Παράλληλα κείμενα για το ποίημα "οι γάτες των φορτηγών". Ν. Καββαδίας

1. Παράλληλα κείμενα για το ποίημα: «Οι γάτες των φορτηγών»
Ν. Καββαδίας
Επιμέλεια: Μαρία Μιχάλη Νεοελληνική Λογοτεχνία - Β΄ Γυμνασίου
1
Οι προσευχές των ναυτικών - Ν. Καββαδίας
Οι Γιαπωνέζοι ναυτικοί, προτού να κοιμηθούν,
βρίσκουν στην πλώρη μια γωνιά που δεν πηγαίνουν άλλοι
κι ώρα πολλή προσεύχονται βουβοί, γονατιστοί
μπρος σ’ ένα Βούδα κίτρινο που σκύβει το κεφάλι.
Κάτι μακριά ως τα πόδια τους φορώντας νυχτικά,
μασώντας οι ωχροκίτρινοι μικροί Κινέζοι ρύζι,
προφέρουνε με την ψιλή φωνή τους προσευχές
κοιτάζοντας μια χάλκινη παγόδα που καπνίζει.
Οι Κούληδες με την βαριά βλακώδη τους μορφή
βαστάν σκυφτοί τα γόνατα κοιτώντας πάντα κάτου,
κι οι Αράπηδες σιγοκουνάν το σώμα ρυθμικά,
κατάρες μουρμουρίζοντας ενάντια του θανάτου.
Οι Ευρωπαίοι τα χέρια τους κρατώντας ανοιχτά,
εκστατικά προσεύχονται γιομάτοι από ικεσία
και ψάλλουνε καθολικές ωδές μουρμουριστά,
που εμάθαν όταν πήγαιναν μικροί στην εκκλησία.
Και οι Έλληνες, με τη μορφή τη βασανιστική,
από συνήθεια κάνουνε, πριν πέσουν, το σταυρό τους
κι αρχίζοντας με σιγανή φωνή « Πάτερ ημών...»
το μακρουλό σταυρώνουνε λερό προσκέφαλό τους.
Kuro Siwo - N.Καββαδίας
Πρώτο ταξίδι έτυχε ναύλος για το Νότο,
δύσκολες βάρδιες, κακός ύπνος και μαλάρια.
Είναι παράξενα της Ίντιας τα φανάρια
και δεν τα βλέπεις, καθώς λένε με το πρώτο.
Πέρ’ απ’ τη γέφυρα του Αδάμ, στη Νότιο Κίνα,
χιλιάδες παραλάβαινες τσουβάλια σόγια.
Μα ούτε στιγμή δεν ελησμόνησες τα λόγια
που σου `πανε μια κούφια ώρα στην Αθήνα
Στα νύχια μπαίνει το κατράμι και τ’ ανάβει,
χρόνια στα ρούχα το ψαρόλαδο μυρίζει,
κι ο λόγος της μες’ το μυαλό σου να σφυρίζει,
"ο μπούσουλας είναι που στρέφει ή το καράβι; "
Νωρίς μπατάρισε ο καιρός κι έχει χαλάσει.
Σκατζάρισες, μα σε κρατά λύπη μεγάλη.
Απόψε ψόφησαν οι δυο μου παπαγάλοι
κι ο πίθηκος που `χα με κούραση γυμνάσει.
Η λαμαρίνα! ...η λαμαρίνα όλα τα σβήνει.
Μας έσφιξε το kuro siwo σαν μια ζωνη

2. Παράλληλα κείμενα για το ποίημα: «Οι γάτες των φορτηγών»
Ν. Καββαδίας
Επιμέλεια: Μαρία Μιχάλη Νεοελληνική Λογοτεχνία - Β΄ Γυμνασίου
2
κι συ κοιτάς ακόμη πάνω απ’το τιμόνι,
πως παίζει ο μπούσουλας καρτίνι με καρτίνι.
Το πούσι - Ν. Καββαδίας
Έπεσε το πούσι αποβραδίς
το καραβοφάναρο χαμένο
κι έφτασες χωρίς να σε προσμένω
μες στην τιμονιέρα να με δεις.
Κάτασπρα φοράς κι έχεις βραχεί,
πλέκω σαλαμάστρα τα μαλλιά σου.
Κάτου στα νερά του Port Pégassu
βρέχει πάντα τέτοιαν εποχή.
Μας παραμονεύει ο θερμαστής
με τα δυο του πόδια στις καδένες.
Μην κοιτάς ποτέ σου τις αντένες
με την τρικυμία· θα ζαλιστείς.
Βλαστημά ο λοστρόμος τον καιρό
κι είν’ αλάργα τόσο η Τοκοπίλα.
Από να φοβάμαι και να καρτερώ
κάλλιο περισκόπιο και τορπίλα.
Φύγε! Εσέ σου πρέπει στέρεα γη.
Ήρθες να με δεις κι όμως δε μ’ είδες·
έχω απ’ τα μεσάνυχτα πνιγεί
χίλια μίλια πέρ’ απ’ τις Εβρίδες.
Δραστηριότητες:
 Αντλώντας στοιχεία από τα τέσσερα ποιήματα του Ν. Καββαδία (οι γάτες των
φορτηγών, Κuro Siwo, Οι προσευχές των ναυτικών, Πούσι) να σκιαγραφήσετε τον
χαρακτήρα και τον τρόπο ζωής των ναυτικών που ταξιδεύουν με φορτηγά πλοία.
 Ποιες οι παρατηρήσεις σας σχετικά με τα γνωρίσματα της ποίησης του Ν.
Καββαδία; Θα ήθελα να δικαιολογήσετε την απάντησή σας με παραδείγματα
από τα ποιήματα.
[Άντε να βοηθήσω λίγο ;-)... πού αναφέρονται τα ποιήματά του; Ποιες οι
παρατηρήσεις σας για τη μορφή τους, τη γλώσσα; Έχουν ομοιοκαταληξία και
ρυθμό; Κάτι άλλο; ]
 Φανταστείτε ότι είστε ένας από τους ναύτες ενός φορτηγού πλοίου που
αναφέρει ο Καββαδίας στα ποιήματά του. Στο ημερολόγιό σας γράφετε τις
σκέψεις και τα συναισθήματά σας...