Jednolity Plik Kontrolny - odpowiedzialność oraz sankcje

1. MICHAŁ ZDYB
DORADCA PODATKOWY
JPK – ODPOWIEDZIALNOŚĆ
ORAZ SANKCJE

2. JPK – nowy obowiązek
• Na podatników VAT został nałożony obowiązek przekazywania co miesiąc
ewidencji zakupu i sprzedaży VAT w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego
(JPK) – pliku tworzonego ze swojego systemu informatycznego poprzez
bezpośredni eksport danych, posiadającego układ i formę narzuconą przez
Ministra Finansów. Wynika to z art. 82 § 1b Ordynacji podatkowej.
• Obowiązek comiesięcznego przesyłania ewidencji VAT w formie JPK
dotyczy osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających
osobowości prawnej oraz osób fizycznych, które prowadzą księgi
podatkowe przy użyciu programów komputerowych.
• Księgi podatkowe to: księgi rachunkowe, podatkowa księga przychodów i
rozchodów, ewidencje oraz rejestry, które dla celów podatkowych są
zobligowani prowadzić podatnicy, płatnicy lub inkasenci. Informacje o
prowadzonej ewidencji VAT należy składać bez wezwania organu
podatkowego. Przesyła się je Ministrowi Finansów w formie elektronicznej,
za pomocą oprogramowania interfejsowego, po opatrzeniu kwalifikowanym
e-podpisem.

3. JPK – nowy obowiązek
• Obowiązek comiesięcznego przekazywania ewidencji VAT w formie pliku
JPK wszedł w życie 1 lipca 2016 roku. Zastrzeżono jednak, że mali i średni
przedsiębiorcy będą zobligowani do przekazania informacji za miesiące
przypadające od 1 stycznia 2017 roku, a mikroprzedsiębiorcy za miesiące
przypadające od 1 stycznia 2018 roku.
• Takie same terminy obowiązują również podatników VAT niebędących
przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności
gospodarczej. Należy traktować ich analogicznie jak przedsiębiorców w
kontekście przekazywania danych w formie JPK.
• To, od kiedy mają obowiązek przekazywać informacje o prowadzonej
ewidencji VAT, zależy więc od tego, czy na podstawie liczby zatrudnionych
i wyników finansowych (rocznego obrotu lub sumy aktywów) plasują się na
równi z mikro-, małym, średnim czy dużym przedsiębiorcą.

4. Kara za opóźnienie
• Ewidencje VAT trzeba przekazywać w formie JPK za okresy miesięczne w
terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym
miesiącu wskazując miesiąc, którego dotyczy dana informacja. Największe
podmioty gospodarcze muszą więc przekazać pierwszą informację w za
lipiec 2016 roku do 25 sierpnia 2016 roku, mali i średni przedsiębiorcy – za
styczeń 2017 roku do 27 lutego 2017 roku, a mikroprzedsiębiorcy za
styczeń 2018 roku – do 26 lutego 2018 roku.
• Zlekceważenie tego obowiązku może być potraktowane jako karalne
naruszenie obowiązków podatkowych. Raporty te formalnie są
informacjami podatkowymi.
• Kto natomiast wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu
organowi wymaganej informacji podatkowej naraża się na
odpowiedzialność na podstawie art. 80 Kodeksu karnego skarbowego.

5. Kara za opóźnienie
• Uchybienie to może być zakwalifikowane jako przestępstwo skarbowe albo
wykroczenie skarbowe. Kwalifikacja zależy od okoliczności danej sprawy:
stopnia szkodliwości społecznej czynu, sposobu jego popełnienia, pobudek
działania sprawcy.
• Niezłożenie informacji podatkowej potraktowane jako przestępstwo
skarbowe karane jest grzywną od 10 do 120 stawek dziennych, a stawka
dzienna nie może być niższa od 1/30 części minimalnego wynagrodzenia z
a pracę ani przekraczać jej czterystukrotności. Za wykroczenie skarbowe
grozi grzywna od 1/10 do dwudziestokrotnej wysokości minimalnej
pensji.
(*) według minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2016 roku (1.850 zł)

6. Kara za opóźnienie
• Sankcje za uchybienia ponosi osoba zajmująca się sprawami
gospodarczymi, w szczególności finansowymi, podatnika (osoby
fizycznej, osoby prawnej czy jednostki organizacyjnej niemającej
osobowości prawnej, której przepisy prawa przyznają zdolność prawną).
Kompetencje do prowadzenia spraw gospodarczych podatnika mogą
wynikać z przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub
faktycznego wykonywania określonych czynności.
• Ryzyko otrzymania grzywny ponoszą więc zasadniczo kierownicy
jednostek (osoby prowadzące działalność gospodarczą, członkowie
zarządu, wspólnicy spółek osobowych).
• Odpowiedzialność karną skarbową może jednak ponosić inna osoba, np.
pracownik, jeżeli powierzono jej sporządzenie i złożenie informacji. To, czy
ta osoba faktycznie dostanie grzywnę, zależy jednak od wielu czynników
m.in. treści umowy łączącej obie strony, zakresu i możliwości wypełnienia
powierzonych obowiązków, okoliczności danej sprawy, winy.

