Βιομηχανική επι κοντώ

1. ΑΛΜΑ ΕΠΙ ΚΟΝΤΩ

2. Ο χρόνος που δίνεται σε κάθε μετέχοντα για να εκτελέσει το
άλμα είναι ένα λεπτό όταν στον αγωνιστικό χώρο είναι
περισσότεροι από τρεις μετέχοντες, δύο λεπτά όταν έχουν
μείνει 2 με 3 και πέντε λεπτά όταν μένει μόνο ένας.
Κάθε αθλητής έχει το δικαίωμα να κάνει
τρία άκυρα άλματα σε κάθε ύψος.
Ο πήχης θα τοποθετείται σε ύψη που είναι γνωστά
πριν από την έναρξη του αγώνα
Νικητής είναι αυτός που θα φτάσει
υψηλότερα ή αυτός που έχει λιγότερες
χαμένες προσπάθειες

3. Ποσοστά επί τοις % της συνεισφοράς στην επίδοση του άλµατος επί κοντώ των παραγόντων
ταχύτητα, τεχνική, αλτική ικανότητα και δύναµη χεριών (Muthiah, 1986).

4. Φάσεις
• Φάση φόρας
• Φάση στήριξης – ώθησης
• Φάση πτήσης
1. Φάση στήριξης στο κοντάρι
• 1η περίοδος: από το τέλος ώθησης-απογείωσης
ως το μέγιστο λύγισμα του κονταριού
• 2η περίοδος: από το μέγιστο λύγισμα
μέχρι την απελευθέρωση (από τη θέση «L» στη
θέση «Ι»
εκτέλεση: έλξης, στροφής, ώθησης-πίεσης και
απελευθέρωση
2. Φάση ελεύθερης πτήσης
• Φάση προσγείωσης
1η περίοδος
2η περίοδος

5. Φάση φόρας
Ευθύγραμμη επιταχυνόμενη κίνηση
Σκοπός: Μέγιστη ταχύτητα – Κινητική ενέργεια
• Θέση σώματος: κατακόρυφη
(ισορροπεί τη ροπή του κονταριού)
• Συγχρονισμός τοποθέτησης του κονταριού
στη βαλβίδα και τοποθέτησης του ποδιού ώθησης
(με ελάχιστη απώλεια οριζόντιας ταχύτητας)
Παράγοντες επιτυχημένης
φάσης φόρας:
• Μήκος διαδρομής
• Σημεία ελέγχου
• Ταχύτητα
• Επιτάχυνση
• Ακρίβεια
• Σταθερότητα
Συνήθως 36-41 m (17-21 διασκελισμοί)
Πρωταθλητές: 20 ± 2 διασκελισμοί
Παράγοντες που επηρεάζουν το μήκος φόρας:
• Η ικανότητα επιτάχυνσης
• Το κράτημα του κονταριού

6. • Αρχική στάση του άλτη
• κοντάρι σχεδόν κατακόρυφο κοντά στον κορμό,
• αριστερό χέρι πάνω και λυγισμένο μπροστά στο
στήθος
• δεξί χέρι κάτω και τεντωμένο κοντά στα ισχία
κρατά το κοντάρι σε σχήμα V»
• Κορμός κλίνει ελαφρά προς τα εμπρός
• Η λαβή του κονταριού
• Ο δεξιόχειρας μεταφέρει το κοντάρι στη δεξιά
πλευρά του σώματος
• Εύρος λαβής:
• Στενή: 40-55cm
• Μεσαία: 55-70cm (εύρος ώμων ανδρών)
• Φαρδιά: 70-90cm
Μήκος φόρας - 1ο μέρος

7. Ύψος λαβής
Εξαρτάται:
• Μήκος σκληρότητα κονταριού
• Ταχύτητα κατά τη φάση φόρας
• Τεχνική τοποθέτησης
• Σωματικό ύψος άλτη
• Ισχύς φάσης στήριξης ώθησης
• Φυσική-ψυχολογική κατάσταση άλτη
• Επίστρωση διαδρόμου
• Κατεύθυνση και δύναμη αέρα
Μήκος φόρας - 1ο μέρος
Όσο πιο ψηλά “μπορεί” να πιάσει ένας αθλητής τόσο πιο ψηλά θα πάει
Το πόσο ψηλά θα πιάσεις δεν το περιορίζει κανένας κανονισμός.
Το πόσο πιο ψηλά θα πιάσεις εξαρτάται από:
Την ταχύτητα, τη δύναμη, την εμπειρία, τη σωστή εφαρμογή των νόμων της Φυσικής κ.α.].

