Masonet

2.  Masonët janë një grup njerëzish me qëllime të përbashkëta që
veprojnë sipas disa rregullave të përcaktuara dhe të nxjerra nga
natyra njerëzore. Qëllimi i tyre është krijimi i kushteve në planet si
për një vend jetese më të mirë sipas nevojave të paraqitura nga
vetë shumica e njerëzimit.Ata besojnë në djall dhe e adhurojnë atë
duke bërë rituale si pirja e gjakut te dhise,ritual ky te cilin mund ta
bëjnë vetem masonët e shkallë së 30-të e me sipër.
 Nëse do te pyesnim një mason përsa i përket përkufizmit për
masonerinë ai do t'u pergjigjej se " Masoneriaë një sistem parimesh
morale,i fshehur në alegori dhe i ilustruar me simbole.
 Masoneria i pati rrënjët tek esnafet e muratoreve të Europës dhe
prandaj ishte një organizatë burrash. Disa qindra vjet më parë ca
thonë që në 1703 u themelua një degë e grave e quajtur Ylli
Lindor. Masonet jane konsideruar ndryshe si "hallke" e
konspiracionit. Gjithashtu mendohet se grupi i Masoneve ka
konflikte

4.  Fjala mason përdorët shumë shpesh dhe me shumë kuptime e intepretime, madje edhe
me njëfarë droje! Sipas Klaiqit masoni, (francmaçon, murator i lirë), është anëtar i një
shoqate të fshehtë religjioze-filozofike... Në Fjalorin e gjuhës shqipe (Tiranë, 2002) për
masonët thuhet: mason do të thotë ithtar i masonerisë, anëtar i organizatës së
masonerisë. Ndërsa për Masonerinë, thuhet se ajo “është Rrymë e lëvizje e fshehtë, me
rite mistike, që lindi në Evropë në sh. XVIII, për ndihmë e solidaritet dhe që u shndërrua
në një organizatë ndërkombëtar; shoqatë e fshehtë”. Në SVEZNADAR, (Enciklopedia)
Zagreb, 1953, për Muratorët e lirë (fr. Francmaconnerie, engl. Free-masonry, gjerm.
Freimaurerei, (shqip Masoneria) thuhet që është një SHOQATË E FSHEHTË. Duke u
mbështetur në format simbolike, figurat dhe shëmbëlltyrat, në shumicë, të muratorëve
,(masonëve) përmes moralit dhe fisnikërimit shpirtëror, kjo shoqatë përpiqet të krijojë
një fat sa më të mirë për njerëzimin. Masonët jan të tubuar në oraganizata të veçanta,
lozha. Ndahen në tri kategori: në shegertë, kallfë-ndihmës dhe mjeshtër; kryetar i lozhës
është Mjshtri i Madh. Lozha e Madhe është Organi më i lartë. Msoneria zanafillën e vetë
e gjen te ndërtimtarët mesjtarë, te shoqatat zejtare me të drejta dhe status të vetin të
veçantë. Masoneria e re është krijuar më 1717, kur në Londër u bashkuan katër (4)
punëtori (lozha an) ndërtimtare, u tërhoqën nga muratoria dhe qëllimi i tyre themelor
mbeti ndërtimi shpirtëror, ngritja morale dhe bashkimi i gjithë njerëzimit. Në vitin 1721
Andersoni përpiloi Konstitucionet (Kushtetutën - Statutin) të cilat edhe sot janë bazë për
veprimtarinë e lozhave. Në shekullin XVIII lozhat u zgjëruan me të madhe, ndërsa në
periudhën e kapitalizmit dhe ngritjes së klasave qytetare shumica u bënë instrument i
politikës borgjeze

