Jean Baudrillard

1. ‫اندیشه‬ ‫در‬ ‫مدرنیسم‬ ‫پست‬
‫بودریار‬ ‫ژان‬
JEAN BAUDRILLARD

2. ‫بودریار‬ ‫ژان‬
‫سال‬ ‫در‬ ‫مدرن‬ ‫پست‬ ‫پرداز‬ ‫نظریه‬ ‫و‬ ‫متفکر‬ ‫بودریار‬ ‫ژان‬(۱۹۲۹)‫آمد‬ ‫دنیا‬ ‫به‬ ‫فرانسه‬ ‫رنس‬ ‫شهر‬ ‫در‬.‫به‬ ،‫تحصیالت‬ ‫پایان‬ ‫از‬ ‫پس‬
‫سال‬ ‫تا‬ ‫و‬ ‫پرداخت‬ ‫متوسطه‬ ‫آموزش‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫شناسی‬ ‫جامعه‬ ‫تدریس‬۱۹۶۶‫عنوان‬ ‫تحت‬ ‫خود‬ ‫رساله‬ ‫از‬ ‫که‬«‫نظام‬‫ها‬ ‫ابژه‬»‫در‬
‫دانشگاه‬‫دفاع‬ ‫پاریس‬ ‫نانتر‬‫کرد‬.
‫سال‬ ‫در‬ ‫فارس‬ ‫خلیج‬ ‫جنگ‬ ‫با‬ ‫رابطه‬ ‫در‬ ‫وی‬ ‫مقاالت‬ ‫مجموعه‬۱۹۹۱‫جمله‬ ‫و‬ ‫کرد‬ ‫جلب‬ ‫خود‬ ‫سمت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫بسیاری‬ ‫منتقدان‬ ‫نظر‬
‫که‬ ‫عنوان‬ ‫این‬ ‫تحت‬ ‫وی‬ ‫معروف‬«‫باشد‬ ‫داده‬ ‫رخ‬ ‫جنگی‬ ‫تواند‬ ‫نمی‬ ‫آنجا‬»‫گرفت‬ ‫قرار‬ ‫بررسی‬ ‫و‬ ‫بحث‬ ‫مورد‬.
‫غیرق‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ندارد‬ ‫قبول‬ ‫را‬ ‫مدرن‬ ‫پست‬ ‫واژه‬ ‫بودریار‬ ‫خود‬ ‫اما‬ ،‫شود‬ ‫می‬ ‫یاد‬ ‫مدرن‬ ‫پست‬ ‫متفکر‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫وی‬ ‫از‬ ‫هرچند‬‫ابل‬
‫داند‬ ‫می‬ ‫تعریف‬.‫بات‬ ‫ژرژ‬ ،‫آلتوسر‬ ‫لویی‬ ،‫نیچه‬ ‫فریدریش‬ ،‫سوسور‬ ،‫مارکس‬ ‫کارل‬ ‫از‬ ‫متاثر‬ ‫بودریار‬ ‫های‬ ‫اندیشه‬ ‫و‬ ‫آرا‬،‫بارت‬ ‫روالن‬ ،‫ای‬
‫است‬ ‫بوده‬ ‫لوفور‬ ‫هانری‬ ‫و‬ ‫موس‬ ‫مارسل‬.

3. ‫اشیاء‬ ‫ارزشي‬ ‫تبارشناسي‬
‫برای‬‫فهم‬‫اندیشه‬،‫بودریار‬‫توجه‬‫به‬‫دسته‬‫بندی‬‫تاریخی‬‫وی‬‫از‬،‫اشیاء‬‫بر‬‫اساس‬‫نوع‬‫ارزشی‬‫که‬‫یافته‬،‫اند‬‫مفید‬‫خ‬‫واهد‬‫بود‬.
.1‫ارزش‬‫مصرفی‬:‫ارزش‬‫مصرفی‬‫معادل‬‫فایده‬‫ای‬‫است‬‫که‬‫یک‬‫شئ‬‫دارد‬‫و‬‫نیازهای‬‫معینی‬‫را‬‫ارضا‬‫کند‬‫می‬.
