1. 6. Sınıf Üniteler
152
Öğrenme Alanı : Madde ve Değişim
6. Ünite : Madde ve Isı
Önerilen Süre : 16 ders saati
A. Genel Bakış
Öğrenciler, 4 ve 5. sınıf Fen ve Teknoloji dersinde ısının bir enerji türü olduğunu ve başka enerji
türlerine dönüşebileceğini sezmiş, ısı ve sıcaklık kavramlarını ilişkilendirerek genleşme-büzülme ve hâl
değişimleri gibi konularla ısının maddeye etki ettiğini fark etmiş, bu sınıfta “Maddenin Tanecikli Doğası”
ünitesinde maddenin görülmez küçük taneciklerden oluştuğunu öğrenmiş, maddede meydana gelen
değişimleri fiziksel ve kimyasal değişim olarak sınıflandırmıştır. Bu ünitede öğrenciler, maddeler arası ısı
aktarımını tanecikli doğa ile ilişkilendirerek ısının yayılma yollarını, ısı iletimi ve yalıtımını keşfedecek,
yalıtım teknolojisine giriş yapacaktır. Bu bilgilerini kullanarak öğrenciler, 8.sınıfta ısı ve sıcaklık
arasındaki farkı açıklayabilecektir.
Ünitede verilen öğrenme, öğretim ve değerlendirme etkinlikleri öneri niteliğindedir. Öğretmenler
fizikî şartları da dikkate alarak tüm öğrencilerin etkin katılımını sağlayacak uygun bir öğrenme ortamı
hazırlamalıdır.
B. Ünitenin Amacı
Bu ünitenin amacı, öğrencilerin ısı enerjisini maddenin tanecikli doğası ile ilişkilendirerek ısı iletim
yollarını keşfetmesini, ısı iletimi ve yalıtımını irdeleyerek ısı yalıtım teknolojisini kavramasını
sağlamaktır.
C. Ünitenin Odağı
Bu ünitede öğrencilerin, ısı iletimi ve ısı yalıtımı kavramları etrafında gözlem, karşılaştırma-
sınıflandırma, çıkarım yapma, tahminde bulunma, bilgi ve veri toplama, sunma gibi bazı bilimsel süreç
becerilerini geliştirmeye odaklanılmıştır.
Ç. Önerilen Konu Başlıkları
• Maddenin Tanecikli Yapısı ve Isı
• Isının Yayılması
• Isı Yalıtımı

2. 6. Sınıf Üniteler
153
D.Ünitenin Kavram Haritası
**BU KAVRAM HARĐTASI SADECE ÖĞRETME Đ BĐLGĐLE DĐRMEK VE Ü ĐTE ĐÇĐ DEKĐ KAVRAMLARI
BĐR BÜTÜ HALĐ DE GÖSTERMEK AMACIYLA VERĐLMĐŞTĐR. BU KAVRAMLAR KULLA ILARAK
FARKLI KAVRAM HARĐTALARI DA OLUŞTURULABĐLĐR.

3. 6. Sınıf Üniteler
155
E. Ünite Kazanımları ve Etkinlikler
ÖĞRE ME ALA I: MADDE VE DEĞĐŞĐM 6. Ü ĐTE: MADDE VE ISI
Ü ĐTE KAZA IMLAR ETKĐ LĐK ÖR EKLERĐ AÇIKLAMALAR
MADDEVEISI
1. Maddenin tanecikli yapısı ve ısı ile ilgili
olarak öğrenciler;
1.1. Gözlem yaparak maddeler ısındıkça
taneciklerin hızlandığı sonucuna varır
(BSB-1, 11, 12, 13, 14, 30, 31; TD-
3).
1.2. Maddeler arası ısı aktarımı ile atom-
moleküllerin çarpışması arasında
ilişki kurar (BSB-6, 8, 9; TD-1).
