.

1. ՆԱՆԵ ՄՈՄՉՅԱՆ 7.4
Քիմիական տարերը մարդու
օրգանիզմում

2. Ճարպեր: Ածխաջրեր: Սպիտակուցներ:
 Մարդու սնունդը հիմնականում բաղկացած է ածխաջրերից,
ճարպերից ու սպիտակուցներից, որոնցից յուրաքանչյուրն իր
կարևոր դերն ունի օրգանիզմի նյութափոխանակության
գործում՝ մարդու օրգանների անխափան աշխատանքն
ապահովելով։
 Ճարպերը լինում են հեղուկ և պինդ, նրանք բարդ օրգանական
միացություններ են։Մեծքանակություններով ճարպեր են
պարունակում արևածաղկի, չիչխանի, բամբակի և որոշ այլ
բույսերի սերմերը։
 Ճարպերը սննդի անհրաժեշտ և
առավել կալորիական բաղադրամասեր են
և օրգանիզմի էներգիայի աղբյուր։ Դրանք նպաստում են սննդի
մեջ օգտագործվող այլ մթերքների ավելի լավ ու լիարժեք
յուրացմանը, հաճելի համ ու բուրմունք են տալիս մթերքներին։

3. Ածխաջրեր
 Ածխաջրերը քիմիական միացություններ են որոնք կազմված
են ածխածին, թթվածին և ջրածին տարրերից։
 Ածխաջուր են կոչվում, որովհետև միացության մեջ ջրածին և
թթվածին տարրերը գտնվում են ջրի մոլեկուլում ունեցած
համամասնությամբ։Ընդ
որում՝ ջրածնի ու թթվածնի զանգվածային հարաբերությունն
այս նյութերում նույնն է, ինչպես և՝ ջրի մոլեկուլում:
 Հասուն մարդու օրգանիզմում էներգիայի կեսից ավելին
առաջանում է ածխաջրերից:

4. Սպիտակուցներ
 Սպիտակուցները բարձրամոլեկուլային օրգանական
միացություններ են, որոնք կազմված են պեպտիդային կապով իրար
միացած ալֆա-ամինաթթուներից: Կենդանի օրգանիզմներում
սպիտակուցների ամինաթթվային հաջորդականությունը որոշվում
է գենետիկական կոդով, սինթեզելիս հիմնականում օգտագործվում
է ամինաթթուների 20 տեսակ։
 Սպիտակուցների շարքն են դասվում նաև ֆերմենտներն ու
հորմոնները։ Ֆերմենտները կենսաքիմիական գործընթացների
կատալիզատորներ են։Հորմոնները շատ ակտիվ նյութեր են, նրանք
կարգավորում են նյութափոխանակության գործընթացները։
 Սպիտակուցների դերը սննդում անփոխարինելի
է։Բաղադրությունում կածծումբ, ֆոսֆոր, երկաթ, մագնեզիում և այլ
տարրեր։
 Սպիտակուցների տեսակները բազմաթիվ են։Դրանցից մեկը՝ ձվի
սպիտակուցը, կպչուն, թափանցիկ, դոնդողանման նյութ է։