5.  . Në Enciklopedinë e përgjithshme të Entit Leksikografik,1964, thuhet:
Masoneria e përhapur në shumë vende, në mënyrë mistike, është një
lëvizje e organizuar sipas një hierarkieje të ashpër e cila lindi nën kushtet
e një qytetërimi liberal. Në fillim ishte e lidhur me traditat e shoqatave të
muratorëve (maçon=murator) nga morën edhe emrin dhe simbolet e tyre
(kompasin dhe këndëmatës). Aktet rituale i morën nga religjionet dhe
kultet e ndryshme orientale, nga legjendat dhe mitet e tyre. Ndonëse
detyrat programore dhe qëllim i tyre themelor ishte „fisnikërimi i
moralit“, edhe pse në fillim përfaqësonte ide progresive, të një qytetërimi
liberal dhe antiklerikal, kjo lëvizje reformatore u bë gjithnjë e më shumë
një bashkësi ekskluzive për të ndihmuar reciprokisht pjestarët e shoqërisë
së të pasurëve dhe të atyre me „prestigj“ nga mesi i aristokracisë dhe
borgjezisë së lartë“ Nga Enciklopedia mbi të gjitha religjionet, është
nxjerrë ky definicion: Masoneria është një emërtimi i përbashkët për
vallazëritë sekrete dhe bashkësitë e ngjashme të dala nga shoqëritë e
muratorëve të Mesjetës” (Andaj ata janë muratorët...” Darius, (anonim
nga Int.), ndër të tjera shkruan: “ Frankmasoneria është në fakt një
organizatë vetëm për të iniciuarit (shuguruarit a.n.) dhe ka një karakter
filozofik, vëllazëror, filantropik dhe progresist. Frankmasoneria nuk është
pjesë e asnjë sekti, feje, partie politike sepse ajo nuk është doktrinare, nuk
imponon asnjë dogmë dhe nuk perpiqet të fitojë pushtet”, madje parimi i
saj thmeleor është: "NJIH VETVETEN, DUAJE TE AFERMIN, NDIHMO
DUKE I RESPEKTUAR DINJITETIN E TJETRIT...

7. Kush e përbën këtë Shoqatë misterioze, të qujatur: edhe Rrymë e Lëvizje, edhe Organizatë, edhe Rend e Urdhër,
Institucion, edhe Shoqëri edhe Vëllazëri, Klub etj. por gjithnjë i-e fshehtë? Anri Tur, Mjeshtër i Madh i Lozhës së Madhe
Franceze, në hyrje të librit të përmendur, shkruan: Në të vërtetë njerëzit që nga moti kanë shprehur interesimin për këtë
institucion të quajtur “i fshehtë” por edhe “mistik”, dhe, edhe sot pyesin: Ç’është masoneria? Pse masoneria? Cila është
natyre e saj? Cili është qëllimi? Cilat janë planet e masonerisë”... Pra, pse masonët? Pse njerëzit bëhen masonë? Pse ajo
fshehtësi? Çfarë duan ata? Cilat janë qëllimet e tyre? Vërtet duan ta sundojnë botën apo kjo është vetëm një shpifje”?! A
janë të gjithë masonët të rrezikshëm? A është e vërtetë se ata organizuan të gjitha luftërat, të gjitha revolucionet, me
karakter botëror por edhe lokal? A është e vërtetë se asnjë kryetar shtetesh, as kryeministër nuk mund të zgjidhet pa
“izën” – pëlqimin e tyre?! Këto janë pyetje që shtrohen më së shumti për masonët dhe veprimtarinë e tyre, që gjithnjë
quhet ekzotike, e fshehtë e mistike por edhe shumë e rrezikshme. Përgjigjet janë të ndryshme, dhe shumë kundërthënëse,
varësisht nga ata që merren me këtë çështje. Është vështirë të jipet një përgjigje e saktë, kur për këtë Lëvizje, ka mendime
tejet të skajshme e kontradiktore. Ka mendime se përgjigjja e saktë nuk mundtë të jipet fare. Disa studiuesë mendojnë se
përgjigjen e saktë këtë mund ta jepë vetëm ndonjë mason apo iluminat!. Natyrisht, ATA që i takojnë kësaj organizate, si
dhe miqtë e simpatizuesit e tyre, flasin dhe shkruajnë vetëm për anët pozitive, ndërsa kundërshtarët e tyre vetëm për
anët negative, deri në skajshmëri të thellë, duke fajsuar për të gjitha të këqijat që i kanë ndodhur, madje edhe që janë
duke i ndodhur njerëzimit, madje, madje edhe për sëmundjet epidemike, si për sidën, katastrofat, termetet, etj. Për disa,
përgjigjja është farë e thjeshtë: Masoni (muratori i lirë) është pjesëtar i vëllazërisë më të vjetër, që quhet edhe Masoneri,
dhe se “Gjithçka ka filluar me formimim e shoqatatve të muratorëve të lirë”… Masoneria është një vëllazëri që paraqet
një grup meshkujsh (mu ashtu siç paraqesin motrat një grup femrash) që bashkohen meqë: Ekziston diç që ata duan të
bëjën në këtë botë, në rend të parë për vetveten, por edhe për të tjerët – ATA janë për progresin, dhe që duan ta
ndryshojnë botën, natyrisht për të mirë, siç theksojnë vetë por edhe miqtë e tyre, që nuk janë të pakët. “Ishin ata njerëz që
besonin në lirinë, dhe të drejtat njerëzore, Ishin ata që besonin në arsimin, përparimin…Qëllimi më i lartë i tyre ishte dhe
është t’i shërbejnë jo vetëm kombit që i takojnë por edhe mbarë njerëzimit...” Për të tjerët ata janë një shkollë e çoroditur
filozofike me karakter materialist e për disa vetëm një Mafie ndërkombëtare – një Grup njerëzish i organizuar në mënyrë
të fshehtë, për të nxjerrë fitime me mjete dhune dhe të jashtëligjshme... Njëri ndër hulumtuesit më serioz, në këtë lëmi,
turku, me pseudonimin Harun Jahja thotë: “Frankmasoneria është temë që ka ngjallur diskutime të shumta gjatë
shekujve.

