ΤΩΝ ΑΘΗΝΗΘΕΝ ΑΘΛΩΝ.

2. ™ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, Ë Ï·ÙÚ›·, Û˘ÓÂÎÙÈÎfi
ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÁÈ· ÙËÓ fiÏË-ÎÚ¿ÙÔ˜, ÂΉËψ-
ÓfiÙ·Ó Ì ÁÈÔÚÙ¤˜, ıÂÛÌÔıÂÙË̤ÓÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ηÈ
ÙÂÏÂÙ¤˜. OÈ ¤ÓÓÔȘ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·, Ù˘ ӛ΢ Î·È Ù˘ ‰fiÍ·˜
›¯·Ó ¿ÌÂÛË Û¯¤ÛË Ì ÙËÓ ·ÓıÚˆÔÎÂÓÙÚÈ΋ ÎÔÛÌÔ-
ıˆڛ· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ EÏÏ‹ÓˆÓ ·ÏÏ¿ Î·È ÏËÚfiÙËÙ·,
ÁÈ·Ù› ›¯·Ó ˆ˜ ȉÂ҉˜ ÙËÓ ·ÚÈÛÙ›· ÙfiÛÔ ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜
fiÛÔ Î·È ÙÔ˘ Ó‡̷ÙÔ˜.
ŒÙÛÈ ·fi Ôχ ÓˆÚ›˜ ηıÈÂÚÒıËÎ·Ó ÔÈ ·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔÈ ·ÁÒÓ˜ ÛÙ·
ÌÂÁ¿Ï· ÈÂÚ¿, ÛÙËÓ OÏ˘Ì›· Î·È ÛÙË NÂ̤· ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ¢›·,
ÛÙËÓ IÛıÌ›· ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ¶ÔÛÂȉÒÓ· Î·È ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏÊÔ‡˜ ÚÔ˜
ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ ¶˘ı›Ô˘ AfiÏψӷ. AÏÏ¿ fi¯È ÏÈÁfiÙÂÚË Ê‹ÌË Â›¯·Ó ηÈ
ÔÈ ÁÈÔÚÙ¤˜ Û fiÏÂȘ, Ë ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚË ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ‹Ù·Ó Ù·
¶·Ó·ı‹Ó·È· ÛÙËÓ Aı‹Ó·.
1
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi ·ÌÊÔ-
Ú¤·, Aı‹Ó·, EıÓÈÎfi AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi
MÔ˘Û›Ô, 20044 (360/59 .X.)

3. 3
OOII AA°°øøNNEE™™
∆· ¶·Ó·ı‹Ó·È·, ·Ú¯Èο ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, ‹Ù·Ó ÌÈ· ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ÂΉ‹ÏˆÛË Î·È ÔÈ ·ÁÒÓ˜
Ô˘ ÙË Û˘Ófi‰Â˘·Ó ›¯·Ó Â›Û˘ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·Ø ‹Ù·Ó Ë ı˘Û›· ÎfiÔ˘ ηÈ
Ê˘ÛÈ΋˜ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÚÔÛÙ¿Ùȉ· ı¿ Ù˘ fiÏ˘-ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· Ë fiÏË
ÂӉȷÊÂÚfiÙ·Ó ˙ˆËÚ¿ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ‡˜, ÁÈ·Ù› ·ÊÂÓfi˜ ÙËÓ ÚÔ¤‚·ÏÏ·Ó ÛÙÔ
·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ Î·È ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘, ÔÈ ·ıÏËÙÈÎÔ› ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, Û˘Ó‰˘¿˙ÔÓÙ·Ó Ì ÙËÓ ÔÏÂÌÈ΋
ÂÎ·›‰Â˘ÛË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ. O Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ ·ıÏËÙÈÎÒÓ Î·È ıÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ ÙÂÏÂÙÒÓ Î·È
ı¿̷ÙÔ˜ ‹Ù·Ó Ôχ ·Á·ËÙfi˜ Î·È ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ·ÓËÁ‡ÚÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Û ÌÂÁ¿ÏÔ
ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi ÛÙÔ˘˜ AıËÓ·›Ô˘˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜.
T· ¶·Ó·ı‹Ó·È· ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÂÚ›Ô˘ ›ÎÔÛÈ
·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·. √È ·ıÏËÙ¤˜ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·Ó Û ÙÚÂȘ
ηÙËÁÔڛ˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ËÏÈΛ· ÙÔ˘˜: ¶·›‰Â˜
(12-16 ÂÙÒÓ), ŒÊË‚ÔÈ ·Á¤ÓÂÈÔÈ (16-20 ÂÙÒÓ), ÕÓ‰Ú˜
(¿Óˆ ÙˆÓ 20 ÂÙÒÓ). Y‹Ú¯·Ó ·ÁÒÓ˜ ·ÙÔÌÈÎÔ› Î·È ·ÁÒÓ˜ ÔÌ·‰ÈÎÔ›.
T· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ‹Ù·Ó ÙÚÈÒÓ Î·ÙËÁÔÚÈÒÓ: ·) Ù· ηÏÏÈÙ¯ÓÈο
‚) Ù· ÔÏ˘Ìȷο (ÈÈο Î·È Á˘ÌÓÈο) ÛÙ· ÔÔ›· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó·
Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯Ô˘Ó ·ıÏËÙ¤˜ ·fi fiÏË ÙËÓ EÏÏ¿‰· Î·È Á) Ù· ·ıÏ‹Ì·Ù·
Ô˘ ‹Ù·Ó Û˘Ó‰Â‰Â̤ӷ Ì ÙȘ ÙÔÈΤ˜ ·Ú·‰fiÛÂȘ, ÛÙ· ÔÔ›·
ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Ï¿‚Ô˘Ó Ì¤ÚÔ˜ ÌfiÓÔÓ AıËÓ·›ÔÈ Ôϛ٘.
Y‡ı˘ÓÔÈ ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ‹Ù·Ó ‰¤Î·
·ıÏÔı¤Ù˜, ¤Ó·˜ ·fi οıÂ Ê˘Ï‹, Ì ÙÂÙÚ·ÂÙ‹ ıËÙ›·.
