Lekts 9
- 1.
Биосферийн бохирдлууд
Цөлжилт
Ой модны хомсдол, ойн хөнөөлт шавьж
Хүний үйл ажиллагааны нөлөөлөл
Бэлчээр талхдал, бэлчээрийн хортон мэрэгчид
Үйлдвэржилт
Хот суурин газрын бохирдол
Товч агуулга лекц №9
- 2.
Монголын байгаль орчныг доройтуулж,
байгалийн нөөц, түүнйи дотроос
биологийн нөөцийг хомстуулж байгаа
хүчин зүйлүүдэд
1. Цөлжилт:
Монгол орны нутаг дэвсгэрийн 70 орчим
хувьд цөлжилт ямар нэг хэмжээгээр
илэрч байгаа нь биологийн төрөл зүйлд
аюул учруулж байна.
- 3.
2. Ойн хөнөөлт шавьж
Монголын үнэт баялаг, Ойн элдэв өвчин
мөөг мөөгөнцөр, хөнөөлт шавьжийн
нөлөөлөлд их өртөж үлэмж хэмжээний
ойн мод хатаж устах, байгалийн жамаар
сэргэх ургах чадвараа алдах болсон.
Монгол орны ойд 600 гаруй зүйлийн
шавьж бүртгэгдсний дотор цох, ялаа,
эрвээхэй, сарьсан далавчтаны
- 4.
14 овгийн 35 төрлийн 40 гаруй зүйлийн
хөнөөлт шавьж байдгийг илэрүүлсэн.
Тэдгээрийн дотроос сибирийн хүр,
өрөөсгөл хүр, якобсоны төөлүүрч,
бийрэн сүүлт, бургасны хүр зэрэг гоц
хөнөөлт шавьж Хангай, Хэнтий,
Хөвсгөлийн уулархаг нутгийн 400
мянган ГА талбайд тархаж жил бүр
дунджаар 40-50 мянган Га талбай өртөөд
байна.
- 5.
3. Бэлчээрийн хөнөөлт мэргэчид
Үүнд: Үлийн цагаан оготно, царцаа орно.
Тал хээрийн бүсийн 40 гаруй сая Га
талбайд үлийн цагаан оготно тархаж
үүнээс 2,9 Га талбайд удаа дараа хэт
олширч, бэлчээрийн ургамлын ургац 90
хүртэл хувиар буурч газар нутаг
нүцгэрэн, хөрсний элэгдэл, эвдэрлийг
ихэсгэж байна.
- 6.
4. Хүний үйл ажиллагааны нөлөөлөл.
Үүнд: Тариалангийн талбайн хэмжээ
нэмэгдэж. хот суурин шинээр
байгуулагдан уул уурхайн олборлолт
ихэссэнээс биологийн төрөл зүйлийн
амьдрах орчин хумигдаж байгаа нь
биологийн нөөцийг хомсдуулахад сөрөг
нөлөө учруулж байна.
- 7.
5. Хот суурин газрын хүн амын төвлөрөл.
Хотжилт хүн амын төвлөрөл ихэссэнээс
шалтгаалан байгалийн жамаар нөхөн
сэргээх чадавх нэн хязгаарлагдмал
байгаль орчин бохирдон доройтой хот
суурин газрын эргэн тойроны хөрс
элэгдэн эвдэрч усны нөөц ховордон зарим
амьтан нүүн дайжиж ургамлын зүйл
- 8.
Бүрэлдэхүүн өөрчлөгдөж ургацын хэмжээ
эрс буурч улмаар устах аюул нүүрэлж
байна.
6. Үйлдвэржилт
7. Зам тээвэр
1 сая орчим Га талбай бүхий олон салаа,
дур дураараа гаргасан зам хөрсийг
шархалуулж ургамлыг ихээр гэмтээж
байна.
- 9.
8. Бэлчээр
Одоогийн байдлаар Монгол улс 40 орчим
сая мал 128 сая Га талбайд бэлчээрлэж
байна.
9. Ой хээрийн түймэр
10. Газар тариалан
11. Орчны бохирдол
12. Агаарын бохирдол
13. Усны бохирдол
14. Хөрсний бохирдол
- 10.
8. Бэлчээр
Одоогийн байдлаар Монгол улс 40 орчим
сая мал 128 сая Га талбайд бэлчээрлэж
байна.
9. Ой хээрийн түймэр
10. Газар тариалан
11. Орчны бохирдол
12. Агаарын бохирдол
13. Усны бохирдол
14. Хөрсний бохирдол