Ang China sa gitna ng dalawang magkatunggaling ideolohiya.docxJackeline Abinales
Ang China sa gitna ng dalawang magkatunggaling ideolohiya
Ang pagsisimula ng ika-20 siglo ay nangangahulugan ng pagpasok ng dalawang magkatunggaling ideolohiya sa Tsina. Lumaganap sa bansa ang ideolohiya ng demokrasya at komunismo. Ito ay nagdulot ng pagkakahati ng bansa at naghudyat ng tunggalian ng mga pinunong Tsino na nagsusulong ng demokrasya at komunismo.
Ideolohiyang Demokrasya sa China
Ang pagbagsak ng dinastiyang Manchu ay senyales ng pagwawakas ng mahigit sa 2,000 taon ng pamumuno ng mga dinastiya sa China. Hinarap ng mga Tsino ang isang malaking hamon sa kanilang bansa – ito ay ang pagtukoy sa ipapalit na pamumuno ng mga emperador.
Sa panahon na ito ng kaguluhang pampolitikal at kawalan ng pagkakaisa nakilala si Sun Yat Sen. Nakapag-aral si Sun sa Hawaii at sa Hong Kong Medical School. Isinulong niya ang pagkakaisa ng mga Tsino gamit ang tatlong prinsipyo (three principles): ang San Min Chu-i o nasyonalismo, Min-Tsu-Chu-I o demokrasya at Min-Sheng-Chu-I o kabuhayang pantao. Binigyang-diin ni Sun na ang pagkakaisa ng mga Tsino ang susi sa tagumpay laban sa mga imperyalistang bansa. Naging ganap ang pamumuno ni Sun sa China nang pamunuan niya ang mga Tsino sa pagpapatalsik sa mga Manchu sa tanyag na Double Ten Revolution na naganap noong Oktubre 10, 1911. Tinawag itong Double Ten dahil naganap ito sa ika-sampung buwan ng taon (Oktubre) at ika-sampung araw ng buwan. Sa araw ding ito, itinatag ang bagong Republika ng China. Dahil sa kaniyang tagumpay, pansamantalang itinalaga si Sun bilang pangulo ng bansa noong Oktubre 29, 1911, tinagurian siya bilang “Ama ng Republikang Tsino”. Itinag ni Sun Yat-Sen ang Partido Kuomintang o Nationalist Party noong 1912. Naging batayan ng kaniyang pamumuno ang paggamit ng konsiliasyon (conciliation) at pagkakasundo (compromise) upang maiwasan ang alitan at maisulong ang kaunlaran ng bansa. Naniniwala din siya na dapat pagtuunan ng pansin ang regulasyon ng puhunan (regulation of capital) at pantay-pantay na pag-aari ng lupa (equalization of land ownership). Higit sa lahat, hindi naniniwala si Sun Yat-Sen na kailangan ang tunggalian ng mga uri o class struggle upang makamit ang pagkakaisa, kaayusang panlipunan at kaunlarang pang-ekonomiya.
Humalili si Heneral Chiang Kai Shek bilang pinuno ng Partido Kuomintang nang mamatay si Sun Yat-Sen noong Marso 12, 1925. Sa ilalim ng pamumuno ni Chiang Kai Shek ay ipinagpatuloy ng Kuomintang ang pakikipaglaban sa mga warlords (nagmamay-ari ng lupa na may sariling sandatahang lakas.
Matapos magapi ang mga warlords, hinarap ng Kuomintang ang isa pang kalaban – ang pagpasok ng katunggaling ideolohiya sa China – ang komunismo na ipinalaganap ni Mao Zedong sa China.
