Polska ma najwięcej miejsc pracy w historii | Purpurowy kalkulator Grant Thor...Grant Thornton
W naszym kraju zatrudnionych jest już ponad 16 mln osób – to rekord. Nasz rynek pracy w końcu odbudował, i to z nawiązką, straty wywołane światowym kryzysem – wynika z obliczeń Grant Thornton.
Fundusze inwestycyjne - raport lipiec 2018 F-TrustF-Trust SA
Minęło pół roku znaczone wieloma emocjami i podwyższoną zmiennością. Kiedy patrzymy na wyniki giełdowe widzimy, że wygranych jest niewielu. Zadowoleni są inwestorzy, którzy utrzymali pozycje dolarowe i spółki wzrostowe, głównie w sektorze usług informatycznych, handlu internetowego i bezpośredniego marketingu. Do wyróżniających się branż należały także dobra luksusowe, tradycyjna energia ropy i gazu oraz zdrowie. Sektor przemysłowy zawiódł z wyjątkiem przemysłu zbrojeniowego i lotniczego. Zawiódł również sektor
metali i surowców poza przemysłem papierniczym (powodem są dostawy bezpośrednie i ilość opakowań jednorazowych z papieru)...
Raport miesieczny F-Trust - listopad 2019F-Trust SA
Raport miesięczny jest obszernym materiałe analitycznym, który opisuje sytuację na rynkach światowych i pokazuje najważniejsze wydarzenia ekonomiczne minionego miesiąca. Jest bardziej szczegółową analizą gospodarczą zawiera syntezę danych makroekonomicznych oraz wykresy walut i głównych indeksów giełdowych w ujęciu rocznym.
Polska ma najwięcej miejsc pracy w historii | Purpurowy kalkulator Grant Thor...Grant Thornton
W naszym kraju zatrudnionych jest już ponad 16 mln osób – to rekord. Nasz rynek pracy w końcu odbudował, i to z nawiązką, straty wywołane światowym kryzysem – wynika z obliczeń Grant Thornton.
Fundusze inwestycyjne - raport lipiec 2018 F-TrustF-Trust SA
Minęło pół roku znaczone wieloma emocjami i podwyższoną zmiennością. Kiedy patrzymy na wyniki giełdowe widzimy, że wygranych jest niewielu. Zadowoleni są inwestorzy, którzy utrzymali pozycje dolarowe i spółki wzrostowe, głównie w sektorze usług informatycznych, handlu internetowego i bezpośredniego marketingu. Do wyróżniających się branż należały także dobra luksusowe, tradycyjna energia ropy i gazu oraz zdrowie. Sektor przemysłowy zawiódł z wyjątkiem przemysłu zbrojeniowego i lotniczego. Zawiódł również sektor
metali i surowców poza przemysłem papierniczym (powodem są dostawy bezpośrednie i ilość opakowań jednorazowych z papieru)...
Raport miesieczny F-Trust - listopad 2019F-Trust SA
Raport miesięczny jest obszernym materiałe analitycznym, który opisuje sytuację na rynkach światowych i pokazuje najważniejsze wydarzenia ekonomiczne minionego miesiąca. Jest bardziej szczegółową analizą gospodarczą zawiera syntezę danych makroekonomicznych oraz wykresy walut i głównych indeksów giełdowych w ujęciu rocznym.
Koniec dywidendy demograficznej – stagnacja i inflacja, czy adaptacja technol...GRAPE
-5,5 mln
O tyle skurczy się populacja Polski do 2050 roku według projekcji ONZ.
Liczba osób w wieku produkcyjnym spadnie o ponad 6 milionów.
50 lat
Taki będzie wiek medianowego mieszkańca Polski w 2050 roku. Dziś jest
to 40 lat. Zmiana struktury wiekowej jest nawet ważniejszym procesem
niż kurczenie się populacji. Starsi pracownicy wniosą do gospodarki
bagaż swojego doświadczenia, co będzie działało pozytywnie na produktywność.
Ale z kolei mogą być mniej mobilni i mniej zdolni do adaptacji do
nowych technologii, co może obniżyć tempo rozwoju.
-1,3 proc.
O tyle średniorocznie będzie malała relacja populacji w wieku produkcyjnym
do populacji w wieku nieprodukcyjnym w Polsce. Ta zmiana
może wywoływać negatywną presję na tempo rozwoju gospodarczego.
W ciągu pierwszych dwóch dekad po transformacji relacja populacji
w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym rosła średnio o 1,5 proc. rocznie
– takie zjawisko nazywa się dywidendą demograficzną. Jest to okres,
kiedy udział pracowników w społeczeństwie zwiększa się, dzięki czemu
więcej ono produkuje, oszczędza i inwestuje. W latach 2014–2022 zatrzymanie
dywidendy demograficznej było jeszcze łagodzone przez napływ
imigrantów. Ale od trzeciej dekady XXI wieku gospodarka odczuje w pełni
koniec dywidendy demograficznej.
50 tys. lat
Tyle lat życia w zdrowiu tracą Polacy w wieku 50–69 lat w przeliczeniu
na każde 100 tys. osób. Jest to tzw. wskaźnik DALY (disability-adjusted life
years), który pozwala mierzyć obciążenie chorobami związane z przedwczesną
śmiercią, niepełnosprawnością i niepełnym zdrowiem. W tej
krytycznej dla podtrzymania aktywności ekonomicznej w przyszłości
grupie wiekowej wskaźnik DALY obniżył się w ciągu 30 lat o 35 proc. To jest
pozytywne. Ale jednocześnie jest wciąż o 26 proc. wyższy od średniej dla
krajów UE i ta negatywna dla Polski różnica nie zmienia się w dłuższym
okresie. To z kolei pokazuje, że Polska nie wykorzystuje wzrostu gospodarczego,
by poprawić zdrowie obywateli.
