2. Panimula
Basahin nang may damdamin ang usapan sa ibaba.
Carlo: Ate..Bigyan niyo po ako ng baon.
Aling Marta: Carlo…(Tinawag siya ni Aling Marta.) Kumain
ka na ba? Ha!
Carlo: Hindi pa po. Wala hong ulam. Hayan! Tumugtog na
po ang “bell” sa loob ng paaralan.
Aling Marta: Umayos ka na at baka mahuli ka na sa klase.
Bibigyan din kita ng konting salapi mamaya.
Carlo: Sana nga po. Makabili man lang ako ng tinapay.
3. Mga Tanong:
1. Ano ang senaryong makikita sa usapan?
2. Saan kadalasan makikita ang eksenang ito?
3. Ano sa palagay ninyo ang dahilan kung bakit
dumarami ang mga taong kapus-palad?
4. Anu-anong salita ang nagsasaad ng kilos na ginamit
sa mga usapan? Ano ang tawag sa mga salitang ito?
5. Pansinin din ang mga salitang sinusundan ng mga
pandiwang binanggit? Ano ang gamit nito sa mga
pangungusap? Ibigay ang kaugnayan ng mga salitang ito
sa mga pandiwa.
4. KaalamangPangwika
Isang paraan upang maipakita ang
maliwanag na ugnayan ng paksa/simuno at
panaguri ay ang paggamit ng kaganapan o
komplemento ng pandiwa. Ang komplemento
ng pandiwa ay bahagi ng panaguri na
nagbibigay ng ganap na kahulugan ng pandiwa.
Sa madaling salita, ito ay nakapokus sa
ugnayan ng panaguri at pandiwa sa isang
pangungusap.
5. 1. KAGANAPANG TAGAGANAP
Ito ang bahagi ng panaguri na
gumaganap ng kilos ng pandiwa. Ang
pananda na ginagamit dito ay ni at ng.
Halimbawa:
Kinakausap ni Itay ang batang
makulit.
(Ang gumaganap sa pandiwa ay si Itay.)
6. 2. KAGANAPANG LAYON
Bahagi ito ng panaguri na nagsasaad ng
bagay o mga bagay na tinutukoy ng
pandiwa.
Halimbawa:
Tumanggap ng parangal ang ale. (Ang
layon ng pandiwang tumanggap ay ng
parangal at sumasagot sa tanong na ano?)
7. 3. KAGANAPANG TAGATANGGAP
Bahagi ito ng panaguri na nagpapahayag kung
sino ang tumatanggap ng kilos ng pandiwa. Ang
panandang para sa ang kalimitang ginagamit dito.
Halimbawa:
Nagtatrabaho ang mga magulang para sa
kanilang mga anak.
(Ang para sa kanyang mga anak ay nagsasaad na
ito ang tumatanggap sa kilos ng pandiwang
nagtatrabaho.)
8. 4. KAGANAPANG GANAPAN
Bahagi ito ng panaguri na nagsasaad ng
lugar na ginaganapan ng kilos ng pandiwa.
Panandang sa ang ginagamit dito.
Halimbawa:
Naglalako siya sa lansangan ng mga
kakanin.
(Ang pariralang sa lansangan ay nagpapahayag
kung saan naglalako siya ng kakanin.)
9. 5. KAGANAPANG KAGAMITAN
Nagsasaad ang bahaging ito ng panaguri ng bagay
o instrumentong ginagamit upang maisagawa ang kilos
ng pandiwa. Ginagamit ang panandang sa
pamamagitan ng sa bahaging ito.
Halimbawa:
Nagbigti siya sa pamamagitan ng isang matibay na
kumot.
(Ang pariralang sa pamamagitan ng isang matibay na
kumot ang ginamit na instrument upang maisagawa
ang pandiwa.)
10. 6. KAGANAPANG SANHI
Ang bahaging ito ng panaguri ay nagsasaad
ng dahilan ng pagkakaganap ng kilos ng
pandiwa. Ginagamit na pananda ang pariralang
dahil sa.
Halimbawa:
Napaiyak si Jose dahil sa matinding
pagkadismaya .
(Ang sanhi ng pandiwang napaiyak ay sa
matinding pagkadismaya.)
11. 7. KAGANAPANG DIREKSYUNAL
Ang bahaging ito ng panaguri na nagtuturo
sa direksyon ng kilos na taglay ng pandiwa.
Ginagamit na pananda ang pang-ukol na sa.
Halimbawa:
Ang mga pagkain ay inilagay sa ilalim ng
aparador.
(Ang direksyong itinuturo ng pandiwang
inilagay ay sa ilalim ng aparador.)
12. Pagsasanay:
1. Ang masukal na pook ay ginalugad ng mga
residente.
2. Kinaumagahan, nagtitinda ng puto ang ale.
3. Dahil sa pangambang masaktan, nanatili na
lamang siya sa bahay.
4. Tinalo ni Mayweather si McGregor sa
labanan.
5. Ang bagyo ay humupa na sa ibang lugar ng
Mexico.
13. 6. Naglinis ng bakuran si Jessie sa
pamamagitan ng walis tambo.
7. Para sa kaligtasan ng marami ang ayuda ay
ipinagkakaloob ng gobyerno.
8. Ang mga mag-aaral ay nanatili lamang sa
loob ng kanilang klasrum.
9. Ang mga mapagkawanggawa ay nagkaloob
ng tulong sa mga nasalanta sa bagyo.
10. Nilisan ng mga mamamayan ang kani-
kanilang tahanan sa Mexico.
14. Gamiting Komplemento o Kaganapan ng pandiwa
ang mga salita. Isaalang-alang ang mga nasa loob
ng panaklong sa pagbuo ng pangungusap.
1. Pangulong Duterte (Tagaganap)
2. Lungsod ng Guindapunan (Ganapan)
3. Malakas na bayo ng bagyo (Sanhi)
4. Mga batang alila (Tagatanggap)
5. Pera (Layon)
6. Bolpen (Kagamitan)
7. Sa sentro ng kabahayan (Direksyunal)
15. Papangkatin sa lima ang mga mag-aaral at
bawat grupo ay bubuo ng usapan ayon sa
mga napapanahong isyu gamit ang mga
kaganapan ng Pandiwa.