Pastoralei buruzko azalpenak.

2. Pastoralak Erdi Aroan ematen diren dramen ondorengoak baino ez dira , Zuberoan ospatzen den herri-antzerkia da .

3. Lehen idazkiak XVIII. mendekoak dira, baina frogatuta dago oinarriak Erdi Aroan koka daitezkeela.

4. Pastoralean, musika eta dantza ezinbestekoak ziren, horiek pastoralari erritmoa ematen baitzioten

5. Antzina, pastoralak elizetan ospatzen ziren, baina pastoralaren gordinkeriagatik, aspalditik kanpoan antzezten dira.

6. Ospakizuna Urtero Zuberoako herri bati egokitzen zaio pastorala antolatzea eta bitan ospatzea

7. Antzezlanaren argumentuaren oinarria da, hainbat pertsonaia ezagunen irudia goraipatzea - erregeak, santuak, idazleak... - eta gertaera historikoak gogora ekartzea.

8. 1950. urtetik, pastorala berritua izan da Etxahun-Iruri poetaren lanaren eraginez. Ordutik gaiak aldatu dira, eta Euskal Herriko historian zentratu dira gehien bat.

9. Antzina, goizean edo bezperan egiten zen deia inguruko auzoetan eta herrietan. Hori desfile baten bidez egiten zuten: munstra

10. Eszenatokira iristen zirenean, batek lehen pheredika botatzen zuen, hau da, agurra eta pastoralaren mezua.

11. Ondoren pastorala hasten zen.

12. Eszenak zenbatuta zeuden, jendeak istorioaren hariari hobeto jarraitzeko.

13. Musikariekin egoten zen mutiltxo batek eszenen zenbakiak erakusten zituen, jendeak istorioaren hariari hobeto jarraitzeko.

14. Amaitzean, azken pheredika botatzen zuten, alegia: eskerrak eman, pastoralaren mezua laburbildu …

15. eta azken agurra egiten zuten.

16. Pastoral modernoaren eta antzinakoaren arteko ezberdintasunak

17. Hasierako pastoraletan, batez ere, gizonezkoek hartzen zuten parte, eta emakumeren bat behar zutenean, emakumez mozorrotzen ziren.

18. Oro har, eszenatokiak oso txikiak eta sinpleak ziren, baliabiderik ez zutelako; pastoral modernoek, berriz, eszenatoki handiago eta seguruagoak dituzte.

19. Pastoral modernoetako gai guztiak euskaldunak dira; antzina, Biblia eta Frantziako historiaren ingurukoak ziren.

20. Lehen, salmoak besterik ez ziren abesten; pastoral modernoan, koroak eta abesbatzak ikusteko aukera dago.

21. Pastoralak oro har anonimoak izaten dira, herrian bertan prestatzen direlarik.

22. Egun erdia irauten dute: goizean partaideen desfilea, inguruko herri guztiak gonbidatuz; eta arratsaldean, antzerkia.

23. Arrakasta handia dute, eta hegoaldeko nahiz iparraldeko jende asko biltzen da herri-antzerki hau ikustera.

24. Bertsolaritzaren eta pastoralaren arteko desberdintasunak

25. Bi literatur baliabide horien arteko desberdintasunak hobeto ulertzeko, ikus ditzagun beren antzekotasunak:

26. Biak jende aurreko ekimenak dira. Biek bertsoa jorratzen dute (hitz neurtua): errima, erritmoa eta ahozko literatura. Bietan agurra eta sarrera bat dago. Bietan abestu egiten da.

27. Hala ere, parekoak iruditu arren, nahiko desberdinak dira, esaterako:

28. Bertsolaritza herriko bazkarietan lagunen arteko desafio moduan hasi zen, eta geroxeago herriko plazetan aurkeztu zen lehiaketa publikoa bihurtuz. Pastoralek, berriz, erlijiozko antzerkian dute oinarri eta leku publikoetan antzezten badira ere, oholtza baten gainean sortutako eszenatoki batean egiten dira.

29. Bertsolariak kaleko arropaz jantzita joaten dira, eta pastoraletakoak jantzi bereziekin; antzezten duten pertsonaiaz mozorrotuta, alegia.

30. Pastorala mugimenduan dago etengabe, dinamikoa da. Bertsolaria, ordea, estatiko dago leku berean, mugitu gabe abesten duelako.

31. Pastoralak zubereraz egiten dira; bertsoak, berriz, euskalki guztietan aurkitzen ditugu.

32. Ezaugarriak

33. Pastoralak mundu dualista bat irudikatzen da. Pertsonaiak onak edo gaiztoak dira. Pertsonaia onak: aingeruak, apaizak, Jainkoa (hau ez da inoiz agertzen, norbaiten ahotsa bakarrik entzuten da)... Pertsonaia gaiztoak: turkoak, frantsesak edo ingelesak izaten ziren.

34. Onak (Kristauak), urdinez jantzita joaten dira, gehieneta, eta urdin kolorearekin erlazionatzen dira. Gaiztoak (Turkoak), berriz, gorriz janzten dira.

35. Eskenatokian 2 ate daude: eskumako atea infernukoa da, eta hortik atera eta sartu egiten dira gaiztoak. Ezkerraldekoa, zerukoa, onek erabiltzen dutena da.

36. Laguntzaile batzuk ere ager daitezke: aingeruak eta satanak (deabruen antzekoak).