56 proc.
Tylko taki odsetek osób w wieku 55–64 lata jest dziś aktywnych zawodowo.
A do 2050 roku ta grupa wieku będzie najliczniejszą na rynku pracy. Średnia
dla krajów Unii Europejskiej wynosi 62 proc., a dla krajów skandynawskich
70–80 proc. Podniesienie aktywności zawodowej w pewnej mierze dokona
się samoistnie, ponieważ dzisiejsze kohorty będą bardziej aktywne
w przyszłości. Ale to będzie wymagało też zmian organizacyjnych w firmach
i prawnych w państwie. Bez podniesienia stopy aktywności zawodowej osób
w tej grupie wieku Polskę czekają stagnacja i inflacja.
-60 proc.
O tyle spada mobilność osób w wieku 60 lat w stosunku do osób w wieku
40 lat. Mobilność jest tu rozumiana jako częstotliwość migracji. Ale wiele
badań i wskaźników pokazuje, że osoby starsze są mniej skłonne do zmiany
miejsca zamieszkania i pracy. Co więcej, choć takie osoby mają wyższe
niż młodsi doświadczenie i umiejętności skrystalizowane (zdolność
wykorzystania nabytej wiedzy), to jednocześnie mają niższą zdolność do
nauki nowych umiejętności.
Doskonała analiza FOR. Trochę już historyczna (z 2012 roku), ale czy rzeczywiście aż tak wiele się w naszym kraju zmieniło? W raporcie również odrębna część nt. sytuacji w górnictwie (będącym, a jakże, częścią właśnie sektora publicznego). Wnioski nasuwają się same ... cytuję "Spośród pozostałych sekcji gospodarki narodowej zwraca uwagę 120 tys. osób zatrudnionych przez sektor publiczny w górnictwie, gdzie silne uzwiązkowienie i upolitycznienie branży kładą się cieniem na
wynikach finansowych kopalń".
Koniec dywidendy demograficznej – stagnacja i inflacja, czy adaptacja technol...GRAPE
-5,5 mln
O tyle skurczy się populacja Polski do 2050 roku według projekcji ONZ.
Liczba osób w wieku produkcyjnym spadnie o ponad 6 milionów.
50 lat
Taki będzie wiek medianowego mieszkańca Polski w 2050 roku. Dziś jest
to 40 lat. Zmiana struktury wiekowej jest nawet ważniejszym procesem
niż kurczenie się populacji. Starsi pracownicy wniosą do gospodarki
bagaż swojego doświadczenia, co będzie działało pozytywnie na produktywność.
Ale z kolei mogą być mniej mobilni i mniej zdolni do adaptacji do
nowych technologii, co może obniżyć tempo rozwoju.
-1,3 proc.
O tyle średniorocznie będzie malała relacja populacji w wieku produkcyjnym
do populacji w wieku nieprodukcyjnym w Polsce. Ta zmiana
może wywoływać negatywną presję na tempo rozwoju gospodarczego.
W ciągu pierwszych dwóch dekad po transformacji relacja populacji
w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym rosła średnio o 1,5 proc. rocznie
– takie zjawisko nazywa się dywidendą demograficzną. Jest to okres,
kiedy udział pracowników w społeczeństwie zwiększa się, dzięki czemu
więcej ono produkuje, oszczędza i inwestuje. W latach 2014–2022 zatrzymanie
dywidendy demograficznej było jeszcze łagodzone przez napływ
imigrantów. Ale od trzeciej dekady XXI wieku gospodarka odczuje w pełni
koniec dywidendy demograficznej.
50 tys. lat
Tyle lat życia w zdrowiu tracą Polacy w wieku 50–69 lat w przeliczeniu
na każde 100 tys. osób. Jest to tzw. wskaźnik DALY (disability-adjusted life
years), który pozwala mierzyć obciążenie chorobami związane z przedwczesną
śmiercią, niepełnosprawnością i niepełnym zdrowiem. W tej
krytycznej dla podtrzymania aktywności ekonomicznej w przyszłości
grupie wiekowej wskaźnik DALY obniżył się w ciągu 30 lat o 35 proc. To jest
pozytywne. Ale jednocześnie jest wciąż o 26 proc. wyższy od średniej dla
krajów UE i ta negatywna dla Polski różnica nie zmienia się w dłuższym
okresie. To z kolei pokazuje, że Polska nie wykorzystuje wzrostu gospodarczego,
by poprawić zdrowie obywateli.
56 proc.
Tylko taki odsetek osób w wieku 55–64 lata jest dziś aktywnych zawodowo.
A do 2050 roku ta grupa wieku będzie najliczniejszą na rynku pracy. Średnia
dla krajów Unii Europejskiej wynosi 62 proc., a dla krajów skandynawskich
70–80 proc. Podniesienie aktywności zawodowej w pewnej mierze dokona
się samoistnie, ponieważ dzisiejsze kohorty będą bardziej aktywne
w przyszłości. Ale to będzie wymagało też zmian organizacyjnych w firmach
i prawnych w państwie. Bez podniesienia stopy aktywności zawodowej osób
w tej grupie wieku Polskę czekają stagnacja i inflacja.
-60 proc.
O tyle spada mobilność osób w wieku 60 lat w stosunku do osób w wieku
40 lat. Mobilność jest tu rozumiana jako częstotliwość migracji. Ale wiele
badań i wskaźników pokazuje, że osoby starsze są mniej skłonne do zmiany
miejsca zamieszkania i pracy. Co więcej, choć takie osoby mają wyższe
niż młodsi doświadczenie i umiejętności skrystalizowane (zdolność
wykorzystania nabytej wiedzy), to jednocześnie mają niższą zdolność do
nauki nowych umiejętności.
