Anatomy (bones, muscles, tendons, vessels), neutral anatomic position, movements

1. ‫ب‬
‫ا‬ ‫سم‬
‫الرحيم‬ ‫الرحمن‬ ‫لله‬
‫يک‬‫ن‬‫خا‬‫مي‬‫الس‬‫د‬‫سان‬‫ن‬‫ا‬‫د‬
‫توليد‬ ‫په‬ ‫اعضاو‬ ‫مصنوعي‬ ‫د‬ ‫او‬ ،‫ممکنوي‬ ‫اعاده‬ ‫او‬ ‫ساتنه‬ ‫وظايفو‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫مهال‬ ‫پر‬ ‫عملياتو‬ ‫جراحي‬ ‫د‬ ‫ندل‬‫ژ‬‫پې‬ ‫ميخانيک‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫د‬
.‫هواروي‬ ‫الره‬ ‫ته‬ ‫دقت‬ ‫کې‬
‫لپاره‬ ‫پوهېدلو‬ ‫ښه‬ ‫د‬ ‫موضوع‬ ‫په‬
‫لومړی‬
‫ځغلنده‬ ‫يوه‬ ‫ته‬ ‫اناتومي‬ ‫الس‬ ‫د‬
.‫کوو‬ ‫کتنه‬
I
.
:‫اناتومي‬
‫د‬
‫عضالتو‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫انسان‬
۲۴
،‫ګروپونه‬
۲۷
‫هډوکي‬
‫(انځور‬
-
۱
)
‫درۍ‬ ،
‫چې‬ ‫لري‬ ‫مفاصل‬ ‫زيات‬ ‫زښت‬ ‫او‬ ‫وريدونه‬ ‫لوي‬ ‫دوه‬ ،‫رشيانه‬ ‫دوه‬ ،‫عصبه‬
‫قدرت‬‫فعاليت‬ ‫د‬ ‫بڼو‬ ‫شمېره‬ ‫بې‬ ‫په‬ ‫او‬ ‫احتامالت‬‫ميخانيکي‬‫ډېر‬ ‫يې‬ ‫ته‬ ‫الس‬
.‫ورکړی‬
‫ند‬‫ز‬ ‫له‬ ‫کې‬ ‫نهایت‬ ‫قريبه‬ ‫په‬
(Radius)
‫کعربې‬ ‫او‬
(Ulna)
‫مفاصل‬ ‫رسه‬
‫د‬ ‫چې‬ ‫جوړوي‬
‫اوتارو‬
(Tendons)
‫جهتونه‬ ‫حرکاتو‬ ‫د‬ ‫يې‬ ‫مرسته‬ ‫په‬
.‫تنظيميږي‬
‫يې‬ ‫نهايت‬ ‫بعيده‬ ‫او‬ ‫انحناء‬ ‫خواته‬ ‫قدام‬ ‫د‬ ‫اجسام‬ ‫هډوکو‬ ‫ميتاکارپل‬ ‫د‬
‫بڼه‬ ‫کروي‬ ‫نيمه‬
‫چې‬ ‫لري‬
‫د‬
‫فالنکس‬ ‫له‬ ‫ګوتو‬
(Phalanx)
‫د‬ ‫رسه‬ ‫هډوکو‬
‫ورکوي‬ ‫وړتيا‬ ‫راقاتېدلو‬ ‫خواته‬ ‫مخې‬ ‫د‬ ‫ته‬ ‫الس‬ ‫الرې‬ ‫له‬ ‫جوړولو‬ ‫مفصل‬
‫د‬ ‫او‬
‫ا‬
‫(انځور‬ .‫کوي‬ ‫مرسته‬ ‫کې‬ ‫نيولو‬ ‫ښو‬ ‫په‬ ‫جسامو‬
-
۲
)
‫جانبي‬ ‫د‬ ‫هم‬ ‫حرکات‬ ‫جنبي‬ ‫محدود‬ ‫مفاصلو‬ ‫فالنجيل‬ ‫ميتاکارپو‬ ‫د‬
‫اربطو‬
(Ligaments)
‫کې‬ ‫فالنکس‬ ‫په‬ ‫امله‬ ‫له‬
‫کېږي‬ ‫ليدل‬ ‫نه‬
‫په‬ ‫يوازې‬ ‫او‬
‫قدامي‬
-
.‫کېږي‬ ‫بلل‬ ‫حرکات‬ ‫ډوله‬ ‫چپراس‬ ‫چې‬ .‫کوي‬ ‫حرکت‬ ‫ډول‬ ‫خلفي‬
‫بټه‬ ‫الس‬ ‫د‬
(Pollex)
‫رسه‬ ‫ګوتو‬ ‫ټولو‬ ‫نورو‬ ‫له‬ ‫ګوته‬