Isınma, Hareketlenmedir
Öğrenciler, bir beherin üçte ikisine kadar su doldurup yavaş yavaş ısıtırken su
içindeki hareketleri gözlemler. Su kaynamadan önce içine küçük pamuk lifleri
atılarak su içindeki hareketleri görünürleştirilir.
Bir elektrik sobası veya ocağı, çıplak direnç telleri üste gelecek şekilde
yerleştirilip güç kaynağına takılır. Ocağın 20-30 cm üstünden geçen bir cep
feneriyle oluşturulmuş ışık huzmesi, beyaz bir arka zemine (duvar olabilir)
düşürülür. Direnç akkor hâline gelirken ısınan havanın içinde hareket olup
olmadığı arka planda gözlenir.
Isınma sırasında sudaki ve havadaki hareketlerin nasıl etkilendiği, hareket
ettiği görülen kitlelerin tek bir molekül mü yoksa moleküllerin kümesi mi
olduğu irdelenir.
Yapılan deney sırasında ısı veren ve ısı alan maddelerin neler olduğu
tartışmaya açılır. Suyun ve havanın, ısı kaynağından ısıyı nasıl aldığı
irdelenir. Buradaki ısı alış-verişinin kısmen, doğrudan temas ile olduğu,
teldeki veya alevdeki hızlı moleküllerin hava veya su moleküllerine çarpıp
onları hızlandırdığı vurgulanır (1.1; 1.2).
Çarpışma, Hareket Alış-Verişidir
Öğrenciler, düz bir zemin üzerinde biri yavaş, diğeri hızlı iki cam bilyeyi
çarpıştırma denemeleri yaparlar. Bilyelerin çarpışmadan önceki ve sonraki
hareketlerine dikkat ederler. Çarpışma sırasında hangi bilyenin hızlandığını,
hangi bilyenin yavaşladığını not ederler. Güvenilir sonuçlar elde etmek için
denemelerin art arda tekrarı gerekebilir.
Hangi bilyenin sıcak, hangisinin soğuk taneciği temsil ettiği konusunda
öğretmence yönlendirilen bir tartışma açılır (1.2), (BSB-30, 31, 32).
[!] 1.1 Isı-hareket ilişkisi sıvılarda ve
gazlarda kolayca görünürleştirilebilir.
Görünür hareketin moleküllerin hareketi
olduğu, fakat görünen şeyin molekül
değil, “molekül yığınları” olduğu
fikrinin yerleşmesi kolay değildir.
Öğretmen bu gözlem sırasında, 3.
ünitede edinilen moleküllerin çok küçük
tanecikler olduğu fikrini hatırlatmalı;
görünür hareketin dev kümelere ait
olduğunu, tek tek moleküllerin
görülemeyeceğini vurgulamalıdır.
[!] 1.2 Çarpışan bilyelerin kiminin
yavaşlayıp kiminin hızlanması, atomlar-
moleküller arası ısı alış-verişi ile
doğrudan ilintili olup önemli bir
gözlemdir. Bu gözlemle, hızlı→sıcak ve
yavaş→soğuk anlayışının yerleşmesi
beklenmektedir.
↸: Sınıf-Okul Đçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders Đçi Đlişkilendirme : Diğer Derslerle Đlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar : Ara Disiplinlerle
Đlişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını-2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.)

4. 6. Sınıf Üniteler
156
ÖĞRE ME ALA I: MADDE VE DEĞĐŞĐM 6. Ü ĐTE: MADDE VE ISI
Ü ĐTE KAZA IMLAR ETKĐ LĐK ÖR EKLERĐ AÇIKLAMALAR
MADDEVEISI
2. Isının yayılma yolları ile ilgili olarak
öğrenciler;
2.1. Katılarda ısı iletimini deney ile
gösterir (BSB-15, 16, 17, 18).
2.2. Isıyı iyi ileten katıları ısı iletkeni
şeklinde adlandırır.
2.3. Isıyı iyi iletmeyen katıları ısı
yalıtkanı şeklinde adlandırır.