Doskonała analiza FOR. Trochę już historyczna (z 2012 roku), ale czy rzeczywiście aż tak wiele się w naszym kraju zmieniło? W raporcie również odrębna część nt. sytuacji w górnictwie (będącym, a jakże, częścią właśnie sektora publicznego). Wnioski nasuwają się same ... cytuję "Spośród pozostałych sekcji gospodarki narodowej zwraca uwagę 120 tys. osób zatrudnionych przez sektor publiczny w górnictwie, gdzie silne uzwiązkowienie i upolitycznienie branży kładą się cieniem na
wynikach finansowych kopalń".
Polski mikro, mały i średni biznes w obliczu pandemii COVID-19PwC Polska
Sytuacja wywołana zagrożeniem COVID-19 ma bardzo duży wpływ na działanie i kondycję polskich mikro, małych i średnich firm. 36% z nich deklaruje zachowanie płynności finansowej i regulowanie zobowiązań wobec kontrahentów i pracowników przez nie więcej niż 3 miesiące, a połowa przedsiębiorstw z sektora przemysłowego już ograniczyło zatrudnienie – to wnioski z badania „Polski mikro, mały i średni biznes w obliczu pandemii COVID-19” przeprowadzonego na przełomie marca i kwietnia przez SpotData, CBM Indicator i PwC. https://pwc.to/2Xk80kT
Instytut Wolności wraz z firmą doradczą EY i bankiem BZ WBK przebadał wybrane polskie firmy. Na podstawie publicznie dostępnych informacji, wypełnionych formularzy i pogłębionych wywiadów z przedstawicielami wybranych firm tego sektora opracowane zostały wnioski i zalecenia dotyczące konkretnych działań, które mogłyby polepszyć warunki działania ASÓW
w Polsce i na rynkach zagranicznych.
Aktualności ekonomiczne - Marzec 2021 | DeloitteDeloitte Polska
Przez rok pandemii byliśmy świadkami wielu, jak dotąd niespotykanych wcześniej sytuacji. W kwietniu 2020 r. cena ropy naftowej spadła poniżej zera. Z wielu miast na długie tygodnie zniknęły korki. Samoloty przestały latać, a w Weneckich kanałach pojawiły się delfiny. Równocześnie w czasie krótszym niż 12 miesięcy - wynaleziono kilka szczepionek, które przeszły pełen proces oceny wniosków na poziomie Europejskiej Agencji Leków, przy jednoczesnym zapewnieniu wymaganych opinii naukowych i spełnieniu wszystkich kryteriów w zakresie jakości, bezpieczeństwa i skuteczności.
Prezentacja przedstawiona przez Andrzej Bratkowski i Myjak Jaroslaw podczas 105 Seminarium BRE-CASE "Credit Crunch w Polsce?" (19.11,2009)
Zobacz więcej na nasze stronie: http://www.case-research.eu/en/node/56582
Fundusze inwestycyjne - Raport F-Trust Październik 2019F-Trust SA
Zniknęły obawy o nadmierny poziom inflacji, w Europie i w reszcie świata. To znaczy, że słabnie wzrost gospodarczy. Rosną natomiast bilanse banków centralnych, wspomagających swoje gospodarki.
Przewidywania wskazują, że w Japonii i w Europie w ciągu najbliższych dwudziestu lat grupa ludzi w wieku aktywności zawodowej będzie co roku malała o około 0,5-0,8%. Widocznie zmniejsza się wykorzystanie mocy produkcyjnych. Osłabły nakłady inwestycyjne i zmniejszyły się plany inwestycji kapitałowych. Dość dramatycznie spadły obroty handlu międzynarodowego, więc kraje uzależnione od eksportu mogą znaleźć się w trudnej sytuacji. Znacznie wyraźniejsze jest dziś ryzyko recesji. Od 2014 roku konsumpcja napędzała wzrost gospodarczy na świecie, ale widać powoli spadek zaufania konsumentów, w tym wyraźnie w USA. To pewien paradoks, bo w Stanach Zjednoczonych mamy niemal pełne zatrudnienie i utrzymywany jest przyrost nowych miejsc pracy, a zaufanie konsumentów zmalało. Odpowiedź może dać informacja o wzrostach wynagrodzeń, poziomie dochodów i kosztach utrzymania.
Polska: dynamiczny rozwój w sercu Europy (Grant Thornton IBR 2014)Grant Thornton
Polska jest wschodzącym rynkiem, której siłę stanowi
ponad 38 milionowa populacja. W 2013 roku PKB naszego
kraju wyniósł 514 mln US$ plasując Polskę na 23 miejscu
pośród wszystkich gospodarek świata i na 6 miejscu wśród
krajów Unii Europejskiej.
Niniejszy raport prezentuje krótką prognozę ekonomiczną dla Polski, przygotowaną w oparciu o dane i szacunki
Grant Thornton International Business Report, Economist
Intelligence Unit (EIU) oraz Międzynarodowego Funduszu
Walutowego (MFW). Opracowanie przedstawia opinie i
oczekiwania 200 polskich liderów oraz ponad 12 500 top
menedżerów w skali globalnej z ostatnich 12 miesięcy.
Wzrasta wartość nowych kontraktów w sektorze outsourcingu procesów biznesowych. Światowy trend wzrostu dotyczy również polskiego rynku, który specjalizuje się w outsourcingu usług finansowo-księgowych.