8.  Disa kanë akuzuar masonerinë për krime dhe keqbërje përrallore.
Në vend që të përpiqen që t’a kuptojnë “vëllazërinë” dhe t’a
kritikojnë në mënyrë objektive, kritikën ndaj organizatës e kanë
ashpërsuar deri në armiqësi. Nga ana e tyre, masonët kanë
thelluar edhe më shumë heshtjen e tyre tradicionale ndaj këtyre
akuzave, duke preferuar që të prezentojnë veten e tyre si një klub i
zakonshëm shoqëror- çfarë në të vërtet ata nuk janë”. Heshtjen
masone e theksojnë shumë autorë. Masoneria, vazhdon Harun, ka
qenë njëri ndër fenomenet më interesante në dy shekujt e kaluar.
Natyrisht, ajo ka tërhequr vëmendjen pasi ka karakter të mbyllur,
të rezervuar dhe mistik. Në të njejtën kohë, një antipati ndaj
Masonerisë u lind; ajo tenton që t’a prezentojë veten si një
“institucion i parrezikshëm i mirëbërjes”, derisa kundërshtimet e
caktuara ndaj Masonerisë janë rritur si rezultat i pohimeve
kontradiktore të organizatës... Anri Tur, ndër të tjera shkruan:
“Masoneria është një pjesë e historisë njerëzore. Ajo mund të
kuptohet vetëm nëse e vëmë në kontekstin historik, shoqëror dhe
kulturor... Duke iu falënderuar masonerisë, vazhdon Tur, kam
njohur njerëz nga të gjitha nacionalitete, nga të gjitha racat, të të
gjitha religjioneve, të gjiha filozofive, senzibilitetet dhe idetë e të
cilëve kanë qenë dukshëm të ndryshme madje shumëherë edhe të
kundërta. Njëkohësisht kjo njohje më ka sjellë miqësi të forta e të
ngushta të cilat më janë të pazëvendësueshme...”.

