ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับ Visual Basic

1. บทที่ 2 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับ Visual Basic
โปรแกรม Visual Basic เป็นโปรแกรมที่สนับสนุนการพัฒนาโปรแกรมใน
รูปแบบของ GUI หลังจากที่ติดตั้งโปรแกรม Visual Basic 6.0 เรียบร้อยแล้วจะ
ปรากฏโปรแกรมวิชาเบสิกใน Program พร้อมที่จะใช้งาน หน้าแรกที่จะใช้งาน
เรียกว่า New Program ประกอบด้วย 3 Tab ดังนี้ Tab New, Tab Existing, และ
Tab Recent ซึ่งโปรแกรมจะเตรียมโปรแกรมต่างๆ ที่มีอยู่ในโปรแกรมให้พร้อม
สาหรับพัฒนาโปรแกรม
หลังจากที่ติดตั้งโปรแกรม Visual Basic 6.0 เรียบร้อยแล้วจะปรากฏ
โปรแกรมวิชาเบสิกใน Program พร้อมที่จะใช้งาน ในเนื้อหาบทนี้จะให้เราศึกษา
วิธีการใช้งานโปรแกรม และส่วนประกอบของโปรแกรม เริ่มต้นตั้งแต่การเข้าสู่
โปรแกรม และการใช้งานเครื่องมือต่างๆ ที่มีอยู่ในโปรแกรมขั้นตอนการพัฒนา
โปรแกรม Visual Basic 6.0 เบื้องต้น

2. การเข้าใช้งานโปรแกรม Visual Basic 6.0
คลิกที่ปุ่ม Start--> Programs --> Microsoft Basic 6.0 --> Microsoft
Visual Basic 6.0

3. เริ่มต้น การเข้าใช้งานโปรแกรม Visual Basic 6.0
เมื่อเข้าสู่โปรแกรม Visual Basic 6.0 จะพบกับหน้าต่างแรกของโปรแกรม
(Dialog Box) ซึ่งโดยทั่วไปเรียกว่า New Project ประกอบด้วย 3 Tab ดังนี้
Tab New เป็นหน้าต่างที่ประกอบไปด้วย Icon ต่าง ๆ ที่ใช้สาหรับเรียกใช้
งาน Project ใหม่โดยแต่ละไอคอน ก็ จะมีคุณสมบัติ เหมาะกับงานในแต่ละอย่างไป
โดยปกติการพัฒนาโปรแกรมจะใช้ไอคอน Standard.EXE

4. Tab Existing เป็นหน้าต่างที่ใช้สาหรับเรียก Project เดิมที่มีการพัฒนาไว้แล้ว
ขึ้นมาใช้ งานหรือมาแก้ไขโปรแกรม โดยให้ เลือกโฟลเดอร์ที่จัดเก็บ Project แล้ว
เลือกไฟล์ Project ที่ต้องการและคลิกOpen

5. Tab Recent เป็นหน้าต่างที่แสดงรายการของ Project ต่าง ๆ ที่เคยถูกเรียก
ขึ้นมาใช้งาน ซึ่งผู้ใช้สามารถเรียกขึ้นมา ใช้งานได้สะดวกและรวดเร็วมากขึ้น