‫دوهم‬ ‫د‬ ‫لومړی‬
‫دوهم‬ ‫او‬ ‫لو‬‫ر‬‫ل‬ ‫نه‬ ‫د‬ ‫فالنکس‬
‫له‬ ‫لو‬‫ر‬‫ل‬ ‫مفصل‬ ‫فالنجيل‬ ‫ميتاکارپو‬ ‫متحرک‬ ‫د‬
.‫لري‬ ‫تفاوت‬ ‫برکته‬
‫اوتار‬ ‫او‬ ‫عضالت‬
‫لېچ‬ ‫په‬ ‫عضلې‬ ‫اکرثه‬ ‫مړوند‬ ‫او‬ ‫الس‬ ‫د‬
‫ه‬
(Forearm)
‫دي‬ ‫پرتې‬ ‫کې‬
‫(انځور‬
-
۳
)
‫تېرېږي‬ ‫مړوند‬ ‫په‬ ،‫شوې‬ ‫نرۍ‬ ‫بڼه‬ ‫په‬ ‫اوتارو‬ ‫د‬ ‫يې‬ ‫څوکې‬ ‫چې‬ ،
،‫وکړو‬ ‫پام‬ ‫که‬ ‫ډول‬ ‫عمومي‬ ‫په‬ .‫نښيل‬ ‫پورې‬ ‫اربطو‬ ‫يا‬ ‫هډوکو‬ ‫په‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫او‬
‫انځور‬
-
۱
‫انځور‬
-
۲
‫انځور‬
-
۳

2. 1 / 4
‫له‬ ‫کعربې‬ ‫او‬ ‫ند‬‫ز‬ ‫د‬ ‫يا‬ ‫او‬ ‫بارزې‬ ‫انيس‬ ‫له‬ ‫عضد‬ ‫د‬ ‫عضالت‬ ‫قابضه‬ ‫الس‬ ‫د‬
‫راحي‬
(Volar)
‫الس‬ ‫د‬ ‫کې‬ ‫لېچه‬ ‫په‬ ‫بيا‬ ،‫اخيل‬ ‫رسچينه‬ ‫سطحو‬ ‫جوارو‬ ‫هم‬
‫له‬ ‫لېچې‬ ‫د‬ ‫دوی‬ ‫امله‬ ‫همدې‬ ‫له‬ .‫غځېږي‬ ‫ښکته‬ ‫لور‬ ‫په‬
Supination
‫رسه‬
‫او‬ ‫بارزې‬ ‫وحيش‬ ‫له‬ ‫عضد‬ ‫د‬ ‫عضالت‬ ‫باسطه‬ ‫ګوتو‬ ‫او‬ ‫الس‬ ‫د‬ .‫کوي‬ ‫مرسته‬
‫د‬
‫کعربې‬
‫سطحه‬ ‫خلفي‬ ‫په‬ ‫لېچې‬ ‫د‬ ،‫اخيل‬ ‫رسچينه‬ ‫څخه‬ ‫برخو‬ ‫ځينو‬ ‫له‬
‫ا‬ ‫غځېږي‬ ‫ښکته‬‫لور‬ ‫په‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫کې‬
‫الس‬ ‫د‬‫و‬
‫له‬‫رسبېره‬‫بسط‬ ‫پر‬
Pronation
.‫کوي‬ ‫مرسته‬ ‫هم‬ ‫رسه‬
‫ګوتې‬ ‫بټې‬ ‫د‬
(Pollex)
‫او‬ ‫موقعيت‬ ‫ورته‬ ‫ډول‬ ‫ټوليز‬ ‫په‬ ‫هم‬ ‫عضالت‬
‫له‬ ‫کعربې‬ ‫او‬ ‫ند‬‫ز‬ ‫د‬ ‫يې‬ ‫عضالت‬ ‫باعده‬ ‫او‬ ‫قابضه‬ ‫مګر‬ ،‫لري‬ ‫جوړښت‬
.‫اخيل‬ ‫رسچينه‬ ‫برخو‬ ‫بعيده‬ ‫او‬ ‫وسطي‬
‫سي‬ ‫الرښود‬ ‫يوه‬ ‫له‬ ‫اوتارو‬ ‫او‬ ‫هډوکو‬ ‫د‬ ‫اربطې‬ ‫الس‬ ‫او‬ ‫مړوند‬ ‫د‬
‫ستم‬
‫خلف‬ ‫په‬ ‫چې‬ ‫غځېديل‬ ‫کې‬ ‫تونل‬ ‫داسې‬ ‫يوه‬ ‫په‬ ‫اوتار‬ ‫قابضه‬ .‫تېرېږي‬ ‫څخه‬
‫چنګکي‬ ‫د‬ ‫يې‬ ‫کې‬ ‫وحيش‬ ‫په‬ ،‫هډوکي‬ ‫کارپل‬ ‫يې‬ ‫کې‬
(Hamatum)
‫هډوکي‬
‫رباط‬ ‫مستعرض‬ ‫کارپل‬ ‫يې‬ ‫کې‬ ‫قدام‬ ‫په‬ ‫او‬ ‫چنګک‬