∏ ÁÈÔÚÙ‹ ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ ‹Ù·Ó Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÁÈ·
ÙËÓ ·ıËÓ·˚΋ ÔÏÈÙ›· Ô˘ ‰··ÓÔ‡Û ÌÂÁ¿Ï· ÔÛ¿ ÁÈ·
ÙȘ ÙÂÏÂÙ¤˜ Î·È ÙȘ ı˘Û›Â˜, ηıÒ˜ Î·È ÁÈ· Ù· ‚Ú·‚›·
Ô˘ ‰›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ. ∫¿ÔÈ· ·fi
Ù· ¤ÍÔ‰·, ΢ڛˆ˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ô˘ ·Ó‹Î·Ó ÛÙȘ ÙÔÈΤ˜
·Ú·‰fiÛÂȘ ÙˆÓ AıËÓ·›ˆÓ, ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ·fi ¯ÔÚËÁ›Â˜.
∆∆∞∞ ¶¶AANNAA££HHNNAAIIAA
T· ¶·Ó·ı‹Ó·È· ‹Ù·Ó ÌÈ· Ôχ ·Ï·È¿ ÁÈÔÚÙ‹ Ù˘ Aı‹Ó·˜, ·ÊÈÂڈ̤ÓË ÛÙËÓ ÚÔÛÙ¿-
Ùȉ· ı¿ Ù˘, Ô˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË Â›¯Â Ù· ÁÂÓ¤ıÏÈ¿ Ù˘ ÛÙȘ 28
EηÙÔÌ‚·ÈÒÓÔ˜, ‰ËÏ·‰‹ ÂÚ›Ô˘ ÛÙȘ 15 A˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘. H ÁÈÔÚÙ‹ ‹Ù·Ó ÔÏ˘‹ÌÂÚË Î·È
ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ: ηÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ‡˜ Î·È ·ıÏËÙÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ηıÒ˜
Î·È Ì›· ÌÂÁ¿ÏË ÔÌ‹ ÚÔ˜ ÙËÓ AÎÚfiÔÏË. H ÔÌ‹, Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È ÛÙË ˙ˆÊfiÚÔ
ÙÔ˘ ¶·ÚıÂÓÒÓ·, ›¯Â ˆ˜ ·ÔÎÔڇʈ̷ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ «¤ÏÔ˘», ÙÔ˘ ‰ÒÚÔ˘ ÙˆÓ
AıËÓ·›ˆÓ ÛÙÔ Ï·ÙÚ¢ÙÈÎfi «¢ÈÈÂÙ¤˜ Ífi·ÓÔ», ÙÔ Ô˘Ú·ÓfiÂÌÙÔ ·fi ÙÔÓ ¢›· ͇ÏÈÓÔ
¿Á·ÏÌ· Ù˘ AıËÓ¿˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ¤ÛÙÂΠ·Ú¯Èο ̤۷ ÛÙÔÓ AÚ¯·›Ô N·fi Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙÔ
EÚ¤¯ıÂÈÔ. AÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÔÈ ı˘Û›Â˜ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó Ù˘ ı¿˜.
OÈ AıËÓ·›ÔÈ ›ÛÙ¢·Ó fiÙÈ Ù· ¶·Ó·ı‹Ó·È· ȉڇıËÎ·Ó ·fi
ÙÔÓ Ì˘ıÈÎfi EÚȯıfiÓÈÔ Î·È fiÙÈ ‹Ú·Ó ÙË
ÁÓˆÛÙ‹ ıÂÛÌÔıÂÙË̤ÓË ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘˜ ÙÔ
566 .X., Ì ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙÔ˘ Ù˘Ú¿ÓÓÔ˘
¶ÂÈÛ›ÛÙÚ·ÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÈÛ‹Á·Á ÙÔÓ
Ï·ÌÚfiÙÂÚÔ ÂÔÚÙ·ÛÌfi ÙÔ˘˜ οı ٤Û-
ÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ·, Ù· MÂÁ¿Ï· ¶·Ó·ı‹Ó·È·,
ÙÔÓ ÙÚ›ÙÔ ¯ÚfiÓÔ ÙˆÓ OÏ˘ÌÈ¿‰ˆÓ.
™˘Ó¤¯ÈÛ·Ó Ó· ÁÈÔÚÙ¿˙ÔÓÙ·È ÁÈ· ¯›ÏÈ·
ۯ‰fiÓ ¯ÚfiÓÈ·, ̤¯ÚÈ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ 410
Ì.X. º˘ÛÈο Ë ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÁÈÔÚÙ‹˜,
ÔÈ Î·ÓÔÓÈÛÌÔ›, Ù· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·, Ù· ‚Ú·-
‚›·, fiÏ· ÌÂÙ·‚¿ÏÏÔÓÙ·Ó Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ·
ÙfiÛˆÓ ·ÈÒÓˆÓ.
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıË-
Ó·˚Îfi ·ÌÊÔÚ¤·, BfiÏÔ˜,
AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘Û›Ô
K· 4266/91 (336/35 .X.)
EÈÁÚ·Ê‹ IG II2
2311, Aı‹Ó·,
EÈÁÚ·ÊÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô (ÂÚ› ÙÔ
380 .X.)
2

4. √ οı ·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜ ·ÌÊÔÚ¤·˜ ÂÚÈ›¯Â ÂÚ›Ô˘ 36 ÎÈÏ¿ Ï¿‰È. O ̤ÛÔ˜
fiÚÔ˜ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ Â¿ıÏÔ˘ ‹Ù·Ó 50-70 ·ÌÊÔÚ›˜, Ô ‰Â ÓÈÎËÙ‹˜ Ù˘
·ÚÌ·ÙÔ‰ÚÔÌ›·˜ ¤·ÈÚÓ 140 ·ÌÊÔÚ›˜, ‰ËÏ·‰‹ 5 ÙfiÓÔ˘˜ Ï¿‰È ·Í›·˜ ÂÚ›Ô˘
1680 ·Ú¯·›ˆÓ ‰Ú·¯ÌÒÓ, Ô˘ ·ÓÙÈÛÙÔȯԇÛ Û ËÌÂÚÔÌ›ÛıÈ· ÂÚ›Ô˘
ÂÓÙ¤ÌÈÛ˘ ¯ÚfiÓˆÓ.