2.4. Gündelik gözlem ve
deneyimlerinden, doğrudan
temas olmadan ısı aktarımı
olabileceği çıkarımını yapar
(BSB- 6, 8, 9).
2.5. Isının ışıma yoluyla
yayılabileceğini belirtir.
2.6. Geceleri yeryüzünün neden
soğuduğunu sorgulayıp açıklar
(TD-5).
Isı Telde Yayılır
Öğrenciler, metal bir telin bir ucundan tutarken diğer ucunu küçük bir aleve tutarak
yavaş yavaş ısıtırlar. Telin bir ucu ısındıkça diğer ucunun da ısınıp ısınmadığını
gözlemleyip sonucu not ederler. Isının telde iletim yolu ile yayıldığı vurgulanır.
Öğrenciler, bir beher içerisinde bulunan kaynar su içine biri ahşap diğeri metal iki
kaşık koyarlar. Bir süre sonra her iki kaşığın sapından tutarak ısınma farkını
hissederler. Gözlemlerini sınıfta sunarlar. Buradan hangi maddenin ısıyı daha
kolay ilettiği çıkarımını yaparlar. Aynı deney cam, plastik vb. malzemeden
yapılmış çubuklarla tekrarlanır. Isıyı iyi ileten maddelerin ısı iletkeni, çok zor
ileten maddelerin ise ısı yalıtkanı olduğu vurgulanır (2.1; 2.2; 2.3).
Isı Arabanın Đçine asıl Girdi?
Soğuk bir kış gününde, güneş altında kalan bir otonun camları ve kaportası soğuk
iken içinin nasıl ısındığı tartışmaya açılır. Öğretmenin kılavuzluğunda, oto içindeki
havanın camdan veya metal kaportadan ısı iletimi ile ısınmış olamayacağı, öyle
olsaydı otonun dışının da sıcak olması gerektiği sonucu çıkarılır. Buradan, oto
içindeki havaya doğrudan temas olmadan ısı aktarılmış olacağı sonucuna varılır.
“Oto içine güneş girmeseydi, güneş altında kalan otonun içi aynı şekilde ısınır
mıydı?” sorusu tartışılır. Güney yönünde olan evlerin kuzey yönünde olan
evlerden daha sıcak olması tartışılır. Buradan görünür ışınların ısı taşıdığı
çıkarımına varılır. Bu şekilde ısı yayılmasının “ışıma ile yayılma” olduğu
vurgulanır (2.4).
Dünya’mız asıl Isınır, eden Soğur?
Öğrenciler, “Dünyayı ısıtan enerji nereden geliyor?” sorusunu tartışırlar. Farklı
mevsimlerde ve Dünya’nın farklı enlemlerinde ısınmanın farklı olması ile gelen
güneş ışınlarının bolluğu ilişkilendirilir.
Geceleri gözlenen soğumanın, Dünya’dan uzaya görünmez ışınların yayılması
sonucu olduğu vurgulanır. “Dünya’nın soğuması” konusuna; atmosferin sera
etkisi, sera gazları, bu gazların miktarca çoğalmasının dünya iklimi üzerindeki
uzun vadeli olası etkileri, buna bağlı deniz seviyesinin yükselmesi tehlikesi gibi
konuları içine alan bir proje çalışması verilebilir (2.5; 2.6).
[!] 2.1; 2.2 Özellikle bakır tellerde ısı
iletiminin çok hızlı olabileceği ve
aleve uzak ucun çok erken el yakar
düzeyde ısınabileceği dikkate
alınmalıdır.
[!] 2.2; 2.3 Đyi ısı iletkeni olarak bakır
ve alüminyum; iyi ısı yalıtkanı
ortamlar olarak da cam yünü, plastik
köpük, saman, pamuk, çift camlı
pencerelerdeki hava boşluğu ve
termoslardaki iç-dış çeper arası vakum
örnek olarak kullanılmalıdır. Başka
malzemeler de tanıtılabilir.