10.  Lidhur me zanafillën e Masonerisë ka mendime dhe rrëfime të ndryshme, të skajshme,
madje dhe për atë moderne që, siç u tha në fillim, merret viti 1717, kur u themelua Lozha
e Madhe Angleze, dhe ai i Konstitucioneve (Kushtetuta e Andersonit, viti 1723. Sipas
masonëve ekzistojnë vetëm dy teori: 1. Zanafilla e tyre fillon që në lashtësi, në Greqinë
antike, madje në Egjiptin e vjetër... dhe 2. Masonët rrënjët i kanë te esnafët
gurëgdhendësit e Evropës mesjetare… Në fakt, edhe pse Masoneria zyrtarisht ishte
themeluar dhe pranuar vetëm në fillim të shek. 18-të, (më 1717) në Angli, mendim i
përbashkët i shumicës së historianëve është se gjeneza e kësaj lëvizjeje zë fill gjatë
kryqëzatave nga shek.12-të, dhe se janë vazhdues të Tempullarëve... Por, për të tjerët,
masoneria rrjedh drejtpërdrejt nga çifutët. Ndërsa disa pohojnë se lozhat e para masone i
themleuan protestantët... Origjinën e masonerisë, sipas Harun Jahjas, por edhe shumicës
së studiusve të tjerë që u morën me këtë çështje, e gjejmë (edhe më herët): te paganizmi,
te magjistarët, priftërinjtë dhe materialistët e Egjiptit të Vjetër; te druidët e lashtë, te
kabalistët, te judaizmi, te Abrahami e veçmas te Salomoni, madje edhe te Adami dhe bijt
e tij,... “Ajo është themeluar nga qytetërimet e lashta pagane të Egjiptit të vjetër, Greqisë
antike dhe Romës dhe verbërisht pason traditat e faraonëve dhe magjistarëve të tyre...
Masoneria është pasuese e Tempullarëve, rosikrusantëve, e veçmas e Iluminizmit që
konsiderohet si një degë e saj, përfundon Haruni por edhe të tjerët... Studiuesi tjeter,
turk, Dr. Selami Isindag, në lidhje me ndikimin e Egjiptit të vjeter në origjinen e
Masonerisë shkruan: "Frankmasoneria është organizatë shoqërore dhe rituale që i ka
fillet e saja në Egjiptin e vjetër."

11.  Masoni i njohur rus, Elagini, sipas Popovskit,
thotë: “Masoneria nuk është trilluar nga mendja e
njeriut, por ka ardhur nga vet Perëndia, meqë
është fjalë e Zotit”. Ndërsa sipas interpretimit të
një mësuesi të masonerisë, “Muratorët e Lirë” –
Masoneria është “shkenca më e vjetër e shenjtë
sekrete e cila ka ekzistuar me shekuj që nga fillimi
dhe është “mbuluar” fshehur me alegori dhe
simbole, kurrë nuk do të mbetet në harresë dhe
nuk do të ndryshojë. Është e njëjta urtësi – mençuri
e madhe që është ruajtur te patriarkët e Dhjatës së
vjetër, pastaj në tempujt haldeje, egjiptiase, në
shkollat e Salomonit, jeseje, sinaje dhe mësimet e
Gjonit Pagzues, pastaj i është zbuluar Krishtit si
bekim i ri...

