Terusan Wan Mat Saman dibina pada 1885 untuk mengairi sawah padi di Kedah dan meningkatkan ekonomi negeri. Terusan ini penting untuk sistem pengairan pertanian negara. Langkah pemeliharaan sejarah termasuk menjadikan sejarah mata pelajaran wajib dan memelihara bangunan bersejarah.

1. Kajian Kes
Sejarah KSSM
Tingkatan 3 2022
TAJUK: TERUSAN WAN MAT SAMAN LAMBANG
KEBIJAKSANAAN ILMU PERTANIAN ORANG MELAYU.
BINCANGKAN.
NAMA : THAARANI A/P MOGAN
TINGKATAN : 3 LELUHUR

2. Isi Kandungan
BIL ISI KANDUNGAN HALAMAN
1. PERNYATAAN MASALAH 4 - 5
2. PERSOALAN KAJIAN 6
3. OBJEKTIF KAJIAN 7 - 8
4. KAEDAH KAJIAN 9 - 13
5. LAPORAN KAJIAN 14 - 22
6. PENUTUP 23 - 24
7. RUJUKAN 25 - 26

3. JADUAL KERJA
Bil. Perkara Tarikh Catatan
1 Taklimat oleh Guru
subjek Cikgu Zamzila
Bt Mohamat
29/9/2022 Kelas
2 Membina pernyataan
masalah, objektif dan
persoalan kajian
4/10/2022 Bilik Mawar

4. 1.
PERNYATAAN
MASALAH

5. Pernyataan
Masalah
Terusan Wan Mat Saman lambang kebijaksanaan ilmu
pertanian orang Melayu. Bincangkan

6. 1.1
Persoalan
Kajian
a) Nyatakan latar belakang Terusan Wan Mat Saman
b) Huraikan kepentingan pembinaan Terusan Wan Mat Saman kepada Kerajaan
Kedah pada abad ke 19
c) Jelaskan kepentingan sistem pengairan untuk memajukan pertanian negara kita
d) Cadangkan Langkah untuk memelihara dan memulihara hasil tinggalan sejarah

7. 2.
OBJEKTIF
KAJIAN

8. Objektif
Kajian
a) Menyatakan latar belakang pembinaan Terusan Wan Mat Saman
b) Menghuraikan tiga kesan pembinaan Terusan Wan Mat Saman kepada pembangunan
negeri Kedah
c) Menerapkan menghargai khazanah negara

9. 3.
KAEDAH
KAJIAN

10. Kaedah
Kajian
Bagi menyempurnakan kajian kes ini, saya memilih 2 kaedah kajian iaitu:
1. Melayari internet
2. Penyelidikan perpustakaan

11. 1. Temubual
Saya menembual atau bertanya orang sumber iaitu Encik ravi a/l
Doraivelu, beliau merupakan seorang guru yang berijazah dalam Pendidikan
Sejarah.
Antara maklumat yang saya perolehi adalah
a) mengenai kepentingan sistem pengairan untuk memajukan
pertanian di negara kita.
b) Langkah untuk memelihara dan memulihara hasil
tinggalan sejarah

12. 1. Melayari internet
Saya melayari internet untuk mendapatkan maklumat berkenaan
kajian kes saya.
Antara laman web yang saya layari ialah;
1. https://www.slideshare.net/juradi79/pengurusan-air-
dalam-pertanian
2. https://sunsuria.wordpress.com/2014/12/14/langkah-langkah-
pemeliharaan-dan-pemuliharaan-warisan-sejarah/

13. 2. Penyelidikan perpustakaan
Saya juga membuat rujukan menggunakan beberapa buku untuk
melengkapkan kajian kes saya.
Antara buku yang saya rujuk ialah;
1. Dr Azharudin bin Mohamed Dali, Ridzuan bin Hasan, Muslimin
bin Fadzil, 2018. Sejarah Tingkatan 3. Kuala Lumpur: Dewan
Bahasa dan Pustaka.
2. Mohd Syaheer Daniel Sulaiman, 2019. Revisi Cepat PT3
Sejarah. Selangor: Ilmu Bakti Sdn. Bhd.