[!] 2.4; 2.5 Kışın güneşli günlerde,
dışarıda sıcaklık sıfırın altında iken
güney yönünde olan ve iyi güneş alan
evlerin içinin soba gerektirmeyecek
kadar ısınması, ışıma yolu ile ısı
yayılmasına iyi bir örnektir.
[!] 2.5 Isının yayılmasında insan
gözünün algılayamadığı ışınların da
önemli olduğu bu kazanım ekseninde
açıklanır.
[!] 2.6 Dünya ikliminin ılık kalması
üzerine atmosferin etkisi işlenirken,
atmosferi olmayan gezegen ve
uyduların gündüz ve gece sıcaklıkları
arasındaki büyük farklılık, veri olarak
kullanılabilir.
↸: Sınıf-Okul Đçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders Đçi Đlişkilendirme : Diğer Derslerle Đlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar : Ara Disiplinlerle
Đlişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını-2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.)

5. 6. Sınıf Üniteler
157
ÖĞRE ME ALA I: MADDE VE DEĞĐŞĐM 6. Ü ĐTE: MADDE VE ISI
Ü ĐTE KAZA IMLAR ETKĐ LĐK ÖR EKLERĐ AÇIKLAMALAR
MADDEVEISI
2.7. Yüzeyi koyu renkli cisimlerin, açık
renklilerden daha hızlı ısınmasının
sebebini açıklar (BSB-2, 6, 8, 9; TD-2).
2.8. Isı yalıtım kaplarının yüzeylerinin neden
parlak kaplandığını izah eder (BSB-2, 6,
8, 9, 32; FTTÇ-9, 17).
2.9. Sıvılarda konveksiyon ile ısı
yayılmasını deneyle gösterir (BSB-15,
16, 17, 18; TD-3).
Koyu Renk Yüzeyler Đyi Isınır
Öğrenciler, kışın koyu, yazın açık renkli kıyafet giyilmesinin nedenini
tartışırlar. Beyin fırtınası tekniği ile öğrenci fikirleri tahtaya yazıldıktan sonra
aşağıdaki etkinlik gerçekleştirilir.
Öğrenciler düşey konumda yanan bir ampulun 5-10 cm altına gelecek
şekilde yan yana, biri koyu, biri açık renkli olmak üzere iki kumaş parçası
koyarlar. Beş dakika sonra her iki kumaştaki ısınmayı karşılaştırırlar. Isınma
farklılığının nedenleri, sınıfta öğretmen rehberliğinde irdelenir. Yapılan
çıkarım ile tahtada yazılı öğrenci fikirleri karşılaştırılır. Öğretmen
öncülüğünde, koyu renkli yüzeylerin daha çok ışın tutup daha çok ısındığı
sonucuna varılır (2.7), (FTTÇ-28).
Yansıtan Yüzeyler Isıyı da Yansıtır
Sınıfa getirilen bir termosun hangi amaçla kullanıldığı hatırlandıktan sonra,
kapağı açılıp iç yüzeyi incelenir. Đç yüzeyin neden ayna gibi parlak tasarlandığı
tartışılır. Yansıtan renksiz yüzeylerin ışınları tutmadıkları için ısınmadıkları
sonucu çıkarılır (2.8).
Sıvı Karıştıkça Isı Yayılır
Dar bir cam veya plastik kaba önce üçte biri dolacak kadar mürekkep katılmış
soğuk su, sonra, yavaş yavaş ve yaklaşık aynı hacimde, 50-60 o
C’a ısıtılmış
mürekkepsiz sıcak su konur. Üstteki suyun soğuyup soğumadığı elle kontrol
edilir. Alttaki rengin suyun üst yüzeyine doğru yavaş yavaş hareket ettiği
gözlemi vurgulanır. Kabın tamamı karıştırılıp sıcaklık yeniden elle kontrol
edilir. Karıştırmanın sıcak ve soğuk su arasındaki ısı alış-verişini
hızlandırdığını öğrenciler ifade eder. Karıştırmadan önce ve sonra ısının nasıl
yayıldığı öğretmence yönlendirilen bir tartışmaya açılır.