Przedstawiamy kolejną odsłonę raportu „Polska bankowość w liczbach”. W jednym pliku PDF zebraliśmy 15 zestawień, które opublikowaliśmy w sierpniu i wrześniu na łamach PRNews.pl. W porównaniu do poprzedniej edycji pojawiło się kilka nowości – to konta walutowe, więcej informacji o klientach mobilnych i bankomaty.
Raporty PRNews.pl i Bankier.pl na trwałe wpisały się już w cykl publikacji o polskim sektorze bankowym. Z regularną częstotliwością publikujemy je od 2007 roku. W ramach cyklu ukazało się już ponad 100 analiz podsumowujących wybrane segmenty rynku. Publikacje stanowią uzupełnienie dla raportów udostępnianych cyklicznie przez Związek Banków Polskich, Narodowy Bank Polski i Komisję Nadzoru Finansowego. Instytucje te publikują dane na temat sektora zbiorczo, my staramy się dostarczać Czytelnikom dane opisujące wyniki działalności poszczególnych banków.
W roku 2015 poszerzyliśmy cykl publikacji o nowe zestawienia. To między innymi raporty o zatrudnieniu, liczbie placówek i aktywach. Łącznie co kwartał powstaje 8 analiz na temat polskiego sektora bankowego. Doświadczenia minionych lat pokazują, że zestawienia Bankier.pl i PRNews.pl stanowią źródło informacji nie tylko dla osób zawodowo zajmujących się bankowością, ale także dla wielu autorów prac naukowych. Niniejsza publikacja jest pierwszym zbiorczym materiałem agregującym komplet danych za rok 2015. Zapraszamy Państwa do lektury i dzielenia się z nami uwagami.
1. Research Briefing
Średnie przedsiębiorstwa
w Polsce
5. sierpnia 2010 Małe (mniejsze), ale dominujące
— Znacząca liczba firm z segmentu małych i średnich przedsiębiorstw
Wirtschaft & Politik
(MSP) ma największy udział w tworzeniu miejsc pracy i w istotny sposób
przyczynia się do powstawania nowej wartości dodanej polskiej
gospodarki. Rozwój sektora MSP złagodził skutki zmian strukturalnych
w sektorze publicznym.
— W polskim segmencie MSP, w znacznie większym stopniu niż
w przeciętnym kraju UE, dominują mikroprzedsiębiorstwa; znacznie
niższa jest liczba podmiotów średnich. Jest to istotna różnica w
porównaniu ze strukturą niemieckiego segmentu MSP.
— Małe i średnie przedsiębiorstwa działają we wszystkich sektorach
gospodarki, jednakże dominują w sektorze usług. Przyczynia się to także
do raczej nieznacznego ukierunkowania na eksport.
— Niemiecki segment średnich przedsiębiorstw wcześnie odkrył polski
rynek jako dynamiczny region zbytu oraz atrakcyjną lokalizację dla
swojej działalności.
W 2009 r. kryzys finansowy i gospodarczy przyczynił się w 27 krajach UE do
spadku wzrostu gospodarczego wynoszącego wcześniej blisko 4%. Polska,
jako jedyny kraj członkowski, osiągnęła dodatni wzrost gospodarczy na
poziomie 1,7%. Z uwagi na kryzys znajdował się on znacznie poniżej
ekonomicznego potencjału rozwojowego gospodarki krajowej, która w roku
2008 wykazała wzrost w wysokości 5,3%. Tym samym Polska nie mogła
całkowicie odseparować się od światowej recesji. Jej negatywne skutki są
odzwierciedlone m.in. w rosnącym bezrobociu, jak również w większym
zadłużeniu finansów publicznych.
Niemniej jednak, fundamentalne perspektywy wzrostu polskiej gospodarki
są – zakładając rozsądny kurs polityki gospodarczej – nadal obiecujące. W
roku bieżącym prognozy wzrostu PKB kształtują się na poziomie 3,2%, który
Autor tym samym będzie blisko trzykrotnie wyższy niż średnia krajów UE.
Marlene Bukowski
marlenebukowski@gmx.de Dynamika rozwoju polskich przedsiębiorstw od momentu transformacji z
Edytor gospodarki planowej do gospodarki rynkowej, która nastąpiła w drugiej
Barbara Böttcher połowie lat 80-tych, jest znacząca. Małe i średnie przedsiębiorstwa (MSP)
+49 69 910-31787 odegrały kluczową rolę w transformacji polskiej gospodarki, której
barbara.boettcher@db.com
modernizacja przyspieszyła ponownie w momencie przystąpienia Polski do
Asystent techniczny
UE w 2004 r. i przyjęcia zasad prawnych Acquis Communautaire. Z
Angelika Greiner
dominującym sektorem usług wykazującym udział wartości dodanej
Deutsche Bank Research w wysokości 64,4%, za którym plasuje się sektor przemysłowy z udziałem
Frankfurt am Main
Deutschland
23% oraz sektor budowlany z udziałem 7,8%, Polska zbliża się do struktury
Internet: www.dbresearch.de gospodarek byłych 15 krajów członkowskich UE. Przy tym małe i średnie
E-Mail: marketing.dbr@db.com przedsiębiorstwa uważane są za motor rozwoju gospodarczego oraz polityki
Fax: +49 69 910-31877 zatrudnienia kraju. Ich duża elastyczność pozwala na względnie szybkie
DB Research Management dostosowanie się do wahań koniunktury, jak i do nadążania za zmianami
Thomas Mayer strukturalnymi pod względem popytu jakościowego i ilościowego.