7. Kara za niedostosowanie
• Nieprowadzenie ksiąg w sposób pozwalający na wygenerowanie JPK jest
prowadzeniem ksiąg niezgodnie z przepisami prawa. Stanowi to o
wadliwym prowadzeniu ksiąg. Wadliwe prowadzenie ksiąg stanowi zaś wyk
roczenie skarbowe zgodnie z art. 61 § 3 Kodeksu karnego skarbowego.
• Zgodnie z art. 61 § 3 Kodeksu karnego skarbowego kto wadliwie prowadzi
księgi rachunkowe podlega karze grzywny określonej kwotowo, jak za
wykroczenie skarbowe.
Grzywna za wykroczenie skarbowe
minimalna grzywna 1/10 × 1.850 zł 185 zł
maksymalna grzywna 20 × 1.850 zł 37.000 zł

8. Kontrola podatkowa
• Jeśli żądanie przedstawienia ksiąg w formacie JPK zostało zgłoszone w
toku kontroli podatkowej, to wówczas nieprzedstawienie tych ksiąg w
terminie we właściwym formacie może być potraktowane jako utrudnianie
wykonywania kontroli. To zaś stanowi czyn zabroniony opisany w art. 83
Kodeksu karnego skarbowego.
• Odpowiedzialność na gruncie art. 83 Kodeksu karnego skarbowego może
oznaczać:
• karę grzywny do 720 stawek dziennych
• karę grzywny, jak z wykroczenie skarbowe (w przypadku mniejszej
wagi).

9. Biuro rachunkowe
• Biuro rachunkowe będzie podlegało karze porządkowej za nieprzekazanie
na wezwanie danych w formacie JPK. Biuro rachunkowe może podlegać
za powyższe również karom na podstawie przepisów prawa karnego
skarbowego.
• Jak wynika z art. 262 § 3 pkt 3 Ordynacji podatkowej karę porządkową
można nałożyć na osoby, którym podatnik zlecił prowadzenie lub
przechowanie ksiąg podatkowych lub dokumentów będących podstawą
zapisów w tych księgach (biura rachunkowe), jeżeli osoby te bezzasadnie
odmówią okazania lub nie przedstawią w wyznaczonym terminie ksiąg
rachunkowych lub dokumentów będących podstawą zapisów w tych
księgach.
• Przepis powyższy nie odnosi się wprost do JPK. Jeśli jednak podatnik ma
obowiązek prowadzenia ksiąg w sposób umożliwiający przekazanie tych
ksiąg w formacie JPK, to wówczas niespełnienie takiego żądania organu
jest nieprzedstawieniem w wyznaczonym terminie ksiąg podatkowych. To
zaś podlega karze porządkowej.

10. Biuro rachunkowe
• Biuro rachunkowe może również podlegać odpowiedzialności karnej
skarbowej za:
• nieprowadzenie ksiąg w sposób pozwalający na wygenerowanie
JPK jest prowadzeniem ksiąg niezgodnie z przepisami prawa.
Stanowi to o wadliwym prowadzeniu ksiąg. Wadliwe prowadzenie
ksiąg stanowi zaś wykroczenie skarbowe;
• jeśli żądanie przedstawienia ksiąg w formacie JPK zostało
zgłoszone w toku kontroli podatkowej, to wówczas
nieprzedstawienie tych ksiąg w terminie we właściwym formacie
może być potraktowane jako utrudnianie wykonywania kontroli. To
zaś stanowi czyn zabroniony opisany w art. 83 Kodeku karnego
skarbowego

11. Opcja odroczenia
• Wielu podatników nie jest przygotowanych do przesyłania ewidencji VAT
w formie JPK. Otwarte pozostaje więc pytanie o szanse na indywidualne
odsunięcie w czasie obowiązku przekazywania raportów.
• Wydaje się, że podatnicy powinni mieć taką możliwość, jeżeli powołają się
na art. 48 Ordynacji podatkowej. Przepis ten zezwala na odraczanie
terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego. Chodzi o
terminy materialnoprawne (z pewnymi włączeniami). Termin złożenia
informacji podatkowej (za dany miesiąc) zalicza się do nich.
• Odroczenie terminu jest dopuszczalne w przypadkach uzasadnionych waż
nym interesem podatnika lub interesem publicznym. Decyzja w tej sprawie
jest uznaniowa. Wniosek o odroczenie trzeba wnieść przed upływem
terminu. Terminu, który już upłynął, nie wolno w tym trybie przesunąć.

12. Dziękuję za uwagę.
Michał Zdyb
Doradca podatkowy
TAXWISE Michał Zdyb
email: mzdyb@michalzdyb.pl
mob: + 48 502 116 847
www.michalzdyb.pl