Aynı deney, kaba önce sıcak ve renkli, sonra soğuk ve renksiz su konularak
tekrarlanır, soğuk altta, sıcak üstte iken iletimle ısı aktarımının yavaş; sıcak
altta soğuk üstte iken kendiliğinden karışma (konveksiyon) gerçekleştiği için
bu aktarımın hızlı olduğu sonucunu çıkaracak şekilde, öğretmence
yönlendirilen bir beyin fırtınası yapılır. Öğretmen, soğuk suyun sıcak sudan
daha yoğun olduğunu hatırlatır. Sıcak su altta iken yoğunluk farkı nedeni ile
yukarı hareket ettiğini; bunun konveksiyon olduğunu vurgular. Sıvılarda ve
gazlarda karışma ile ısı yayılmasına konveksiyon dendiği vurgulanır (2.9),
(BSB-5, 8, 31).
[!] 2.7 Yüzeyin açıklığı-koyuluğu ile ısı
tutma özelliği arasındaki ilişki işlenirken
“ışın soğurma”, “ışın yutma” şeklinde
açıklanacak, “absorpsiyon” teriminden
kaçınılacaktır.
[!] 2.8 Yansıtıcı yüzeylerin ısı yalıtımı
sağlaması gerçeğinin günlük hayata
yansıyan bir uygulaması da ayna cepheli
modern binalardır.
[!] 2.9 Su ısındıkça mürekkebin hızlı
yayılması, radyatör üzerindeki havanın
yükselmesi ile benzer bir olaydır.
[!] 2.9 Öğrenci, 5. sınıfta edindiği
bilgileri ile soğuk suyun sıcak sudan
daha yoğun olduğu, sıcak suyun yukarı,
soğuk suyun aşağı yönde konveksiyona
uğrayacağı çıkarımını yapabilir.
[!] 2.9 “Konveksiyon sırasında sıcak
(hızlı) moleküllerin yukarıya yönlenmesi,
ısının su kütlesi içinde taşınması anlamına
gelir.” fikri işlenmelidir.
↸: Sınıf-Okul Đçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders Đçi Đlişkilendirme : Diğer Derslerle Đlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar : Ara Disiplinlerle
Đlişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını-2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.)

6. 6. Sınıf Üniteler
158
ÖĞRE ME ALA I: MADDE VE DEĞĐŞĐM 6.Ü ĐTE : MADDE VE ISI
Ü ĐTE KAZA IMLAR ETKĐ LĐK ÖR EKLERĐ AÇIKLAMALAR
MADDEVEISI
2.10. Isının iletim, konveksiyon ve ışıma
yolu ile yayıldığı durumları ayırt eder
(BSB-6, 25, 31, 32).
Toplu Değerlendirme
Isının yayılması ile ilgili yapılan deneyler hatırlatılır. Öğrenciler, bu deneyleri
birbiriyle karşılaştırıp değerlendirerek, ısının iletim, ışıma ve konveksiyon adı
verilen üç ayrı yolla yayılabildiği genellemesine ulaşacak şekilde öğretmen
kılavuzluğunda beyin fırtınası yaparlar (2.10).
[!] 2.10 Bu kazanımın amacı, ısının
yayılma yollarının topluca ifadesi ve
tekil örneklerin hangi tür yayılma
olduğunun seçilmesidir.
Akran Değerlendirme Formu
Öğrenci Gözlem Formu
Kavram Haritası Oluşturalım
↸: Sınıf-Okul Đçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders Đçi Đlişkilendirme : Diğer Derslerle Đlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar : Ara Disiplinlerle
Đlişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını-2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.)

7. 6. Sınıf Üniteler
159
ÖĞRE ME ALA I: MADDE VE DEĞĐŞĐM 6. Ü ĐTE: MADDE VE ISI
Ü ĐTE KAZA IMLAR ETKĐ LĐK ÖR EKLERĐ AÇIKLAMALAR
MADDEVEISI
3. Isı yalıtımının teknolojik önemi ile ilgili
olarak öğrenciler;
3.1 Yalıtımın hangi durumlarda gerekli
olabileceğini tahmin eder (BSB-8, 9).