.2‫ارزش‬‫مبادله‬‫ای‬:‫ارزش‬‫مبادله‬‫ای‬‫یک‬،‫محصول‬‫ارزش‬‫بازاری‬‫آن‬‫است‬‫که‬‫با‬‫قیمت‬‫اندازه‬‫گیری‬‫شود‬‫می‬.
.3‫ارزش‬‫نمادین‬:‫در‬‫ارزش‬‫نمادین‬‫فایده‬‫شئ‬‫یا‬‫قیمت‬‫آن‬‫موضوعیت‬‫ندارد‬‫و‬‫اهمیتی‬‫درجه‬‫دوم‬‫یابد‬‫می‬.‫چه‬‫آن‬‫مهم‬‫است‬‫ن‬‫قش‬
‫نمادینی‬‫است‬‫که‬‫ایفا‬‫کند‬‫می‬.
.4‫ارزش‬‫نشانه‬‫ای‬:‫در‬‫ارزش‬‫ای‬‫نشانه‬‫که‬‫متأثر‬‫از‬‫ساختارگرایی‬‫و‬‫نشانه‬‫شناسی‬،‫است‬‫هیچ‬‫شئی‬‫جدا‬‫از‬‫دیگر‬‫اشی‬‫اء‬‫وجود‬‫ندارد‬.
.5‫ارزش‬‫رمزی‬:‫ارزش‬‫رمزی‬‫را‬‫توان‬‫می‬‫به‬‫عنوان‬‫نوع‬‫پنجم‬‫و‬‫ترین‬‫مهم‬‫نوع‬‫ارزشی‬‫به‬‫حساب‬‫آورد‬‫که‬‫بودریار‬‫برای‬‫اشیاء‬‫و‬
‫ها‬‫ابژه‬‫در‬‫نظر‬‫گیرد‬‫می‬‫و‬‫آن‬‫را‬‫در‬«‫مبادله‬‫نمادین‬‫و‬‫مرگ‬»‫مطرح‬‫سازد‬‫می‬.‫وی‬‫معتقد‬‫است‬‫این‬‫نوع‬‫ارزش‬‫در‬‫دوران‬‫معاص‬‫ر‬-
‫که‬‫به‬‫پست‬‫مدرن‬‫معروف‬‫شده‬-‫سلطه‬‫یافته‬‫است‬.

4. ‫ـ‬ ‫حاد‬‫واقعیت‬(HYPER- REALITY)
‫بودریار‬‫حاد‬‫واقعی‬‫را‬‫امری‬‫به‬‫غایت‬‫شبیه‬‫امر‬،‫واقعی‬‫بلکه‬‫عین‬‫امر‬‫واقعی‬‫و‬‫تسخیر‬‫کننده‬‫جایگاه‬‫آن‬‫داند‬‫می‬.‫به‬‫ط‬‫وری‬‫که‬‫حاد‬
‫واقعی‬‫غیاب‬‫و‬‫نبود‬‫امر‬‫واقعی‬‫را‬‫پنهان‬‫سازد‬‫می‬.‫کسی‬‫متوجه‬‫این‬‫جا‬‫به‬‫جایی‬‫و‬‫این‬‫پنهان‬‫کاری‬‫نیست‬.‫در‬‫این‬‫حا‬،‫لت‬‫حاد‬
،‫واقعی‬‫واقعی‬‫تر‬‫از‬‫امر‬‫واقعی‬‫شود‬‫می‬.‫به‬‫بیان‬،‫دیگر‬‫چنان‬‫ماهرانه‬‫جایش‬‫را‬‫اشغال‬‫کند‬‫می‬‫که‬‫واقعی‬‫تر‬‫از‬‫خود‬‫آن‬‫جل‬‫وه‬‫گری‬
‫نماید‬‫می‬.‫البته‬‫حاد‬،‫واقعی‬‫نه‬‫تنها‬‫جای‬‫امر‬‫واقعی‬‫را‬،‫گیرد‬‫می‬‫بلکه‬‫هیچ‬‫ربطی‬‫هم‬‫بدان‬‫ندارد؛‬‫یعنی‬‫رونوشتی‬‫از‬‫ا‬‫مر‬‫واقعی‬‫نیست‬.