2. Research Briefing
Wskaźniki gospodarcze Najmniejsze przedsiębiorstwa kształtują polską
1999-2010
gospodarkę
25 60 Polski rejestr krajowy REGON1 liczył w roku 2009 3,8 mln
20 50 prywatnych przedsiębiorstw. Dane szacunkowe2 zakładają jednak,
że mniej niż połowa z nich, a więc około 1,8 mln, jest faktycznie
40
15 aktywna. Segment MSP3 stanowi 99,9% wszystkich
30 zarejestrowanych w Polsce podmiotów gospodarczych. Największa
10 część firm sektora MSP – około 95% – to prawie 3,6 mln
20
mikroprzedsiębiorstw, tzn. tych, które zatrudniają maksymalnie
5 10 dziewięciu pracowników. Jedynie pozostałe 5% to małe i średnie
0 0 przedsiębiorstwa. Struktura wielkościowa firm w Polsce wykazuje
99 01 03 05 07 09 więc największy udział bardzo małych przedsiębiorstw: w kontekście
całego sektora MSP średnie zatrudnienie w jednej firmie wynosi
Procentowy udział
bezrobotnych, %
zaledwie około pięciu pracowników.
PKB, % Zgodnie z rejestrem przedsiębiorstw najmniejsze firmy dominują we
wszystkich branżach. Udział mikroprzedsiębiorstw jest szczególnie
Stopa inflacji, % wysoki w branży nieruchomości i budowlanej (98%), transportowej
(98%), w sektorze handlu (97%), w budownictwie (96%), w
Zadłużenie państwa, % PKB
(po prawej) hotelarstwie i gastronomii (95%), jak również w rybołówstwie (95%).
Źródło: Eurostat, GUS 1
Tylko w sektorach: przemysłowym, energetycznym i górniczym
można stwierdzić nieco wyższy udział średnich i dużych
przedsiębiorstw w porównaniu do innych gałęzi gospodarki. Udział
Struktura przedsiębiorstw mikroprzedsiębiorstw wynosił w roku 2009 w sektorze
według liczby zatrudnionych przemysłowym 88,6%, natomiast małych przedsiębiorstw 8,8%.
2009, w % Pozostałe 2,6% firm zatrudniało 50 i więcej pracowników.4
0,8
4,2 0,14
MSP zatrudniają najwięcej pracowników
Wysoka liczba mikroprzedsiębiorstw idzie w parze z wysokim
procentowym udziałem zatrudnienia w całym segmencie MSP.
Udział osób czynnych zawodowo w sektorze MSP w stosunku do
wszystkich zatrudnionych wynosi 70%. Ogółem
mikroprzedsiębiorstwa zatrudniają około 3,5 mln osób, co
odpowiada około 40% wszystkich pracowników. Tym samym
94,9 najmniejsze przedsiębiorstwa w Polsce odgrywają ważniejszą rolę
w zakresie polityki zatrudnienia, niż ma to miejsce w innych krajach;
w 27 krajach UE udział pracowników zatrudnionych w
1 do 9 10 do 49 50 do 249 > 250 mikroprzedsiębiorstwach w zatrudnieniu ogółem wynosi średnio
Źródło: REGON 2 około 30%, a w Niemczech zaledwie 19%.
Małe i średnie przedsiębiorstwa, które zatrudniają między 10 a 249
Udział zatrudnienia według pracowników, są rzadziej spotykane w polskiej gospodarce krajowej
wielkości firmy i tworzą – w przeciwieństwie do niemieckich firm, gdzie głównie
2009, w % pracownicy zatrudniani są w średnich i dużych przedsiębiorstwach –
45 wyraźnie mniejszą liczbę miejsc na rynku pracy. Mimo to wykazują,
40 według oficjalnej statystyki, znaczną dynamikę (wykres 5). W roku
35
2009 w małych przedsiębiorstwach pracowało w Polsce 11,5%
30
25 wszystkich zatrudnionych, a 18,6% w podmiotach średniej wielkości.
20 Około 30% wszystkich pracowników było zatrudnionych w dużych
15 przedsiębiorstwach liczących więcej niż 250 pracowników, które
10
5 1
0 Krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej REGON. Z danymi
tego rejestru związane są dość niepewne dane statystyczne ilustrujące jak
PL DE UE-27
zarejestrowane przedsiębiorstwa faktycznie funkcjonują, gdyż wiele z nich
1 do 9 10 do 49 50 do 249 > 250 zaprzestały prowadzenie działalności lub wcale jej nie rozpoczęły bez wykreślenia
się z rejestru. Jednakże wymieniony rejestr przedsiębiorstw stanowi często
podstawę analiz dla rozwoju sektora MSP w Polsce i stąd w dalszej części raportu
Źródło: Eurostat, GUS 3
my również powołujemy się na pochodzące z niego dane.
2
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości PARP, http://www.parp.gov.pl/
3
Zgodnie z definicją UE, pod pojęciem MSP rozumie się przedsiębiorstwa
zatrudniające maks. 250 osób i uzyskujące obroty do 50 mln euro.
4
Polski Główny Urząd Statystyczny GUS, http://www.stat.gov.pl
2 5. sierpnia 2010
3. Średnie przedsiębiorstwa w Polsce
stanowią zaledwie 0,14% wszystkich przedsiębiorstw w polskiej
Znaczenie MSP gospodarce. Tym samym rysuje się podwójna struktura zatrudnienia
2008, w %
80 w kraju: dominująca liczba mikroprzedsiębiorstw
70 o ponadprzeciętnym udziale wszystkich osób pracujących oraz
60
znacząca rola mniejszej ilości dużych przedsiębiorstw tworzących
miejsca pracy.