YÔÏÔÁ›˙ÂÙ·È fiÙÈ Û οı ¶·Ó·ı‹Ó·È· ÔÈ AıËÓ·›ÔÈ ÚÔÛ¤ÊÂÚ·Ó 1400-2000
·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ‡˜ ·ÌÊÔÚ›˜ ÁÂÌ¿ÙÔ˘˜ Ï¿‰È. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜ ÛÒ˙ÔÓÙ·È ÂÚ›Ô˘ 200-
300 ·ÌÊÔÚ›˜ (ıˆÚÂ›Ù·È fiÙÈ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·fi ÙÔ 1% ÙÔ˘
Û˘ÓfiÏÔ˘). T· ÛÙÔȯ›· Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔ ¤ÓÙ˘Ô ·˘Ùfi ÁÈ· ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ
·Ó·ıËÓ·˚ÎÒÓ ·ÌÊÔÚ¤ˆÓ Ô˘ ‰›ÓÔÓÙ·Ó ˆ˜ ‚Ú·‚›· ÛÙÔ˘˜ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜
·ÁÒÓ˜ ·Ó·ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ IG II2
2311 ÙÔ˘ 380 .X., Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È
ÛÙÔ EÈÁÚ·ÊÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô Î·È ·Ô‰›‰Ô˘Ó Ù· ‚Ú·‚›· Ù˘ ÂÔ¯‹˜. TÌ‹Ì·Ù· Ù˘
ÂÈÁÚ·Ê‹˜ Ï›Ô˘Ó Î·È ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ ·Ú·ı¤ÙÔÓÙ·È ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜
·ÁÒÓ˜.
OÈ ÏÂÁfiÌÂÓÔÈ „¢‰Ô·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜ ¤¯Ô˘Ó fiÏ· Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο
ÙˆÓ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÒÓ ·ÌÊÔÚ¤ˆÓ ·ÏÏ¿, ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ fiÙÈ Â›Ó·È ÌÈÎÚfiÙÂÚÔÈ,
ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·È ÙÔ˘ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘ ÛÙÔÈ¯Â›Ô˘, ‰ËÏ·‰‹ Ù˘ ÎÚ·ÙÈ΋˜ ÂÈÁÚ·Ê‹˜.
OÈ ÂȉÈÎÔ› ‰È·ÊˆÓÔ‡Ó ÁÈ· ÙÔÓ ÚÔÔÚÈÛÌfi ÙÔ˘˜. Y¿Ú¯Ô˘Ó ıˆڛ˜ fiÙÈ
ÚÔÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ÁÈ· ÙÔ˘˜ 2Ô˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜, ÁÈ· ¿ÏÏÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜, fiÙÈ ‹Ù·Ó
·Ó·ÌÓËÛÙÈο ¯ÚËÛÙÈο ·ÁÁ›· ÁÈ· ÙȘ ÁÈÔÚÙ¤˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÙȘ
·Ó·ıËÓ·˚Τ˜ ӛΘ, ·ÎfiÌ· Î·È fiÙÈ ¯ÚË̢ۛ·Ó ˆ˜ ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ÛÙ·
ÎÂÚ·ÌÂÈο ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ·.
™ÙÔ˘˜ ηÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ‡˜ ηıÒ˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙÔÈÎÒÓ ·Ú·‰fiÛÂˆÓ Ù·
‚Ú·‚›· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜ Î·È ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÌÊÔÚ›˜ ÌÂ
·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜.
5
TTAA BBPPAABBEEIIAA
OÈ ·ÁÒÓ˜ ÛÙ· ¶·Ó·ı‹Ó·È· ‹Ù·Ó “¯ÚËÌ·Ù›Ù˜”. ◊Ù·Ó ÔÈ ÌfiÓÔÈ
·ÁÒÓ˜ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ EÏÏ¿‰·˜ ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‰ÈÓfiÙ·Ó Î·È 2Ô ‚Ú·‚›Ô,
Û˘Ó‹ıˆ˜ ·Í›·˜ ÂÓfi˜ ¤ÌÙÔ˘ Ù˘ ·Í›·˜ ÙÔ˘ 1Ô˘ ‚Ú·‚›Ԣ.
™ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ù· ‚Ú·‚›· ÛÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜ ‹Ù·Ó ·ÁÁ›·
˘„ËÏ‹˜ Ù¤¯Ó˘, ÔÈ ÏÂÁfiÌÂÓÔÈ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜, ÁÂÌ¿ÙÔÈ Ï¿‰È,
·ÁÁ›· Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó Î·Ù¿ ·Ú·ÁÁÂÏ›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. √È ÂÚÈÛ-
ÛfiÙÂÚÔÈ ‹Ù·Ó „ËÏfiÙÂÚÔÈ ·fi 60 ÂÎ. ◊Ù·Ó ÌÂÏ·ÓfiÌÔÚÊ· ·ÁÁ›·,
‰ËÏ·‰‹ ÔÈ ÌÔÚʤ˜ ‹Ù·Ó Ì·‡Ú˜ Â¿Óˆ Û ÂÚ˘ıÚfi ÊfiÓÙÔ, ·Ó ηÈ
Ë ÌÂÏ·ÓfiÌÔÚÊË Ù¯ÓÈ΋ Û fiÏ· Ù· ¿ÏÏ· ·ÁÁ›· ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ÛÙ·
̤۷ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·È. .Ã. ™ÙË Ì›· ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ·ÁÁ›Ԣ ·ÂÈÎÔÓÈ˙fiÙ·Ó
·Ú¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ·ÁˆÓ›ÛÌ·ÙÔ˜ ÁÈ· ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÈÓfiÙ·Ó ˆ˜ ‚Ú·‚›Ô
Ô ·ÌÊÔÚ¤·˜ Î·È ÛÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿ ·ÂÈÎÔÓÈ˙fiÙ·Ó ¿ÓÙÔÙÂ Ë ¤ÓÔÏË
AıËÓ¿ ˆ˜ ÔÏÂÌÈ΋ ı¿, ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô ‰ˆÚÈÎÔ‡˜ ΛÔÓ˜ Ô˘
Û˘Ó‹ıˆ˜ ÛÙ¤ÊÔÓÙ·Ó Ì ÂÙÂÈÓÔ‡˜. ∂¿Óˆ ÛÙÔ ·ÁÁ›Ô, ‰›Ï· ÛÙÔÓ
ΛÔÓ·, ·Ó·ÁÚ·ÊfiÙ·Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ Û ·ÙÙÈÎfi ÚÔ¢ÎÏ›‰ÂÈÔ ·ÏÊ¿‚ËÙÔ
Ë ÂÈÁÚ·Ê‹ “TONA£∂NE£ENA£§ON”, ·ÚÁfiÙÂÚ· fï˜ ηÈ
“TøNA£HNH£ENA£§øN”, (ÙáÓ ’Aı‹ÓËıÂÓ ôıψÓ) ‰ËÏ·‰‹
“·fi ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ”. ¶·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜ - ‚Ú·‚›·
ıˆÚÔ‡ÓÙ·È ÌfiÓÔÓ fiÛÔÈ Ê¤ÚÔ˘Ó ÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ ·˘Ù‹. ™Ù· ̤۷
ÙÔ˘ 4Ô˘ ·È. .Ã. ÚÔÛÙ›ıÂÙ·È Î·È Ì›· ÂÈÁÚ·Ê‹ Ì ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘
EÒÓ˘ÌÔ˘ ÕÚ¯ÔÓÙ·.
Y‹Ú¯Â ÏÔÈfiÓ ¤Ó·˜ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ ÛÙÔȯ›ˆÓ ıÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ
(·Ú¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ÚÔÛÙ¿Ùȉ·˜ ı¿˜), ·ıÏËÙÈÎÒÓ (·Ú¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘
·ÁˆÓ›ÛÌ·ÙÔ˜ ÁÈ· ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÈÓfiÙ·Ó ÙÔ ‚Ú·‚›Ô) Î·È ÔÏÈÙÈÎÒÓ
(ÎÚ·ÙÈ΋ ÂÈÁÚ·Ê‹ Ù˘ fiÏ˘-ÎÚ¿ÙÔ˘˜), Ô˘ ¤Î·Ó ٷ ·ÁÁ›· ·˘Ù¿,
Ì·˙› Ì ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÔ˘˜ ̤ÁÂıÔ˜, Î·È ÙËÓ ˘„ËÏ‹ ÔÈfiÙËÙ· Ù˘
ηٷÛ΢‹˜ Î·È ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛ‹˜ ÙÔ˘˜ ÂÓÙÂÏÒ˜ ͯˆÚÈÛÙ¿.
4
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi ·ÌÊÔÚ¤·, N¤· YfiÚÎË, The Metropolitan
Museum of Art, Rogers Fund, 1914 (14.130.12) (ÂÚ› ÙÔ 530 .X.)

5. 76
∆∆√√ ¶¶PP√√°°PP∞∞MMMM∞∞ ∆∆øø¡¡ ¶¶∞∞¡¡∞∞££HHNNAAIIøø¡¡
K·Ù¿ Ù· ÎÏ·ÛÈο ¯ÚfiÓÈ· ˘ÔÏÔÁ›˙ÂÙ·È fiÙÈ Ë ÁÈÔÚÙ‹ ‰È·ÚÎÔ‡Û ÂÚ›Ô˘
Ì›· ‚‰ÔÌ¿‰·, ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ‰Âη‹ÌÂÚÔ ÙÔ˘ ÌËÓfi˜ EηÙÔÌ‚·ÈÒÓÔ˜.
OÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÂÚ¢ÓËÙ¤˜ ÈÛÙÂ‡Ô˘Ó fiÙÈ Ù· ¶·Ó·ı‹Ó·È·
·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó ÂÚ›Ô˘ ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚfiÁÚ·ÌÌ·:
11ËË Ì̤¤ÚÚ··
A°øNE™ PAæø¢IA™ KAI MOY™IKH™
22ËË Ì̤¤ÚÚ··
°YMNIKOI A°øNE™ ¶AI¢øN KAI EºHBøN
33ËË Ì̤¤ÚÚ··
°YMNIKOI A°øNE™ AN¢PøN
44ËË--55ËË Ì̤¤ÚÚ··
I¶¶IKOI A°øNE™
66ËË Ì̤¤ÚÚ··
A°øNE™ ¶OY ANHKAN ™TI™ TO¶IKE™ ¶APA¢O™EI™
77ËË Ì̤¤ÚÚ··
§AM¶A¢H¢POMIA KAI ¶ANNYXI™
88ËË Ì̤¤ÚÚ·· ((2288ËË ∂∂Îη·ÙÙÔÔÌÌ‚‚··ÈÈÒÒÓÓÔÔ˜˜))
¶OM¶H ¶PO™ THN AKPO¶O§H KAI £Y™IE™
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi
·ÌÊÔÚ¤·, Aı‹Ó·, EıÓÈÎfi
AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô 20048
(363/62 .X.)

6. EÚ˘ıÚfiÌÔÚÊÔ˜·ÌÊÔÚ¤·˜,§ÔÓ‰›ÓÔ,BÚÂÙ·ÓÈÎfiMÔ˘Û›ÔGR1843.11-3.34
BMCatalogueofVasesE270(ÂÚ›ÙÔ480.X.)
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛPP··„„ˆˆ‰‰ÈÈ··ÛÛ
9
KKAA§§§§IITTEEXXNNIIKKOOII AA°°øøNNEE™™
OÈ Î·ÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó·Ó ·ÁÒÓ˜ ÌÔ˘ÛÈÎÔ‡˜ Î·È ·ÁÒÓ˜ Ú·„ˆ‰›·˜.