‫نکته‬‫اساسی‬‫در‬‫طرح‬‫مفهوم‬‫حاد‬‫واقعی‬‫از‬‫سوی‬،‫بودریار‬‫رابطه‬‫و‬‫نسبتی‬‫است‬‫که‬‫وی‬‫میان‬‫واقعیت‬‫و‬‫های‬‫بدل‬،‫آن‬‫ک‬‫ه‬‫به‬‫وسیله‬
‫بشر‬‫و‬‫به‬‫مدد‬‫تکنولوژی‬‫ساخته‬‫شده‬،‫است‬‫برقرار‬‫سازد‬‫می‬.

5. ‫واقعیت‬ ‫از‬ ‫وانموده‬
‫بودریار‬‫در‬‫سال‬‫های‬‫دهه‬۷۰‫و‬۸۰‫مدعی‬‫شد‬‫ما‬‫در‬‫عصر‬‫وانموده‬‫ها‬‫به‬‫سر‬‫می‬‫بریم‬.‫این‬‫فراگرد‬‫از‬‫رشد‬‫و‬‫گسترش‬‫تکنولو‬‫ژی‬
‫های‬‫اطالعاتی‬‫از‬‫جمله‬‫کامپیوتر‬‫و‬‫رسانه‬‫های‬‫همگانی‬‫شروع‬‫و‬‫به‬‫سازمان‬‫جامعه‬‫بر‬‫حسب‬‫رمزگان‬‫وانموده‬‫تداوم‬‫پیدا‬‫م‬‫ی‬‫کند‬.
‫بودریار‬‫با‬‫به‬‫کارگیری‬‫اصطالح‬‫معروف‬‫مارشال‬‫مک‬‫لوهان‬«‫انفجار‬‫از‬‫درون‬»‫می‬‫گوید؛‬‫در‬‫دوران‬‫کنونی‬‫مرز‬‫میان‬‫تص‬‫ویر‬‫یا‬
‫وانموده‬‫و‬‫واقعیت‬‫در‬‫معرض‬‫انفجار‬‫درونی‬‫قرار‬‫می‬‫گیرد‬.
‫وی‬‫در‬«‫مبادله‬‫نمادین‬‫و‬‫مرگ‬»‫و‬‫در‬‫ذیل‬‫عنوان‬‫نظم‬،‫ها‬‫وانموده‬‫سه‬‫نوع‬‫یا‬‫سه‬‫سطح‬‫نظم‬‫برای‬‫ها‬‫وانموده‬‫بر‬‫شمارد‬‫می‬:
.1‫جعل‬:‫که‬‫مربوط‬‫به‬‫دوره‬‫رنسانس‬‫و‬‫آغاز‬‫انقالب‬‫صنعتی‬‫است‬.‫این‬‫نظم‬‫در‬‫سطح‬‫قانون‬‫طبیعی‬‫ارزش‬‫یا‬‫همان‬‫ارزش‬‫مصرفی‬
‫عمل‬‫کند‬‫می‬.
.2‫تولید‬:‫این‬‫نظم‬‫در‬‫دوران‬‫صنعتی‬‫سلطه‬‫داشت‬‫و‬‫در‬‫سطح‬‫قانون‬‫بازاری‬‫ارزش‬‫عمل‬‫کند‬‫می‬.
