Sangguniang Aklat : Panitikan ng Rehiyon sa Pilipinas
Inihanda nina:
Rolando Nacinopa Jr
Kate Salve Jaurigue
BSED-FILIPINO 2B
Binigyan-pansin ni:
Gng. Teresita Elayba
Laguna State Polytechnic University Sta. Cruz Campus
Sta. Cruz, Laguna
Mga liyeratura , kinabubuhay at mga lugar na matatagpuan sa Rehiyon X , kabilang din dito ang mga kaugalian ng taga Mindanao. Mga pinagkukunang yaman at mga taong namumuhay at maging ang kanilang dayalektong ginagamit. Mga likas yaman na makikita at maging ang mga prutas na kanilang inaani.
Proyekto sa FIL4: Panitikan ng Rehiyon
Halaw sa librong "Literatura ng Iba't-Ibang Rehiyon ng Pilipinas" (2001) ni Carmelita S. Lorenzo, et. al.
Presentasyon ni Marlene C. Panaglima
BSED IIB - FILIPINO
Mga liyeratura , kinabubuhay at mga lugar na matatagpuan sa Rehiyon X , kabilang din dito ang mga kaugalian ng taga Mindanao. Mga pinagkukunang yaman at mga taong namumuhay at maging ang kanilang dayalektong ginagamit. Mga likas yaman na makikita at maging ang mga prutas na kanilang inaani.
Proyekto sa FIL4: Panitikan ng Rehiyon
Halaw sa librong "Literatura ng Iba't-Ibang Rehiyon ng Pilipinas" (2001) ni Carmelita S. Lorenzo, et. al.
Presentasyon ni Marlene C. Panaglima
BSED IIB - FILIPINO
Let me share my presentation about "Mga Panitikan sa Region 3: Gitnang Luzon"
Mga NIlalaman sa presentasyon:
Food Delicacies
Tourist Spot
Wika
Awiting Bayan
Kasebyan
Ariya
Mga Makata
Mga Katutubong Tao
Mga Kaligirang Pangkasaysayan
Let me share my presentation about "Mga Panitikan sa Rehiyon 8"
Mga Nilalaman:
Ang Silangang Visayas
Mga Magagandang Tanawin
Pagkain at Produkto
Festival
Kuwentong Bayan
Mga Panitikan sa Rehiyon 8
Proyekto sa FIL4: Panitikan ng Rehiyon
Halaw sa librong "Literatura ng Iba't-Ibang Rehiyon ng Pilipinas" (2001) ni Carmelita S. Lorenzo, et. al.
Presentasyon ni Alia Janiel Sultan
BSED IIB - FILIPINO
Proyekto sa FIL4: Panitikan ng Rehiyon
Halaw sa librong "Literatura ng Iba't-Ibang Rehiyon ng Pilipinas" (2001) ni Carmelita S. Lorenzo, et. al.
Presentasyon ni Kyla Barcelona
BSED IIB - FILIPINO
Proyekto sa FIL4: Panitikan ng Rehiyon
Halaw sa librong "Literatura ng Iba't-Ibang Rehiyon ng Pilipinas" (2001) ni Carmelita S. Lorenzo, et. al.,
Presentasyon ni Christine Florida
BSED IIB - FILIPINO
Kultura, Wika, Tradisyon, Turismo at Pista sa mga rehiyon ng Cordillera Admin...Jei Canlas
Kultura, Wika, Tradisyon, Turismo at Pista sa mga rehiyon ng Cordillera Administrative Region(CAR), National Capital Region(NCR), Kanlurang Visayas, Silangang Visayas at Gitnang Visayas.
Let me share my presentation about "Mga Panitikan sa Region 3: Gitnang Luzon"
Mga NIlalaman sa presentasyon:
Food Delicacies
Tourist Spot
Wika
Awiting Bayan
Kasebyan
Ariya
Mga Makata
Mga Katutubong Tao
Mga Kaligirang Pangkasaysayan
Let me share my presentation about "Mga Panitikan sa Rehiyon 8"
Mga Nilalaman:
Ang Silangang Visayas
Mga Magagandang Tanawin
Pagkain at Produkto
Festival
Kuwentong Bayan
Mga Panitikan sa Rehiyon 8
Proyekto sa FIL4: Panitikan ng Rehiyon
Halaw sa librong "Literatura ng Iba't-Ibang Rehiyon ng Pilipinas" (2001) ni Carmelita S. Lorenzo, et. al.