(Carpal Transverse Ligament)
‫یو‬ ‫غشاګانو‬ ‫د‬ ‫او‬ ،‫ابروي‬‫ر‬‫ب‬ ‫ته‬ ‫الرې‬ ‫اوتار‬ ‫باسطه‬ ‫رباط‬ ‫کارپل‬ ‫خلفي‬ ،‫ډول‬ ‫ورته‬ ‫په‬ .‫نيولی‬ ‫قرار‬
.‫سيخوي‬ ‫ته‬ ‫مسريونو‬ ‫خپلو‬ ‫کې‬ ‫ګوتو‬ ‫او‬ ‫ورغوي‬ ‫په‬ ‫اوتار‬ ‫باسطه‬ ‫او‬ ‫قابضه‬ ‫سيستم‬
‫مړ‬ ‫په‬ ‫پرځاي‬ ‫لېچې‬ ‫د‬ ‫يې‬ ‫ارتکاز‬ ‫او‬ ‫منشأ‬ ‫چې‬ ‫عضالت‬ ‫هغه‬ ( ‫عضالت‬ ‫داخيل‬ ‫الس‬ ‫د‬
‫کوچ‬ ‫او‬ ‫بټې‬ ‫د‬ )‫وي‬ ‫کې‬ ‫الس‬ ‫يا‬ ‫وند‬
‫نۍ‬
‫ګوتې‬
‫رامنځته‬ ‫په‬ ‫وضعيتونو‬ ‫نورو‬ ‫او‬ ‫نيولو‬ ‫اجسامو‬ ‫ګرديو‬ ،‫جوړولو‬ ‫سوک‬ ‫د‬ ‫چې‬ ،‫کوي‬ ‫مخامخ‬ ‫يا‬ ‫نيږدې‬ ‫رسه‬ ‫ګوتې‬ ،‫استثناء‬ ‫په‬ ‫عضالتو‬ ‫باعده‬ ‫د‬
.‫کوي‬ ‫مرسته‬ ‫کې‬ ‫کولو‬
‫(انځور‬
-
۴
)
‫ګوتو‬ ‫او‬ ‫ورغوي‬ ‫د‬
‫برخې‬ ‫پستې‬
‫وسيل‬ ‫په‬ ‫پوستکي‬ ‫پنډ‬ ‫او‬ ‫وازدې‬ ‫الجلدي‬ ‫تحت‬ ‫پرېړې‬ ‫د‬ ‫سطحې‬ ‫راحي‬ ‫ګوتو‬ ‫او‬ ‫ورغوو‬ ‫د‬
‫ټينګولو‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫ګونځې‬ ‫چې‬ ‫شوې‬ ‫پوښل‬ ‫ه‬
.‫کوي‬ ‫مرسته‬ ‫رسه‬ ‫نيولو‬ ‫ټينګو‬ ‫له‬ ‫يې‬ ‫وازده‬ ‫ژوره‬ ‫او‬ ،‫مخنيوی‬ ‫ښويېدلو‬ ‫له‬ ‫اجسامو‬ ‫د‬ ‫کې‬ ‫الس‬ ‫په‬ ‫ګونځې‬ .‫لري‬ ‫وړتيا‬ ‫قاتېدلو‬ ‫د‬ ‫مهال‬ ‫پر‬
‫ورغو‬ ‫د‬ ،‫ستونزمنيږي‬ ‫نيول‬ ‫ټينګ‬ ‫اجسامو‬ ‫د‬ ‫امله‬ ‫له‬ ‫ښويېدلو‬ ‫د‬ ‫جلد‬ ‫د‬ ‫رس‬ ‫پر‬ ‫وازدې‬ ‫الجلدي‬ ‫تحت‬ ‫د‬ ‫چې‬ ‫نګه‬‫ر‬‫څ‬ ‫لکه‬
‫د‬ ‫پوستکي‬ ‫د‬ ‫ي‬
.‫نښتې‬ ‫رسه‬ ‫جوړښتونو‬ ‫سکليټي‬ ‫ژورو‬ ‫له‬ ‫ګونځه‬ ‫هره‬ ‫ورغوي‬ ‫د‬ ‫لپاره‬ ‫مخنيوي‬ ‫د‬ ‫ښويېدلو‬
‫ژورو‬ ‫له‬ ‫صفاق‬ ‫د‬ ‫ورغوي‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫اوتارو‬ ‫قابضه‬ ‫د‬ ‫وسيله‬ ‫په‬ ‫نسج‬ ‫ليفي‬ ‫سپني‬ ‫د‬ ‫طبقه‬ ‫ډرمېس‬ ‫پوستکي‬ ‫راحي‬ ‫د‬ ،‫کې‬ ‫الس‬ ‫په‬
‫رسه‬ ‫څنډو‬
.‫لې‬‫ړ‬‫ت‬
‫ا‬ ‫د‬ ‫لویوالی‬ ‫بارزې‬ ‫عضيل‬ ‫هرې‬ ‫د‬ ‫کې‬ ‫ورغوي‬ ‫په‬ ‫هم‬ ‫څه‬ ‫که‬
‫د‬ ‫خو‬ ،‫لی‬‫ړ‬‫ت‬ ‫پورې‬ ‫استعامل‬ ‫تر‬ ‫عضالتو‬ ‫ړوندو‬