.3‫وانمایی‬:‫این‬‫نظم‬‫مربوط‬‫به‬‫دوران‬‫کنونی‬‫است‬‫و‬‫در‬‫سطح‬‫قانون‬‫ساختاری‬،‫ارزش‬‫که‬‫رمزها‬‫سلطه‬،‫رانند‬‫می‬‫عمل‬‫می‬‫کند‬

6. ‫در‬ ‫معنا‬ ‫سرنوشت‬‫رسانه‬
‫مباحث‬‫ای‬‫رسانه‬‫بودریار‬‫متأثر‬‫از‬‫های‬‫دیدگاه‬‫مک‬‫لوهان‬‫در‬‫خصوص‬‫نقش‬‫تکنولوژی‬‫ای‬‫رسانه‬‫و‬‫که‬‫این‬«‫رسانه‬‫همان‬‫پیام‬‫است‬»‫شکل‬‫گرف‬‫ت‬.‫البته‬‫وی‬‫بر‬
‫چشم‬‫انداز‬‫مک‬‫لوهان‬‫به‬‫تکنولوژی‬‫ای‬‫رسانه‬‫ایستد‬‫نمی‬‫و‬‫از‬‫آن‬‫نیز‬‫عبور‬‫کند‬‫می‬.
‫بودریار‬‫تعبیر‬«‫رسانه‬‫همان‬‫پیام‬»‫است‬‫را‬‫برای‬‫تحلیل‬‫مصرف‬‫به‬‫کار‬‫برد‬‫می‬‫و‬‫گوید‬‫می‬:‫پیامی‬‫که‬‫رمز‬‫گشایی‬‫و‬‫مصرف‬،‫شود‬‫می‬‫مفهو‬‫م‬‫آشکار‬‫اصوات‬‫و‬
‫تصاویر‬،‫نیست‬‫بلکه‬‫این‬‫پیام‬‫الگوی‬‫مقید‬‫کننده‬‫ای‬‫از‬‫تفکیک‬‫واقعیت‬‫به‬‫نشانه‬‫هایی‬‫متوالی‬‫و‬‫معادل‬‫است‬.‫در‬‫رسانه‬‫همه‬‫چیز‬‫د‬‫ر‬‫چارچوب‬‫الگوی‬‫مصرف‬
‫قرار‬‫گیر‬‫می‬.
‫و‬‫ی‬‫در‬‫های‬‫بحث‬‫خود‬‫به‬‫کثرت‬‫ها‬‫دال‬‫و‬‫تسلسل‬‫آنها‬‫پردازد‬‫می‬.‫نتیجه‬‫این‬‫کثرت‬‫و‬‫تسلسل‬‫آن‬‫است‬‫که‬‫ها‬‫دال‬‫در‬‫یک‬‫گردش‬‫پایان‬‫ناپذیر‬‫و‬‫در‬‫یک‬
‫حرکت‬‫دوری‬‫هر‬‫یک‬‫به‬‫دیگری‬‫اشاره‬‫خواهد‬‫داشت‬‫و‬‫هر‬‫یک‬‫اعتبار‬‫خود‬‫را‬‫از‬‫دیگری‬‫و‬‫با‬‫تکیه‬‫بر‬‫دالی‬‫دیگر‬‫به‬‫دست‬‫آورد‬‫می‬.‫نتیجه‬‫این‬‫ح‬‫رکت‬‫دوری‬
‫فراموشی‬‫مدلول‬‫و‬‫معنا‬‫و‬‫بازی‬‫خوردن‬‫در‬‫جهان‬‫ها‬‫دال‬‫خواهد‬‫بود‬.