Ideolohiyang Komunismo sa China
Ang pagpasok ng ideolohiyang komunismo sa China ay nagsimula noong 1918. Naging tanyag ang komunismo sa China sa pamumuno ni Mao Zedong. Si Mao ay mula sa pamiya ng magbubukid sa probinsiya ng Hunan. Sinuportahan at isinulong ni Mao ang mga prin
Pag unlad ng nasyonalismo sa timog-silangang asyaMirasol Fiel
-ukol sa mga kilusan at mga pinuno na nakatulong sa pag-usbong ng nasyonalismo sa mga bansang Pilipinas, Indonesia, Burma, Vietnam, Cambodia at Laos sa Timog-Silangang Asya
AP 7 Lesson no. 27: Neokolonyalismo sa Kanlurang at Timog AsyaJuan Miguel Palero
Ito ay isang handout o learner's module na katatagpuan ng aralin o paksa tungkol sa Neokolonyalismo sa Kanluran at Timog Asya. Dito din matatagpuan ang mga iba't-ibang katangian at epekto ng Neokolonyalismo sa Kanlurang at Timog Asya.
Ang China sa gitna ng dalawang magkatunggaling ideolohiya.docxJackeline Abinales
Ang China sa gitna ng dalawang magkatunggaling ideolohiya
Ang pagsisimula ng ika-20 siglo ay nangangahulugan ng pagpasok ng dalawang magkatunggaling ideolohiya sa Tsina. Lumaganap sa bansa ang ideolohiya ng demokrasya at komunismo. Ito ay nagdulot ng pagkakahati ng bansa at naghudyat ng tunggalian ng mga pinunong Tsino na nagsusulong ng demokrasya at komunismo.
Ideolohiyang Demokrasya sa China
Ang pagbagsak ng dinastiyang Manchu ay senyales ng pagwawakas ng mahigit sa 2,000 taon ng pamumuno ng mga dinastiya sa China. Hinarap ng mga Tsino ang isang malaking hamon sa kanilang bansa – ito ay ang pagtukoy sa ipapalit na pamumuno ng mga emperador.
Sa panahon na ito ng kaguluhang pampolitikal at kawalan ng pagkakaisa nakilala si Sun Yat Sen. Nakapag-aral si Sun sa Hawaii at sa Hong Kong Medical School. Isinulong niya ang pagkakaisa ng mga Tsino gamit ang tatlong prinsipyo (three principles): ang San Min Chu-i o nasyonalismo, Min-Tsu-Chu-I o demokrasya at Min-Sheng-Chu-I o kabuhayang pantao. Binigyang-diin ni Sun na ang pagkakaisa ng mga Tsino ang susi sa tagumpay laban sa mga imperyalistang bansa. Naging ganap ang pamumuno ni Sun sa China nang pamunuan niya ang mga Tsino sa pagpapatalsik sa mga Manchu sa tanyag na Double Ten Revolution na naganap noong Oktubre 10, 1911. Tinawag itong Double Ten dahil naganap ito sa ika-sampung buwan ng taon (Oktubre) at ika-sampung araw ng buwan. Sa araw ding ito, itinatag ang bagong Republika ng China. Dahil sa kaniyang tagumpay, pansamantalang itinalaga si Sun bilang pangulo ng bansa noong Oktubre 29, 1911, tinagurian siya bilang “Ama ng Republikang Tsino”. Itinag ni Sun Yat-Sen ang Partido Kuomintang o Nationalist Party noong 1912. Naging batayan ng kaniyang pamumuno ang paggamit ng konsiliasyon (conciliation) at pagkakasundo (compromise) upang maiwasan ang alitan at maisulong ang kaunlaran ng bansa. Naniniwala din siya na dapat pagtuunan ng pansin ang regulasyon ng puhunan (regulation of capital) at pantay-pantay na pag-aari ng lupa (equalization of land ownership). Higit sa lahat, hindi naniniwala si Sun Yat-Sen na kailangan ang tunggalian ng mga uri o class struggle upang makamit ang pagkakaisa, kaayusang panlipunan at kaunlarang pang-ekonomiya.