13.  Ç’është lozha?
 Siç pamë edhe më lartë, shumica e studiuesëve pohojnë se masonët modernë rrjedhin nga masonët
operativ të Mesjetës. Ata kudo që janë ftuar kanë ndërtuar monumente të mëdha që edhe sot na
mahnitin. Ata tuboheshin në vendpunishte, në ventakimet të quajtura “lozha”. Fjala “Lozhë”,
(Anglisht: lodge-lozhë) këtu do të thotë: strehë, kolibe... por edhe barakë prej druri, dhe ishte
vendtakim i fshehtë i shoqatave politike ose religjioze. Kolibat, të cilat më vonë i quajtën LOZHA,
zakonisht ngriteshin në afërsi të punishteve, ose ngjitas objektit në ndërtim, siç ishin kishat, katedralet,
urat etj. Aty i ruanin veglat e punës, ku dhe dhe drekonin... Lozhat në fillim ishin vendstrehime vetëm
për mjeshtrit, më vonë aty strehoheshin edhe muratorët gjat kohës së dimërit, dhe përpunonin gurët
për ndërtime, ndërsa sot janë Vendtakime të masonëve ku zhvillohet e tërë veprimtaria e tyre dhe
merren vendime përkatëse dhe quheshin Llozhat e muratorëve por masoneria moderrne i quajti
“lozha masonike”. LOZHAT quhen edhe tempuj, meqë shumë simbole të tyre rrjedhin që nga
ndërtimi i Tempuillit të Salomonit në Tokën e shenjtë... Secila lozhë, shkruan Anri, ka “tonin” nuancat
me karakter të veçantë, ‘frymën” e vet, por në të gjitha mbisundon fryma shoqërore, vëllazëror… por
gjithësesi duke ruajtur identitetin dhe personalitetin e secilit person. Kjo është një pasurim i ndërsjelltë
i dallimeve, andaj secili duhet ta ruajë atë formulën e profesorit F. Zhakob (François Jakob): “Më i
afërmi im, vëllau im”. Mikpritjen, që e cilëson masonerinë, klimën afektive, toni miqësor dhe
vëllazëror e gjejmë në shumë raste konkrete, thekson Anri. Secila lozhë, formalisht, i nënshtrohet
Lozhës së Madhe Nacionale, ndërsa të gjitha së bashku janë nën kulmin e Lozhës së Madhe Angleze.
Kjo nuk vlen për masonërinë franceze, lozha qëndrore e tyre është Orienti i Madh, të cilën, për shkak
të pranimit të ateistëve, por edhe të femrave, nuk e njeh Lozha e Madhe Angleze... Kastriot Myftaraj:
(lidhur me lozhat dhe formimin e tyre, ndër të tjera shkruan; Në shekullin XVIII, në Angli, njerëzit
hapën shoqatën e tyre sekrete .... duke përfshirë dhe aristokratët, duke krijuar atë që u quajt Grand
Lodge of England Lozha e Madhe Angleze an.) e cila ishte në fakt bashkimi i katër llozhave masonike
ekzistuese. Kjo ndodhi në Londër, në 24 qershor 1717 dhe mbahet si data e krijimit të masonerisë së
lirë (spekulative) moderne. +
 të caktuar gjeografikisht. Lozha e Madhe është Organi më i lartë.

14.  Me Grand Lodge of England, në vitet në vijim u
bashkuan pjesa më e madhe e llozhave masonike
të Anglisë. Një numër llozhash masonike
ekzistuese nuk e pranuan këtë përqëndrim të
masonerisë angleze, në një qendër dhe në 1751
krijuan një llozhë të madhe alternative, që e
quajtën Antient Grand Lodge of England.... Në
1813 të dy palët u bashkuan me anë të një
kompromisi, dhe Antient Grand Lodge of England
u shkri tek Grand Lodge of England, që u quajt
United Grand Lodge of England, ose siç njihet me
akronimin UGLE. Masoneria spekulative moderne
në Francë thuhet se ka ardhur nga Anglia,
misionarët masonikë të së cilës krijuan në 1731
llozhën e madhe masonike të Parisit që u quajt
Grand Orient de France Thuhet se çdo shtet sovran
ka të paktën një lozhë të Madhe, si një forum, që
përfaqëson dhe qeveris masonerinë në një territor

