2. WPROWADZENIE
W grudniu 2012 r, Sejm, chcąc oddać hołd wybitnym ludziom sztuki i
nauki, przyjął Uchwałę o patronach roku 2013. Są nimi: J. Tuwim, W.
Lutosławski, J. Czochralski.
3. Julian Tuwim urodzony 13 września 1894
w Łodzi, zmarł 27 grudnia 1953 w Zakopanem.
Polski poeta żydowskiego pochodzenia, pisarz, jeden
z najpopularniejszych poetów dwudziestolecia
międzywojennego. Współzałożyciel kabaretu
literackiego „Pod Picadorem” i grupy poetyckiej
„Skamander”. Bliski współpracownik tygodnika
„Wiadomości Literackie”. Tłumacz poezji rosyjskiej,
francuskiej, niemieckiej oraz łaciny. Podpisywał się
ponad czterdziestoma pseudonimami m.in. Oldlen,
Tuvim, Schyzio Frenik, Wim, Roch Pekiński.
ŻYCIE I TWÓRCZOŚĆ
4. Poeta urodził się w Łodzi w rodzinie żydowskiej. Młody Tuwim
odziedziczył pasje językowe od swojego ojca. Ojciec poety pracował
w jednym z banków, gdzie miał stanowisko korespondenta i
urzędnika. Matką poety była Adela Krukowska, córka właściciela zakładu
drukarskiego. Po swoich rodzicach Tuwim odziedziczył zamiłowanie do
przedmiotów humanistycznych, te szły mu świetnie. Fascynacja młodego
Tuwima językami obcymi dała o sobie znać już w roku 1911, kiedy to
przełożył na język esperanto kilka wierszy Staffa. Dwa lata później
Tuwim pisze swój pierwszy utwór, zatytułowany „Prośba”. Utwór ten
okazał się na tyle interesujący, że znalazło się dla niego miejsce na łamach
Kuriera Warszawskiego.
DZIECIŃSTWO
Matka Poety - Adela
5. W 1916, z myślą rozpoczęcia studiów, przeniósł się do
Warszawy. Studiował prawo i filozofię na Uniwersytecie
Warszawskim , ale zarzucił oba kierunki po ukończeniu
zaledwie pierwszych semestrów. Był jednym z założycieli
grupy poetyckiej Skamander w 1919. 30 kwietnia 1919
poślubił Stefanię Marchew. W następnym roku wybuchła
wojna polsko-bolszewicka. Julian Tuwim znalazł wówczas
zajęcie w biurze prasowym, które pracowało dla naczelnego
wodza sił zbrojnych Józefa Piłsudskiego. W młodości
inspiracją dla Tuwima była twórczość Leopolda Staffa.
OKRES WARSZAWSKI
Julian Tuwim - ok. 1913 rok
6. POBYT ZA GRANICĄ
Okres warszawski kończy się dla poety w roku 1939 kiedy to opuszcza Polskę i przez
Rumunię i Włochy dociera do Francji. Wraz z nim emigrują inni znani poeci tacy
jak Antoni Słonimski, Jan Lechoń, Mieczysław Grydzewski i Kazimierz Wierzyński.
Ziemia francuska nie okazała się jednak na długo bezpiecznym schronieniem dla
żydowskiego poety. W rok później Francja kapituluje i Tuwim udaje się do Brazylii,
gdzie osiada wraz z Lechoniem w Rio de Janeiro. Ostatecznie wspólnie też wyjechali do
Nowego Jorku, gdzie poeta mieszkał przez blisko pięć lat. Mieszkając w Ameryce
poeta publikował swoją twórczość w „Nowej Polsce” i „Robotniku”.
7. Do Polski Tuwim wrócił w czerwcu 1946 roku i stał się
osobowością chronioną, adorowaną i uprzywilejowaną
przez ówczesne władze. Został okrzyknięty „poetą
państwowym”. W tym samym roku Tuwimowie
adoptowali córkę Ewę. Po wojnie Tuwim nie wydał już
żadnego tomu poetyckiego. Skupił się na publikacji
tłumaczeń i antologii, miał również swój stały dział
w miesięczniku „Problemy”. Dział nosił tytuł Cicer
cum caule, czyli Groch z kapustą i został wydany jako
całość pod tym samym tytułem kilka lat po śmierci
poety.
