Kariera zawodowa, Zielona Linia, 19524

1. Kariera
zawodowa

2. Spis treści
1. Kariera zawodowa
2. Czym jest kariera zawodowa?
3. Czynniki, które wpływają na karierę zawodową
4. Kariera zawodowa a czas
5. Koncepcje rozwoju kariery w ujęciu przestrzennym
6. Życie zawodowe a życie rodzinne – modele kariery
7. Kilka słów na zakończenie…

3. Kariera zawodowa
Zastanówmy się, ile razy słyszymy albo sami wypowiadamy zdanie:
„Zależy mi na karierze”, „Chcę zrobić karierę zawodową”.
Czy jednak każdy pod tym pojęciem rozumie to samo?
Niezależnie od tego, czy dopiero zaczynamy naszą drogę zawodową, czy też pracujemy
od wielu lat, warto wiedzieć, jakie czynniki mogą wpływać na karierę, jaki wpływ na
karierę ma czas i jakie modele kariery możemy wyróżnić.

4. Czym jest kariera zawodowa?
Samo pojęcie kariery zmieniało się na przestrzeni czasu. W zasadzie można powiedzieć,
że można mówić o karierze już w kontekście czasów starożytnych. Ówcześni ludzie
bowiem odnosili sukcesy, głównie w polityce. Nie używano jednak jeszcze wtedy pojęcia
kariery.
Kariera zawodowa to pojęcie, które na szerszą skalę pojawiło się w okresie tzw. rewolucji
przemysłowej. Wtedy zaczęto bowiem tworzyć nowe stanowiska pracy, powstawało także
ich nazewnictwo.
Pojęcie kariery zawodowej rozumiane było wówczas jako wspinanie się po kolejnych
szczeblach rozwoju zawodowego.
W tzw. okresie industrialnym, w XX wieku, skupiono się głównie na produkcji w celu
osiągnięcia zysku. Pracownicy w tym okresie byli przywiązani do jednego miejsca pracy.
Dopiero w latach 70. XX wieku zauważono, że praca zawodowa może służyć także
zaspokajaniu potrzeb rozwojowych pracowników.

5. Czym jest kariera zawodowa? (cd.)
Kariera zawodowa może być traktowana jako:
• zestaw doświadczeń,
• awans,
• projekt życiowy.
Najpopularniejsza definicja kariery została stworzona przez D. E. Supera, według
którego jest ona „sekwencją kolejnych prac zawodowych i innych ról życiowych”.

6. Czynniki, które wpływają na karierę zawodową
Na to, jak kształtuje się nasza kariera zawodowa, ma wpływ szereg czynników.
Zaliczyć do nich możemy między innymi:
• wartości, jakie preferuje dana osoba,
• cechy indywidualne człowieka,
• czynniki kulturowe,
• możliwości zewnętrzne.
Należy pamiętać o tym, że każdy z tych czynników w różnym stopniu
determinuje rozwój kariery zawodowej i wpływa na dokonywane wybory.

7. Kariera zawodowa a czas
Biorąc pod uwagę stosunek kariery do czasu, można mówić
o trzech rodzajach orientacji w czasie:
• retrospektywnej (przeszłościowej), w której energia człowieka skupia się na
przeszłości (może ona hamować rozwój),
• prezentystycznej (teraźniejszościowej), czyli skupieniu się na tym, co jest „tu i
teraz”,
• futurystycznej (przyszłościowej), w której analizowana jest przeszłość,
teraźniejszość oraz przyszłość.

8. Koncepcje rozwoju kariery w ujęciu przestrzennym
Biorąc pod uwagę ujęcie przestrzenne, możemy wyróżnić trzy koncepcje rozwoju
kariery:
• karierę pionową – może ona być rozwijana w firmach i zakładach, w których
struktura organizacji jest hierarchiczna,
• karierę poziomą – występuje głównie w firmach, w których działalność
zawodowa jest związana ze stałym podnoszeniem kompetencji, kwalifikacji
i umiejętności,
• karierę w głąb – jest charakterystyczna dla osób, które zyskują status
uprzywilejowany, utożsamiany z karierą, nie tyle ze względu na wiedzę
czy umiejętności, co raczej ze względu na staż pracy.

9. Życie zawodowe a życie rodzinne – modele kariery
Życie zawodowe i życie rodzinne to dwie sfery, które również mają znaczący wpływ na
to, jak kształtuje się kariera danej osoby.
Biorąc więc pod uwagę te dwa czynniki, można wyróżnić:
• karierę niezależną,
• karierę przenikającą,
• karierę konfliktową,
• karierę kompensacyjną,
• karierę instrumentalną,
• karierę integracyjną.

10. Życie zawodowe a życie rodzinne – modele kariery (cd.)
Kariera zawodowa – typ kariery, w którym praca i życie prywatne w żaden sposób nie
łączą się ze sobą. Zdarzenia w pracy nie wywierają żadnego wpływu albo też wywierają
wpływ w stopniu minimalnym na to, co dzieje się w domu. Model ten jest typowy
dla pracowników, którzy wykonują pracę najemną (określone są ramy czasowe).
Kariera przenikająca – typ kariery, w którym życie rodzinne przenika do życia
zawodowego i odwrotnie. Atmosfera w życiu zawodowym wywiera ogromny wpływ
na życie rodzinne i odwrotnie. Przykładem tego modelu kariery są wszelkie zawody
artystyczne.

11. Życie zawodowe a życie rodzinne – modele kariery cd.
Kariera konfliktowa – typ kariery, która jest nacechowana stałymi konfliktami
na linii praca-dom. Model ten najczęściej jest spotykany wśród kierowników,
właścicieli firm oraz osób pracujących w nienormowanym czasie pracy.
Kariera kompensacyjna – model, w którym brak satysfakcji z pracy zostaje
zastąpiony zwiększoną energią i skupieniem uwagi na życie rodzinne. Ten model
kariery może przerodzić się w pracoholizm.

12. Życie zawodowe a życie rodzinne – modele kariery (cd.)
Kariera instrumentalna – typ kariery, w którym wybór zawodu i kariery jest ściśle
związany z myśleniem o pracy jako źródle dochodów. Dotyczy to głównie osób, dla
których dominującym kryterium wyboru zawodu są względy ekonomiczne, a nie
zainteresowania czy umiejętności.
Kariera integracyjna – typ kariery realizowanej w grupie takich zawodów czy form
działalności, jak rodzinne firmy czy gospodarstwa rolne, gdzie nie da się rozłączyć
życia rodzinnego od zawodowego.

13. Kilka słów na zakończenie…
Obecnie kariera to nie tylko sama praca. Składają się na nią także pasje
i zainteresowania danej osoby, a także relacje z innymi ludźmi.
Na to, jak rozwija się kariera, ma wpływ wiele czynników. W odniesieniu do
różnych ludzi kombinacje tych czynników mogą być zróżnicowane.
Warto więc uświadomić sobie, co w naszym przypadku może determinować
rozwój kariery.

14. Źródło
• http://pl.wikipedia.org/wiki/Kariera
• http://www.pracuj.pl/kariera.html
• http://testy-zawodowe.pl/testy/twoja-kariera

15. Dziękujemy!