15.  Ajo që e karakterizon një sekt është se në të nuk mund të hysh pa kaluar më parë në një ritual
stërvitor, citojmë të ketë thënë Karl Xhasperi (Jasperi). Anrit thotë se riti është një akt magjik... fjala
vjen nga gjuha latine r i t u s dhe sanskrishtja rta, që tregon ndonjë fuqi kosmike dhe hyjnore…
Funksioni i ritualit është të vendosë rend, “këtu dhe tash” por lidhur me atë që ka qenë; rend i cili,
pra, jashtë “këtu” dhe “tashit”, që do të thotë që është transcendental në raport me vendin dhe
kohën…Sipas Anrit, e disa shkrimeve, ritualet e masonëve, ashtu si edhe te religjionet janë të shumta
dhe komplekse dhe se ekzistojnë rite te ndryshme të praktikimit. Ja disa prej tyre: Riti Antik Skocez
ose Riti i pastruar skocez, Riti i Jorkut; Riti i emulacionit, Riti Francez (Oriental), Riti Memphis-
Misraim, Riti ose Sistemi Suedez, Riti Skotlandez, etj. Shumica e tyre janë të ngjashëm... Riti skocez,
(Rite Ecossais), është dega më e vjetër e Masonerisë, i ka fillet që nga shek.14-të, nga Tempullarët që u
arratisën në Skotlandë... por, sipas disave prejardhjen e ka nga Franca. Mendohet se e ka themeluar
skocezi Shevali Remzi (Chevalier Ramsay). Ky rit, jo vetëm që është më i vjetri, por edhe më popullori,
më i përhapuri, i cili njëherit, nga pjesa më e madhe e studiuesve, konsiderohet si "masoneria e
vertetë". Emil Çiq shkruan se më 1750 Ramsay aplikoi ritualin e përbër i cili u quajt: Rojal Arç (Royal
Arch) - “Rrethi mbretëror”, që sipas disave origjina e tij është e paqartë. Ky rit në fillim ka inkuadruar
vetëm tri shkallë të Lozhës së kaltër (të Gjonit), që më vonë është plotësuar. Riti tjetër që quhet Rendi i
vjetër dhe i pranuar i masonëve skotlandezë, është themeluar në Amerikë më 1801. Ai përbëhet nga 33
shkallë, secila me emra dhe simbole masonike të veçanta. Ata të 33 shkallëve njëherit janë edhe
anëtarë të Këshillit Suprem. Për masonët mbledhjet janë rituale frymëzimi, për të tjerët ato janë asgjë
tjetër pos argëtime të parrezikshme dhe marrina... Dihet se Lozha e Madhe e Londrës (Angleze) u
themelua më 24 qershor të vitit 1717, ditën e Shën Gjonit...

17.  Sipas Anrit, e disa shkrimeve, ritualet e masonëve,
ashtu si edhe te religjionet janë të shumta dhe
komplekse dhe se ekzistojnë rite te ndryshme të
praktikimit. Ja disa prej tyre: Riti Antik Skocez ose Riti
i pastruar skocez, Riti i Jorkut; Riti i emulacionit, Riti
Francez (Oriental), Riti Memphis-Misraim, Riti ose
Sistemi Suedez, Riti Skotlandez, etj. Shumica e tyre janë
të ngjashëm... Riti skocez, (Rite Ecossais), është dega
më e vjetër e Masonerisë, i ka fillet që nga shek.14-të,
nga Tempullarët që u arratisën në Skotlandë... por,
sipas disave prejardhjen e ka nga Franca. Mendohet se
e ka themeluar skocezi Shevali Remzi (Chevalier
Ramsay). Ky rit, jo vetëm që është më i vjetri, por edhe
më popullori, më i përhapuri, i cili njëherit, nga pjesa
më e madhe e studiuesve, konsiderohet si "masoneria e
vertetë". Emil Çiq shkruan se më 1750 Ramsay aplikoi
ritualin e përbër i cili u quajt: Rojal Arç (Royal Arch) -
“Rrethi mbretëror”, që sipas disave origjina e tij është e
paqartë.