Presentasyon ni Alia Janiel Sultan
BSED IIB - FILIPINO
Proyekto sa FIL4: Panitikan ng Rehiyon
Halaw sa librong "Literatura ng Iba't-Ibang Rehiyon ng Pilipinas" (2001) ni Carmelita S. Lorenzo, et. al.
Presentasyon ni Kyla Barcelona
BSED IIB - FILIPINO
Proyekto sa FIL4: Panitikan ng Rehiyon
Halaw sa librong "Literatura ng Iba't-Ibang Rehiyon ng Pilipinas" (2001) ni Carmelita S. Lorenzo, et. al.,
Presentasyon ni Christine Florida
BSED IIB - FILIPINO
Kultura, Wika, Tradisyon, Turismo at Pista sa mga rehiyon ng Cordillera Admin...Jei Canlas
Kultura, Wika, Tradisyon, Turismo at Pista sa mga rehiyon ng Cordillera Administrative Region(CAR), National Capital Region(NCR), Kanlurang Visayas, Silangang Visayas at Gitnang Visayas.
For learners who wants to know and learn about Mindanao. Ang Mindanao na siyang pangalawang pinakamalaking pulo ng bansa at sinasabing tahanan ng maraming Muslim sa bansa ay tinatawag ding LUPANG PANGAKO ng Pilipinas.Sa panitikang Mindanao masasalamin ang kultura at paniniwala ng mga Muslim at mga pangkat-etnikong naninirahan ditto gaya ng Meranao, Tausug, Bagobo, Yakan, T”boli, Badjao, at iba pa. Karaniwang paksa ng kanilang panitikan ay may kinalaman sa kanilang rehiyon at paniniwala gamit ang kanilang lingua franca, wikang Bisaya at Cebuano.
Ang Kawayan (Ang Kalasag ng Kabataan, Lagitik ng Katotohanan)Bryan Ben Orcenado
Ang Opisyal na Pahayagan ng Mataas na Paaralan ng Madrid Surigao del Sur Division
Tomo 1 Bilang 1 │ Agosto 2023 - Mayo 2024. Ang pampaaralang pahayagang ito ay kuwalipikado para sa National Schools Press Conference 2024 na gaganapin sa Carcar City, Cebu ngayong Hulyo.
3. A R M M
(Anonymous)
Sa Bandang timog ay may mga Muslim
Na kapatid, kalahi at kababayan natin.
Ang mga Muslim na katulong man din,
Sa paghihimgsik sa mga mapang-api
Sa bahaging ito aking natanto,
Ang mga rebeldeng nais ay pagbabago
Kaya’t ang ating gobyerno’y Nakikipagareglo.
Kung babaha ng dugo, paano na ang bayan ko,
Na ang sariling katoto ay ginegera nito.
Paanong uunlad ang Pilipinas,
Kung ang lahat ay gumagamit ng dahas.
O, aking kababayan, ako’y pakinggan,
Iisa ang ating bayang pinaglingkuran
Ba’t di natin pairalin ang Kapayapaan.
4. •Ang nagsasariling Rehiyong (Autonomous
Region) ng Muslim Mindanao ay nalikha batay sa
itinatadhana ng Saligang Batas, Artikulo X Sek. 15.
•Ang rehiyon ay binubuo ng mga lalawigan ng
Sulu, Tawi-Tawi, Maguindanao, at Lanao del Sur.
11. SULU
•Ang sulu ay nasa pagitan ng Basilan at Tawi-Tawi sa dakong timog
ng Mindanao. Ito ay napapaligiran ng Sulu sea pahilaga at
kanluran. Ang Mindanao sea naman sa silangan at Celebes sea sa
timog.
•Ang kabisera ng Sulu ay Jolo.