‫وی‬‫منکر‬‫وقوع‬‫جنگ‬‫خلیج‬‫فارس‬‫شد‬‫و‬‫آن‬‫را‬‫صرفا‬‫نمایشی‬‫رسانه‬‫ای‬‫دانست‬.‫از‬‫جمله‬‫های‬‫استدالل‬‫بودریار‬‫برای‬‫این‬‫ادعا‬‫آن‬‫بود‬‫که‬‫اطالعات‬‫ما‬‫از‬‫وقوع‬
‫این‬‫جنگ‬‫از‬‫طریق‬‫شبکه‬‫سی‬‫ان‬‫ان‬‫بود‬‫که‬۲4‫ساعته‬‫به‬‫پخش‬‫اخبار‬‫جنگ‬‫مبادرت‬‫ورزید‬‫می‬‫و‬‫استناد‬‫اخبار‬‫و‬‫گزارش‬‫هایش‬‫به‬‫خبرنگاران‬‫و‬‫گزارشگ‬‫ران‬
‫خود‬‫و‬‫خبر‬‫و‬‫های‬‫گزارش‬‫پیشینش‬‫بود؛‬‫یعنی‬‫ما‬‫صرفا‬‫با‬‫ای‬‫مجموعه‬‫از‬‫ها‬‫دال‬‫مواجه‬‫بودیم‬‫که‬‫در‬‫یک‬‫حرکت‬‫دوری‬‫از‬‫یکدیگر‬‫کسب‬‫اعتبار‬‫م‬‫کردند‬‫ی‬.

7. ‫توده‬ ‫گیري‬ ‫شکل‬ ‫و‬ ‫اجتماعي‬ ‫امر‬ ‫زوال‬
،‫بودریار‬‫نگاه‬‫خود‬‫به‬‫توده‬‫و‬‫فضای‬‫جدید‬‫اجتماعی‬‫را‬‫همچنان‬‫در‬‫مسیری‬‫پوچ‬‫گرایانه‬‫پیش‬‫برد‬‫می‬.‫وی‬‫که‬‫در‬‫فضای‬‫ضد‬‫ذات‬‫گرایی‬‫نیچه‬‫سخن‬،‫گوید‬‫می‬
‫وجود‬‫سرشت‬‫اصیل‬‫انسانی‬‫و‬‫وجود‬‫یک‬‫مجموعه‬‫نیازهای‬‫اساسی‬‫انسانی‬‫را‬‫انکار‬‫کند‬‫می‬.‫در‬،‫نتیجه‬‫منتقدین‬‫را‬‫فاقد‬‫معیاری‬‫برای‬‫نقد‬‫و‬‫ضع‬‫موجود‬‫انسان‬
‫انگارد‬‫می‬‫و‬‫مفاهیمی‬‫چون‬‫از‬‫خود‬‫بیگانه‬‫شدن‬‫را‬‫مفاهیمی‬‫سنتی‬‫و‬‫مربوط‬‫به‬‫انسانی‬‫داند‬‫می‬‫که‬‫در‬‫اصل‬‫خودی‬‫داشته‬‫و‬،‫سپس‬‫از‬‫این‬‫خود‬‫بیگانه‬‫شده‬
‫است‬.‫این‬‫گونه‬‫مفاهیم‬‫را‬‫برای‬‫انسان‬‫پست‬‫مدرن‬‫نا‬‫کارامد‬‫داند‬‫می‬.
‫از‬‫نظر‬،‫بودریار‬‫مشارکت‬‫کننده‬‫سیاسی‬‫خود‬‫یک‬‫بازیگر‬‫فعال‬‫جامعه‬‫مصرفی‬‫است‬.‫او‬‫سیاست‬‫را‬‫نیز‬‫برای‬‫مصرف‬‫کردن‬‫و‬‫برای‬‫لذت‬‫بر‬‫دن‬‫خواهد‬‫می‬.‫نگاه‬
‫او‬‫به‬‫تبلیغات‬‫خیابانی‬‫و‬‫رسانه‬‫ای‬،‫سیاسی‬‫مناظرات‬‫سیاسی‬‫و‬...‫لذت‬‫جویانه‬‫است‬.‫چپ‬‫و‬‫راست‬‫تضادی‬‫ماهوی‬‫با‬‫هم‬‫ندارند‬.،‫همه‬‫به‬‫یک‬‫صحنه‬‫نمایش‬
‫وارد‬‫اند‬‫شده‬.،‫بودریار‬‫توفیق‬‫رسانه‬‫را‬‫بر‬‫اساس‬‫جذبه‬‫آن‬‫داند‬‫می‬‫و‬‫ها‬‫توده‬‫را‬‫نیز‬‫در‬‫بند‬‫جذبه‬‫رسانه‬‫معرفی‬‫کند‬‫می‬‫و‬‫جذبه‬‫را‬‫غیرمتکی‬‫بر‬‫معنا‬‫و‬‫متناسب‬‫با‬
‫سرپیچی‬‫از‬‫معنا‬‫قلمداد‬‫کند‬‫می‬.