18.  Parparimi – gradimi i tyre bëhej në mënyrë ceremoniale, sipas traditave të
vjetra të muratorëve, të cilat edhe sot zbatohen, shkruan Popovski.
Ndërsa Ridli, në librin e përmendur, shkruan se kanë ekzistuar shumë
shkallë-grada masone. Në fillim ishin vetëm tri. Anëtari i ri pranohej si
nxënës muratori-shegert, pastaj përparonte në shkallën e ndihmësit-
kallfës, ndërsa në ritualin (ceremoninë) e tretë ngritej në mjeshtër
muratori. Pas këtij titulli pasonin tituj të tjerë deri në shkallën 33. (Sipas
vërejtjeve të përkthyesit në gj. serbe, z. Ridli, nuk dallon ritet masone nga
rendet. Në të vërtetë nuk ekziton shkalla më e lartë se Mjeshtër masoni.
Shkallët më të larta kanë qëllimin vetëm të thellojnë dijen masone. Është e
vërtet se riti Skocez i ka 33 shkallë, e disa rite të tjera i kanë edhe më
shumë... Tri shkallët e para: shegert, kallf dhe mjeshtër, bëjnë pjesë në të
ashtuquajturën "Masoneria Blu" (e Gjonit) (nga formohet Lozhat
Kombetare), kurse gradat tjera bëjne pjesë në "Masoneria e Gradave të
Larta", formojnë Këshillin Suprem të Masonerisë... Sipas Harunit emrat e
dhënë shkallëve më të larta në Ritualin Skocez janë titujt që u janë dhënë
kalorsëve në rendin e Tempullarëve. Këta tituj përdoren edhe sot... Një
mason, që avansohet etapë pas etape përgjatë 33 shkallëve të kierarkisë
masonike, mëson kuptimet e reja për çdo simbol në çdo etapë. Në këtë
mënyrë, anëtarët zhyten gradualisht në thellësitë e filozofisë masonike.

19.  Masoneria është definuar si një institucion inciacioni shpirtëror me ndihmën e simboleve... Simbolet
kryesore të masonerisë janë: trekëndshi, kompasi, dhe këndmatësi... ndërsa më i njohuri është
kompasi i vendosur mbi trekëndësh. Masonët besojnë se simbolet janë mjet, armë për të kuptuar
realitetin kosmik por edhe njerëzor.Në Enciklopedinë e përgjithshme të entit Leksikografik,1964,
thuhet se Masoneria është një lëvizje e organizuar sipas një hierarkieje të ashpër e cila lindi nën
kushtet e një qytetërimi liberal. Në fillim ishte e lidhur me traditat e shoqatave të muratorëve, nga e
morën edhe emrin dhe simbolet e tyre (kompasin dhe këndëmatësin). Aktet rituale i morën nga
religjionet dhe kultet e ndryshme orientale, nga legjendat dhe mitet e tyre. Ndonëse detyrat
programore dhe qëllim i tyre themelor ishte „fisnikërimi i moralit“, edhe pse në fillim përfaqësonte
ide progresive, të një qytetërimi liberal dhe antiklerikal, kjo lëvizje reformatore u bë gjithnjë e më
shumë një bashkësi ekskluzive për të ndihmuar reciprokisht pjestarët e shoqërisë së të pasurëve dhe të
atyre me „prestigj“ nga mesi i aristokracisë dhe borgjezisë së lartë“. Sipas Anrit masoni jeton në botën
e simboleve. Disa simbole kanë prejardhje kosmike, si yjet, dielli, hëna etj. Të tjerat rrjedhin nga
profesioni-zeja e muratorit: veglat, si kompasi, busulla, këndmatësi, vizorja e disa nga tradita
kalorësiake-tempullarët... Thuhet se kjo organizatë është definuar si një institucion inciacioni
shpirtëror me ndihmën e simboleve... Masonët, pavarësisht se cilin rit aplikojnë, cilës lozhë i takojnë,
janë ngusht lidhur me simbolizminin. Sipas Simonit, për të evituar ndërhyrje të padrejta, muratorët
disponojnë një farë numri simbolesh, shenjash dhe fjalësh, të njohura vetëm për ta. Nëpëmjet këtyre
simboleve ata njiheshin edhe gjatë frekuentimeve dhe udhëtimeve të gjata përmes Evropës... Fjalët,
fjalëkalimet, shenjat -simbolet dhe prekjet u ndihmonin muratorëve që të “njiheshin” nëpër punishte
të ndryshme në Evropën mesjetare... Sipas Harunit, nga simbolet më të njohura të Masonerisë është
kompasi i vendosur mbi trekëndësh. Masonët thonë se ky simbol paraqet konceptin e shkencës,
rregullin gjeometrik dhe mendimin racional, por Haruni thotë se kompasi dhe trekëndëshi kanë
krejtësisht kuptim tjetër. Këtë e shpjegon me mendimin e Albert Pike, i cili thotë:Trekëndëshi është
simbol natyral i tokës... Kompasi dhe trekëndëshi, janë simbole të paganizmit arian dhe datojnë që
nga Egjipti i vjetër...