Ang mga munisipalidad sa Sulu ay ang Indanan, Jolo, Kalingan
Caluang, Lugus, Luuk, Maimbung, Marungas, New Panamao, Old
Panamao, Patikul, Pangutaran, Parang, Pata, Siasi, Talipaw, Tapul
at Tungkil.
12. •Ang mga grupong etnikong naninirahan sa Sulu ay ang mga
Tausug, Samal at mga Badjao.
•Ang mga muslim na naninirahan sa Jolo ay mga Tausug. Sila ang
grupo ng mga Muslim na naging makapangyarihan sa loob ng
maraming taon sapagkat sila ay matapng. Nakipagkalakalan sila sa
Borneo, Sumatra, Java at pati na sa China at Japan bago pa man
dumating ang mga kastila sa Pilipinas.
•Ang ibig sabihin ng Tausug ay “Treacherous waters” o mapanganib
na tubig. Ibinigay daw sa kanila ang katawagan ito dahil sa ang
kanilang lupain ay lumulutang sa tubig.
13. •Ang Badjao naman ang mga muslim na naninirahan sa Timog
Sulu. Makasaysayan ang Jolo, Sulu, dito matatagpuan ang “Four
Gates” na nagsilbing “Watch Towers” at “General Mounds” na
ginawang libingan ng mga sundalong kastila at amerikano na
pinatay ng mga gererong Muslim. Narito rin ang American Cavalry
Monument na magpahanggang ngayon ay nagiisang Museo sa Sulu.
14. TAWI-TAWI
•Ang Tawi-Tawi ay nasa Timog- kanluran ng Mindanao. Sa kabila
ng karagatan ay bansang Sabah ng Malaysia. Ang Tawi-Tawi ay
nasa nasasakupan ng Sulu Sea pahilaga at kanluran gayon din ang
Celebes Sea pasilangan at timog.
•Ang Tawi-Tawi ay binubuo ng sampung munisipalidad ito ay ang
Balimbing, Bongao, Cagayan de Tawi-Tawi, Simunul, Sitangkai,
South Ubian, Tandubas, Turtle Island, Languyan at Sapa-Sapa.
15. •Ang salitang Tawi-Tawi ay nanggaling daw sa salitang Malay na
“Jaui” na ang ibig sabihin ay “far” o malayo . Ang mga sinaunang
manlalakbay ay paulit-ulit na sinasabing “Jaui Jaui” na ang ibaig
sabihin ay “Very far” o malyung-malayo.
•Ang mga katutubong Jama-Mapuna ng Cagayan de Tawi-Tawi ay
isa sa unang nanirahan dito. Ang kanilang hanap buhay ay
pangingisda at pagsasaka.
16. LANAO DEL SUR
•Ang Lanao del sur ay matatagpuan sa kanlurang bahagi ng
malawak na kapatagan ng hilagang sentral Mindanao. Ang
lalawigan ay may hangganang nasa hilagang kanluran ng Lanao
del norte sa silangan ng kapatagang lalawigan ng Bukidnon, sa
Bukidnon, timog kanluran ng Maguindanao at hilagang Cotabato at
sa timog kanluran ng Illana Bay.
17. •Ang lalawigan ay binubuo ng dalawang ditrito. Ang unang distrito
ay binubuo ng Munisipalidad ng Marawi city, Marantao, Piagapo,
Saguiran, Tagaloan, Kapai, Ditsaan , Ramain, Bubong, Buadiposo-
Buntong, Bumbaran, Maguing Wao, Molundo, Binidayan,
Lumbatan, Lumbayanagues, Butig, Bayang, at Calongas.
•Ang ikalawang disdtrito naman ay binubuo ng Balindong, Tugaya,
Bacolod Grande, Madalum, Balabagan, Kapatagan, Marogong,
Tubaran, Binidayan, Lumbatan, Lumbayanague, Butig, Bayang at
Calanogas.