‫بودریار‬‫نشان‬‫دهد‬‫می‬‫که‬،‫نظام‬‫بالقوه‬‫نظام‬‫بسته‬‫ای‬‫است‬‫که‬‫در‬‫معرض‬‫خطر‬‫انفجار‬‫از‬‫درون‬‫قرار‬‫دارد‬.‫وی‬‫گوید‬‫می‬:‫باید‬‫ابژه‬[‫تکنولوژی‬‫و‬‫پ‬‫یامدهایش‬]‫را‬
‫بر‬‫سوژه‬[‫انسان‬]‫مقدم‬‫داشت‬‫و‬‫نظریه‬‫سرنوشت‬‫ساز‬‫تعیین‬‫شده‬‫به‬‫وسیله‬‫ابژه‬‫را‬‫بر‬‫نظریه‬‫انتقادی‬‫پیش‬‫پا‬‫افتاده‬‫ای‬‫که‬‫سوژه‬‫تع‬‫یین‬،‫کرده‬‫مقدم‬‫ساخت‬.
‫برای‬‫بر‬‫هم‬‫زدن‬‫این‬‫نظام‬‫باید‬‫افراطی‬‫بود‬.‫شور‬‫و‬،‫سرمستی‬،‫شیفتگی‬‫خطر‬‫کردن‬‫و‬‫دچار‬‫سرگیچه‬‫شدن‬‫پیش‬‫ابژه‬‫ای‬‫که‬‫اغوا‬،‫کند‬‫می‬‫ب‬‫ر‬‫ژرف‬‫اندیشی‬
‫عاقالنه‬‫و‬‫متین‬‫نظریه‬‫پیش‬‫پا‬‫افتاده‬‫اولویت‬‫یابد‬‫می‬.‫هایی‬‫توده‬‫که‬‫به‬‫علت‬‫فقدان‬‫ژرف‬‫اندیشی‬‫و‬‫عدم‬‫تبعیت‬‫شان‬[‫از‬‫روشنفکران‬]‫مایة‬‫یأس‬‫روشنفکران‬
‫انقالبی‬،‫بودند‬‫اکنون‬‫به‬‫الگویی‬‫تبدیل‬‫شوند‬‫می‬‫که‬‫آز‬‫آنها‬‫باید‬‫تبعیت‬‫کرد‬.‫ها‬‫توده‬‫همیشه‬‫به‬‫شور‬‫و‬‫سرمستی‬‫و‬‫بدین‬،‫سان‬‫به‬‫ابژه‬‫اولویت‬‫اند‬‫داده‬.