Hypothenar
‫د‬ ‫بارزه‬
Pisiform
.‫لري‬ ‫اړيکه‬ ‫نېغه‬ ‫رسه‬ ‫جسامت‬ ‫له‬
‫ظهري‬ ‫الس‬ ‫د‬
(Dorsal)
‫سطحه‬
‫الجلدي‬ ‫تحت‬ ‫متحرک‬ ‫او‬ ‫پوستکي‬ ‫قاتيدونکي‬ ،‫نرم‬ ،‫نري‬ ‫يوه‬ ‫د‬ ‫خالف‬ ‫په‬ ‫سطحې‬ ‫راحي‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫د‬
‫سوک‬ ‫د‬ ‫يوازې‬ ‫ګونځې‬ ‫ګوتو‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫پوستکی‬ ‫ظهري‬ ‫الس‬ ‫د‬ .‫کېږي‬ ‫پرانستل‬ ‫آسانه‬ ‫په‬ ‫وړاندې‬ ‫په‬ ‫کشش‬ ‫د‬ ‫چې‬ ،‫شوې‬ ‫پوښل‬ ‫وسيله‬ ‫په‬ ‫نسج‬
‫انځور‬
-
۴

3. 2 / 4
‫امل‬ ‫له‬ ‫ابسې‬ ‫او‬ ‫اذميا‬ ‫د‬ ‫چې‬ ‫توسع‬ ‫ډېره‬ ‫هغه‬ ‫له‬ ،‫کوي‬ ‫کفایت‬ ‫لپاره‬ ‫جوړولو‬
‫مخنيوی‬ ‫قاتېدلو‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫ده‬ ‫نه‬ ‫ممکنه‬ ‫پېښېږي‬ ‫ورته‬ ‫اړتيا‬ ‫ه‬
.‫کوي‬
‫رګونه‬ ‫او‬ ‫اعصاب‬ ‫الس‬ ‫د‬
‫چې‬‫شوی‬‫تعصیب‬ ‫واسطه‬‫په‬ ‫اعصابو‬‫اسايس‬‫دريو‬‫د‬‫الس‬
‫چې‬ ‫لري‬ ‫تړاو‬ ‫اخ‬‫ر‬‫پ‬ ‫هومره‬ ‫رسه‬ ‫سيسټم‬ ‫عصبي‬ ‫مرکزي‬ ‫له‬
‫ريفلکس‬ ‫او‬ ‫شعوري‬ ‫غري‬ ‫په‬ ‫ته‬ ‫تنبهاتو‬
‫بڼه‬
.‫يش‬ ‫ویالی‬ ‫ځواب‬
‫مناسب‬ ‫په‬ ‫سماليس‬ ‫جسم‬ ‫ښويېدونکی‬ ‫يو‬ ‫السه‬ ‫له‬ ‫نو‬ ‫ځکه‬
‫پرېوزي‬ ‫نه‬ ‫چې‬ ‫ځواک‬ ‫هومره‬ ‫په‬ ،‫کېږي‬ ‫نيول‬ ‫ټينګ‬ ‫ځواک‬
‫اتومات‬ ‫په‬ ‫تنبهات‬ ‫دردناک‬ .‫يش‬ ‫ژوبل‬ ‫الس‬ ‫يا‬ ‫مات‬ ‫هم‬ ‫نه‬ ‫او‬
‫په‬ ‫څخه‬ ‫جسم‬ ‫ګرم‬ ‫يوه‬ ‫له‬ ‫چې‬ ‫ګوتې‬ ‫لکه‬ ،‫کېږي‬ ‫ايسته‬ ‫ډول‬
.‫ټولوي‬ ‫ځان‬ ‫ژر‬ ‫ډول‬ ‫رسي‬ ‫خپل‬
‫او‬ ‫ندي‬‫ز‬ ‫د‬ ‫الس‬
‫وسيله‬ ‫په‬ ‫رشيانونو‬ ‫اسايس‬ ‫دوو‬ ‫کعربي‬
‫ارواء‬ ،‫غځېديل‬ ‫موازي‬ ‫رسه‬ ‫هډوکو‬ ‫همنومو‬ ‫خپلو‬ ‫له‬ ‫چې‬
‫غربګ‬ ‫او‬ ‫ننوزي‬ ‫الرې‬ ‫له‬ ‫تونل‬ ‫قابضه‬ ‫د‬ ‫ته‬ ‫الس‬ ،‫کېږي‬
‫رشياين‬
.‫جوړوي‬ ‫قوسونه‬
‫(انځور‬
-
۵
)
‫نومي‬ ‫سيفاليک‬ ‫او‬ ‫بزيلېک‬ ‫وريدونه‬ ‫اسايس‬ ‫دوه‬ ‫الس‬ ‫د‬
.‫نيولی‬ ‫ځاي‬ ‫يې‬ ‫کې‬ ‫سطحه‬ ‫راحي‬ ‫په‬ ‫لېچې‬ ‫د‬ ‫چې‬