8. Ροπή (Torque)
T = F · d → περιστροφή
d
Γωνιακή ταχύτητα (angular velocity)

9. Εκκίνηση – αρχική επιτάχυνση
1. Εκκίνηση από στάση (προ ενεργοποίηση)
2. Εκκίνηση με Flying start
Διάρκεια εκκίνησης: 4 ως 6 διασκελισμοί
Μεταφορά κονταριού
Στην έναρξη:
Το κοντάρι είναι κατακόρυφο κοντά στο ΚΒ του άλτη.
Στη διάρκεια και στο κατέβασμα:
Αριστερό χέρι πάνω από τη μέση 30cm
Δεξί χέρι πίσω μέρος των ισχίων προς τα κάτω
Υπομόχλιο (άξονας περιστροφής)
Δύναμη χεριού
Βάρος
κονταριού
Ροπή δύναμης τους αριστερού χεριού =ροπή βάρους κονταριού
ΚΒ
Μήκος φόρας - 1ο μέρος

10. Μήκος φόρας - 2ο μέρος
• 8-10 διασκελισμοί
• Επιταχυνόμενη κίνηση
• Η κλίση του κονταριού μειώνεται σταδιακά 50ο
• Ο κορμός αρχίζει να ευθυγραμμίζεται.
Αύξηση κινητικής ενέργειας 𝚱 =
𝟏
𝟐
𝒎 𝝊𝟐

11. Τρόπος κατεβάσματος κονταριού
Πρόωρο κατέβασμα → επιβράδυνση τοποθέτησης κονταριού
Αργοπορημένο κατέβασμα → μείωση ταχύτητα στους τελευταίους δύο διασκελισμούς
Απότομο κατέβασμα → μείωση ρυθμού ταχύτητας και ρυθμού φόρας.
Βέλτιστη τεχνική:
Σταδιακό κατέβασμα “active drop” τεχνική Bubka και Isinbayeva

12. Μήκος φόρας - 3 μέρος
• Τελευταίοι 6 διασκελισμοί
Σημεία ελέγχου:
• Σημείο τελευταίων 6 διασκελισμών
• Σημείο ώθησης
Σκοπός 3ου μέρους:
• Απόκτηση ελεγχόμενης ταχύτητας
• Συγχρονισμός τοποθέτησης κονταριού και ποδιού ώθησης
• Διατήρησης κατακόρυφης θέσης σώματος
• Προσοχή στη συχνότητα διασκελισμού
Σημείο ώθησης

13. Τρόπος τοποθέτησης κονταριού
1ος τρόπος =Τρείς κινήσεις
Αρχίζει από τον τρίτο από το τέλος διασκελισμό ως τον τελευταίο.
Στον προτελευταίο διασκελισμό το κάτω άκρο του κονταριού χαμηλώνεται
στην οριζόντια θέση και το άνω άκρο κινείται εμπρός και πάνω.
Οριζόντια κίνηση κονταριού στους 3 τελευταίους διασκελισμούς.
2ος τρόπος =Δύο κινήσεις
Στον προτελευταίο διασκελισμό το κάτω άκρο του κονταριού χαμηλώνεται.
Οριζόντια κίνηση κονταριού στους 2 τελευταίους διασκελισμούς.
Λάθος κίνηση
χεριών

14. Δύο τελευταίοι διασκελισμοί
Ο προτελευταίος μεγαλύτερος - Ο τελευταίος μικρότερος και ταχύτερος

16. Σημείο ώθησης
Το κοντάρι τοποθετείται στη βαλβίδα χωρίς να λυγίζει.
Η γωνία κονταριού εδάφους είναι η μέγιστη δυνατή.
Το πόδι ώθησης έρχεται σε επαφή με το έδαφος.
Το σημείο ώθησης βρίσκεται στην ίδια κατακόρυφο με το πάνω χέρι κάτω από το σημείο λαβής.
Θέση του σημείου ώθησης ±15m από τη καθορισμένη
-15cm +15cm
Γωνία τοποθέτησης

17. Φάση στήριξης - ώθησης
Συγχρονισμός:
Τοποθέτηση κονταριού + έκταση των χεριών, ποδιού ώθησης, ισχίων →Ελαχιστοποίηση απωλειών ενέργειας
62ο-70ο
Γωνία τοποθέτησης ποδιού ώθησης
Γωνία μέγιστης κάμψης του γονάτου
155ο ± 6ο
Γόνατο ποδιού αιώρησης
εμπρός και επάνω
Επιδίωξη :
• Διατήρησης κινητικής ενέργειας
• Ανάπτυξη κατακόρυφης ταχύτητας
• Ελαχιστοποίηση απώλειας οριζόντιας
ταχύτητας
• Μεταβίβαση ενέργειας στο κοντάρι