8. ‫فوکو‬ ‫هاي‬ ‫اندیشه‬ ‫نقد‬ ‫و‬ ‫بودریار‬
‫بودریار‬‫در‬‫سال‬۱۹۷۷‫کتاب‬«‫فوکو‬‫را‬‫فراموش‬‫کن‬»‫را‬‫در‬‫فرانسه‬‫منتشر‬‫کرد‬.‫او‬‫فوکو‬‫را‬‫متهم‬‫کرد‬‫در‬‫د‬‫ایره‬
‫بسته‬‫سنت‬‫کالسیک‬‫فرانسه‬‫گرفتار‬‫آمده‬‫و‬‫به‬‫همین‬‫جهت‬‫است‬‫که‬‫پا‬‫را‬‫از‬‫موضوعاتی‬‫چون‬‫دانش‬،،‫قدرت‬
‫جنسیت‬‫و‬‫دیوانگی‬‫فراتر‬‫نمی‬‫گذارد‬.‫بودریار‬‫می‬‫گوید؛‬«‫قدرت‬‫مرده‬‫است‬.»‫امروزه‬‫قدرت‬‫در‬‫گستر‬‫ه‬‫واقعیت‬
‫مجازی‬‫خود‬‫ذره‬‫ذره‬،‫شده‬‫به‬‫قسمی‬‫که‬‫دیگر‬‫تاثیری‬‫از‬‫آن‬‫باقی‬‫نمانده‬‫است‬.‫بودریار‬‫می‬‫گوید‬‫فوک‬‫و‬‫را‬‫باید‬
‫فراموش‬‫کرد‬‫زیرا‬‫نظرات‬‫او‬‫کهنه‬‫و‬‫فرسوده‬‫شده‬‫است‬.‫قدرت‬‫خرد‬‫و‬‫کالن‬‫در‬‫شبکه‬،‫رمزها‬‫تشابه‬‫ها‬‫و‬‫ن‬‫مادها‬
‫و‬‫وانموده‬‫ها‬‫مدفون‬‫شده‬‫است‬.‫امروزه‬‫قدرت‬‫مطلق‬‫همان‬‫وانمودن‬‫است‬.

9. ‫آمریکا‬‫بودریار‬ ‫نگاه‬ ‫از‬
‫کتاب‬‫امریکا‬‫بودریار‬‫در‬‫سال‬۱۹۸۸‫به‬‫زبان‬‫انگلیسی‬‫ترجمه‬‫شد‬.‫این‬‫کتاب‬‫نوعی‬‫نقد‬‫پسامدرن‬‫از‬‫جامع‬‫ه‬‫امریکا‬
‫است‬.‫او‬‫عقیده‬‫دارد‬‫در‬‫این‬‫جامعه‬‫واقعیت‬‫کامال‬‫محو‬‫شده‬‫و‬‫جای‬‫آن‬‫را‬‫رویه‬‫یی‬‫از‬‫نموده‬‫ها‬‫و‬‫وانموده‬‫های‬
‫وسوسه‬‫انگیز‬‫و‬‫فریبنده‬‫گرفته‬‫است‬.‫به‬‫نظر‬‫وی‬‫در‬‫امریکا‬‫انگار‬‫قدم‬‫به‬‫سرزمین‬‫عجایب‬‫گذاش‬‫ته‬‫یی‬.‫بودریار‬
‫می‬‫گوید؛‬«‫کالیفرنیا‬‫پهنه‬‫یی‬‫شگفت‬‫انگیز‬‫است‬‫زیرا‬‫انسان‬‫از‬‫هرچه‬‫فرهنگ‬‫نام‬،‫دارد‬‫رها‬‫شده‬‫است‬.‫دیگر‬
‫مساله‬‫فرهنگ‬‫و‬‫طبیعت‬‫در‬‫آنجا‬‫مطرح‬‫نیست‬‫بلکه‬‫آنچه‬‫هست‬‫وانمودگی‬‫است‬.»‫در‬‫امریکا‬‫هرچه‬‫هس‬‫ت‬‫به‬
‫صورت‬‫فراواقعیت‬‫و‬‫خیال‬‫است‬.‫او‬‫عقیده‬‫دارد‬‫در‬‫برخورد‬‫با‬‫جامعه‬‫امریکا‬‫باید‬‫از‬‫سینما‬‫به‬‫شهر‬‫برو‬‫یم‬‫نه‬‫از‬
‫شهر‬‫به‬‫سینما‬.

