SlideShare a Scribd company logo
LOGO 
Рационал илтгэгчтэй 
зэрэг 
Багш Я.Нандинцэцэг
Зорилго: 
Рационал илтгэгчтэй зэргийг унших, зэрэгт 
дэвшүүлэх , тодорхойлолт болон зэрэгт 
дэвшүүлэх дүрэм ашиглан тооцоо хийх 
чадварт суралцах.
Өмнөх мэдлэгээ эргэн санавал: 
n зэргийн язгуурын чанар: 
n n n a  b  ab 
a 
 n 
 b 
 0  n 
n 
a 
b 
b 
 m 
n m n a  a 
n m nm a  a 
1. 
2. 
3. 
4.
Тодорхойлолт 1: n нь тэгш натурал тоо, 
1 
бол a n  n a байна. 
0  a 
Тодорхойлолт 2: n нь тэгш натурал тоо, m нь 
a  0 
m 
m 
 
 
 
бүхэл тоо ба бол n n 
буюу 
байна. 
 
a a  
 
 
 
 
m 
a  a 
1  m 
n n
Жишээ бодлого: 
3 
3 
36 2 
    
36  36 216 
4 
 3 
27    
3 4 27  43 81 
 
2 
 
3 
1 
8  
2 
8 
3 
 2 
1 
 3 8 
 
1 
 2 2 
1 
4
Рационал илтгэгчтэй зэргийн чанар: 
a;b 
Дурын бодит тоонуудын хувьд дараах 
чанарууд биелнэ.
1 
2 
3 
4 
5 
6 
m n m n a a a    
 m n mn a  a 
  m m m a b  a b 
; 0 
1 
   a 
a m 
a 
m 
m 
a m n 
 ;  0  a a 
a 
n 
 
m m 
a 
0 ;    
  
b 
b 
a 
b 
m 
1 
3 
3 2 
 1 
3 
 
3 2 
 3 2 
 2 
2 
 
4 
3 9 32  
3 
2 8 23  
3 
 
2  
   
 
 
  
 
2 
2 
2 
2 
1 
49  4 9 623 
1 
4 9  2 
  2  
1 
2 
 
1 
 
2 
1 
16  
1 
2 
16 
 
1 
16 
1 
4 
 
3 
2 
1 
2 
5 
5 
3 
1 
2 
 
5 2 
2 
 
52  
5 
8 
  
3 
  
 
1 
27 
 
3 
1 
3 
1 
8 
27 
 
3 
3 
8 
27 
2 
3
Дасгал ажил 
1. Рационал илтгэгчтэй зэрэг болгон бичээрэй 
4 2  8 
 3 
7 x  4 
2. Язгуур хэлбэрт оруулж бичээрэй 
4 
3 5 
3. Утгыг олоорой. 
3 9  2 
5 a 
5 
9 
2 
23 3 
3 
x 
16 2 
4 
8 3 
2 
5 
3 
100 2 
36
Гэрийн даалгавар 
1. Рационал илтгэгчтэй зэрэг болгон бичээрэй 
 3 
3 x  2 
4 4  5 
2. Язгуур хэлбэрт оруулж бичээрэй 
7 
5 3 
3. Утгыг олоорой. 
5 9  5 
6 x 
2 
1 
5 7 
4 
2 6 
4 
x 
2 
27 3 
4 
3 
16 
 
1 
4 
 
81 
2 
3 
125

More Related Content

What's hot

10angiin molekulqizik
10angiin molekulqizik10angiin molekulqizik
10angiin molekulqizikNTsets
 
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгтбагтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгтKhishighuu Myanganbuu
 
Өгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлал
Өгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлалӨгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлал
Өгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлал
Сэтгэмж Цогцолбор Сургууль
 
квадрат тэгшитгэл
квадрат тэгшитгэлквадрат тэгшитгэл
квадрат тэгшитгэлch-boldbayar
 
магадлалын онол
магадлалын онолмагадлалын онол
магадлалын онол
Tsagaanaa Sambuu
 
Энгийн бутархай
Энгийн бутархайЭнгийн бутархай
Энгийн бутархай
Khishighuu Myanganbuu
 