14. 4.
LAPORAN
KAJIAN

15. 4.1 Latar belakang Terusan Wan Mat Saman
⊳ Terusan Wan Mat Saman (TWMS) mula dibina pada 13 Ogos 1885 dan siap
dibina pada 12 Julai 1896. TWMS merupakan antara terusan buatan manusia
yang terpanjang di dunia. Terusan ini dinamakan sempena nama Perdana
Menteri Kedah pada masa itu iaitu Dato’ Wan Muhammad Saman Wan Ismail.
⊳ Terusan sepanjang 35km dan lebar 7.5m ini menghubungkan Sungai Kedah di
Alor Setar hingga ke kaki Gunung Jerai di Gurun, selatan Kedah. Terusan berusia
118 tahun berfungsi untuk mengairi sawah padi serta sebagai medium
pengangkutan di negeri Kedah pada waktu itu.

16. 4.2 Kepentingan pembinaan Terusan Wan Mat Saman kepada
kerajaan Kedah pada abad ke 19
⊳ Terusan Wan Mat Saman yang berfungsi sebagai salah satu pengairan terpenting
dalam aktiviti tanaman sawah padi di Kawasan Muda Kedah dan Perlis suatu ketika
dahulu.
⊳ Terusan yang dibina pada 13 Ogos 1885 dan siap pada tahun 1895 itu bertujuan
menampung sumber air bagi aktiviti tanaman padi.
⊳ Sebelum itu petani hanya mengharapkan air hujan selain sering berlakunya banjir
ketika hujan lebat selain sebagai medium pengangkutan, pengairan dan saliran air.

17. ⊳ Kejayaan pembinaan terusan ini telah menggalakkan petani
membuka tanah dan penempatan baharu di sepanjang terusan
dan ini menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi negeri
Kedah. Terusan yang lurus ini juga turut dijadikan asas kepada
pembinaan jalan raya utama yang menghubungkan Alor Setar
dengan Sungai Petani serta ke tempat-tempat lain di Selatan
Kedah.

18. ⊳ Pada masa yang sama, pembinaan terusan yang dilaksanakan telah
membawa kepada perluasan kawasan sawah padi di negeri Kedah. Atas
sebab demikian, Kedah mendapat jolokan sebagai Negeri Jelapang Padi
sehingga kini.
⊳ Selain itu, usaha pembangunan saliran air ini turut menjadi asas kepada
pembinaan jalan raya utama selain memberi banyak manfaat kepada
penduduk di negeri Kedah. Kejayaan pembinaan terusan telah
mendatangkan banyak kesan positif kepada negeri Kedah. Usaha dan
kebijaksanaan Wan Muhammad Saman dalam memajukan Kedah turut
menyebabkan beliau digelar sebaga Bapa Pembangunan Kedah oleh
ramai sejarawan.

19. 4.3 Kepentingan sistem pengairan untuk memajukan pertanian
negara kita
⊳ Mempastikan bekalan air kepada tanah sentiasa ada dan
mencukupi untuk digunakan pada bila-bila masa terutama pada
peringkat awal pertumbuhan tanaman.
⊳ Melembutkan lapisan tanah keras untuk membolehkan
pertumbuhan system perakaran yang baik dan memudahkan
kerja-kerja membajak tanah dilakukan.
⊳ Keadaan tanah yang sentiasa lembap meningkatkan
keberkesanan pengambilan nutrient dalam tanah oleh tanaman.