20.  Edhe Hëna dhe dielli, janë simbole të rëndësishme
në llozhat masone, dhe nuk është asgjë tjetër
përpos reflektim i besimeve të kota të shoqërive të
lashta pagane që adhuronin hënën dhe diellin,
përfundon Harun. Popovski, shkruan se
trekëndëshi i artë, është simbol i parimeve hyjnore
dhe shpirtit të përkryer... në njëfar mënyre
trekëndëshi është edhe shenjë mbrojtëse e
vëllazërisë... Simbole masone hasim gati çdokund:
në rrugë, në hyrje dhe brendi të ndërtesave. Aty
zakonisht shihen këto simbole: Piramida dhe syri
sipër piramides, ylli i Davidit, Shtylla e Dyfishtë,
Obeliskët. Simbolet tjera: metri, dalta, mistria,
vizorja, çekani, (çekiçi i argjendtë); vula e
Solomonit, lavjerësi, niveluesi dhe tabela, akacia,
bagreni, murrizi dhe shumë simbole të tjera.

21.  Domethënia e simboleve masone është e dukshme, kuptimplote,
p.sh. çekiçi tregon rëndësinë e vetëkontrollës e të disiplinës, dhe
forcën e mendjes... Këndmatësi konsiderohet simbol i saktësisë,
drejtësisë mu për këtë ai është i rëndësishëm për Mjeshtrin...
Këndi simbolizon gjërat në tokë por edhe nderin, karakterin,
dashurinë e vërtetë dhe mënyrën se si duhet të sillemi ndaj rrethit
që na rrethon… Kompasi – rrumbullaksimi i dëshirave dhe ulja e
pasioneve të masonëve... por simbolizon edhe shpirtin... matë dhe
vizaton sipas Ligjit të Moralit... gjërat shpirtërore, rëndësinë e jetës
së mirë shpirtërore... Veglat si: “shpatla” – mëson mjeshtrin –
masonin të çimentojë dashurinë vëllazërore. Sqepari simbol i
punës, dalta tregon përparim arsimorë... metri tregon ditën prej 24
orësh që duhet shpenzuar për punë, për lutje dhe freskim e
pushim. Segmenti – vija e drejtë, moralitetin dhe drejtësinë (ky lloj
rekuiziti nuk ekziston sot te masonët amerikanë). Lapsi – fjala dhe
vepra e masonit janë shkruar nga Arkitekti Suprem. Libri i hapur
– pikëllimin për shkak të kalimit të kohës. Shkronja "G" paraqet
gjeometrinë... Dhëmbi i thyer simbolizon brishtësinë e njeriut. Ora
rënore na tregon kohën që gjithnjë rrjedh... pra na tërheq vërejtjen
se koha është duke rrjedhur dhe nuk guzojmë t’i lëm punë për më
vonë… Përparësja si dhe dorëzat e bardha janë simbol i pastërtisë,
dhe dëshmojnë se mjeshtri nuk ka marrë pjesë në vrasjen e Hiram
Abifit. Tri dritat e mëdha janë: Bibla, katrori dhe rrethi -(Ndërsa
sipas Anrit, Bibla, këndmatësi dhe kompasi).