5. кубуудын нийлбэр ялгаврын томьёо 4.
5. кубуудын нийлбэр ялгаврын томьёо 4.5. кубуудын нийлбэр ялгаврын томьёо 4.
5. кубуудын нийлбэр ялгаврын томьёо 4.Bulgan Blg
 
геометр прогрессын тэмдэглэгээ
геометр прогрессын тэмдэглэгээгеометр прогрессын тэмдэглэгээ
геометр прогрессын тэмдэглэгээKhishighuu Myanganbuu
 
Funktsin grafik8
Funktsin grafik8Funktsin grafik8
Funktsin grafik8rmarey
 
пүршин дүүжингийн хөдөлгөөн
пүршин дүүжингийн хөдөлгөөнпүршин дүүжингийн хөдөлгөөн
пүршин дүүжингийн хөдөлгөөн
Chimgee Chimgee
 
Math 10-р ангийн “Матриц”сэдвийн хүрээнд нэмэлт тайлбар, дасгал бодлогууд
Math 10-р ангийн “Матриц”сэдвийн хүрээнд нэмэлт тайлбар, дасгал бодлогуудMath 10-р ангийн “Матриц”сэдвийн хүрээнд нэмэлт тайлбар, дасгал бодлогууд
Math 10-р ангийн “Матриц”сэдвийн хүрээнд нэмэлт тайлбар, дасгал бодлогууд
Enkhbaatar.Ch
 
10 р анги дэвших шалгалт
10 р анги дэвших шалгалт10 р анги дэвших шалгалт
10 р анги дэвших шалгалтnaraa_0714
 
Урвуу матриц
Урвуу матрицУрвуу матриц
Урвуу матрицBolorma Bolor
 
бодисын хувирал
бодисын хувиралбодисын хувирал
бодисын хувиралganzorig_od
 
Arifmetik progressiin ehnii n gishuunii niilber
Arifmetik progressiin ehnii n gishuunii niilberArifmetik progressiin ehnii n gishuunii niilber
Arifmetik progressiin ehnii n gishuunii niilbershand1_zoko
 
модультай тэгшитгэл тэнцэтгэл биш
модультай тэгшитгэл тэнцэтгэл бишмодультай тэгшитгэл тэнцэтгэл биш
модультай тэгшитгэл тэнцэтгэл бишNandintsetseg Yadamsuren
 
Пропорц
ПропорцПропорц
Пропорц
khsumy
 

What's hot (20)

10angiin molekulqizik
10angiin molekulqizik10angiin molekulqizik
10angiin molekulqizik
 
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгтбагтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
багтсан ба багтаасан дөрвөн өнцөгт
 
Өгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлал
Өгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлалӨгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлал
Өгүүлбэртэй бодлого бодох аргачлал
 
квадрат тэгшитгэл
квадрат тэгшитгэлквадрат тэгшитгэл
квадрат тэгшитгэл
 
магадлалын онол
магадлалын онолмагадлалын онол
магадлалын онол
 
Энгийн бутархай
Энгийн бутархайЭнгийн бутархай
Энгийн бутархай
 
5. кубуудын нийлбэр ялгаврын томьёо 4.
5. кубуудын нийлбэр ялгаврын томьёо 4.5. кубуудын нийлбэр ялгаврын томьёо 4.
5. кубуудын нийлбэр ялгаврын томьёо 4.
 
геометр прогрессын тэмдэглэгээ
геометр прогрессын тэмдэглэгээгеометр прогрессын тэмдэглэгээ
геометр прогрессын тэмдэглэгээ
 
Funktsin grafik8
Funktsin grafik8Funktsin grafik8
Funktsin grafik8
 
пүршин дүүжингийн хөдөлгөөн
пүршин дүүжингийн хөдөлгөөнпүршин дүүжингийн хөдөлгөөн
пүршин дүүжингийн хөдөлгөөн
 
