2. Do you want to edit this presentation?
Gumawa ng kopya at i-
edit sa Google Slides.
1. Sa menu tab, i-click ang File at
pagkatapos ay ang Make a
copy at Entire Presentation.
2. I-type ang pangalan ng file.
3. Piliin kung saan ito isi-save sa
iyong Google Drive.
4. I-click ang OK.
5. May magbubukas na bagong
tab. Hintayin na kompletong
mag-load ang file sa bagong tab.
6. Kapag nag-load na ang file, i-edit
ang presentation na ito gamit
ang Google Slides.
Mag-download ng offline
na kopya at i-edit sa
Microsoft PowerPoint.
1. Sa menu tab, i-click ang File at
pagkatapos ay ang Download as.
2. Piliin ang uri ng file. Piliin ang
Microsoft PowerPoint (.pptx).
3. Hintayin na ma-download ang file
sa iyong local disk.
4. Sa sandaling makompleto ang
pag-download, buksan ang file at
i-edit gamit ang Microsoft
PowerPoint o anumang offline na
program para sa presentation.
Gusto mo bang i-edit ang presentation na ito?
3. Mga Kasanayan sa Pagkatuto
Kinakailangan ang araling ito upang higit na maunawaan ang
kasanayan sa pagkatuto na itinakda ng DepEd na nahuhulaan
ang mahahalagang kaisipan at sagot sa mga karunungang-
bayang napakinggan (F8PN-Ia-c-20).
4. Mga Layunin sa Pagkatuto
● nahuhulaan ang mahahalagang kaisipan at sagot sa mga
karunungang-bayang napakinggan; at
● naiuugnay ang mahahalagang kaisipang nakapaloob sa mga
karunungang-bayan sa mga pangyayari sa tunay na buhay at
sa kasalukuyan.
Pagkatapos ng araling ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang
natatalakay ang kahulugan ng mga karunungang-bayan, na
may tuon sa sumusunod:
5. Timed Pair-Share
1. Para sa mga mag-aaral: Basahin nang sabay-sabay ang
saknong.
Tunay na kayamanan ang sinaunang panitikan
Tanaw sa kasaysayan at kalayaan ng bayan
Angkla ng kultura at sariling haraya
Nararapat na ingatan at pahalagahan lalo ng
kabataan
6. Timed Pair-Share
2. Sagutin ang mga tanong na:
● Ano ang mensahe ng saknong na nabasa?
● Bilang kabataan, sa papaanong paraan mo iniingatan
ang mga sinaunang Panitikang Filipino?
2. Para sa guro:
● Sa hudyat na “think time,” mag-iisip ang mga mag-aaral
ng kanilang sagot sa mga tanong sa loob ng isang (1)
minuto.
7. Timed Pair-Share
● Sa hudyat na “pair,” magbabahaginan ng sagot ang
magkakapares na mag-aaral ng kanilang mga sagot
sa tanong ng dalawang (2) minuto.
● Sa hudyat na “share,” magtatalakayan ang klase
hinggil sa kanilang mga sagot sa tanong.
10. Pagganyak
Sagutin:
● Batay sa mga sagot, ano ang karunungang-bayan?
● Ano ang mga halimbawa nito?
● Paano ito nagpasalin-salin sa bawat henerasyon?
11. Mahahalagang Tanong
● Ano ang kahalagahan ng mga karunungan-bayan sa
kulturang Pilipino?
● Bakit nararapat na ingatan ng mga Pilipino ang mga
karunungang-bayan?
● Sa paanong paraan mapahahalagahan ng kabataan sa
kasalukuyan ang mga karunungang-bayan?
12. Gawain
Opsiyon 1: Think and Share
1. Sa hudyat na “Think,” mag-isip ng mga salawikain sa
loob ng isa hanggang dalawang minuto.
1. Sa hudyat na “Share,” tatawag ang guro ng mag-aaral
na magbabahagi ng naisip na mga salawikain.
14. Gawain
Opsiyon 1: Think and Share
3. Sagutin:
● Ano ang salawikain?
● Ano ang silbi ng salawikain?
● Ano ang bugtong?
● Ano ang silbi ng bugtong?
15. Gawain
Bungbong kung liwanag
kung gabi ay dagat.
Kinain na’t naubos
nabubuo pang lubos.
Sa maling kalabit
may buhay na kapalit.
Isa ang pasukan
tatlo ang labasan.
Opsiyon 2: Bugtungan!
20. Pagsusuri
1. Paano ninyo natutuhan o nalaman ang mga salawikain
na ito?
