สมาชิกห้อง 343 เลขที่ 3-4-6-19

1. งานนาเสนอพืชตัวอย่างในสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
ตามโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช อันเนื่องมาจากพระราชดาริ
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
โครงงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา ชีววิทยา 3 (ว30243)
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2562
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา

2. นาเสนอ
อาจารย์วิชัย ลิขิตพรรักษ์
ครู คศ.1 สาขาชีววิทยา
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

3. สมาชิกในกลุ่ม
นางสาวจรัสรวี คุณากรบดินทร์ เลขที่ 3
นางสาวจินภัส นิลสุ เลขที่ 4

4. นางสาวณปภัช ภูวกรกุลวุฒิ เลขที่ 6
นางสาวภานิชา บุศยารัศมี เลขที่ 19
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ห้อง 343
สายการเรียน วิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ แผนการเรียน ภาษาอังกฤษ

5. คานา
งานนาเสนอนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา ชีววิทยา 3 (ว30243)
ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ในหัวข้อ พืชตัวอย่างในสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนเตรียม
อุดมศึกษา ตามโครงการอนุรักษ์กรรมพันธุ์พืชอันเนื่องมาจากพระราชดาริ สมเด็จ
พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
คณะผู้จัดทาได้มีการใส่รายละเอียดเกี่ยวกับต้นไม้ตัวอย่างและข้อมูลโดยสังเขปพร้อม
ทั้งภาพประกอบ
คณะผู้จัดทาหวังว่า โครงการนี้จะเป็นประโยชน์กับผู้อ่าน หรือผู้ที่
สนใจศึกษาเรื่องนี้อยู่
หากมีข้อผิดพลาดประการใดผู้จัดทาขออภัยมา ณ ที่นี้
คณะผู้จัดทา

6. สารบัญ
คานา
ชื่อสามัญ ,ชื่อเรียกทั่วไป ,ชื่อวิทยาศาสตร์
รูปภาพประกอบของพืชตัวอย่าง
ข้อมูลทั่วไปของพืชตัวอย่าง
ข้อมูลบริเวณที่พบได้ทั่วไป
ข้อมูลลักษณะของลาต้น
ข้อมูลลักษณะของใบ
ข้อมูลลักษณะของดอก
ข้อมูลลักษณะของผลและเมล็ด
ข้อมูลเพิ่มเติม
บรรณานุกรม
กิตติกรรมประกาศ
ภาคผนวก
หน้า 5
หน้า 7
หน้า 9
หน้า 10
หน้า 12
หน้า 13
หน้า 14
หน้า 15
หน้า 16
หน้า 17
หน้า 18
หน้า 19

7. ชื่อสามัญ ชื่อเรียกทั่วไป ชื่อวิทยาศาสตร์
ลีลาวดี มีชื่อสามัญว่า Plumeria, Frangipani, Temple tree (ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Plumeria spp.)
จัดอยู่ในวงศ์ตีนเป็ด (APOCYNACEAE)และอยู่ในวงศ์ย่อยระย่อม (RAUVOLFIOIDEAE)
มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า จาปา, จงป่า (กาญจนบุรี), จาปาลาว (ภาคเหนือ), จาปาขาว (ภาคอีสาน), จาปาขอม
(ภาคใต้), ไม้จีน (ยะลา), มอยอ (นราธิวาส), จาไป (เขมร)

8. รูปภาพประกอบของพืชตัวอย่าง

9. ข้อมูลทั่วไป
เป็นต้นไม้ที่นิยมปลูกกันอย่างแพร่หลายเพราะออกดอกตลอดปี เลี้ยงดูง่าย
และสีของดอกลีลาวดีนั้นยังมีสีสันสดใส สวยงาม ไม่ว่าจะเป็น ขาว เหลืองอ่อน
ชมพู แดง ฯลฯ ซึ่งบางดอกอาจจะมีมากกว่า 1 สีก็ได้
และดอกลั่นทมยังเป็นดอกไม้ประจาชาติของประเทศลาวอีกด้วย
ทุกส่วนของต้นลีลาวดีจะมียางสีขาวขุ่นซึ่งเป็นพิษ
โดยสารที่เป็นพิษคือกรด Plumeric acid ถ้าหากสัมผัสยางจะทาให้เกิดผื่นคันตามผิวหนัง
ผิวหนังอักเสบบวมแดง
ต้นลีลาวดีมีปลูกทั่วไปตามที่ต่างๆอย่างแพร่หลาย เพราะสามารถออกดอกได้
ตลอดปี แต่มักจะหลีกเลี่ยงตามสนามเด็กเล่นเนื่องจากมีกิ่งที่เปราะและหักง่าย

10. ข้อมูลบริเวณที่พบได้ทั่วไป
พบได้มากบริเวณทางขึ้นพระธาตุที่เมืองหลวงพระ
บาง สาหรับในประเทศไทยนั้นมักพบต้นลั่นทมตาม
ธรรมชาติทางภาคเหนือเป็นส่วนใหญ่ โดยออกดอกตลอดปี
แต่ดกมากในช่วงหน้าแล้ง หรือตั้งแต่ปลายเดือนมกราคม–
พฤษภาคม

11. ข้อมูลลักษณะส่วนต่าง ๆ
ใบ
ผลและเมล็ด
ลาต้น
ดอก

12. ลาต้น
ลีลาวดี เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบขนาดเล็ก สูง 6-12 เมตร เรือนยอดมีรูปไข่หรือ
รูปร่ม แตกกิ่งแผ่กว้าง ลาต้นมีลักษณะกลมเปลือกสีเขียวอมเทา เมื่ออายุมาก บริเวณแผล
ที่ก้านใบหลุดร่วงจะเกิดเป็นตุ่มนูนทั่วลาต้น ทุกส่วนของลาต้นมีน้ายางสีขาว มีพิษต่อ
เนื้อเยื่ออ่อนของร่างกาย