™‡Ìʈӷ Ì ̛· ÂÈÁÚ·Ê‹, ÙÔ 162 .X. ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È ÛÙ· ¶·Ó·ı‹Ó·È· Î·È ı·ÙÚÈÎÔ›
·ÁÒÓ˜. T· ‚Ú·‚›· ÛÙÔ˘˜ ηÏÏÈÙ¯ÓÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜
·ÏÏ¿ ÔχÙÈÌ· ÛÙÂÊ¿ÓÈ· Î·È ¯Ú‹Ì·Ù·.
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛ PP··„„ˆˆ‰‰ÈÈ··ÛÛ
H “Ú·„ˆ‰›·” ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙȘ ϤÍÂȘ “Ú¿ÙÂÈÓ” Î·È “ˆ‰‹”. ¢ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ÔÏÏ¿
ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ú·„ˆ‰›·˜. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ˜ ··ÁÁÂÏ›·˜ OÌËÚÈÎÒÓ
ÂÒÓ Î·È Ï˘ÚÈÎÒÓ ÔÈËÌ¿ÙˆÓ. ™˘Ó‹ıˆ˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ·‹ÁÁÂÏÏ·Ó Ù· ΛÌÂÓ· ÙÔ˘
OÌ‹ÚÔ˘ ÛÙË ÛÂÈÚ¿, ‰ËÏ·‰‹ Ô Î¿ı ڷ„ˆ‰fi˜ Û˘Ó¤¯È˙ ·fi ÂΛ Ô˘ ›¯Â ÙÂÏÂÈÒÛÂÈ
Ô ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜. AÚÁfiÙÂÚ· ·‹ÁÁÂÏ·Ó ÔÏÔÎÏËڈ̤ӷ ÂÂÈÛfi‰È·, ÂÚ›Ô˘ 500-800
ÛÙ›¯ˆÓ.
T· OÌËÚÈο ¤Ë ¯ˆÚ›ÛıËÎ·Ó Û “Ú·„ˆ‰›Â˜” ·fi ÙÔ˘˜ AÏÂÍ·Ó‰ÚÈÓÔ‡˜ ÊÈÏÔÏfiÁÔ˘˜
Ôχ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ηٿ Ù· EÏÏËÓÈÛÙÈο ¯ÚfiÓÈ·.
OÈ Ú·„ˆ‰Ô› ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ¿ÓÙÔÙ ÌfiÓÔÈ ¯ˆÚ›˜ Û˘Óԉ›· ÌÔ˘ÛÈ΋˜, ÌfiÓÔ Û ‰ËÌfiÛȘ
ÁÈÔÚÙ¤˜ Î·È ÔÙ¤ Û ȉȈÙÈο Û›ÙÈ·. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ ‰ÂÓ ¤ÚÂ ӷ οÓÔ˘Ó
ÔÏϤ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ, ¯ÂÈÚÔÓƠ̂˜ Î.¿. ™Ù· ·ÁÁ›· ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È Ó· ¤¯Ô˘Ó Á¤ÓÈ· Î·È Ó·
ÎÚ·ÙÔ‡Ó Ú·‚‰›. ™ÙÔ ·ÁÁÂ›Ô Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜ Ô Ú·„ˆ‰fi˜ ÛÙ¤ÎÂÙ·È Â¿Óˆ Û ‚¿ıÚÔ, ÎÚ·Ù¿ÂÈ
ÙË Ú¿‚‰Ô ÙÔ˘, Î·È ·fi ÙÔ ÌÈÛ¿ÓÔȯÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘ ‚Á·›ÓÔ˘Ó ÔÈ ÚÒÙ˜ ϤÍÂȘ ÙÔ˘
ÔÈ‹Ì·ÙÔ˜: HO¢E¶OTENTYPIN£I (uø‰Â ÔÙ’ âÓ T‡ÚÈÓıÈ) ‰ËÏ·‰‹ «ŒÙÛÈ Î¿ÔÙ ÛÙËÓ
T›Ú˘Óı·»...
8

7. 梉Ô·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,N¤·YfiÚÎË,TheMetropolitanMuseumofArt,
GiftofNorbertSchimmell,1989.281.89(ÂÚ›ÙÔ540.X.)
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛAA˘˘ÏψˆÓÓ
11
MMOOYY™™IIKKOOII AA°°øøNNEE™™
OÈ ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ıˆÚÔ‡Û·Ó fiÙÈ Ë ÌÔ˘ÛÈ΋ ‹Ù·Ó ··Ú·›ÙËÙÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô Î¿ı Ó¢-
Ì·ÙÈ΋˜, ηÏÏÈÙ¯ÓÈ΋˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ ·ÏÏ¿ Î·È Ù˘ ηıËÌÂÚÈÓ‹˜
˙ˆ‹˜. ¶›ÛÙ¢·Ó Â›Û˘ fiÙÈ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÂÈ ÙÔÓ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Î·È ·ÔÙÂÏ› ¤ÙÛÈ ¿ÚÈÛÙÔ Ì¤ÛÔ
ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·ÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ. º˘ÛÈÎfi ‹Ù·Ó Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ ÌÂÁ¿ÏË Û¯¤ÛË ÌÔ˘ÛÈ΋˜ ηÈ
·ıÏËÙÈÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· Aı‹Ó·. EÎÙfi˜ ÏÔÈfiÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÌÔ˘ÛÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜,
ÌÔ˘ÛÈ΋ ˘‹Ú¯Â ˆ˜ Û‡ÓıËÌ· ÁÈ· ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·, ÁÈ· ÙË ‚Ú¿‚¢ÛË ÙÔ˘ ÓÈÎËÙ‹,
ˆ˜ Û˘Óԉ›· οÔÈˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Î·È Ê˘ÛÈο ÛÙÔ ·ÓËÁ‡ÚÈ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂ.