3.2 Yalıtım yerine iletimin tercih edildiği
durumlara örnekler verir.
3.3 Yaygın ısı yalıtım malzemelerine
örnek verir.
3.4 Farklı amaçlar için kullanılan ısı
yalıtım malzemelerinin seçiminde,
yalıtkanlık özellikleri yanında başka nelerin
hesaba katılması gerektiğini irdeler.
3.5 Binalarda yalıtımın enerji tüketimi ile
ilişkisini açıklar (BSB-8, 9, 30, 32; TD-1).
Yalıtım erede Gereklidir?
Öğrenciler, “sıcak tutulması gerekenler” ve “soğuk tutulması gerekenler”
ile ilgili günlük hayattan bildikleri örnekleri listeler. Sıcak ve soğuk
nesnelerin, sıcaklıkları ortam ile karşılaştırılır. Bir maddeyi ortama göre
uzun süre sıcak veya soğuk tutmanın nasıl sağlandığı sorgulanır.
“Yalıtmak” ve “yalıtım” kelimelerinin anlamları üzerinde durulur. Ortama
göre daha soğuk ve daha sıcak tutulması gereken tüketim maddelerine
örnekler verilir (3.1 ), (BSB-30, 32).
Bazen Isının Đyi Đletilmesi Đstenir
Tencere, tava gibi özellikle ısıyı iyi iletmesi istenen mutfak eşyalarının
neden iletken olması gerektiği sorusu tartışmaya açılır. “Tencerede ve
tavada ısı yalıtkanı kullanılarak yapılan kısımlar nelerdir?” sorusu tartışılır.
Đletken özellikli malzemelerin tercih edildiği uygulamalara başka örnekler
verilir (3.2), (FTTÇ-38).
Đyi Yalıtkanlar
Đnşaat duvarlarında, pencerelerde, tavanlarda, su depolarında, buhar
borularında, kısa süreli gıda paketlerinde ve soğuk hava depolarında hangi
yalıtım malzemelerinin kullanıldığı öğrencilerce tartışılır. Tartışma
sırasında, farklı yalıtım malzemelerinin kullanım ömrü, yanma özelliği,
yoğunluğu ile ilgili bilgileri içeren, kitapta verilmiş çizelge kullanılır.
Öğretmen eksik olan bilgileri tamamlar. Değişik yalıtım uygulamalarında
ısının hangi yönden hangi yöne geçişinin engellendiği öğrencilerce tartışılır.
Öğrenciler, “dondurmanın nakli, fırınların, bahçedeki su deposunun
yalıtımı için hangi malzeme seçilir neden?” sorusunu irdeler(3.3; 3.4),
(FTTÇ-20).
Đyi Yalıtım Tasarruf Sağlar
Kışın ısıtılan veya yazın soğutulan bir mesken veya büroda, yalıtma
olmazsa, ısıtma veya soğutma giderlerinin neden artacağı konusu
öğrencilerce tartışılır (3.5 3.4), (FTTÇ-36).
[!] 3.1 Buzdolabının ve onun bir bölmesi
olan buzluğun ne işe yaradığını tartışarak
bu konuya girmek, verilecek kavramların
hayatla ilintisini kurmak açısından yararlı
olur.
[!] 3.2 Pişirme amaçlı kap kacak seçiminde
iyi ısı iletme özelliği aranan tek özellik
olmayabilir. Toprak kapların pişirme amacı
ile kullanılması, bir bakıma fırının yüksek
sıcaklığına dayanım, bir bakıma da ısıyı
yavaş ve düzgün iletmenin pişme kalitesine
getireceği katkı içindir. Bu konu,
öğrencilerce öğretmen öncülüğünde
tartışılabilir.