6. ส่วนประกอบของโปรแกรม Visual Basic 6.0

7. 1. Title Bar ไตเติลบาร์ แสดงชื่อโปรแกรมและชื่อไฟล์ที่กาลังใช้งานอยู่
2. MenuBar เมนูบาร์ เป็นส่วนที่รับคาสั่งในแบบเมนู เมื่อทาการสร้าง
โปรแกรมด้วย Visual Basic เป็นเหมือนศูนย์กลางที่ควบคุมการสร้างโปรแกรม
3. ToolBar ทูลบาร์ ในการใช้งานเมนูบาร์สั่งงานอาจจะมีขั้นตอนที่ยุ่งยาก
เพื่อลดขั้นตอนลง สามารถคลิกที่ทูลบาร์เพียงครั้งเดียว ก็สามารถสั่งงานที่ต้องการได้
4. ToolBox ทูลบ็อกซ์ เป็นกล่องเก็บ ActiveX Control ซึ่งจะนามาประกอบเป็นส่วนต่าง ๆ ของโปรแกรม
หรือออกแบบหน้าตาของโปรแกรม
5. Form Designer ฟอร์มดีไซเนอร์ เป็นส่วนที่ใช้ในการออกแบบหน้าจอของโปรแกรมที่พัฒนา หรือเป็น
ที่สาหรับวางเครื่องมือหรือคอนโทรล (Control) ใน ToolBox
6. Project Explorer เป็นหน้าต่างที่ใช้ในการควบคุมการทางานของโปรเจ็กต์
7. Properties Window เป็นส่วนที่กาหนดคุณสมบัติ (Properties) ของวัตถุ(Object) ต่าง ๆ ที่วางอยู่บน
Form Designer
8. Form Layout เป็นหน้าต่างแสดงผลและกาหนดตาแหน่งการแสดงผลของโปรแกรม ทาให้ทราบ
ตาแหน่งที่จะปรากฏบนจอภาพเมื่อรันโปรแกรม
9. Code Editor เป็นส่วนที่ให้เขียนคาสั่งของโปรแกรม หรือที่เรียกวา โค้ด (Code) เพื่อควบคุมการ
ทางานของโปรแกรม

8. รายละเอียดของ Toolbar ของโปรแกรม Visual Basic 6.0
Toolbar คือ สัญลักษณ์หรือรูปภาพที่ใช้แทนการใช้คาสั่งต่างๆ ในเมนู
(Menu bar) เพื่ออานวยความสะดวกในการใช้งานและง่ายต่อการจดจา ซึ่งแสดง
อยู่ในรูปของไอคอน (Icon) ลักษณะต่างๆ

10. รายละเอียดของ Toolbox ของโปรแกรม Visual Basic 6.0
Toolbox คือ ทูลบ็อกซ์ เป็นกล่องเก็บ ActiveX Control ซึ่งจะนามา
ประกอบเป็นส่วนต่างๆของโปรแกรมหรือออกแบบหน้าตาของโปรแกรม
โดยทั่วไปเรียกว่า คอนโทรล (Control) ซึ่งเครื่องมือเหล่านี้จะนาไปวาดลงบนฟอร์ม

11. การวาดคอนโทรลใน Toolbox ลงบนฟอร์ม
การเลือกคอนโทรลใน Toolbox มาใช้งาน ขึ้นอยู่กับการออกแบบฟอร์ม
หรือหน้าตาของตัวโปรแกรม โดยจะต้องคานึงถึงหน้าที่การทางานของคอนโทรล
แต่ละตัวให้เหมาะสมกับการใช้งาน เช่นเพื่อรับข้อมูล หรือแสดงข้อมูล ซึ่งจะได้มี
การเขียนรหัสโปรแกรมควบคุมสามารถทางานได้ตามความต้องการได้ต่อไป การ
วางคอนโทรลสามารถปฏิบัติได้ 2 วิธี ดังนี้

12. 1. ดับเบิลคลิกคอนโทรลที่ต้องการจาก Toolbox คอนโทรลนั้นจะไปปรากฏ
บนฟอร์ม หลังจากนั้นก็ทาการเคลื่อนย้ายคอนโทรล โดยการใช้เมาส์วางไว้บน
คอนโทรลที่ต้องการย้ายและกดเมาส์ค้างไว้แล้วลากไปวางตาแหนงที่ต้องการได้

13. 2. คลิกเลือกคอนโทรลแล้ววาดลงบนฟอร์ม วิธีนี้ให้คลิกเลือกคอนโทรลบน
Toolbox ก่อน (คอนโทรลที่ถูกเลือกจะยุบลง) หลังจากนั้นให้เลือกเมาส์ไปที่วางบน
ฟอร์มจะสังเกตเห็นรูปเมาส์เปลี่ยนเป็นเครื่องหมาย ให้คลิกเมาส์ซ้ายค้างไว้
แล้วลากทแยงมุมจากมุมซ้ายลงไปมุมล่างขวาตามขนาดที่ต้องการ จะสังเกตเห็น
ขนาดคอนโทรล เมื่อได้ขนาดที่ต้องการก็ปล่อยเมาส์จะปรากฏคอนโทรลที่ต้องการ
อยู่บนฟอร์มและอยู่ในตาแหน่งที่เราต้องการถ้าหากต้องการย้ายก็ให้ทาเหมือนเดิม
คือคลิกแล้วลากไป