13. ใบ
ใบลั่นทมเป็นใบเดี่ยว ใบมีรูปไข่กลับหัว รูปหอกแกมรูปไข่กลับหัว ออก
บริเวณกิ่ง และเรียงสลับเป็นกระจุกที่ปลายกิ่ง มีเส้นใบแบบขนนก เส้นใต้ใบนูนเด่นชัด
ใบมีสีเขียวอ่อนจนถึงสีเขียวเข้มเป็นมัน บางพันธุ์ใบไม่เป็นมันเงา

14. ดอก
ดอกออกเป็นช่อที่ซอกใบบริเวณปลายกิ่ง แต่ละช่อมี 8-16 ดอก จัดเป็นดอก
สมบูรณ์เพศ มีเกสรเพศผู้เชื่อมติดกับโคนกลีบดอกเกสรเพศเมียมีสีเหลืองและ
ประกอบด้วยรังไข่อยู่เหนือกลีบดอก โคนกลีบดอกมีลักษณะเป็นหลอด ภายในมีขนอ่อน
ปกคลุมกลีบดอกมักพบทั่วไป 5 กลีบ หรืออาจมีถึง 11 กลีบ มีลักษณะเป็นรูปไข่หัวกลับ
เรียงซ้อนเป็นวงเหลื่อมกัน ปลายกลีบดอกมน และโค้งออก มีหลายสี เช่น สีขาว ชมพู
เหลือง ส้ม แดง ม่วง หรือสีผสมในดอกเดียวกัน ส่งกลิ่นหอม

15. ผลและเมล็ด
ผลเป็นฝักคู่ รูปรียาว ตรงกลางโป่งพองเล็กน้อย บริเวณขั้ว และปลายแหลม
กว้าง 2-3 เซนติเมตร ผิวเปลือกมีสเขียว เปลี่ยนเป็นสีเขียวเข้มหรือสีแดง และเป็นสี
น้าตาลจนถึงดาเมื่อแก่จัด และจะแตกเป็นสองซีกเมื่อแก่จนฝักแห้งภายฝักมีเมล็ด
ประมาณ 25 – 100 เมล็ด เมล็ดมีลักษณะแบนมีปีกติดที่ด้านใดด้านหนึ่งของเมล็ด

16. 1.ดอกลีลาวดีใช้ผสมกับพลู ทาเป็นยาแก้ไข้และไข้มาลาเรีย(ดอกลีลาวดี, เปลือกต้น)
2.ช่วยรักษาไข้หวัด(ราก)
3.ใช้ปรุงเป็นยาแก้ไอ (เนื้อไม้)
4.ช่วยถ่ายเสมหะและโลหิต(ยางและแก่น)
5.ช่วยขับเหงื่อ แก้ร้อนใน (ราก)
6.ช่วยรักษาโรคหืดหอบด้วยการใช้ใบลีลาวดีแห้งนามาชงกับน้าร้อนดื่ม (ใบแห้ง)
7.ยางจากต้นลีลาวดีใช้ผสมกับไม้จันทร์และการบูรทาเป็นยาแก้อาการปวดฟัน(ยางจากต้น)
8.มีการนามาใช้ปรุงเป็นยารักษาโรคลาไส้พิการของม้า (ต้น)
9.ใช้ปรุงเป็นยาถ่าย (เนื้อไม้, ยางจากต้น, เปลือกราก, เปลือกต้น)
10.ช่วยขับลมในกระเพาะ (เปลือกราก)
11.ใช้เปลือกต้นผสมกับน้ามันมะพร้าว มันเนย และข้าว ทาเป็นยาแก้ท้องเดิน(เปลือกต้น)
12.ใช้เปลือกต้นผสมกับน้ามันมะพร้าว มันเนย และข้าว ทาเป็นยาขับปัสสาวะ (เปลือกต้น)
13.ฝักนามาฝนเพื่อนามาใช้ทาแก้ริดสีดวงทวารได้(ฝัก)
14.ช่วยขับระดู (เปลือกต้น)
15.ช่วยในการขับพยาธิ (เนื้อไม้)
ประโยชน์ของลีลาวดี

17. https://medthai.com/ลีลาวดี/
https://puechkaset.com/ลีลาวดี/
https://sites.google.com/site/nattanun1073/1-tnmi-ni-teriym-xudm/tn-lila-wdi/phanthu-
khxng-lila-w

18. โครงงานเฮอร์บาเรียมนี้สาเร็จลุล่วงได้ด้วยความกรุณาและการกากับดูแลจาก อาจารย์วิชัย
ลิขิตพรรักษ์อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานนี้ที่ได้ให้คาเสนอแนะ แนวคิด ตลอดจนช่วยแก้ไขข้อบกพร่อง
ต่างๆมาโดยตลอด
จนโครงงานชิ้นนี้เสร็จสิ้นสมบูรณ์ คณะผู้จัดทาจึงขอกราบขอบพระคุณเป็นอย่างสูง
คณะผู้จัดทา
นางสาวจรัสรวีคุณากรบดินทร์
นางสาวจินภัส นิสสุ
นางสาวณปภัช ภูวกรกุลวุฒิ
นางสาวภานิชา บุศยารัศมี
กิตติกรรมประกาศ

19. ภาคผนวก
การเก็บตัวอย่างพืช

20. การตรวจติดตามครั้งที่ 1