‫بڼې‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫کې‬ ‫حالت‬ ‫په‬ ‫اسرتاحت‬ ‫د‬
‫کې‬ ‫حالت‬ ‫په‬ ‫اسرتاحت‬ ‫د‬ ‫الس‬
۳۵
‫قبض‬ ‫ظهري‬ ‫درجې‬
‫لري‬
‫(انځور‬
-
۶
)
‫درميه‬ ‫او‬ .‫ده‬ ‫بڼه‬ ‫نيولو‬ ‫ټينګ‬ ‫ترټولو‬ ‫د‬ ‫چې‬ ،
‫امتد‬ ‫په‬ ‫محور‬ ‫طوالين‬ ‫د‬ ‫کعربې‬ ‫او‬ ‫ند‬‫ز‬ ‫د‬ ‫ګوته‬
‫ځای‬ ‫کې‬ ‫اد‬
.‫نييس‬
‫(انځور‬
-
۷
)
‫په‬ ‫ګوته‬ ‫هره‬ ‫پورې‬ ‫هغې‬ ‫کوچنۍ‬ ‫تر‬ ‫ګوتې‬ ‫له‬ ‫اشارې‬ ‫د‬
‫پنځه‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫نظر‬ ‫ټوليز‬ ‫په‬ ‫که‬ .‫لري‬ ‫قبض‬ ‫اضايف‬ ‫رسه‬ ‫تدريج‬
‫چې‬ ‫کې‬ ‫ورغوي‬ ‫په‬ ‫لکه‬ ‫برېښي‬ ‫داسې‬ ،‫يش‬ ‫وکتل‬ ‫ته‬ ‫ګوتو‬ ‫ګونو‬
‫د‬
۱.۷۵
‫لرګي‬ ‫اينچه‬
‫وسيله‬ ‫اسايس‬ ‫ترټولو‬ ‫دفاع‬ ‫د‬ ‫انسان‬ ‫د‬ ‫چې‬
‫يش‬ ‫کېداي‬ ‫بلل‬
‫د‬
.‫وي‬ ‫شوې‬ ‫چمتو‬ ‫لپاره‬ ‫نيولو‬
II
.
‫د‬
‫ميخانيک‬ ‫الس‬
‫په‬ ‫وسيله‬ ‫په‬ ‫مفاصلو‬ ‫کارپل‬ ‫انټر‬ ‫او‬ ‫راډيوکارپل‬ ‫د‬ ،‫مړوند‬
‫يې‬ ‫قطر‬ ‫لوي‬ ‫چې‬ ،‫کوي‬ ‫اجراء‬ ‫حرکات‬ ‫ډول‬ ‫بيضوي‬ ‫داسې‬
‫انځور‬
-
۷
‫انځور‬
-
۵
‫انځور‬
-
۶
‫انځور‬
-
۸

4. 3 / 4
‫قدامي‬
-
‫انيس‬ ‫په‬ ‫يې‬ ‫قطر‬ ‫کوچنی‬ ‫او‬ ‫خلفي‬
-
.‫دی‬ ‫محدود‬ ‫ډېر‬ ‫تدور‬ ‫محوري‬ ‫کې‬ ‫مړوند‬ ‫په‬ .‫نييس‬ ‫قرار‬ ‫ډول‬ ‫وحيش‬
‫بڼې‬ ‫نيولو‬ ‫ټينګ‬ ‫د‬
.‫يش‬ ‫کولی‬ ‫اء‬‫ر‬‫اج‬ ‫حرکات‬ ‫نيولو‬ ‫ټينګ‬ ‫د‬ ‫شمېره‬ ‫بې‬ ‫لو‬‫ر‬‫ل‬ ‫په‬ ‫هډوکو‬ ‫او‬ ‫عضالتو‬ ‫متعددو‬ ‫د‬ ‫الس‬
‫(انځور‬
-
۸
)
‫ارتکاز‬ ‫د‬ ‫اوتارو‬ ‫عضيل‬ ‫د‬ ‫محور‬ ‫طوالين‬ ‫په‬ ‫هډوکو‬ ‫د‬
‫رسه‬ ‫بڼو‬ ‫مختلفو‬ ‫له‬ ‫بسط‬ ‫او‬ ‫قبض‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫نقطې‬ ‫مختلفې‬
‫کړی‬ ‫ارتکاز‬ ‫نقطه‬ ‫بعيده‬ ‫په‬ ‫وتر‬ ‫چېرې‬ ‫که‬ .‫کوي‬ ‫مرسته‬
‫د‬ .‫راټولوي‬ ‫لپاره‬ ‫نيولو‬ ‫د‬ ‫اجسامو‬ ‫کروي‬ ‫د‬ ‫الس‬ ،‫وي‬
‫زښت‬ ‫حرکات‬ ‫همغږي‬ ‫ترمنځ‬ ‫عضالتو‬ ‫باسطه‬ ‫او‬ ‫قابضه‬