Humalili si Heneral Chiang Kai Shek bilang pinuno ng Partido Kuomintang nang mamatay si Sun Yat-Sen noong Marso 12, 1925. Sa ilalim ng pamumuno ni Chiang Kai Shek ay ipinagpatuloy ng Kuomintang ang pakikipaglaban sa mga warlords (nagmamay-ari ng lupa na may sariling sandatahang lakas.
Matapos magapi ang mga warlords, hinarap ng Kuomintang ang isa pang kalaban – ang pagpasok ng katunggaling ideolohiya sa China – ang komunismo na ipinalaganap ni Mao Zedong sa China.
Ideolohiyang Komunismo sa China
Ang pagpasok ng ideolohiyang komunismo sa China ay nagsimula noong 1918. Naging tanyag ang komunismo sa China sa pamumuno ni Mao Zedong. Si Mao ay mula sa pamiya ng magbubukid sa probinsiya ng Hunan. Sinuportahan at isinulong ni Mao ang mga prin
Pag unlad ng nasyonalismo sa timog-silangang asyaMirasol Fiel
-ukol sa mga kilusan at mga pinuno na nakatulong sa pag-usbong ng nasyonalismo sa mga bansang Pilipinas, Indonesia, Burma, Vietnam, Cambodia at Laos sa Timog-Silangang Asya
AP 7 Lesson no. 27: Neokolonyalismo sa Kanlurang at Timog AsyaJuan Miguel Palero
Ito ay isang handout o learner's module na katatagpuan ng aralin o paksa tungkol sa Neokolonyalismo sa Kanluran at Timog Asya. Dito din matatagpuan ang mga iba't-ibang katangian at epekto ng Neokolonyalismo sa Kanlurang at Timog Asya.
7. Lahat ng mga pag-aalsa sa Pilipinas sa loob ng
ika 16 na siglo hanggang ika 19 na siglo ay
hindi nagwagi laban sa mga Espanyol.
Dahilan ng pagkabigo
1. Mas malakas na armas ng mga Espanyol
2. Kawalan ng damdaming makabansa
3. Pagtataksil ng ilang Pilipino.
9. Umusbong ang panggitnang uri o Middle Class o
mga Principalia
Ilustrado-mula sa salitang latin na ilustre ibig sabihin
“Naliwanagan”)- mayayamang Pilipino, Mestisong
Tsino at Espanyol. Nakapag-aral ang mga anak sa
kilalang Universidad sa Pilipinas at sa Espanya.
12. LA SOLIDARIDAD (December 13, 1888)
Samahang itinatag ng mga Pilipino sa Espanya.
- ito din ay ang opisyal na pahayagan
- Mula 1889-1895 nagkaroon ng pitong volume at
160 isyu ng pahayagan
-Layunin: Magkaroon ng pagbabago o reporma sa
nooy namamayaning kalagayan ng mga Pilipino
16. (Hulyo 7, 1892)
Layunin ng KKK na makamit ang
kalayaan sa pamamagitan ng
himagsikan o armadong
pakikipagdigma.
Ngunit nabunyag ang samahang ito.
17. Pinasimulan ng mga paring Pilipino ang kampanya para sa sekularisasyon ng
Simbahang Katoliko sa Pilipinas. Ninais nilang mapabilang sa ordeng relihiyoso tulad
ng Jesuit, Dominican, at Franciscan na sa panahon ng espanyol naging eksklusibo
lamang sa mga pari at prayleng Espanyol. Nagresulta ito sa paggarote sa
GOMBURZA.
Nalipat sa mga propagandista ang kampanya para sa reporma.
Kinabibilangan sila ng mga ilustrado o naliwanagan ng edukasyong
kanluranin. Nakipaglaban sila para sa pagbabago. Ipinatapon sa
Dapitan si Rizal. At unti unting nabuwag ang kilusang reporma.
Pagkatatag ng himagsikan noong 1896. Nauwi ito sa pagdeklara ng
kalayaan ng Pilipinas noong ika-12 ng Hunyo 1898. Hindi nagtagal ang
kalayaan na ito dahil sa pananakop ng mga Amerikano.