14. ขั้นตอนการพัฒนาโปรแกรมด้วย Visual Basic
1.ขั้นตอนการออกแบบฟอร์มหรือหน้าจอ
ก่อนที่จะดาเนินสร้างโปรแกรมหรือออกแบบฟอร์ม จาเป็นต้องมีการร่างหน้าตาของ
โปรแกรมก่อน อาจจะออกแบบบนกระดาษก่อน เพื่อช่วยให้การจัดรูปแบบของหน้าจอมีความ
เหมาะสมกับการทางาน และทางานให้พัฒนาโปรแกรมเป็นไปด้วยความรวดเร็วทาให้ผู้พัฒนา
มองเห็นหน่าตาของโปรแกรมคร่าวๆก่อนที่จะลงมือสร้างบนโปรแกรมจริง

15. 2. ขั้นตอนการสร้างฟอร์มหรือหน้าจอของโปรแกรม
เป็นขั้นตอนการนาคอนโทรล Toolbox มาวางบนฟอร์มตามรูปแบบที่ได้มีการ
ออกแบบหน้าจอไว้ซึ่งในขั้นตอนนี้ต้องเลือกคอนโทรลที่มีความเหมาะสมตรงกับความ
ต้องการใช้งาน ในตัวอย่างนี้จะใช้คอนโทรล 3 ตัวประกอบด้วย Label, Textbox, Command
Button หากต้องการลบคอนโทรลออกจากฟอร์ม ให้คลิกเลือกคอนโทรลที่ต้องการลบ
(สังเกต จะมีสี่เหลี่ยมล้อมรอบ) และกดปุ่ม Delete หรือคลิกไอคอนรูปกรรไกร

16. 3. ขั้นตอนการกาหนดคุณสมบัติ (Properties) ของ Control
เป็นขั้นตอนการกาหนดคุณสมบัติของฟอร์มและคอนโทรลที่วางบนฟอร์ม เพื่อให้มี
หน้าตาสวยงามตามความต้องการสะดวกต่อการใช้งาน ซึ่งคอนโทรลแต่ละตัวจะต้องกาหนด
คุณสมบัติที่ Properties Window โดยการเลือกคอนโทรลแต่ละตัวเพื่อกาหนดคุณสมบัติ

17. 4. ขั้นตอนการเขียนโปรแกรม
เป็นขั้นตอนการเขียนคาสั่งเพื่อควบคุมหรือสั่งให้ Control ทางานตามความต้องการ
โดยการดับเบิลคลิกลงบน Control ที่ต้องการสั่งให้ทางาน จะปรากฏหน้าต่างสาหรับเขียน
คาสั่ง (Code C) ถ้าหากไม่สามารถพิมพ์ภาษาไทยไม่ได้ให้ดาเนินการดังนี้
คลิกที่เมนู Tools > Option… > Tab Control Format > Font: ให้กาหนดตัวอักษรที่
เป็นภาษาไทย หรือลงท้ายด้วย UPC

18. 5. ขั้นตอนรันโปรแกรม
ขั้นตอนการตรวจสอบการทางานของโปรแกรม ว่าคาสั่งที่ใช้งานมี
ข้อผิดพลาดเกิดขึ้นหรือไม่ ถ้าหากมีข้อผิดพลาดโปรแกรมจะแสดงข้อความทาง
จอภาพ การรันโปรแกรมให้กดปุ่ม หรือกด F5 ถ้าหากหยุดการรันให้กดปุ่ม

19. 6. ขั้นตอนการบันทึกและจัดเก็บโปรแกรม
เมื่อพัฒนาโปรแกรมเสร็จเรียบร้อยแล้ว ขั้นตอนสุดท้ายเป็นการจัดเก็บ
โปรแกรมไว้เพื่อใช้งานหรือแก้ไขปรับปรุงในครั้งต่อไป ซึ่งจะประกอบไปด้วย
ชื่อ Project จะมีนามสกุลเป็น .vbp และ ชื่อ Form มีนามสกุล .frm การจัดเก็บควร
จะสร้างโฟลเดอร์เฉพาะสาหรับแต่ละ Project เนื่องจาก Project หนึ่งๆ อาจจะ
ประกอบไปด้วยหลายฟอร์ม หรือีองค์ประกอบอื่นๆเช่น Module, Data Report,
Data Environment เป็นต้น