‫ر‬ ‫بڼې‬ ‫البيني‬ ‫بني‬ ‫زیاتې‬
.‫يش‬ ‫کوالی‬ ‫امنځته‬
‫(انځور‬
-
۹
)
‫حرکات‬ ‫مختلف‬ ‫ګوتې‬ ‫بټې‬ ‫د‬
‫(قابضه‬ ‫د‬ ‫نسبت‬ ‫په‬ ‫ګوتو‬ ‫نورو‬ ‫د‬ ‫ګوته‬ ‫بټه‬
-
‫او‬ )‫باسطه‬
‫لومړي‬ .‫ده‬ ‫متحرکه‬ ‫ډېره‬ ‫لو‬‫ر‬‫ل‬ ‫په‬ ‫حرکاتو‬ )‫(دوراين‬
‫ډول‬ ‫دوهم‬ ‫او‬ ،‫دي‬ ‫ورته‬ ‫رسه‬ ‫ګوتو‬ ‫نورو‬ ‫له‬ ‫يې‬ ‫حرکات‬
‫ته‬ ‫ګوتې‬ ‫يش‬ ‫کوالی‬ ‫چې‬ ‫دي‬ ‫امله‬ ‫له‬ ‫هډوکي‬ ‫ميتاکارپل‬ ‫متحرک‬ ‫د‬ ‫يې‬ ‫حرکات‬
‫چې‬ ‫ورکړي‬ ‫وړتيا‬ ‫بسط‬ ‫او‬ ‫قبض‬ ‫د‬ ‫زاويه‬ ‫او‬ ‫سطحه‬ ‫هره‬ ‫په‬
‫جوړوي‬ ‫حلقه‬ ‫رسه‬ ‫ګوتو‬ ‫نورو‬ ‫له‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫ګوته‬ ‫بټه‬ ‫يې‬ ‫امله‬ ‫له‬
‫هوار‬ ‫الره‬ ‫ته‬ ‫نيولو‬ ‫اجسامو‬ ‫د‬ ‫او‬
.‫وي‬
‫يوه‬ ‫په‬ ‫مفاصل‬ ‫فالنجيل‬ ‫ميتاکارپو‬ ‫او‬ ‫وکړي‬ ‫تبعد‬ ‫ګوته‬ ‫بټه‬ ‫چې‬ ‫کېږي‬ ‫رامنځته‬ ‫وخت‬ ‫هغه‬ ‫بڼه‬ ‫الس‬ ‫هوار‬ ‫د‬
‫سطحه‬
‫ار‬‫ر‬‫ق‬ ‫خوا‬ ‫پر‬ ‫خوا‬
‫ونييس‬
.
‫ګوتې‬ ‫کوچنۍ‬ ‫او‬ ‫بټې‬ ‫د‬ ‫مرسته‬ ‫په‬ ‫عضالتو‬ ‫قابضه‬ ‫او‬ ‫متقاربه‬ ‫د‬ ‫چې‬ ‫کېږي‬ ‫رامنځته‬ ‫وخت‬ ‫هغه‬ ‫بڼه‬ ‫الس‬ ‫کروي‬ ‫د‬
Opponens
‫عضالت‬
.‫کړي‬ ‫غړۍ‬ ‫غاړه‬ ‫رسه‬ ‫يوبل‬ ‫له‬ ‫ګوتې‬
‫او‬‫ړ‬‫ت‬ ‫عصبي‬ ‫اخ‬‫ر‬‫پ‬ ‫له‬ ‫خو‬ ،‫يش‬ ‫کوالی‬ ‫رسه‬ ‫تر‬ ‫حرکات‬ ‫مختلف‬ ‫امله‬ ‫له‬ ‫مفاصلو‬ ‫او‬ ‫هډوکو‬ ،‫عضالتو‬ ‫متعددو‬ ‫خپلو‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫هم‬ ‫څه‬ ‫که‬
.‫واي‬ ‫نيمګړې‬ ‫ګټه‬ ‫او‬ ‫دقت‬ ‫حرکاتو‬ ‫ددې‬ ‫به‬ ‫پرته‬
‫سيمه‬ ‫کنټرول‬ ‫حرکي‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫چې‬ ‫ده‬ ‫وجه‬ ‫همدا‬
‫پښو‬ ‫او‬ ‫تنې‬ ،‫مټو‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫اخه‬‫ر‬‫پ‬ ‫ډېره‬ ‫کې‬ ‫اکرب‬ ‫دماغ‬ ‫په‬
‫سي‬ ‫حرکي‬ ‫مجموعي‬ ‫له‬
‫د‬ .‫يش‬ ‫کېدای‬ ‫پرتله‬ ‫رسه‬ ‫مې‬
‫ډېر‬ ‫الس‬ ‫امله‬ ‫له‬ ‫تړاوونو‬ ‫عصبي‬ ‫پراخو‬ ‫همدې‬
‫په‬ ‫کارونه‬ ‫نوي‬ ‫او‬ ‫تررسه‬ ‫حرکات‬ ‫دقيق‬ ‫او‬ ،‫همغږي‬