Math 10-р ангийн “Матриц”сэдвийн хүрээнд нэмэлт тайлбар, дасгал бодлогууд
Math 10-р ангийн “Матриц”сэдвийн хүрээнд нэмэлт тайлбар, дасгал бодлогуудMath 10-р ангийн “Матриц”сэдвийн хүрээнд нэмэлт тайлбар, дасгал бодлогууд
Math 10-р ангийн “Матриц”сэдвийн хүрээнд нэмэлт тайлбар, дасгал бодлогууд
 
10 р анги дэвших шалгалт
10 р анги дэвших шалгалт10 р анги дэвших шалгалт
10 р анги дэвших шалгалт
 
Trigonometr
TrigonometrTrigonometr
Trigonometr
 
Урвуу матриц
Урвуу матрицУрвуу матриц
Урвуу матриц
 
Lection 4
Lection 4Lection 4
Lection 4
 
бодисын хувирал
бодисын хувиралбодисын хувирал
бодисын хувирал
 
Arifmetik progressiin ehnii n gishuunii niilber
Arifmetik progressiin ehnii n gishuunii niilberArifmetik progressiin ehnii n gishuunii niilber
Arifmetik progressiin ehnii n gishuunii niilber
 
Erku
ErkuErku
Erku
 
модультай тэгшитгэл тэнцэтгэл биш
модультай тэгшитгэл тэнцэтгэл бишмодультай тэгшитгэл тэнцэтгэл биш
модультай тэгшитгэл тэнцэтгэл биш
 
Пропорц
ПропорцПропорц
Пропорц
 

Математикийн хичээл 10-р анги

  • 1. LOGO Рационал илтгэгчтэй зэрэг Багш Я.Нандинцэцэг
  • 2. Зорилго: Рационал илтгэгчтэй зэргийг унших, зэрэгт дэвшүүлэх , тодорхойлолт болон зэрэгт дэвшүүлэх дүрэм ашиглан тооцоо хийх чадварт суралцах.
  • 3. Өмнөх мэдлэгээ эргэн санавал: n зэргийн язгуурын чанар: n n n a  b  ab a  n  b  0  n n a b b  m n m n a  a n m nm a  a 1. 2. 3. 4.
  • 4. Тодорхойлолт 1: n нь тэгш натурал тоо, 1 бол a n  n a байна. 0  a Тодорхойлолт 2: n нь тэгш натурал тоо, m нь a  0 m m    бүхэл тоо ба бол n n буюу байна.  a a      m a  a 1  m n n
  • 5. Жишээ бодлого: 3 3 36 2     36  36 216 4  3 27    3 4 27  43 81  2  3 1 8  2 8 3  2 1  3 8  1  2 2 1 4
  • 6. Рационал илтгэгчтэй зэргийн чанар: a;b Дурын бодит тоонуудын хувьд дараах чанарууд биелнэ.
  • 7. 1 2 3 4 5 6 m n m n a a a     m n mn a  a   m m m a b  a b ; 0 1    a a m a m m a m n  ;  0  a a a n  m m a 0 ;      b b a b m 1 3 3 2  1 3  3 2  3 2  2 2  4 3 9 32  3 2 8 23  3  2          2 2 2 2 1 49  4 9 623 1 4 9  2   2  1 2  1  2 1 16  1 2 16  1 16 1 4  3 2 1 2 5 5 3 1 2  5 2 2  52  5 8   3    1 27  3 1 3 1 8 27  3 3 8 27 2 3
  • 8. Дасгал ажил 1. Рационал илтгэгчтэй зэрэг болгон бичээрэй 4 2  8  3 7 x  4 2. Язгуур хэлбэрт оруулж бичээрэй 4 3 5 3. Утгыг олоорой. 3 9  2 5 a 5 9 2 23 3 3 x 16 2 4 8 3 2 5 3 100 2 36
  • 9. Гэрийн даалгавар 1. Рационал илтгэгчтэй зэрэг болгон бичээрэй  3 3 x  2 4 4  5 2. Язгуур хэлбэрт оруулж бичээрэй 7 5 3 3. Утгыг олоорой. 5 9  5 6 x 2 1 5 7 4 2 6 4 x 2 27 3 4 3 16  1 4  81 2 3 125