20. ⊳ Saliran yang baik akan meningkatkan pengeluaran hasil tanaman.
⊳ Mewujudkan aktiviti pertanian yang lebih berdaya maju dan
mampan kerana ianya boleh dijalankan sepanjang masa tanpa
menghadapi masalah kekurangan bekalan air.
⊳ Sistem pengairan yang baik berupaya membaiki struktur tanah
dengan menggalakkan proses tindak balas kimia dan
meningkatkan aktiviti organisma mikro yang terdapat di dalam
tanah.

21. 4.4 Langkah untuk memelihara dan memulihara hasil tinggalan
sejarah
⊳ Menjadikan mata pelajaran sejarah sebagai mata pelajaran yang wajib bagi setiap
pelajar kerana pelajar akan dapat belajar serta lebih memahami apa yang telah
berlaku pada negara kita.
⊳ Sejarah juga boleh dipulihara dan dipelihara melalui kaedah pemeliharaan dan
pemuliharaan bangunan yang bersejarah seperti Fort Cornwalis di Pulau Pinang, A
Famosa dan Dutch Square di Melaka. Bangunan-bangunan bersejarah seperti ini
dapat memberikan bukti visual tentang sejarah silam negara.
⊳ Mengadakan peruntukan khas seperti negeri Kelantan yang telah menerima
anugerah “The Best Tourism City” pada tahun 1990-an. Anugerah ini mampu
menggalakkan masyarakat yang agak bersifat ‘materialistik’ untuk terus
memelihara dan memulihara harta bersejarah negara.

22. ⊳ Sejarah juga dapat dikekalkan dengan mengadakan hari “Sejarah Sedunia” bagi
setiap beberapa tahun. Antara kaedah untuk menjadikan sejarah lebih menarik
adalah dengan mengadakan lakonan semula seperti mengadakan filem atau lain-
lain lagi.

23. 5.
PENUTUP

24. Kesimpulan
Di sebalik kajian ini sendiri tersimpan seribu sejarah dan cerita yang unik dan tersendiri.
Ini sekaligus akan mengingatkan kita untuk mengimbau kembali nostalgia dan sejarah pada suatu
masa dahulu yang boleh diambil pengajaran dan ikhtibar bersama untuk genarasi sekarang dan
genarasi akan datang.
Pepatah sesiapa yang melupai sejarah, pasti akan mengulanginya kembali sangat sesuai
digunakan untuk dijadikan pengajaran dan peringatan kepada kita semua bahawa kesilapan dan
masa lalu boleh dipelajari dengan mendalami sejarah. Daripada pepatah ini, betapa pentingnya
masyarakat ini mengambil tahu peristiwa bersejarah yang pernah tercatat disekeliling kita semua. Ini
kerana peristiwa bersejarah adalah satu kebenaran yang tidak patut diseleweng dan dipesongkan
kerana ia perlu disandarkan kepada fakta dan bukti yang sahih kepada sumber bahan kajian,
tinggalan sejarah yang masih ada, sumber pengkajian sejarah dan sumber jurnal yang lain.
Oleh yang demikian, setiap lapisan masyarakat bertanggungjawab perlu terus
mengukuhkan perpaduan semasa masyarakat yang ada di Malaysia agar ia kekal padu dan
berpanjangan.

25. 6.
RUJUKAN

26. Rujukan
 Orang sumber
1. Encik Ravi a/l Doraivelu, 55 tahun, 344, Taman Tunku Putra, Jalan
Kulim, Kedah.
 Internet
1. https://www.slideshare.net/juradi79/pengurusan-air-
dalam-pertanian
2. https://sunsuria.wordpress.com/2014/12/14/langkah-langkah-pemeliharaan-dan-
pemuliharaan-warisan-sejarah/
 Buku
1. Dr Azharudin bin Mohamed Dali, Ridzuan bin Hasan, Muslimin bin Fadzil, 2018.
Sejarah Tingkatan 3. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
2. Mohd Syaheer Daniel Sulaiman, 2019. Revisi Cepat PT3 Sejarah. Selangor: Ilmu
Bakti Sdn. Bhd.