 Tujuan - menghalang British yang sedang berusaha
meluaskan kuasanya di Terengganu.

35.  Undang- undang ini :
 Mengekalkan amalan sistem monarki.
 Agama Islam, agama negeri.
 Pemerintahan raja berperlembagaan.
 Raja beragama Islam, Melayu, lelaki dan waris Sultan yang
memerintah.
 Sultan dibantu oleh Majlis Mesyuarat Kerajaan dan
Jemaah Menteri.
 Menteri yang menganggotai Mesyuarat Kerajaan
mestilah beragama Islam, Melayu, rakyat Terengganu
dan mengaku taat setia.

36.  Majlis Mesyuarat Kerajaan diketuai Menteri Besar yang
dilantik Sultan.
 Jemaah Menteri pula berhak memilih Naib Menteri Besar
setelah diperkenankan Sultan.
 Ahli Mesyuarat Kerajaan bertanggungjawab membantu
Sultan dan Jemaah Menteri untuk mentadbir negeri,
menggubal undang-undang dan peraturan negeri,
menjaga kebajikan rakyat, menjaga keamanan negeri
dan menjalinkan hubungan persahabatan dengan negeri
lain.
 Perlembagaan bertulis menggambarkan kebijaksanaan
pemerintah Terengganu untuk meningkatkan kecekapan
sistem pentadbiran dan sebagai tulang belakang untuk
mengekalkan kedaulatan Terengganu.

37.  Undang-undang Tubuh Kerajaan Terengganu
mengandungi:
 Pelantikan Raja
 Syarat menjadi Raja
 Waris takhta
 Tertib Raja
 Zuriat Sultan
 Raja yang belum cukup umur
 Tegahan kepada Raja
 Sara hidup kerabat diRaja

38.  Menteri:
 Bilangan Menteri
 Kesetiaan Menteri
 Pelantikan menteri
 Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri
 Tanggungjawab pembesar
 Kedudukan agama Islam
 Ketaatan kepada pemerintah
 Kesalahan khianat kepada negeri
 Pemilihan Menteri Besar dan Naib Menteri Besar
 Kepentingan dan agenda mesyuarat kerajaan
 Mengadakan perjanjian
 Hubungan kerajaan dengan kerajaan lain.

39. NEGERI SEMBILAN – PRINSIP
DEMOKRASI DAN KONSEP
PERSEKUTUAN
 Negeri Sembilan merupakan gabungansembilan buah
negeri, iaitu Sungai Ujong, Rembau, Johol, Jelebu,
Jempol, Seri Menanti, Inas, Terachi, dan Gunung Pasir.
 Abad ke-18, mempunyai raja sendiri iaitu Raja Melewar
dan diberi gelaran Yamtuan Besar dan bersemayam di
Seri Menanti.
 Negeri Melayu pertama yang bentuknya mirip kerajaan
pesekutuan sebelum terbentuknya negeri-negeri Melayu
melalui Perjanjian Persekutuan 1896 oleh British.
 Negeri Sembilan mengamalkan Adat Perpatih iaitu
kedaulatan berada di tangan rakyat.

40.  Pelantikan pembesar dilakukan oleh Undang, Lembaga,
Buapak, dan Anak Buah.
 Setiap keputusan Yang Dipertuan Besar berdasarkan
perundingan Baginda dengan Undang.
 Negeri Sembilan dibahagi kepada 4 luak utama
(daerah):
 Rembau
 Sungai Ujong
 Jelebu
 Johol

41.  Ketua setiap luak ialah Undang dan dipilih oleh
Lembaga.
 Undang melantik Yang diPertuan Besar.
 Lembaga dilantik Buapak dan merupakan ketua suku
anggota masyarakat.
 Setiap Lembaga bertanggungjawab terhadap suku
masing-masing.
 Buapak merupakan Ketua Perut dan setiap anggota
Perut dikenali Anak Buah.

42.  Buapak tempat merujuk setiap masalah terutamanya
yang berkaitan dengan adat.
 Sistem ini menunjukkan unsur demokrasi di mana kuasa
diagihkan kepada individu mengikut peringkat.
 Sistem ini melahirkan peraturan hidup, mementingkan
permuafakatan dan semangat kerjasama antara suku.

43. TAMAT
TERIMA KASIH