1. MITOLOHIYA PARABULA SANAYSAY EPIKO
MAIKING
KUWENTO NOBELA
KRITISISMONG
PAMPANITIKAN
F I L I P I N O
B A I T A N G 1 0 U N A N G K U W A R T E R
2. • Nagmula sa salitang Griyego na
(parabole) na nangangahulugang
paghahambing, ilustrasyon o analohiya.
Kadalasang maikling kwento ito na
kapupulutan ng aral sa usaping moral,
espirituwal at relihiyoso.
PARABULA
3. Gaya ng iba pang uri ng panitikan, ang parabula rin ay
mayroong mga elemento. Ito ay ang mga sumusunod:
1. Tauhan - ang sinumang tao o karakter na gumaganap
sa istorya o kwento.
2. Tagpuan - tumutukoy sa oras, panahon at lugar na
pinagdausan ng kwento.
3. Aral/Kakanyahan – ang mahahalagang natutunan
pagkatapos mabasa ang kwento.
4. Banghay - ang kabuoang pangyayari na naganap sa
kwento.
4. a. Panimulang Pangyayari – elemento ng banghay na
nagpapakilala ng mga tauhan at tagpuan ng akda o
kwento.
b. Pataas na Aksyon – elemento ng banghay na nagpapakita ng
pagtindi o pagtaas ng galaw o kilos ng mga tauhan na
maaaring mauwi sa sukdulan.
c. Kasukdulan – elemento ng banghay na nagpapakita ng
mataas na bahagi ng kapanabikan na maaaring
magbunga sa maaksyon o madamdaming pangyayari
sa buhay ng pangunahing tauhan.
ELEMENTO NG BANGHAY
5. d. Pababang Aksyon – elemento ng banghay na nagpapakita ng
paunti-unting paglilinaw ng mga pangyayari na
nagsisilbing hudyat o sensyales na ang aksyon ng
tauhan ay unti-unti ng bumababa at nagbibigay-daan
para sa pagtatapos ng kwento.
e. Wakas/Katapusan – naglalahad ng kahihinatnan ng
pangunahing tauhan sang-ayon sa mga pangyayari
sa kwento o akdang binasa.
ELEMENTO NG BANGHAY
6. PANG-UGNAY SA PAGSASALAYSAY
Layunin Pang-ugnay sa Pagsasalaysay
Pagdaragdag o
Pagpupuno
at, at saka, pati, gayundin, bukod dito, una (ikalawa,
ikatlo…), dagdag pa rito, susunod, sa ibabaw ng lahat,
rin/din
Pagtutulad o
Paghahambing
gaya ng, katulad ng, kawangis ng, gayundin(naman),
animo’y, anaki, kapara, tila
Pag-iiba ngunit, subalit, datapwat, sa kabilang dako, maliban
sa/kay
Paglalahad ng
Bunga o
Kinalabasan
sa ganoon/sa ganito, sa wakas, sa dakong huli, kung
gayon, samakatuwid, sa madaling sabi, alinsunod dito,
bilang resulta
Paglipas ng
Panahon
samantala, habang, sa bandang huli, sa loob ng
madaling panahon, di naglaon, hanggang sa
Pagwawakas sa wakas, kabuoan, sa madaling salita, bilang
pagwawakas, kaya nga, sa kalahatan, suma-total