50
40 MSP odpowiedzialne za połowę PKB
30
Polskie MSP wypracowały w roku 2009 prawie 48% krajowego
20
produktu brutto. Największa część PKB tj. 30,5% przypadła na
10 mikroprzedsiębiorstwa. Udział małych przedsiębiorstw wyniósł
0 7,2%, a wkład firm, które zatrudniają między 50 a 249 pracowników,
DE PL UE-27 wynosił odpowiednio 10%. Polskie MSP mają tym samym
Procentowy udział zatrudnionych decydujący udział w ogólnej gospodarczej wartości dodanej. Jednak
Procentowy udział wartości dodanej udział ten znajduje się poniżej średniej 27 krajów UE, gdzie wynosi
on 58%, jak również poniżej analogicznego udziału w Niemczech,
Procentowy udział samodzielnie
prowadzących działalność który wynosi niemal 53%.
Źródło: Eurostat 4 Taka sytuacja jest podyktowana między innymi rozkładem
branżowym, tzn. wysokim, sięgającym 43% udziałem MSP, w
sektorze usług. Około 30% przedsiębiorstw to podmioty zajmujące
się handlem (szczególnie handlem detalicznym), kolejną pozycję
Dynamika klas zajmują firmy działające w sektorze budowlanym z udziałem w
przedsiębiorstw wysokości 12% oraz w sektorze przemysłowym – 10%. Dobrze
Według klasy wielkości, 1999-2009
(1999=100%) rozwinięty sektor handlu (przede wszystkim detalicznego) należy
postrzegać jako wynik niecałkowicie zakończonego procesu
140 transformacji kraju. Ze względu na krótką historię wielu polskich
130 przedsiębiorstw nie były one w stanie zakumulować wystarczająco
120 dużo kapitału, aby licznie rozwijać się w branżach
110 kapitałochłonnych. W związku z tym w przemyśle motoryzacyjnym,
100 jednej z najważniejszych branż polskiej gospodarki, dominują
90 zagraniczne przedsiębiorstwa lub też inwestorzy.
80
70
Wysoka fluktuacja przedsiębiorstw
1999 2001 2003 2005 2007 2009 Procentowy udział dotyczący nowopowstających przedsiębiorstw
1 do 9 10 do 49
w nowych krajach członkowskich UE jest, w związku z trwającym
nadal procesem transformacji, wyraźnie wyższy niż w byłych 15
50 do 249 >250
krajach UE. Między rokiem 1989 a 2008 regularnie odnotowywano
Źródło: GUS 5
w Polsce dodatnie saldo powstawania nowych przedsiębiorstw na
poziomie średnio 250 tys. nowych firm rocznie, co wskazuje na
wysoką dynamikę rejestracji nowych podmiotów gospodarczych.5
Fluktuacja w MSP Jednak liczba aktywnych firm jest od kilku lat względnie stała i
1999-2009, w tys. wynosi około 1,8 mln, co pozwala stwierdzić, że w każdym kolejnym
400 roku można odnotować porównywalny poziom nowo rejestrowanych
350
firm, z poziomem upadłości, lub po prostu zamknięć
300
250 przedsiębiorstw. W roku 2009 po raz pierwszy od początku procesu
200 transformacji liczba zamknięć przekroczyła liczbę rejestracji nowych
150 przedsiębiorstw. Liczba rezygnacji z prowadzenia działalności
100
50
wyniosła 357 tys. i była tym samym wyższa o 46% niż w roku
0 poprzednim. Udział ten należy wprawdzie odnieść w największej
99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 części do wykreślenia firm ze statystycznego rejestru REGON i stąd
niekoniecznie należy go interpretować jako skutek kryzysu.
Nowo powstałe firmy
Zamknięcia Jednocześnie udział nowo powstałych firm zwiększył się o 10%.
Największy wzrost procentowy można stwierdzić w sektorze
Źródło: GUS 6
górniczym (+39,5%), hotelarstwie i gastronomii (+28,9%),
5
Jednocześnie Polska plasuje się w indeksie krajów Banku Światowego „Ease of
Starting Business” zaledwie na 72 miejscu, m.in. ze względu na wysokie koszty i
długi czas załatwiania spraw administracyjnych podczas zakładania
przedsiębiorstwa.
5. sierpnia 2010 3
4. Research Briefing
rybołówstwie (+26,5%) oraz w przemyśle przetwórczym (+25,4%).6
Procentowy udział Liczby te są o tyle zaskakujące, iż dynamika zakładania nowych firm
przetrwania MSP* 66,5 w przemyśle jest z reguły niższa, ponieważ niezbędne jest tutaj
70
51,9 60 poniesienie wysokich kosztów pierwszej inwestycji.
