2. Franz Schubert
(Viena, 1797ko urtarrilaren 31 - Viena, 1828ko azaroaren 19a)
Musikagile eta konpositore austriarra izan zen. Erromantizismo musikalaren
aitzindari eta Ludwig van Beethovenen antzeko sonata klasikoaren jarraitzaile
kontsideratua dago.
Gazte hil zen arren , oso egile emankorra izan zen eta musika liturgikoa,
operak eta ganbera, piano eta orkestrarako lan ugari idatzi zituen.
3. BIOGRAFIA
Franz Peter Schubert familia umil batean jaio zen, 13 senideetan
hamabigarrena izan zelarik. Liechtental auzoan bizi ziren eta aita irabazi
irakaslea zen.
11 urte besterik ez zuenean, kantore izan zen Kapera Inperialean eta, han
lortutako bekak Stadkonvikteko eskolako ikasketak ordaindu zizkion.
14 urterekin lehen liederrak sortu zituen, ahotsa eta pianorako poema
musikalizatuak, eta 18 urterako maisu lanak zituen eginak. Urte bat ondoren,
19 urterekin, bazituen 250 lieder baino gehiago.
Bere aitak lanaren oinordeko nahi zuen eta haserrea piztu zen aita-semearen
artean, azkenean, Franzek etxetik alde egin zuelarik.
4. SCHUBERTIADAK
Schubert, bere bizitza bohemioa eraman zuen, Vienan.
Intelektualez inguratuta, tabernatik tabernara eta giro herrikoietan
murgildurik. Inguru honetan jaio zen Schubertiada terminoa: musika eta
irakurketara dedikaturiko jatorri ezberdineko artisten biltzarra zen.
5. Azken urteak
Bizitzan zehar ez zuen errekonozimendurik izan, heriotzaren ondoren baizik.
Bizitzaren azken urteetan maisu lan ugari idatzi zuen: Wanderer-Fantasie, D.
760, pianorako (1822) edo Wilhelm Müllerren poemetan inspiratutako Die
schöne Müllerin (Errotari ederra) (1823).
1824an, La muerte y la doncella idatzi zuen, kuarteto ezagunenetako bat eta,
bizitza bukatzen ari zitzaionean,
Winterreise, D. 911, Op. 89 (1827), oinazeak eta bakardadearen eraginpean,
berriro W. Müllerren poemetan oinarriturik.
6. SCHUBERTEN MUSIKA
Breitkopf & Härtel editorialak 1884 eta 1897 artean argitaratu zuen
Schuberten obra osoa. Lan bikaina egin zuen Eusebius Mandyczewski
musikologo eta konpositoreak abestien edizioan.
7. SINFONIAK
Sinfoniak
Sinfonia n.º 1 en Re mayor, D 82
Sinfonia n.º 2 en Si bemol mayor, D 125
Sinfonia n.º 3 en Re mayor, D 200
Sinfonia n.º 4 en Do menor, D 417 Trágica
Sinfonia n.º 5 en Si bemol mayor, D 485
Sinfonia n.º 6 en Do mayor, D 589 Pequeña en Do mayor
Sinfonia n.º 7 en Mi mayor, D 729
Sinfonia n.º 8 en si menor, D 759 Bukatu gabe. Zenbaitetan n.º 7 esaten zaio.
Lehen bi mugimenduak daude bukatuta. Hirugarrena hasita eta laugarrenaren
arrastorik ez dago.
Sinfonia n.º 9 en Do mayor, D 944 Grande en Do mayor, askotan n.º 7 edo n.º 8
esaten zaio.
Sinfonia n.º 10 en Do mayor