[!] 3.3 Yanma özelliği olarak sadece kolay
tutuşma ve yanmaya dayanıklı olma gibi
özelliklerden bahsedilecek, yanmanın
kimyasal açıklamasına girilmeyecektir.
[!] 3.3 Yaygın ısı yalıtım malzemesi olarak
plastik köpük, ahşap, volkan tüfleri, katran,
fosfatlar, cam yünü, silikon yünü vb.
maddelere öncelik verilmelidir.
[!] 3.4 Fırın, sıcak su borusu, tavan, bahçede
su kuyusu, giyim malzemesi gibi
uygulamalarda uygun yalıtkanı seçerken,
iletim özelliği yanında, kullanım ömrü,
yanma özelliği, yoğunluk, sağlamlık ve
maliyet gibi diğer hususları hesaba katmak
gerektiği fikri öğrencilerde oluşmalıdır.
[!] 3.5 Çatı, kapı, pencere ve buhar iletim
borularında yalıtımın ekonomik önemi
özellikle vurgulanmalıdır.
Akran Değerlendirme Formu
Öğrenci Gözlem Formu
Isı Akışını Yavaşlatalım
↸: Sınıf-Okul Đçi Etkinlik : Okul Dışı Etkinlik : Ders Đçi Đlişkilendirme : Diğer Derslerle Đlişkilendirme : Ölçme ve Değerlendirme ???: Kavram Yanılgısı [!]: Uyarı : Sınırlamalar : Ara Disiplinlerle
Đlişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam Fen ve Teknoloji dersi kazanımını-2. rakam ara disiplin kazanımını gösterir.)

8. 6. Sınıf Üniteler
160
F. Önerilen Öğretim ve Değerlendirme Etkinlikleri
Etkinlik umarası : 1
Etkinlik Adı : Kavram Haritası Oluşturalım
Đlgili Olduğu Kazanımlar :2.1; 2.4; 2.6; 2.7; 2.10; 2.11
Kavram Haritası Oluşturma (Isının Đletimi)
A- Aşağıdaki kavramları ve kavramlar arası ilişkileri içeren ve başlangıç cümlesi verilen
metni tamamlayınız.
Kavramlar : Işıma Konveksiyon Đletim Isı
Katı Sıvı Gaz
Isının çeşitli yollarla yayıldığını fark ettim. .……………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
B- Daha sonra oluşturduğunuz metni kavram haritasına dönüştürünüz.

9. 6. Sınıf Üniteler
161
Etkinlik umarası : 2
Etkinlik Adı : Isı Akışını Yavaşlatalım
Đlgili Olduğu Kazanımlar : 3.1; 3.2; 3.3
Bu proje çalışmasında, verilen konu ve konu ile ilişkili olarak belirtilen diğer konular
hakkında bir araştırma çalışması yapmanız amaçlanmaktadır. Projenizin değerlendirilmesi
için “Proje Süreç Değerlendirme Ölçeği “kullanılacaktır.
Proje araştırma konusu : Boyutu belirli olan buz küplerinin buz hâlini uzun süre korumak
için neler yapılabilir?
Proje konusu ile ilişkili olan diğer konular:
1. Bir kâse buzun erimeden uzun süre kalması için neler yapılabilir?
2. Piknikte suyu soğuk olarak uzun süre saklayabilmek için ne kullanabiliriz?
3. Soğuk hava depolarında sıcaklık nasıl değişmeden kalır?
4. Gıda maddelerini taşımak için kullanılan araçlardaki yalıtım sistemi nasıl çalışır?
ot: Bu çalışmada önemli olan öğrenci/ öğrenci gruplarının kullanacakları buz küpünün
boyutlarının aynı olmasıdır. Öğrenci / öğrenci gruplarının yaptıkları projelerde
belirledikleri süre sonunda buzların ne kadar büyüklükte kaldığı tespit edilir.
Önerilen malzemeler: Gazete kağıdı, stirofor (plastik) köpük, plastik poşet, talaş, pamuk,
kumaş, yün, vb.