42,1 50 Procentowy udział przetrwania MSP w roku rozpoczęcia działalności
34,6 40 przeciętnie wynosi od 2003 r. około 60% i tym samym plasuje się
24,6 30 znacznie wyżej niż w innych krajach UE, włącznie z krajami
20 członkowskimi Europy Środkowej. Tym samym MSP w Polsce
10 ponoszą względnie wysokie ryzyko upadłości, które jednak,
0 podobnie jak ma to miejsce w innych krajach, zmniejsza się wraz z
2002 2003 2004 2005 2006 czasem istnienia firmy na rynku. W przypadku niemieckich firm
*Udział MSP założonych pomiędzy rokiem 2002 a 2006,
segmentu MSP okazało się, że faza wzrostu przedsiębiorstwa w
które były jeszcze na rynku w roku 2007. okresie pierwszych pięciu lat jest dla jego egzystencji szczególnie
Źródło: PARP 7 krytyczna. Analiza Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości
(PARP) z roku 2007 zmierza w podobnym kierunku: ryzyko
zakończenia działalności w pierwszym roku jest największe – tylko
66,5% wszystkich MSP założonych w roku 2006 funkcjonowało
jeszcze w roku 2007 na rynku. W okresie od pierwszego do
drugiego roku procentowy udział przetrwania przedsiębiorstw na
rynku spada do prawie 52%, tzn. udział zakończenia działalności
firmy zmniejsza się z niemal jednej trzeciej do 15% względem
analogicznych wartości w pierwszym roku. Mimo tej spadkowej
tendencji procentowego udziału zakończenia działalności firmy
ostatecznie tylko 24,6% firm założonych od roku 2002 nadal
funkcjonowało na rynku w roku 2007.7
Potencjał w handlu zangranicznym
Polska gospodarka wykazuje niższe ukierunkowanie na eksport, niż
2010 Indeks zaufania FDI można by przypuszczać na podstawie procentowego udziału
eksportu wynoszącego prawie 40% (2009). Z rankingu
CN 1,93 przedsiębiorstw „Lista 500” przeprowadzonego w roku 2009 przez
US 1,67 dziennik „Rzeczpospolita” wynika, że do dziesięciu największych
IN 1,64 eksporterów w Polsce należą wyłącznie spółki córki zagranicznych
BR 1,53
koncernów.8 Stopień aktywności w handlu zagranicznym polskiego
segmentu MSP nie jest jeszcze znaczący. Zgodnie z PARP, około
DE 1,43
jedną trzecią wszystkich dóbr i usług eksportowanych w roku 2009
PL 1,35 wyprodukowały małe i średnie przedsiębiorstwa. Większość firm
AU 1,33 działa, koncentrując się wciąż na rynkach lokalnych o
MX 1,32 zróżnicowanych potrzebach konsumentów. Przyczyny tej sytuacji są
CA 1,32 bardzo różne. Jednak niedostateczna międzynarodowa
konkurencyjność sektora MSP, ale również ograniczona
UK 1,32
dyspozycyjność wykwalifikowanej siły roboczej oraz ofert
0 0,4 0,8 1,2 1,6 2 finansowania działalności odgrywają zazwyczaj decydującą rolę.
Dwa ostatnie aspekty są również czynnikami ograniczającymi
Małe zaufanie Duże zaufanie
aktywność eksportową niemieckich MSP. Oznacza to, że na obu
Źródło: A.T. Kearney 8 rynkach potencjał w handlu zagranicznym nie został jeszcze
wyczerpany. W Polsce, podobnie jak w Niemczech, wiele małych i
średnich przedsiębiorstw odgrywa ważną rolę jako dostawcy dla
dużych podmiotów i tym samym jest pośrednim beneficjentem
wzrostu eksportu.9
Polska stanowi atrakcyjną lokalizację dla inwestycji. W najnowszym
rankingu najlepszych lokalizacji inwestycyjnych na świecie,
opublikowanym w roku 2010 przez firmę konsultingową A.T.
6
GUS, http://www.stat.gov.pl
7
PARP, http://www.parp.gov.pl/files/74/81/305/5000.pdf
8
http://www.rp.pl/temat/301837.html
9
Bass i Gostomski (2007), Małe i średnie przedsiębiorstwa w Polsce i Niemczech.
Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.
4 5. sierpnia 2010
5. Średnie przedsiębiorstwa w Polsce
Kearney, Polska zajmuje 6. miejsce bezpośrednio za Niemcami.
Główni odbiorcy polskiego Przyczyną tej pozytywnej oceny jest, obok centralnego położenia
eksportu między Europą Wschodnią a Zachodnią, duży rynek wewnętrzny z
2009, w %
38 mln mieszkańców, konkurencyjne warunki podatkowe, przede
wszystkim w 14 specjalnych strefach ekonomicznych, niskie koszty
5,2 pracy w porównaniu z poziomem w innych krajach europejskich, jak
5,7
5,8 również dobrze wykształceni absolwenci wyższych uczelni. Te dane
6 szacunkowe potwierdzają wyniki najnowszej ankiety Niemiecko-
45,1 Polskiej Izby Przemysłowo-Handlowej dotyczącej koniunktury,
6,2 według której Polska jest ponownie najatrakcyjniejszym rynkiem dla
inwestycji w Europie Środkowej. Z biegiem czasu motywy
inwestycyjne uległy zmianie. Polska nie jest już dla wielu inwestorów
26 wyłącznie miejscem obniżania kosztów produkcji: przedsiębiorstwa
zagraniczne budują zakłady produkcyjne, w mniejszym stopniu
biorąc pod uwagę wyłącznie korzyści wynikające z kosztów pracy
RU CZ UK IT oraz zwolnień podatkowych, aby eksportować towary na inne rynki ,
lecz koncentrują się w większym stopniu na zaspokojeniu popytu
FR DE Inne
krajowego w kontekście szerokiego i rozwijającego się rynku.
Źródło: GUS 9 Stosownie do tego niemieccy inwestorzy angażują się coraz
bardziej w technologicznie zaawansowane procesy produkcyjne i
usługi.10
Znaczenie eksportu pod W roku 2009 uruchomiono w Polsce zagraniczne inwestycje
względem regionów bezpośrednie w wysokości 8,4 mld euro, co oznacza spadek o około
10% w porównaniu z rokiem poprzednim. Sytuacja ta jest jednak
Udział eksportu w przychodach ogółem
2008, w % związana głównie z redukcją zagranicznych inwestycji na całym
świecie, która wyniosła około 40%. Natomiast niemieckie inwestycje
bezpośrednie wzrosły nieznacznie i osiągnęły wartość 1,6 mld euro.
