Projekt zrealizowany w Gimnazjum nr 4 w Ciechanowie

1. Jak w życiu
codziennym
pomagają nam
maszyny proste?

2. Co to są maszyny proste ?
Są to urządzenia, które pozwalają na użycie niewielkiej
siły przy podnoszeniu lub przesuwaniu ciężarów. Istotą ich
działania jest zmiana pracy siły działającej na pewnej
drodze na prace mniejszej siły na odpowiednio dłuższej
drodze. Należy pamiętać, że maszyny proste nie
zmniejszają pracy, ułatwiają jedynie jej wykonanie.
Maszyny proste mogą być tez elementami konstrukcji
innych maszyn. Do maszyn prostych zaliczamy m.in.:
a) dźwignię dwustronną,
b) dźwignię jednostronną,
c) kołowrót,
d) równię pochyłą.

3. Kiedy wynaleziono maszyny proste?
• Maszyny proste znane były już w
starożytności. O dźwigniach i kołowrotkach
pisał grecki uczony Arystoteles w IV w.p.n.e.
Wiadoma także, że znał je Archimedes. Przy
zastosowaniu maszyn prostych (kołowrotków,
dzwigni i krążków) samodzielnie spuścił na
wodę największy z ówczesnych okrętów-trójmasztowiec
„Syrakuzję”.

4. Zastosowania
• Maszyny proste znajdują zastosowania w wielu
dziedzinach życia codziennego. Począwszy od
lekcji fizyki, poprzez place budowy, gdzie
wykorzystuje się je do przenoszenia i podnoszenia
różnych materiałów, kończąc na
wyspecjalizowanych robotach. W wielu aspektach
życia codziennego spotykamy się z maszynami
prostymi. To dzięki nim korzystamy z takich
urządzeń jak rower, huśtawka, nożyczki, obcęgi,
czy waga.

5. Dźwignia dwustronna
Dźwignię dwustronną najczęściej tworzy
kawałek drewna, belka, lub metalowy pręt.
Oprócz tego w skład dźwigni wchodzi także punkt
podparcia, który to powinien być niewielkim
wzniesieniem, wystającym z podłoża. Punkt ten
powinien znajdować się pomiędzy końcami belki.
Punkt podparcia stanowi także punkt, wokół
którego dźwignia może się obracać - wyznacza jej
oś obrotu. Na jednym z końców dźwigni powinien
się znajdować ciężar, który to zamierzamy
podnieść.

6. Dźwignia dwustronna jest w równowadze
gdy:
Iloczyn długości jednego ramienia i wartości
siły działającej na to ramię jest równy
iloczynowi długości drugiego ramienia i
wartości siły działającej na to
ramię: r1*F1=r2*F2

7. Przykłady dźwigni dwustronnej:
• Nożyce
• Kombinerki
• Obcęgi
• Żuraw do czerpania wody ze studni

8. Dźwignia jednostronna
To belka lub pręt podparty lub zawieszony, na
którym po tej samej stronie osi obrotu działają co
najmniej dwie siły o przeciwnych zwrotach.
Dźwignia jednostronna, podobnie jak i dwustronna
posiada dwa ramiona. Jednak znajdują się one po tej
samej stronie osi obrotu dźwigni (z racji tego, że
punkt podparcia znajduje się na jednym z końców
dźwigni),co więcej ramiona te po części nakładają się
na siebie.

9. Przykłady dźwigni jednostronnej:
• Taczki
• Dziadek do orzechów

10. Kołowrót
Kołowrót jest mechanizmem bardziej
skomplikowanym od dźwigni, gdyż składa się z takich
elementów, jak korba, wał, czy linka. Zasada działania
kołowrotu jest praktycznie identyczna z zasadą działania
dźwigni. Różnica polega na tym, że korzystając z
kołowrotu, można podnosić i przesuwać przedmioty na
znaczne odległości.
Urządzenie to znalazło zastosowanie w studniach, z
których wyciąga się wodę za pomocą kołowrotu
studziennego.

11. Przykłady kołowrotów:
• Kierownica w samochodzie,
• Klamki w drzwiach,
• Pedał w rowerze,
• Kurki przy zlewozmywaku,
• Kołowrót wykorzystuje się do transportu wody
ze studni.

12. Równia pochyła
Równia pochyła to najczęściej deska położona pod pewnym
kątem do poziomu. Dzięki zastosowaniu równi pochyłej,
możliwe staje się wyniesienie ciała obdarzonego ciężarem
na znaczną wysokość, przy stosunkowo niewielkiej sile
działającej na to ciało (mniejszej od jego ciężaru). Dzięki
temu, że powierzchnia równi jest nachylona pod pewnym
kątem do poziomu, siła ciężkości działająca na ciało
rozkłada się na dwie składowe. Aby przesunąć ciało w górę
równi musimy zastosować tylko siłę przewyższającą jedną z
tych składowych. Chociaż droga w tym wypadku jest
większa, niż gdyby to ciało bezpośrednio podnieść do góry,
to siła do potrzebna na wyniesienie ciała na tą wysokość
jest znacznie mniejsza.

13. Zastosowania:
• Schody
• Podjazdy
• Skocznie narciarskie

14. Prezentację wykonali:
• Maciej Bandych,
• Dominik Wiśniewski,
• Mikołaj Rutkowski,
• Bartosz Radź.