OÈ ›‰ÈÔÈ ÔÈ ÌÔ˘ÛÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜, ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› Î·È ·˘Ùfi ·ÓÙÈηÙÔÙÚ›˙ÂÙ·È
Î·È ÛÙ· Ôχ ÌÂÁ¿Ï· ‚Ú·‚›·, Ù· ÔÔ›· ‰›ÓÔÓÙ·Ó ÁÈ· Ó· ÚÔÛÂÏ·ÛÔ˘Ó Â·ÁÁÂÏ̷ٛ˜
‰È¿ÛËÌÔ˘˜ ÌÔ˘ÛÈÎÔ‡˜. OÈ ·ÁÒÓ˜ Á›ÓÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ· .X., ·ÏÏ¿ Ô ¶ÂÚÈÎÏ‹˜
ÙÔÓ 5Ô ·ÈÒÓ· .X. ÙÔ˘˜ ·Ó·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛÂ, ÙÔ˘˜ ıÂÛÌÔı¤ÙËÛÂ Î·È ¤¯ÙÈÛ ÙÔ ÔÌÒÓ˘ÌÔ
ø‰Â›Ô οو ·fi ÙËÓ AÎÚfiÔÏË, fiÔ˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÔÈ ·ÁÒÓ˜ ·fi ÙfiÙÂ.
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛ AA˘˘ÏψˆÓÓ
AAÁÁÒÒÓÓ··˜˜ AA˘˘ÏÏËËÙÙÒÒÓÓ:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· ÌfiÓÔÓ ·Ó‰ÚÒÓ, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ¤·È˙Â
‰‡Ô ·˘ÏÔ‡˜ Ì·˙›. OÈ ·˘ÏÔ› ‹Ù·Ó fiÚÁ·Ó· Ì ÂÈÛÙfiÌÈ· Î·È ‹Ù·Ó ¿ÏÏÔÙ ›ÛÔ˘ ÎÈ ¿ÏÏÔÙÂ
‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ‡ Ì‹ÎÔ˘˜. O ·˘ÏËÙ‹˜ Û˘¯Ó¿ ÊÔÚÔ‡Û ̛· ‰ÂÚÌ¿ÙÈÓË ÎÔÚ‰¤ÏÏ· ÛÙÔ ÛÙfiÌ·,
ÙË ÊÔÚ‚ÂÈ¿, Ô˘ ÙÔÓ ‚ÔËıÔ‡Û ӷ Ê˘Û¿ÂÈ ÙÔÓ ·¤Ú· ÛÙ· Ó¢ÛÙ¿. ™˘¯Ó¿ ÛÙ· ·ÁÁ›·
ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È Î·È Ë ı‹ÎË ÙˆÓ ·˘ÏÒÓ, Ë “Û˘‚‹ÓË”. TÔ ·›ÍÈÌÔ ÙˆÓ ·˘ÏÒÓ ‹Ù·Ó Ôχ
‰È·‰Â‰Ô̤ÓÔ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· Aı‹Ó· Î·È ˆ˜ ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ·ÁÒÓ·˜, ·ÏÏ¿ Î·È ˆ˜ Û˘Óԉ›· ÛÂ
·ıÏËÙÈÎÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜. A˘ÏËÙ‹˜ ¿ÓÙÔÙÂ Û˘Ófi‰Â˘Â ÙÔÓ ¶˘ÚÚ›¯ÂÈÔ ¯ÔÚfi.
1Ô ‚Ú·‚›Ô: ™ÙÂÊ¿ÓÈ
AAÁÁÒÒÓÓ··˜˜ AA˘˘Ïψˆ‰‰ÒÒÓÓ:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· ‰‡Ô ÌÔ˘ÛÈÎÒÓ. O ¤Ó·˜ ¤·È˙ ‰ÈÏÔ‡˜
·˘ÏÔ‡˜ Î·È Ô ¿ÏÏÔ˜ ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡ÛÂ. ™˘Ó‹ıˆ˜ Ô ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÛÙ‹˜ ‹Ù·Ó ·È‰›. Y‹Ú¯Â fï˜
Î·È ·ÁÒÓ·˜ ÌfiÓÔÓ ·›‰ˆÓ.
™ÙÔ ·ÁÁÂ›Ô Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜ ·ÚÈÛÙ¿ÓÔÓÙ·È ÔÈ ‰‡Ô ÌÔ˘ÛÈÎÔ› Ó· ÛÙ¤ÎÔÓÙ·È ÎÔÈÙÒÓÙ·˜ Ô ¤Ó·˜
ÙÔÓ ¿ÏÏÔ, Â¿Óˆ Û ¤Ó· ÙÚ·¤˙È. O ·˘ÏËÙ‹˜ ·›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ·˘ÏÔ‡˜ Î·È Ô ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈÛÙ‹˜
ÎÚ·Ù¿ÂÈ ÎÏ¿‰Ô˘˜. AÚÈÛÙÂÚ¿ Î·È ‰ÂÍÈ¿ οıÔÓÙ·È (Î·È Û˘ÓÂÒ˜ ·ÚÈÛÙ¿ÓÔÓÙ·È Ôχ
ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔÈ) ‰‡Ô ÁÂÓÂÈÔÊfiÚÔÈ ÎÚÈÙ¤˜ ‹ ·ÎÚÔ·Ù¤˜. ÿÛˆ˜ ÔÈ ÌÔ˘ÛÈÎÔ› Â›Ó·È ·›‰Â˜.
1Ô ‚Ú·‚›Ô: ™ÙÂÊ¿ÓÈ ·Í›·˜ 300 ‰Ú¯.
2Ô ‚Ú·‚›Ô: 100 ‰Ú¯.
10

8. EÚ˘ıÚfiÌÔÚÊÔ˜·ÌÊÔÚ¤·˜,N¤·YfiÚÎË,TheMetropolitanMuseumofArt,
FletcherFund,1956(56.171.38)(ÂÚ›ÙÔ490.X.)