2. Paanong nagsimula ito?
3. Paanong nabubuo ang salawikain?
4. Ano ang silbi ng salawikain sa atin?
Para sa Opsiyon 1: Think and Share
21. Pagsusuri
1. Alin sa mga bugtong ang mas madaling sagutin?
1. Ano-ano ang kanilang batayan para ipalagay na mas
madali iyong sagutin?
1. Bakit mahirap sagutin ang ibang bugtong?
Para sa Opsiyon 2: Bugtungan!
24. Paglalapat
● Ano-ano ang karaniwang paksa ng karunungang-bayan?
● Bakit mahalagang mapag-aralan ang mga karunungang-
bayan?
● Paanong nasasalamin ng karunungang-bayan ang kultura at
tradisyon ng lahing Pilipino?
25. Paglalapat
● Bakit unang nagsimula ang bugtong sa lamayan ng patay?
● Sa paanong paraan mo magagamit ang mga karunungang-
bayan sa pang-araw-araw na pamumuhay?
26. Pagpapahalaga
Paano mo hihimukin ang mga kabataan sa
kasalukuyan na mahalin, pahalagahan, at panatilihin
ang mga karunungang bayan?
27. Inaasahang Pag-unawa
● Kinakatawan ng mga kaisipang napapaloob sa mga
karunungang-bayan ang kultura ng lahing Pilipino.
● Ang pagpapahalaga at pagpapanatili ng mga tradisyong gaya ng
karunungang-bayan ay isa sa mga paraan ng pagpapanatili at
pagpapalakas ng pagkakakilanlan ng bansa at pagiging Pilipino.
Napatitibay nito ang identidad at kamalayang Pilipino, sa harap
ng napakaraming impluwensiyang dayuhan na dala ng mass at
social media.
28. Inaasahang Pag-unawa
● Napahahalagahan hanggang sa kasalukuyan ang mga
karunungang-bayan sa pamamagitan ng patuloy na
pagbabahaginan sa isa’t isa ng mga bata mula sa mga
natutuhan sa matatanda. Nakatutulong din kung pag-
aaralan ito at tutunghayin mula sa iba’t ibang media, tulad
ng mga babasahin, palabas, at pelikula.
29. Dapat Tandaan
● Ang karunungang-bayan ay bahagi ng panitikang bayan
na nagsisilbing daan upang maipahayag ang mga kaisipan
ng isang partikular na kultura o pangkat. Itinuturing ito
bilang unang anyo ng tula ng mga Pilipino, halimbawa na
ang salawikain at bugtong.
30. Dapat Tandaan
● Ang salawikain ay isang matalinghagang pahayag na
ginagamit ng matatanda noong unang panahon upang
mangaral ng mabubuting asal at akayin ang kabataan tungo
sa kabutihan.
● Ang bugtong ay naglalaman ng isang pangungusap o
tanong na may nakatagong kahulugan at nangangailangan
ng tiyak na kasagutan.
31. Paglalagom
● Karaniwang anyo ng karunungang-bayan ang salawikain at
bugtong.
● Nararapat na ingatan ng mga Pilipino ang mga
karunungang-bayan dahil ito ay salamin sa ating matimyas
na kultura.
32. Kasunduan
I. Magtanong-tanong mula sa iba pang nakatatanda o
magsaliksik ng iba pang salawikain at bugtong mula sa
ibang rehiyon. Alamin ang kahulugan o mga kaisipang
ipinababatid ng mga ito.
II. Magsaliksik ng iba pang uri ng karunungang-bayan, gaya ng
mga bulong, pamahiin, sawikain, dasal, at iba pa. Isulat ang
mga ito sa kuwaderno.
33. Sanggunian
Arevalo, Miguel Victor. 2002. Tekstong Patnubay sa Pag-aaral ng Gramatika. Lungsod Quezon: C & E
Publishing Inc.
Arrogante, Jose et.al. 2004. Panitikang Filipino (Antolohiya) Binagong Edisyon. Lungsod Mandaluyong:
National Bookstore.
Badayos, Paquito. 2008. Metodolohiya sa Pagtuturo at Pagkatuto ng/ sa Filipino (Mga Teorya, Simulain at
Istratehiya). Lungsod Valenzuela: Mutya Publishing House.
34. Sanggunian
Lazaro, Niña Christina at Lydia B. Liwanag. 2006. Interaktibong Modyul sa Filipino. Lungsod Quezon: New
Star Publishing House.
Lumbera, Bienvenido. 2001. “The Folk Tradition” Tagalog Poetry 1570-1898: Tradition and Influences in its
Development. Lungsod Quezon: Ateneo de Manila University Press.
Santiago, Alfonso O. at Norma G. Tiangco. 1991. Makabagong Balarilang Filipino. Lungsod ng Maynila: Rex
Book Store.