10. ‫سازي‬‫جهاني‬ ‫به‬ ‫کنشي‬ ،‫تروریسم‬
‫مقاله‬‫بودریار‬‫تحت‬‫عنوان‬«‫روح‬‫تروریسم‬‫و‬‫دعای‬‫آمرزش‬‫برای‬‫برج‬‫های‬‫دوقلو‬»‫که‬‫پس‬‫از‬۱۱‫سپتامبر‬
‫منتشر‬،‫شد‬‫جنجال‬‫فراوانی‬‫برانگیخت‬‫و‬‫بسیاری‬‫از‬‫سیاستمداران‬‫غربی‬‫را‬‫به‬‫واکنش‬‫علیه‬‫او‬‫ب‬‫رانگیخت‬.‫او‬‫در‬
‫قسمتی‬‫از‬‫این‬‫کتاب‬‫می‬‫نویسد؛‬«‫وحشت‬‫چهار‬‫هزار‬‫قربانی‬‫در‬‫حال‬‫مرگ‬‫در‬‫آن‬‫برج‬‫ها‬‫از‬‫هراس‬‫زندگی‬‫د‬‫ر‬
‫آن‬‫دو‬‫برج‬‫جداناشدنی‬‫است‬.»
‫به‬‫نظر‬‫او‬‫واقعه‬۱۱‫سپتامبر‬‫در‬‫اصل‬‫مبادله‬‫قدرت‬‫نمادین‬‫و‬‫اخالق‬،‫بود‬‫یعنی‬‫عکس‬‫العملی‬‫ضد‬‫جهان‬‫ی‬‫سازی‬
‫و‬‫تجارت‬.‫او‬‫در‬‫بخشی‬‫دیگر‬‫از‬‫این‬‫کتاب‬‫می‬‫نویسد؛‬«‫تروریسم‬‫غیراخالقی‬‫است‬.‫اما‬‫واکنشی‬‫اس‬‫ت‬‫به‬‫جهانی‬
‫سازی‬‫که‬‫خود‬‫آن‬‫هم‬‫غیراخالقی‬‫است‬.»
‫او‬‫خواست‬‫ما‬‫را‬‫از‬‫فریب‬‫ظواهر‬‫زیبا‬‫و‬‫برابر‬‫اصل‬‫دور‬‫کرده‬‫و‬‫به‬‫اصل‬‫نزدیک‬‫کند‬.‫بودریار‬‫همواره‬‫بر‬‫ای‬‫ن‬‫ادعا‬
‫بود‬‫که؛‬«‫جهانی‬‫که‬‫ما‬‫تصور‬‫می‬‫کنیم‬‫واقعی‬‫نیست‬‫صرفا‬‫یک‬‫شباهت‬‫و‬‫خیال‬‫از‬‫واقعیت‬‫است‬.»

11. ‫آخر‬ ‫سخن‬
‫کنایه‬‫های‬‫تند‬‫و‬‫تیز‬‫فیلسوف‬‫و‬‫نظریه‬‫پرداز‬‫فرانسوی‬‫همواره‬‫در‬‫مناقشات‬‫مربوط‬‫به‬‫جهان‬‫مجازی‬‫پست‬
‫مدرن‬‫واجد‬‫جذابیت‬‫های‬‫انکار‬‫ناپذیری‬‫بوده‬‫است‬.‫این‬‫متفکر‬‫پست‬،‫مدرن‬‫با‬‫آثار‬‫خود‬‫خواننده‬‫را‬‫با‬‫ترفندها‬‫و‬
‫حقه‬‫های‬‫جهان‬‫مجازی‬‫پست‬‫مدرن‬‫آشنا‬‫می‬‫کند‬.
‫او‬‫اساسا‬‫جهان‬‫پست‬‫مدرن‬‫را‬‫جهانی‬‫شبیه‬‫سازی‬(Simulation)‫شده‬‫از‬‫جهان‬‫واقعی‬‫دانست‬‫می‬.
‫از‬‫دیدگاه‬‫ژان‬‫بودریار‬‫معانی‬‫در‬‫روند‬‫سازی‬‫شبیه‬-‫که‬‫در‬‫واقع‬‫یک‬‫نوع‬‫بازنمود‬‫است‬-‫دچار‬‫وضعیت‬‫ح‬‫اد‬-
‫واقعیت‬‫شده‬‫است‬.‫بودریار‬‫برای‬‫درک‬‫جهان‬‫مدرن‬‫پست‬‫نظریه‬‫ها‬‫وانموده‬(simulacra)‫را‬‫ارائه‬‫کرد‬.