18. Φάση στήριξης - ώθησης
ΚΒ
Το ΚΒ προωθείται προς τα εμπρός → μεταφέρεται η ενέργεια στο κοντάρι + απόκτηση στροφορμής
Κινητική→ ελαστική δυναμική ενέργεια
Για την εκτέλεση της επόμενης φάσης

19. Φάση ανύψωσης
Γωνία απογείωσης 16ο-22ο
(λίγο μικρότερη από αυτή του άλματος σε μήκος)
υορ
υκατ
Fοριζόντια
Μειώνουν την υορ
Fαντίδραση από
τη βαβίδα
μειώνεται
αυξάνεται

20. Άξονας
περιστροφής
F
d
T = F · d → περιστροφή
d

21. Φάση πτήσης –στήριξης στο κοντάρι
1η περίοδος → λύγισμα κονταριού
Μεταβίβαση ενέργειας στο κοντάρι από τη φάση στήριξης – ώθησης.
2η περίοδος → αιώρηση σώματος με τέντωμα κονταριού
Κίνηση των δύο εκκρεμών
Τεταμένο τόξο
Εκκρεμές του άλτη
Εκκρεμές
άλτη - κονταριού
Σημείο
λαβής
Κάτω άκρο
κονταριού

22. Bubka: Θέση έναρξης της αναστροφής
(Werner, 2000c)

24. Στροφορμή
Ροπή αδράνειας:
(moment of inertia)
Η δυσκολία περιστροφής
γύρω από ένα άξονα

26. Ορμή p = m u
Στροφορμή L =I ω
·
x
1η περίοδος πάνω στο κοντάρι
Από φάση ώθησης ως μέγιστο λύγισμα

27. Κινητική ενέργεια
Ελαστική δυναμική ενέργεια
Ελαστική δυναμική
ενέργεια
Κινητική ενέργεια
Κινητική ενέργεια
Κινητική ενέργεια
Κινητική ενέργεια
+
Δυναμική βαρύτητας

28. • Η οριζόντια ταχύτητα μειώνεται βαθμιαία
ως το μέγιστο λύγισμα του κονταριού.
(Πλάτη παράλληλη με το έδαφος)
• Η κατακόρυφη ταχύτητα δεν μεταβάλλεται
σημαντικά από το έδαφος μέχρι το μέγιστο
λύγισμα. Στη συνέχεια αυξάνεται.
• Η περιστροφική (γωνιακή) ταχύτητα αυξάνεται
και μετά το μέγιστο λύγισμα.
• Η ροπή αδράνειας του σώματος φτάνει στη
χαμηλότερη τιμή μετά το μέγιστο λύγισμα.
Μεταβολές ταχυτήτων

29. Μεταβολές ενεργειών

30. 2η περίοδος πάνω στο κοντάρι
Από μέγιστο λύγισμα ως την εγκατάλειψη του κονταριού
1. Αναστροφή και τέντωμα του σώματος θέση «Ι»
2. Έλξη και στροφή του σώματος πάνω στο κοντάρι
3. Ώθηση και πίεση με τα χέρια

31. Φάση ελεύθερης πτήσης
Απελευθέρωση του κονταριού
Μετά την ώθηση πίεση και την απελευθέρωση
αρχίζει το κατέβασμα των ποδιών πίσω από την πήχη.

32. Τεχνικές περάσματος του πήχη
Τεχνική «τόξου» Τεχνική «ψαλιδωτής πτώσης»

33. Τεχνικές περάσματος του πήχη

34. Φάση προσγείωσης
Γίνεται με τη πλάτη με τα πόδια σε γωνία με το
σώμα και το σαγόνι προς στο στήθος.
Η δυναμική ενέργεια βαρύτητα γίνεται κινητική και
γίνεται απόσβεση της ταχύτητας στο στρώμα

35. «Η ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ” ΤΟΥ ΚΟΝΤΑΡΙΟΥ».
• Υπάρχουν κοντάρια για 40 κιλά αθλητή αλλά και για πάνω από 100 κιλά αθλητή.
• Υπάρχουν κοντάρια από 3.00μ. μέχρι και 5.20+.
• όσο πιο υψηλά ανεβαίνει ο πήχης, τόσο πιο μεγάλο είναι το κοντάρι που επιλέγει να χρησιμοποιήσει ο αθλητής.
• Το επιθυμητό είναι ο αθλητής να μπορέσει να κάνει άλματα με όσο το δυνατόν σκληρότερο κοντάρι σε σχέση με
τα κιλά του
• Οι κατασκευαστές απαγορεύουν να χρησιμοποιήσεις κοντάρι που είναι φτιαγμένο για λιγότερα από κιλά σου
(υπάρχει κίνδυνος να σπάσει…).

36. Sergei Bubka

37. Armand
Duplantis