Inwestycje z Niemiec są nastawione głównie na zakładanie nowych
przedsiębiorstw, tzn. Greenfield Investments, przede wszystkim w
przemyśle motoryzacyjnym, maszynowym, w branży chemicznej,
jak również bankowości i działalności ubezpieczeniowej.11
Polskie firmy, mimo mniejszej aktywności za granicą, w latach 1994
do 2009 zainwestowały ogółem 19,6 mld euro na rynkach
międzynarodowych.12 Przy tym na znaczeniu coraz bardziej zyskują
inwestycje bezpośrednie w Niemczech. Pod względem liczby
akwizycji oraz założonych nowych przedsiębiorstw, Niemcy były w
ubiegłym roku preferowanym kierunkiem polskich przedsiębiorstw.
Na niemieckim rynku zarejestrowano około 20.000 polskich firm;
8-12 głównie są to jednak spółki jednoosobowe wykazujące szczególną
12-17 aktywność w sektorze usług oraz w budownictwie.13 Liczba ta może
17-21 zwiększyć się po całkowitym otwarciu niemieckiego rynku pracy w
21-26
maju 2011 r.
26-30 Od wielu lat Niemcy są jednym z kluczowych partnerów Polski w
Źródło: Polskie Ministerstwo Gospodarki, GUS 10 zakresie wymiany handlowej. Eksport do Niemiec wynosi około
26%,,a około 22% całego importu pochodzi z Niemiec. W roku 2009
Polska zajęła 10. miejsce na liście najważniejszych niemieckich
partnerów handlowych w zakresie obrotu towarami i usługami.14
Bliskie położenie geograficzne między przedsiębiorstwami
niemieckimi a polskimi umożliwia szybki i tani transport towarów.
Ponadto przystąpienie Polski do UE umocniło niemiecko-polskie
stosunki handlowe. Wraz z przyjęciem kraju do strefy Schengen
21.12.2007 r., a co za tym idzie zniesieniem kontroli granicznych,
10
Ambasada Republiki Polski w Niemczech, http://www.berlin.trade.gov.pl/de/
11
Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych PAIiIZ,
http://www.paiz.gov.pl/polska_w_liczbach/inwestycje_zagraniczne
12
Narodowy Bank Polski NBP
13
Ambasada Republiki Polski w Niemczech
14
Niemiecki Federalny Urząd Statystyczny, http://www.destatis.de/
5. sierpnia 2010 5
6. Research Briefing
dodatkowo ułatwiło obustronną współpracę. Nie zważając na
globalny kryzys finansowy i gospodarczy, do roku 2008 wymiana
gospodarcza z Niemcami wzrosła do rekordowego poziomu 66,4
mld euro. Jednak w roku 2009 zanotowano spadek do 54,4 mld.
euro.
Regionalne bliskie położenie rynków zbytu odgrywa dla małych i
średnich przedsiębiorstw ważną rolę, ułatwiając szczególnie handel
zagraniczny. Udział w obrotach segmentu MSP, który został
wypracowany przez eksport (mierząc w przychodach ogółem), jest
najwyższy w województwach zachodnich.15 Najistotniejsze dla
Polski pod względem ekonomicznym niemieckie regiony, to:
Nadrenia-Westfalia, Bawaria, Dolna Saksonia i Badenia-
Wirtembergia. Ich łączny udział w polsko-niemieckiej wymianie
handlowej wyniósł w roku 2009 około 60%.
Pozytywne perspektywy dotyczące współpracy z polskimi firmami
wynikają dla niemieckich przedsiębiorstw ze strukturalnych
projektów UE, na realizację których Polska otrzyma w okresie 2007-
2013 do wykorzystania ponad 67 mld. euro. Również aktualne
projekty dotyczące mistrzostw Europy w piłce nożnej w roku 2012
oferują wiele możliwości inwestycji dla niemieckich przedsiębiorstw
– przede wszystkim w obszarze infrastruktury komunikacyjnej i
telekomunikacyjnej, które to projekty powinny być pilnie
realizowane.16
Podsumowanie
Polskie małe i średnie przedsiębiorstwa nie są, poprzez
uwarunkowania historyczne, tak silnie rozwinięte, jak ma to miejsce
w innych krajach UE. W ogólnym udziale podmiotów
gospodarczych, na podstawie danych, dominują najmniejsze
przedsiębiorstwa i przyczyniając się do wysokiego udziału
zatrudnienia w całym segmencie MSP. Na rynku działa znaczna
ilość szybko rosnących przedsiębiorstw średnich i w niedalekiej
przyszłości może również wzrosnąć liczba większych podmiotów w
ramach kategorii średnich przedsiębiorstw. Do tego czasu nie
można faktycznie porównać polskiego sektora MSP, w ramach
którego przeważają firmy małe i średnie z kategorią średnich
przedsiębiorstw w Niemczech.
Polskie firmy segmentu MSP to ciekawi partnerzy dla niemieckich
przedsiębiorstw średniej wielkości, zwłaszcza przy założeniu
stabilnej sytuacji ekonomicznej i politycznej. Polska gospodarka jest
dla gospodarki niemieckiej atrakcyjnym partnerem. Aby utrzymać
tempo wzrostu gospodarczego ostatnich lat, należy jednak
kontynuować reformy strukturalne. Należą do nich przede
wszystkim: konsolidacja budżetów publicznych, finalizacja procesu
prywatyzacji, rozbudowa infrastruktury, jak również dywersyfikacja
dostaw energii.
Dalszym krokiem dotyczącym współpracy gospodarczej, także w
zakresie zwiększania obrotów w handlu zagranicznym MSP, może
być wprowadzenie euro, które pozwoliłoby wyeliminować koszty
transakcji zniechęcające, szczególnie przedsiębiorstwa sektora
15
Polskie Ministerstwo Gospodarki, http://beta.mg.gov.pl
16
Germany Trade and Invest, http://www.gtai.de/DE/Content/__SharedDocs/Links-
Einzeldokumente-Datenbanken/fachdokument.html?fIdent=MKT200904288007
6 5. sierpnia 2010