.‫يش‬ ‫کوالی‬ ‫زده‬ ‫آسانه‬
‫(انځور‬
-
۱۰
)
‫دماغ‬ ‫په‬ ‫هم‬ ‫سيمه‬ ‫حيس‬ ‫الس‬ ‫د‬ ،‫ډول‬ ‫ورته‬ ‫په‬
‫له‬ ‫مخ‬ ‫د‬ ‫او‬ ‫پراخه‬ ‫څخه‬ ‫سيمو‬ ‫ټولو‬ ‫نورو‬ ‫د‬ ‫کې‬ ‫اکرب‬
.‫ده‬ ‫کېدونکې‬ ‫پرتله‬ ‫رسه‬ ‫سيمې‬ ‫عصبي‬
‫امله‬ ‫له‬ ‫چې‬
‫دقيق‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫يې‬
Stereognosis
‫په‬ ‫ملس‬ ‫د‬ ‫(یا‬
‫انځور‬
-
۹
‫انځور‬
-
۱۰

5. 4 / 4
‫الس‬ ،‫نګه‬‫ر‬‫همدا‬ .‫کړې‬ ‫خپله‬ ‫وړتيا‬ )‫ندنه‬‫ژ‬‫پې‬ ‫اجسامو‬ ‫د‬ ‫وسيله‬
‫د‬ ‫چې‬ ‫دی‬ ‫برخمن‬ ‫څخه‬ ‫ملس‬ ‫حساس‬ ‫هومره‬ ‫له‬
۲
‫تفاوت‬ ‫په‬ ‫وزن‬ ‫امه‬‫ر‬‫ګ‬
‫لېچه‬ ‫چې‬ ‫کې‬ ‫حال‬ ‫پداسې‬ ،‫خربېږي‬
۳۳
‫خېټه‬ ‫او‬
۲۶
.‫يش‬ ‫کوالی‬ ‫درک‬ ‫تفاوت‬ ‫وزين‬ ‫امه‬‫ر‬‫ګ‬
‫ال‬ ‫ډول‬ ‫عمومي‬ ‫په‬ ‫الس‬
‫حرکات‬ ‫ترکيبي‬ ‫ډولونو‬ ‫دريو‬ ‫د‬ ‫يا‬ ‫ډوله‬ ‫درۍ‬ ‫ندې‬
:‫کوي‬ ‫تررسه‬
۱
:‫حرکات‬ ‫کوونکي‬ ‫تثبيت‬ .
‫باسطه‬ ‫او‬ ‫قابضه‬ ‫د‬ ‫کتلو‬ ‫په‬ ‫ته‬ ‫خواصو‬ ‫نورو‬ ‫او‬ ‫ماتېدنې‬ ،‫وزن‬ ‫اجسامو‬ ‫د‬ ‫چې‬ .‫کېږي‬ ‫تررسه‬ ‫مرسته‬ ‫په‬ ‫حرکاتو‬ ‫تثبيتي‬ ‫د‬ ‫نيول‬ ‫ټينګ‬
.‫کېږي‬ ‫تررسه‬ ‫همغږۍ‬ ‫په‬ ‫عضالتو‬
۲
.
‫ورو‬
:‫حرکات‬ ‫چټک‬ ‫او‬
‫حرکات‬ ‫دا‬
‫څېر‬ ‫په‬ ‫نو‬‫ړ‬‫ک‬ ‫دقيقو‬ ‫نورو‬ ‫او‬ ،‫کولو‬ ‫غوټه‬ ،‫ګنډلو‬ ،‫ليکلو‬ ‫د‬
‫تکر‬ ‫او‬ ‫رسعت‬ ،‫قوت‬ ،‫جهت‬ ‫متغري‬ ‫د‬
‫رسه‬ ‫نيولو‬ ‫کې‬ ‫نظر‬ ‫په‬ ‫ار‬
.‫کېږي‬ ‫تررسه‬
،‫تړل‬ ‫غوټې‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫يوه‬ ‫په‬ ‫ښايي‬ ‫قربانيان‬ ‫امپيوټېشن‬ ‫د‬ ‫لکه‬ ،‫يش‬ ‫کوالی‬ ‫رشد‬ ‫ډول‬ ‫په‬ ‫مهارت‬ ‫د‬ ‫حرکات‬ ‫ډول‬ ‫دا‬
‫الس‬ ‫بدل‬ ‫په‬
.‫کړي‬ ‫زده‬ ‫شيان‬ ‫نور‬ ‫او‬ ‫ليکنه‬
‫استف‬ ‫نه‬ ‫ماشيرنۍ‬ ‫له‬ ،‫لري‬ ‫ونه‬ ‫هم‬ ‫اړيکه‬ ‫رسه‬ ‫ذکاوت‬ ‫له‬ ‫که‬ ‫توب‬ ‫السی‬ ‫چپ‬ ‫يا‬ ‫السی‬ ‫ښی‬ ‫چې‬ ‫کېږي‬ ‫فکر‬
.‫يش‬ ‫اغېزمنوالی‬ ‫خامخا‬ ‫اده‬
۳
:‫حرکات‬ ‫بالسټيکي‬ .
