1. MÙA THU SAIGON
Mẹ tôi người khá mập mạp tròn trịa và phúc hậu. Bà là người rất
ngoan đạo Thiên Chúa giáo, nên mỗi sáng vào khoảng 5 giờ là bà kêu tôi
dậy đi xem lễ và giúp lễ nhà thờ Tân Định.
Một chiều thu đẹp trời, Bà đã dẫn tôi đi dạo trên con đường rộng rãi
và đẹp đẽ, lúc bấy giờ có tên là đường Chasseloup Laubat (sau đó là Hồng
Thập Tự…), đoạn nằm bên hông trái Dinh Độc lập và phía trước Trường
Chasseloup Laubat (bây giờ là Lê Quý Đôn). Tình mẹ con thật thắm thiết, bà
nắm tay tôi và nhặt cho tôi các cánh hoa dầu lả tả rơi xuống trên đường, trên
người tôi. Tôi lại thẩy vụt lên cho nó xoay xoay và tíu tít rơi xuống. Thật là
một kỹ niệm đẹp.
Khi lớn lên, vào khoảng múa thu lá bay, khi đi trên đường Cường Để,
tôi đã rất cảm xúc, nhìn thấy hàng ngàn lá vàng rơi đầy đường, đầy sân, màu
vàng úa thật là đẹp. Trên đường này có một ngôi nhà thờ nhỏ Carmen, ghé
vào đó lại nghe được dàn đồng ca của trường Couvent des oiseaux gần đó,
hát lên các bản nhạc thánh của Mozart và Schubert, lại đọc trên vách tường
câu nói bất hủ của Sainte Thérèse “Après ma mort je ferais tomber une pluie
de roses”. Ôi thật lảng mạn và đẹp đẽ làm sao.
Ai nói là Saigon không có mùa thu. Có và rất đẹp.
Mùa thu Saigon với rơi rụng bay bay của những chiếc lá vàng, của
những cánh hoa dầu của trẻ thơ. Thế mà bây giờ lại nghe có người nói là
Saigon không có mùa thu. Thật là buồn.
Tra định nghĩa mùa thu của các bách khoa từ điển : Encyclopaedia
Britannica
http://global.britannica.com/EBchecked/topic/45215/autumn
Mùa thu, là một trong bốn mùa của năm, khoảng giữa mùa hè và mùa đông
trong khi đó nhiệt độ giảm dần. Nó thường được gọi là mùa thu Fall tại Hoa Kỳ vì
lá rơi từ những cây ở thời điểm đó. Mùa thu thường được định nghĩa ở Bắc bán
cầu là khoảng thời gian giữa Thu phân (ngày và đêm dài bằng nhau), ngày 22
hoặc 23 tháng 9, và đông chí (ngày ngắn nhất năm), 21 hoặc 22 tháng 12, và ở
Nam bán cầu là khoảng thời gian từ ngày 20 hoặc 21 tháng 3 đến 21 hoặc 22
tháng 6. Quá trình chuyển đổi nhiệt độ mùa thu nằm giữa cái nóng mùa hè và
cái lạnh mùa đông...
Từ điển Oxford cũng có định nghĩa tương tự về mùa thu.
http://oxforddictionaries.com/definition/english/autumn
1

2. Các đặc điểm mùa thu là gì? Có phải chăng là :
Mùa thu đến và mưa nối mưa...
Mùa thu là mùa tựu trường...
Mùa thu là mùa lá rơi với những cơn mưa nhè nhẹ
Mùa thu là mùa của những suy tư, lãng mạn
Mùa thu, mùa của những hồi ức tình yêu đã mất,
và đi tìm tình yêu.
Trời đất đã sinh ra bốn mùa, Thiên văn học, Địa lý học đã chứng minh
sự hiện diện và hiện hữu của chúng, và ngay cả trên mãnh đất thân yêu
Saigon. Thì hà cớ gì Saigon lại bị tước đi đặc trưng này, cũng như cái tên
của nó.
Như vậy Saigon vẫn có mùa thu, nhưng khác với mùa thu tại Hà nội.
Mùa thu Hà nội với hoa sữa, lá vàng trải trên đường phố và hồ Hoàn Kiếm,
Sài Gòn mùa thu có những đặc tính riêng của mình không như Hà nội. Mùa
thu Saigon được biết đến và nổi tiếng với ánh nắng quanh năm, Sài Gòn mùa
thu nhờ có tia nắng mặt trời từ sáng sớm mà không quá nóng như ở miền
Trung Việt Nam. Không có tín hiệu ấn tượng như ở Hà Nội, Sài Gòn mùa
thu bắt đầu lặng lẽ, tuy không được bọc bởi màu vàng của lá trong tất cả các
đường phố, nhưng cũng còn phảng phất đâu đây trên một vài con đường hãy
còn được duy trì nhiều cây cối như các đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa (Công
Lý), Pasteur, Phạm Ngọc Thạch (Duy Tân), Tôn Đức Thắng (Cường Để)….
Chỉ có cơn mưa nhẹ vào buổi chiều muộn, người Sài Gòn đã nhận ra mùa
thu đến. Đôi khi Sài Gòn có một chút khí lạnh thay thế cho sự ấm áp quanh
năm, nhưng với một chút se lạnh, mọi người có thể nhận ra sự khởi đầu của
mùa thu bên cạnh những cơn mưa trong ánh sáng. Mưa làm cho Sài Gòn
quyến rũ hơn và đẹp hơn, không quá nặng nề như trong mùa hè, và chỉ cần
một chút hương cúc thơm nhẹ nhàng cũng đủ làm cho mọi người tận hưởng
không khí mát mẻ của mùa thu rồi.
Chiếc lá vàng rơi, cánh hoa dầu xoắn tít xuống, mưa thu. hồn thu, phố
đẹp, người đẹp, tâm hồn đẹp, rộng rãi, cởi mở … đủ khơi dậy các hứng khởi
yên-sĩ-phi-lý-thuần (inspiration) nơi các tâm hồn nghệ sĩ. Không thế mà các
tác phẩm nghệ thuật tranh ảnh, điêu khắc, âm nhạc mùa thu Saigon đã từng
nổi tiếng trên khắp cả thế giới.
2

3. SAIGON MÙA THU
Ai đã giết mùa thu tím của tôi
Sai-gon ơi người cũng đã chết rồi
Trong yêu thương bức tranh tình đã chết
Còn chi nữa bóng hình cũng thế thôi
Saigon xưa, thu đến lá vẫn rơi
Mảnh gió lốc lá tan nát tơi bời
Mẹ cũng khóc, lòng người càng ảm đạm
Tiềm tàng trong tim óc của người thơ.
Cánh hoa dầu vẫn xoay tít bay bay
Trên con đường ta vẫn đi từng ngày
Quay xoắn hơn khi đón luồng gió lớn
Phủ tràn đường phủ cả trái tim ai.
Cơn mưa nhẹ, cơn mưa của mùa thu
Tiếng mưa rơi êm đềm như mẹ ru
Luôn e ấp biết bao tình trong ấy
Rất thiết tha, biền biệt cõi miên du.
Qua bao mùa cây lá mãi tươi xanh
Buồn thay người, cuộc sống chẳng an lành
Như chiếc lá cuối cùng đành rơi rụng
Trong hồn Thu, Saigon đẹp như tranh.
VÕ HIẾU NGHĨA
7/9/2013
3