POWRÓT DO POLSKI
Tuwim z żoną i córką
8. W ostatnim okresie życia, Tuwim pisał wiersze tylko na
zamówienie bliskich sobie ludzi i redaktorów różnych
pism. Wiele z tych wierszy dotyczy różnego rodzaju
rocznic. Pasja tłumaczenia poezji z języków obcych nie
opuściła go do końca życia. W ostatnich latach nadal
tłumaczył poezję, oraz fragmenty literatury obcej, które
sam nazwał kuriozami. Julian Tuwim zmarł 27 grudnia
1953 roku w Zakopanym. Jego grób znajduje się
w wojskowej części warszawskiego cmentarza na
Powązkach.
OSTATNIE LATA I ŚMIERĆ
Grób Juliana Tuwima
9. Julian Tuwim zasłynął przede wszystkim jako autor tekstów po
dziś wykonywanych przez różnych artystów rewiowych
i kabaretowych. Julian Tuwim pisywał też teksty o treści
i charakterze politycznym. Przez całe życie
współpracował z wieloma pismami literackimi oraz
satyrycznymi. W jego twórczości widać niezwykle bystre
myślenie, humor, któremu trudno dorównać i świeżość, która
nie znika po latach. Julian Tuwim wpisał się w historię
literatury jako poeta tworzący neologizmy językowe. Tuwim
wykorzystuje w swoich wierszach wielorakie podteksty,
zróżnicowane wymowy i zwielokrotnione
znaczenia różnych słów. Dla niewprawnych językowo
odbiorców, jest to czasem trudne do przejścia.
10. Tuwim jest również twórcą wspaniałych dzieł dla
najmłodszych. Wiersze dla dzieci to ta część twórczości
Juliana Tuwima, którą wszyscy znamy i z którą
najbardziej kojarzy nam się ów poeta. Wiersze te, to
rymowane opowiastki o różnych postaciach,
przedmiotach, jedzeniu i zwierzętach. Wszystkie są
napisane dowcipnym językiem, wszystkie opisują jakiś
fragment rzeczywistości, wiele z nich ma ukryty morał
lub przesłanie.
TWÓRCZOŚĆ DLA DZIECI
13. rder Sztandaru Pracy I klasy (1949)
łoty Wawrzyn Akademicki (1935)
agroda Literacka miasta Łodzi – dwukrotnie
(1928, 1949)
agroda polskiego PEN Clubu (1935)
agroda Państwowa I stopnia (1952)
oktorat honoris causa Uniwersytetu
Łódzkiego (1949)
ODZNACZENIA, NAGRODY
I WYRÓŻNIENIA
Wawrzyn
Akademicki
14. ódź ul. Piotrkowska 104 – Pomnik "Ławeczka Tuwima"
ódź ul. Moniuszki 4A – "Popiersie Juliana Tuwima"
ódź ul. Widzewska 44 – miejsce urodzenia (obecnie ul. J.
Kilińskiego 46)
mentarz żydowski przy ul. Brackiej w Łodzi – można tu
znaleźć mogiły rodziców Tuwima
ałac Młodzieży im. Juliana Tuwima w Łodzi
MIEJSCA ZWIĄZANE Z TUWIMEM
15. JULIAN TUWIM W MUZYCE
Utwory Juliana Tuwima, od początku swojego istnienia, były bardzo chętnie
wykorzystywane jako teksty piosenek. Przed wojną sięgali po nie tacy artyści, jak
Mieczysław Fogg czy Hanka Ordonówna. Oto niektóre tytułu tych piosenek:
- „Berlin 1913” - „Kamienice”
- „Miejscowa idiotka z tutejszym kretynem” - „Prośba o piosenkę”
- „Venus” - „Znów to szuranie”
W 2008 r. nakładem wytwórni 4ever Music ukazała się składanka „Co nam zostało z tych
lat? Piosenki Juliana Tuwima”.
16. PATRONAT ROKU 2013
W tym roku mija 60 lat od śmierci Tuwima oraz sto lat od jego
poetyckiego debiutu – publikacji wiersza "Prośba" w "Kurierze
Warszawskim". Patronat Tuwima zaproponował Urząd Miasta Łodzi
i Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział w Łodzi. W październiku
pomysł poparła sejmowa Komisja Kultury i Środków Przekazu.