‫او‬ ‫حرکت‬ ‫چټک‬ ‫يو‬ ‫وسيله‬ ‫په‬ ‫قبض‬ ‫عضيل‬ ‫د‬ ‫لومړی‬ ‫کې‬ ‫حرکاتو‬ ‫ډول‬ ‫دې‬ ‫په‬
‫مو‬
‫پرته‬ ‫کنټرول‬ ‫له‬ ‫وروسته‬ ‫چې‬ ‫کېږي‬ ‫رامنځته‬ ‫منټم‬
‫ټو‬ ‫همدې‬ ‫په‬ ‫نور‬ ‫او‬ ‫څنډل‬ ‫ګوتو‬ ‫د‬ ،‫کېکاږل‬ ‫تڼۍ‬ ‫پيانو‬ ‫او‬ ‫کيبورډ‬ ‫د‬ .‫کړي‬ ‫وارده‬ ‫رضبه‬ ‫ترڅو‬ ‫کېږي‬ ‫پرېښودل‬ ‫ته‬ ‫مخې‬ ‫خپلې‬
‫کې‬ ‫لګه‬
‫او‬ ‫نيو‬‫ر‬‫به‬ ‫د‬ ‫قوه‬ ‫دلته‬ .‫کېږي‬ ‫اء‬‫ر‬‫اج‬ ‫ډېر‬ ‫واسطه‬ ‫په‬ ‫عضالتو‬ ‫بريوين‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫نسبت‬ ‫په‬ ‫عضالتو‬ ‫داخيل‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫حرکات‬ ‫ډول‬ ‫دا‬ .‫راځي‬
.‫تنظيميږي‬ ‫وسيله‬ ‫په‬ ‫عضالتو‬ ‫د‬ ‫ګوتو‬ ‫د‬ ‫جهت‬
III
.
‫ډيناميک‬ ‫الس‬‫د‬
‫د‬
Fick
‫عضالتو‬ ‫انساين‬ ‫د‬ ،‫مخې‬ ‫له‬ ‫قانون‬ ‫د‬
1cm
‫مقطع‬
10kg
‫ځواک‬ ‫دا‬ ‫امله‬ ‫له‬ ‫اوږدوايل‬ ‫د‬ ‫کې‬ ‫الس‬ ‫په‬ ‫خو‬ ،‫يش‬ ‫کوالی‬ ‫پورته‬ ‫وزن‬
.‫لري‬ ‫ارځښت‬ ‫توګه‬ ‫ورته‬ ‫په‬ ‫ظرافت‬ ‫او‬ ‫دقت‬ ‫حرکاتو‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫بلکې‬ ،‫ندی‬ ‫لپاره‬ ‫تطبيق‬ ‫د‬ ‫قوت‬ ‫د‬ ‫يوازې‬ ‫الس‬ ‫ځکه‬ .‫شوی‬ ‫کم‬ ‫ځله‬ ‫لس‬
IV
.
‫نتيجه‬
‫ميخانيک‬ ‫الس‬ ‫د‬
‫وظايفو‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫پرمهال‬ ‫عملياتو‬ ‫جراحي‬ ‫د‬ ‫لوري‬ ‫يوه‬ ‫له‬ ‫که‬ ‫ندل‬‫ژ‬‫پې‬
‫لوري‬ ‫بل‬ ‫له‬ ،‫کوي‬ ‫آسانه‬ ‫اعاده‬ ‫او‬ ‫ساتنه‬
‫هغه‬ ‫د‬
‫د‬
‫ښ‬
‫و‬
‫بديلون‬ ‫مصنوعي‬
‫و‬
‫تطبيق‬ ‫او‬ ‫ډيزاين‬
‫د‬ ‫مګر‬ ،‫شوي‬ ‫جوړ‬ ‫ډېره‬ ‫تر‬ ‫بديلونه‬ ‫جوړښتونو‬ ‫فزيکي‬ ‫د‬ ‫الس‬ ‫د‬ ‫هم‬ ‫څه‬ ‫که‬.‫هواروي‬ ‫الره‬ ‫ته‬
‫وني‬ ‫وخت‬ ‫ډېر‬ ‫يې‬ ‫موندل‬ ‫ښايي‬ ‫او‬ ‫ګايل‬ ‫زيار‬ ‫تکنالوژي‬ ‫کې‬ ‫اخرتاع‬ ‫په‬ ‫بديل‬ ‫د‬ ‫تراوسه‬ ‫لپاره‬ ‫کنټرول‬ ‫عصبي‬ ‫د‬ ‫الس‬
.‫يس‬
‫التوفيق‬ ‫الله‬ ‫من‬ ‫و‬
‫وردګ‬ ‫الله‬ ‫کليم‬ ‫ډاکټر‬
‫افغانستان‬ ،‫کابل‬
۱۵
/‫جوزا‬/
۱۳۹۹