Problem Solving Skills (for IT Engineers) Kỹ năng giải quyết vấn đề (cho (kỹ sư (công nghệ thông tin)))

1. Problem Solving Skills (for IT Engineers)
Nguyễn Vũ Hưng
2017/02/15

2. Mục đích
1. Giải thích về kỹ năng “giải quyết vấn đề" (problem solving)
2. Nêu ra một số ví dụ thực hành
3. Một số sai lầm hay gặp

3. Đối tượng
1. Kỹ sư
2. Kỹ sư công nghệ thông tin
3. Bất kỳ ai

4. Cách áp dụng kiến thức này
1. Đọc
2. Đọc lại
3. Thực hành các ví dụ
4. Tự suy ngẫm cho mình

5. Các bước giải quyết vấn đề (cơ bản)
1. Defining the problem / Xác định vấn đề
2. Generating alternatives / Xem xét các giải pháp
3. Evaluating and selecting alternatives / Đánh giá và chọn giải pháp
4. Implementing solutions / Thực thi giải pháp

6. Một vụ án mạng kỳ lạ
1. Có thể estimate được thời gian tìm ra thủ phạm của một vụ án kỳ lạ không?
a. Ít chứng cứ
b. Không biết ngày mai điều gì xảy ra
c. Không biết điều gì xảy ra?
2. Đây là một bài toán phức tạp

7. Fix (easy) bugs
1. Lên kế hoạch
2. Và làm thôi
3. Easy (dễ)
a. Hoàn toàn biết cách làm
b. Không có rủi ro

8. Implement (easy) features
1. (Implement hiểu đơn giản là “lập trình")
2. Thực thi chức năng DỄ
3. DỄ
a. Không có rủi ro
b. Hiểu hết cách làm
c. Lên kế hoạch
4. Và làm thôi (theo quy trình)
a. Phân tích, thiết kế
b. Lập trình
c. Kiểm thử
d. Deploy
e. ...

9. Fix (difficult) bugs
1. KHÔNG lên kế hoạch (được)
2. KHÔNG commit trước được deadline
3. Nhiều rủi ro
4. “Fixing a Difficult Bug is Like Catching a Fish”
5. Các bước tiến hành
6. Cấp trên/đối tác vẫn cần deadline
a. Giải thích sao?
b. Xử lý sao?
c. Commit sao?
d. (Xem slide sau)

10. Fix (difficult) bugs
Step 1: Enter the bug in your case tracking system
Step 2: Google the error message
Step 3: Identify the immediate line of code where the bug occurs
Step 4: Identify the line of code where the bug actually occurs
Step 5: Identify the species of bug
Step 6: Use the process of elimination
Step 7: Log everything and analyze the logs
Step 9: Look at the correlations
Step 10: Bring-in outside help

11. Bài học/cảm nghĩ của bạn là gì?

12. Fix (Difficult) Bugs
So, how long will it
take to fix this
bug?
An hour maybe?
Two tops? I’ll get
right on it!
Well, how long will
it take to catch a
fish?

13. Heisenbug
1. Software bug that seems to disappear or alter its behavior when one attempts
to study it.
2. Plan cho việc fix Heisenbug thế nào?
a. Khó
b. Đừng hứa
c. Cứ tìm hiểu đi
d. May thì fix được :)
e. Fix được vào một ngày đẹp trời

14. Estimation + Scheduling/Plan
1. Định nghĩa các bước cần để giải quyết vấn đề
2. Cho tới khi đạt tới mục tiêu
3. Estimate công việc theo các bước đó
4. Plan theo những gì đã estimate

15. Thực hành #1
Estimate một dự án có nhiều kỹ thuật khó và mới

16. Thực hành #2
Một sản phẩm chiếu xạ cứ vài trăm ngàn lần chiếu thì bị chiếu quá cường độ dẫn
tới chết người.
Cả dự án phân tích để tìm nguyên nhân và cách xử lý.
Với vai trò kỹ sư, lập trình viên, bạn tiếp cận theo cách nào.

17. Thực hành #3
Tên lửa bị nổ khi phóng lên không trung.
Sếp nói “Liệu nguyên nhân nổ có liên quan tới phần mềm không?”
Chúng ta (kỹ sư, lập trình viên, xử lý thế nào)

18. Thực hành #4
Website do chúng ta (kỹ sư, lập trình viên) bị xô lệch một vài pixel ở trên một vài
trình duyệt.
Xử lý ra sao?

19. Thực hành #5
Dự án phát triển phần mềm hoàn thành 99%.
Công việc còn lại là fix một số lỗi, yêu cầu thay đổi, có vẻ rất nhỏ.
Hỏi: Bao giờ dự án xong.
Tham khảo:
1. The 99% Complete Syndrome (Triệu chứng 99%)
a. The first 90 percent of the code accounts for the first 90 percent of the development time. The remaining 10
percent of the code accounts for the other 90 percent of the development time.
2. 99% rule
a. “The first 90 percent of the code accounts for the first 90 percent of the development time. The remaining 10
percent of the code accounts for the other 90 percent of the development time.”

20. Thực hành #6
Máy tính không khởi động được.
Xử lý thế nào?

21. Chủ đề liên quan
1. Ra quyết định (decision making)
2. Quản trị dự án (Project Management)
3. Affinity Diagrams
4. Cause-and-Effect Diagram
5. Flow Chart
6. Swim Lane Diagram
7. Divide and conquer (chia để trị)
8. Mindmap
9. Cynefin framework

22. 03 kỹ năng quan trọng nhất
1. Xác định chính xác bài toán
a. Hỏi cho kỹ
b. Thu thập đủ thông tin
2. Xác định rõ mục tiêu
a. Hỏi cho kỹ
b. Thu thập đủ thông tin
c. Khoanh vùng hướng tới mục tiêu (xem 3.)
3. Lựa chọn các phương án
4. Đưa ra quyết định ([không] theo hướng nào)
5. Feedback và thay đổi

23. Xác định mục tiêu
1. Luôn review/update lại câu hỏi: Mục tiêu là gì?
2. Để đạt được mục tiêu, điều kiện hoàn thành (DONE) là gì?
3. Break
a. Theo các bước
b. Theo các điều kiện hoàn thành
c. Theo task
4. Điều kiện hoàn thành (DoD) của các bước nhỏ là gì?
5. Hoàn thành
a. Cái gì bắt buộc hoàn thành?
b. Cái gì là optional?
c. Tập trung vào mục tiêu nào?
6. Giảm DoD
a. Hoàn thành hết hay một phần
b. Theo thứ tự (ưu tiên), lộ trình nào

24. Tham khảo
1. http://www.mediate.com/articles/thicks.cfm
2. http://asq.org/learn-about-quality/problem-solving/overview/overview.html

25. Cynefin framework
1. Đơn giản
2. Phức tạp
3. Phức hợp
4. Loạn