Ang dokumentong ito ay tumutukoy sa paggawa ng abonong organiko, na mahalaga sa pagpapabuti ng kalidad ng lupa at pagtaas ng ani. Ipinapakita nito ang mga pamamaraan sa paglikha ng compost mula sa mga nabubulok na materyales, kasama ang mga hakbang sa paggawa nito tulad ng compost pit at basket composting. Tinatalakay din nito ang mga benepisyo ng compost sa mga pananim at kapaligiran, na nagbibigay ng sustansya sa lupa at nakatutulong sa pagbabawas ng kemikal na ginagamit na abono.

1. Page
1
of
6
Republic of the Philippines
Department of Education
Region III-Central Luzon
Schools Division of Tarlac Province
GERONA NORTH DISTRICT
Gerona , Tarlac
LEARNING ACTIVITY SHEET IN EPP-AGRICULTURE 5
QUARTER 1 – WEEK 1
Name: ___________________________________ Grade: ____________
School: __________________________________ Score: _____________
Kasanayang Pampagkatuto:
Nakagagawa ng abonong organiko (EPP5AG-0b-4)
a. Natatalakay ang kahalagahan at pamamaraan sa paggawa
ng abonong organiko
b. Nasusunod ang mga pamamaraan at pag-iingat sa paggawa
ng abonong organiko;
Pangunahing konsepto
Ano ang Abonong Organiko?
Ang compost o abonong organiko ay isang uri ng pataba
mula sa mga tuyong damo o dahon, mga balat ng mga prutas at
gulay at mga dumi ng hayop na binubulok sa isang hukay sa
isang malawak na lugar o sa isang lalagyan. Ito ay
lubos na nakatutulong sa atin upang mas lumusog at
mapaganda ang lupang taniman. Ito ay napakaepektibong
pataba na hindi magastos. Napabubuti ng organikong pataba
ang hilatsa ng lupa at malusog na paglaki ng mga pananim. Ito
ay napakaepektibong pataba na hindi magastos.
Bakit tayo gumagamit ng Compost?
• Kailangang maparami ang ani, ngunit hindi sana naabuso ang
lupa
• Mas kakaunti ang “methane gas” ng damo kung makokompost
muna bago ihalo sa lupa.
• Pinatataba muli ng compost ang lupa, kaya darami ang ani.
Bakit maganda ang Compost?
• Pinalalambot ang lupa. Pinagaganda ang pagsalat (texture) at
bungkal ng lupa (Tilt)
• Hindi mabilis matuyo ang lupa.

2. Page
2
of
6
• Pinabubuti ang daloy ng hangin at kapasidad na humawak ng
tubig (water holding capacity) Pinaluluwag ang paghinga ng
lupa
• Ibinibigay ang mga sustansiyang wala sa abonong kemikal.
Pinatataba ang lupa o nagiging maganda ang ani.
• Matipid; maaaring mabawasan ang dami ng kemikal na abono
Paggawa ng Compost
Mahalaga ang pataba sa halaman. Ito ay nagpapayaman
sa lupa upang makuha ng ugat ng mga pananim ang mga
sustansyang kailangan upang lumaki itong malusog. Sa likod ng
bakuran o isang lugar ay maaaring gumawa ng hukay o balon
kung saan hahayaang mabulok ang mga basura tulad ng tuyong
dahon,
damo, balat ng pagkain, at dumi ng hayop upang maging
pataba pagkaraan ng ilang buwan.
May dalawang uri ng paraan ng paggawa ng compost o
abonong organiko;
Compost pit - ang tawag sa hukay na ito. Isang matipid na
paraan upang magkaroon ng sapat na panustos ng patabang
organiko. Ito ay pagsasama-sama ng mga nabubulok na basura
katulad ng dumi ng hayop, dahon, balat ng prutas, damo at iba
pa. Ito ay maaaring gawin sa bakanteng lote.
Basket composting – ito ay pagsasama-sama rin ng mga
nabubulok na basura sa isang lalagyan. Ito ay ginagawa kung
walang masyadong malawak na ispasyo. Ito ay isa paraan ng
pagpapabulok ng basura sa isang lalagyan. Maaring gumawa
nito sa pamamagitan ng pinagpatong patong na gulong ng
sasakyan, lumang sisidlan ng tubig, o resaykel na bagay.
Paraan ng Paggawa ng Compost Pit
1. Gumawa ng hukay sa lugar na tuyo, patag, at malayo layo sa
bahay. Humukay ng may isang metro ang lalim.
2. Pagsamasamahin ang mga tuyong dahon, nabubulok na
gulay, prutas, pagkain, at iba pang nabubulok na bagay.
3. Ilatag ang nabubulok na bagay sa hukay hanggang umabot
ng 30 sm ang taas.
4. Patungan ito ng dumi ng hayop.
5. Patungan ito muli ng lupa, abono, o apog.
6. Paulit-ulit na gawin ang pagtatambak hanggang sa mapuno
ang hukay.