18. •Ipinagmamalaki ng Lanao del Sur ang Aga khan Museum
na matatagpuan ng koleksyon ng malalaking “ Indigeneous
Arts” , mga tugtuging musiko, mga sayaw at mga
katutubong kagamitan at mga armas. Ang lahat ng mga ito
ay makikita sa Main campus ng Mindanao State University
sa Lanao del Sur.
19. MAGUINDANAO
• Isa pa sa tatlong lalawigang binuo nang ang Cotabato ay
hatiin noong Nobyembre, 1973 sa bisa ng Batas Pangulo 341
ay ang Maguindanao.
• Matatagpuan dito ang Polloc Por, isa sa pinakamakabagong
daungan sa Mindanao.
• May labingwalong (18) munisipalidad ang Maguindanao at
isang syudad.
• Ang kapitolyo nito ay Cotabato City. Walo sa munisipalidad
ng lalawigan ay may mababang lupain kaya tinagurian itong
“Maguindanao Basin”
20. Ang munisipalidad na bumubuo sa
Maguindanao ay:
• Ampatuan
• Barira
• Buldon
• Buluan
• Cotabato City
• Datu Paglas
• Datu Piang
• Dinaig
• General Santos
• Bendatun
• Kabuntalan
• Maganoy
21. Ang munisipalidad na bumubuo sa
Maguindanao ay:
• Matanog
• Pagalungan
• Parang
• Sultan Libarungis
• Sultan Kudarat
• Talayan
• Upi
22. • Batay sa pananaliksik, ang ibig sabihin ng
Maguindanao ay “kindred settled in the
country about the lake.” Ito raw ay galing sa
Mag (akin ito), Ingud (country) at Danao
(lake).
23. • Si Shariff Mohammed Kabungsuwan ng
Jahore ang nagpakilala sa buong kapuluan ng
paniniwalang Islam sa ika 15 siglo.
• Siya ay nakapangasawa ng isang prinsesa at
noon nagsimula ang paninirahan ng Sultan sa
Maguindanao.
• Ang mga Muslim na naninirahan sa
Maguindanao ay tatlong uri: ang mga Tiruray,
Tiboli at mga Manobo.
24. • Ang mga Tiruray ay mapamahiin na syang
nagiging dahilan ng mabagal na pag-unlad.
• Ang isa pang pangkat ng mga Muslim sa
Maguindanao ay ang mga Tiboli. Sila ay
naniniwala sa mabubuti at masasamang
ispiritu na pinagmumulan ng sakit, pagkaloko
at kamatayan.
25. • Ang mga Manobo ng Maguindanao ay
magagaling na mga panday.
• Ang pananamit ng mga Muslim sa
Maguindanao ay katulad din ng sa Maranao.
Matitingkad ang kulay ng kanilang mga
malong.
• May batas pangkagandang asal silang
sinusunod na kung tawagin nila ay Luwaran.
26. • Ipinagmamalaki ng Maguindanao ang
magagandang nitong “beaches” tulad ng
Dinaig Beach, Tapian Beach, Buel Beach, Linic
Beach, Kusyong Beach at Dimpatoy Beach.
• Matatagpuan din dito ang Regional Museum,
Shariff Kabunsuan Cultural Center, ang
Cotabato City Hall, Tamontoka Church na
itinayo noong 1872 ng mga Kastila at iba
pang mga atraksyon para sa mga turista.
27. • Bisaya ang tawag sa mga taong naninirahan
dito na nagsasalita ng Bisayang Ilonggo,
Bisayang Cebuano at Maguindanao.
• Pangunahing ikinabubuhay at
pinagkakakitaan ng mga tao rito ang
pagsasaka at pangingisda, pagtotroso at
paghahayupan.
28. MGA KILALANG MANUNULAT NG
REHIYON
• Andan F. Misah
• Nora Mercado
• Sixto Ylagan Orosa
• Aida Consunji Rivera-Ford
• Mona P. Highley
• Anthony Lu Tan
• Kerima Polotan Tuvera
29. SANGGUNIANG AKLAT:
“Panitikan ng Rehiyon sa Pilipinas”
MARAMING SALAMAT!
INIHANDA NINA:
Kate Salve Jaurigue
Rolando Nacinopa Jr.