3. Page
3
of
6
7. Diligan ang ibabaw araw-araw. Kung tag-ulan, takpan ito ng
yero.
8. Palipasin ang dalawang buwan o higit pa, mayroon ng
abonong organiko
na magagamit na pataba sa halaman.
Paraan ng Paggawa ng Basket Composting
1. Maghanda ng mga lalagyang maaaring iresaykel.
2. Pagsama-samahin ang mga pinagbalatan ng prutas, gulay,
mga damo,
dayami at iba pang nabubulok na basura.
3. Ilagay rito ang mga pinagsama-samang nabubulok na bagay
tulad ng
dahon, prutas, gulay at mga tirang pagkain.
4. Lagyan muli ng lupa at diligin.
5. Takpan ng dahon ng saging o yero upang hindi langawin.
6. Gawin ang proseso hanggang mapuno ang lalagyan.
7. Palipasin ang dalawang buwan, haluin ang mga pinagsama-
samang bagay. Pagkatapos nito, ang compost ay maaari nang
gamitin bilang pataba.
PAGSASANAY 1
Panuto: Lagyan ng tesk(/) kung ang sumusunod na pahayag ay
nagpapakita ng kahalagahan ng paggawa ng abonong
organiko at ekis (X) naman kung hindi. Iguhit ang sagot sa
patlang.
_____1. Sinisiksik nito ang lupa.
_____2. Pinabubuti ang daloy ng hangin at kapasidad na
humawak ng tubig.
_____3. Madaling matuyo ang lupa.
_____4. Pinatataba ang lupa at nagiging maganda ang ani.
_____5. Matipid, at maaring mabawasan ang dami ng kemikal na
abono.
PAGSASANAY 2
Panuto . Isulat ang salitang ORGANIKO kung ang sumusunod na
pahayag ay

4. Page
4
of
6
nagpapakita ng kahalagahan at pamamaraan sa paggawa ng
abonong organiko at DI-ORGANIKO kung hindi. Isulat ang sagot
sa patlang.
_____1. Ito ay nagpapayaman sa lupa upang makuha ng ugat ng
mga pananim ang mga sustansyang kailangan upang lumaki
itong malusog.
_____2. Ang abonong organiko ay pinabubuti ang daloy ng
hangin at kapasidad na humawak ng tubig.
_____3. Mag ipon ng mga di-nabubulok na basura.
_____4. Paulit-ulit na lagyan ng nabubulok na basura, lupa o apog
ang hukay hanggat mapuno ito.
_____5. Palipasin ang isang buwan bago gamitin ang compost.
PAGSASANAY 3
Panuto: Lagyan ng wastong titik (A - E) ayon sa pagkakasunod-
sunod na hakbang sa paggawa ng compost. Isulat ang sagot sa
patlang.
_____1. Pagsamasamahin ang mga tuyong dahon, nabubulok na
gulay, prutas,
pagkain, at iba pang nabubulok na bagay.
_____2. Patungan ito muli ng lupa, abono, o apog. Paulit-ulit na
gawin ang
pagtatambak hanggang sa mapuno ang hukay.
_____3. Gumawa ng hukay sa lugar na tuyo, patag, at malayo
layo sa bahay.
Humukay ng may isang metro ang lalim.
_____4. Diligan ang ibabaw araw-araw. Kung tag-ulan, takpan ito
ng yero.
Palipasin ang dalawang buwan o higit pa bago gamitin.
_____5. Ilatag ang nabubulok na bagay sa hukay hanggang
umabot ng 30 sm

5. Page
5
of
6
ang taas. Patungan ito ng dumi ng hayop.
PAGSASANAY 4
Panuto: Lagyan ng titik A-E ayon sa pagkakasunod-sunod na mga
hakbang sa paggawa ng BASKET COMPOSTING. Isulat ang sagot
sa patlang.
_____1. Ilagay rito ang mga nabubulok na bagay tulad ng dahon,
prutas, gulay at mga tirang pagkain.
_____2. Takpan ng dahon ng saging o yero upang hindi langawin.
_____3. Maghanda ng mga lalagyang maaring iresaykel o
gumawa ng hukay.
_____4. Lagyan muli ng lupa at diligin.
_____5. Gawin ang proseso hanggang mapuno ang lalagyan.
Palipasin ang dalawang buwan bago gamitin.
References:
! EPP/TLE Compendium
! https://ma-northampton.civicplus.com/DocumentCenter/View/15090/How-to-Make-
Compost_-Step-By-Step-Guide?bidId=
Prepared by:
ARNEL S. FARRALES
Grade 5 Teacher
District Quality Assurance Team:
MARILOU D. BULOSAN
Language Evaluator
Teacher/MT
MERLITA B. IBARRA
Content Evaluator
District Learning Area Specialist
MILAGROS N.CASTAÑEDA, EdD
Format and Design Evaluator
School Head
Approved:
WILLY T. PARTIDO
Public Schools District Supervisor
Overall Chairman-District Q

6. Page
6
of
6