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛKKÈÈıı··ÚÚ··ÛÛ
13
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛ KKÈÈıı··ÚÚ··ÛÛ
AAÁÁÒÒÓÓ··˜˜ KKÈÈıı··ÚÚÈÈÛÛÙÙÒÒÓÓ:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· Ô˘ Ô ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ¤·È˙ ÎÈı¿Ú·. H ÎÈı¿Ú·
‹Ù·Ó fiÚÁ·ÓÔ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÒÓ ÌÔ˘ÛÈÎÒÓ Ô˘ ¤‰ÈÓ·Ó ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÌfiÓÔÓ Û ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜
¯ÒÚÔ˘˜. OÈ ÎÈı·ÚÈÛÙ¤˜ ¤¯·ÈÚ·Ó ÌÂÁ¿Ï˘ Ê‹Ì˘. ™˘Ó‹ıˆ˜ ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÔÏ˘ÙÂÏ‹ ÚÔ‡¯·
Ì ÏÔ‡ÛÈ· ‰È·ÎfiÛÌËÛË. EÓÙ˘ˆÛȷΤ˜ ‰È·ÎÔÛÌËÙÈΤ˜ ÎÔÚ‰¤ÏϘ ÎÚÂÌÔ‡Û·Ó Î·È ÛÙȘ
ÎÈı¿Ú˜. ™˘¯Ó¿ Ô ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ÎÚ·ÙÔ‡Û Ï‹ÎÙÚÔ. Y‹Ú¯Â ·ÁÒÓ·˜ ·Ó‰ÚÒÓ Î·È ·›‰ˆÓ.
1Ô ‚Ú·‚›Ô: ™ÙÂÊ¿ÓÈ ·Í›·˜ 500 ‰Ú¯. Î·È 300 ‰Ú¯.
2Ô ‚Ú·‚›Ô: 200 ‰Ú¯.
3Ô ‚Ú·‚›Ô: 100 ‰Ú¯.
AAÁÁÒÒÓÓ··˜˜ KKÈÈıı··ÚÚˆˆ‰‰ÒÒÓÓ:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· Ô˘ Ô ÌÔ˘ÛÈÎfi˜ ¤·È˙ ÎÈı¿Ú· Î·È Û˘Á¯Úfi-
Óˆ˜ ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡ÛÂ. ™ÙÔÓ ·ÁÒÓ· Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÌfiÓÔÓ ¿Ó‰Ú˜. E›Ó·È Ô ÌfiÓÔ˜ ·ÁÒÓ·˜
ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ ‰›ÓÔÓÙ·Ó ¤ÓÙ ‚Ú·‚›·, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó
¤Ó· Ôχ ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚËÌ·ÙÈÎfi ÔÛfi.
º˘ÛÈο ÛÙȘ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ·ÁÁ›ˆÓ ‰ÂÓ Â›Ó·È Â‡ÎÔÏÔ Ó· ‰È·ÎÚÈı› ·Ó Ô ÌÔ˘ÛÈÎfi˜
Â›Ó·È ÎÈı·ÚÈÛÙ‹˜ ‹ ÎÈı·Úˆ‰fi˜. AÓ Ë ÛÎËÓ‹ ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·, fiˆ˜ ÛÙÔ
·ÁÁÂ›Ô Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜, Ô ÎÈı·Úˆ‰fi˜ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ·fi ÙËÓ Î›ÓËÛË ÙÔ˘ ÎÂÊ·ÏÈÔ‡ ÚÔ˜ Ù·
›Ûˆ Î·È ·fi ÙÔ ·ÓÔȯÙfi ÛÙfiÌ·. ¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ fï˜ Ë ·Ú¿ÛÙ·ÛË ‰ÂÓ ‰Â›¯ÓÂÈ ÙÔÓ
·ÁÒÓ·, ·ÏÏ¿ ÙË ‚Ú¿‚¢ÛË Û˘Ó‹ıˆ˜ ·fi ÙË ı¿ N›ÎË.
1Ô ‚Ú·‚›Ô: XÚ˘Ûfi ÛÙÂÊ¿ÓÈ ·Í›·˜ 1000 ‰Ú¯. Î·È 500 ·ÚÁ˘Ú¤˜ ‰Ú¯.
2Ô ‚Ú·‚›Ô: 1200 ‰Ú¯.
3Ô ‚Ú·‚›Ô: 600 ‰Ú¯.
4Ô ‚Ú·‚›Ô: 400 ‰Ú¯.
5Ô ‚Ú·‚›Ô: 300 ‰Ú¯.
12

9. AA££§§HHTTIIKKOOII AA°°øøNNEE™™
°°YYMMNNIIKKAA AA££§§HHMMAATTAA
OÈ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ›, ·ÓÙ›ÛÙÔȯÔÈ Ì ÙÔ˘˜ ÛËÌÂÚÈÓÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜ ÛÙ›‚Ô˘, ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·Ó
Á˘ÌÓÈÎÔ› ÁÈ·Ù› ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó Á˘ÌÓÔ›. AÚ¯Èο ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ·ÁÒÓ˜ ‰ÈÂÍ¿ÁÔÓÙ·Ó
ÛÙËÓ AÚ¯·›· AÁÔÚ¿, ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ fï˜ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ º·Ï‹ÚÔ˘, ÛÙÔÓ ¢‹ÌÔ
E¯ÂÏȉÒÓ. TÔ 330 .X. ¯Ù›˙ÂÙ·È ÙÔ ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi ™Ù¿‰ÈÔ Î·È ·fi ÙfiÙ Á›ÓÔÓÙ·È ÂΛ.
¢¢ÚÚÔÔÌÌÔÔÛÛ
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· ·fi Ù· ·Ï·ÈfiÙÂÚ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· fiÏˆÓ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ.
O ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ ‰ÚÔ̤ˆÓ Â¿Óˆ ÛÙ· ·ÁÁ›· ÔÈΛÏÏÂÈ ·fi ÙÚÂȘ ¤ˆ˜ ¤ÓÙÂ.
EÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ Î·È Ù· fi‰È· Û ÚÔÊ›Ï, ·ÏÏ¿ Ì ÙÔÓ ÎÔÚÌfi ηْ
ÂÓÒÈÔÓ Î·È Ì ˘„ˆÌ¤ÓÔ ÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi ¯¤ÚÈ Î·È fi‰È.
Y‹Ú¯·Ó ‰È¿ÊÔÚ· ›‰Ë ‰ÚfiÌÔ˘ ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ·fiÛÙ·ÛË Ô˘ ¤ÙÚ¯·Ó ÔÈ ‰ÚÔÌ›˜.
MÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ·fi ÙË ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Î·È ÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ·Ó ÙÚ¤¯Ô˘Ó
ÌÈÎÚ‹ ‹ ÌÂÁ¿ÏË ·fiÛÙ·ÛË. EÓ›ÔÙÂ Ô Ù‡Ô˜ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ·Ó·ÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ ·ÁÁ›Ô.
™™ÙÙ¿¿‰‰ÈÈÔÔÓÓ:: MÔÓ¿‰· Ì‹ÎÔ˘˜ ÛÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ‰ÚfiÌÔ˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ ÛÙ·‰›Ô˘,
‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ fiÔ˘ ¤ÙÚ¯·Ó ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ Î·È ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÈΛÏÏ Û οı fiÏË
·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔ Á‹Â‰Ô Ô˘ ·˘Ù‹ ‰È¤ıÂÙÂ. ™ÙËÓ Aı‹Ó· ÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ‹Ù·Ó 185 ̤ÙÚ·.
OÈ ·›‰Â˜ ¤ÙÚ¯·Ó ÌfiÓÔÓ Û ·˘Ùfi ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ‰ÚfiÌÔ˘. TÔ ÛÙ¿‰ÈÔ ‹Ù·Ó ÙÔ ·Ï·Èfi-
ÙÂÚÔ ·fi fiÏ· Ù· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· Î·È Ô ÓÈÎËÙ‹˜ ¤‰ÈÓ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ÛÙËÓ Î¿ı OÏ˘ÌÈ¿‰·.
¢¢››··˘˘ÏÏÔÔ˜˜:: O ‰ÚÔ̤·˜ ¤ÙÚ¯ ‰‡Ô ÛÙ¿‰È·, 370 ̤ÙÚ·. EÎΛÓËÛË Î·È Ù¤ÚÌ· ‹Ù·Ó ÙÔ ›‰ÈÔ
ÛËÌ›Ô. ™Â οÔÈ· ·ÁÁ›· ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ¤Ó·˜ ¿ÛÛ·ÏÔ˜, Ô Î·ÌÙ‹Ú·˜, ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·’ fiÔ˘
Â¤ÛÙÚÂÊ·Ó ÔÈ ‰ÚÔÌ›˜ ÁÈ· Ó· ‰ÈÏ·ÛÈ¿ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·fiÛÙ·ÛË.
°È· ÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ Î·È ÙÔÓ ‰›·˘ÏÔ, Ô˘ ‹Ù·Ó ÔÈ ‰ÚfiÌÔÈ Ù·¯‡ÙËÙ·˜ Á›ÓÔÓÙ·Ó Î·È ÚÔÎÚÈ-
Ì·ÙÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜. ™ÙȘ ·Ó·Ûηʤ˜ ÛÙËÓ AÚ¯·›· AÁÔÚ¿ ¤¯Ô˘Ó ‚ÚÂı› ‰¤Î· ψڛ‰Â˜,
¿Ú· ¤ÙÚ¯·Ó οı ÊÔÚ¿, ‰¤Î· ·ıÏËÙ¤˜ Ì·˙›.
ÿÿÈÈÔÔ˜˜:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· ËÌÈ·ÓÙÔ¯‹˜, Ô˘ ÔÈ ‰ÚÔÌ›˜ ¤ÚÂ ӷ ‰È·Ó‡ÛÔ˘Ó
·fiÛÙ·ÛË ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÛÙ·‰›ˆÓ, Ô˘ ‹Ù·Ó ÙÔ Ì‹ÎÔ˜ ÙÔ˘ IÔ‰ÚfiÌÔ˘ Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ÔÓÔÌ¿-
ÛÙËÎÂ Ô ·ÁÒÓ·˜ ›ÈÔ˜.
¢¢fifiÏÏÈȯ¯ÔÔ˜˜:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓ· ·ÓÙÔ¯‹˜, ›ÎÔÛÈ ¤ˆ˜ ÂÈÎÔÛÈÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÛÙ·‰›ˆÓ. TÔ ·ÁÒ-
ÓÈÛÌ· Û¯ÂÙÈ˙fiÙ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ·ÁÁÂÏÈÔÊfiÚÔ˘˜ Ô˘ ÌÂÙ¤ÊÂÚ·Ó ÌËӇ̷ٷ Û ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ
EÏÏ¿‰· Î·È Ì ·˘Ùfi ÁÈÓfiÙ·Ó Ë ¤Ó·ÚÍË ÙˆÓ Á˘ÌÓÈÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ.
BÚ·‚›· (·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔ ÛÙ¿‰ÈÔ): ¶·È˜ 50 ŒÊË‚Ô˜ 60 ÕÓ‰Ú·˜ 80
14
¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,N¤·YfiÚÎË,TheMetropolitanMuseumofArt,
RogersFund,1914(14.130.12)(ÂÚ›ÙÔ530.X.)
¢¢ÚÚÔÔÌÌÔÔÛÛ
15

10. OOÏÏÈÈÙÙÔÔ‰‰ÚÚÔÔÌÌÈÈ··
OÈ ‰ÚÔÌ›˜ Û˘Ó·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ÙÚ¤ÍÈÌÔ, Û˘Ó‹ıˆ˜ ÛÙÔÓ ‰›·˘ÏÔ
(ÂÚ›Ô˘ 370 Ì.), ÊÔÚÒÓÙ·˜ ÎÚ¿ÓÔ˜,
ÎÓËÌ›‰Â˜ Î·È ÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ ·Û›‰·.
MÂ ÙËÓ ¿ÚÔ‰Ô ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ ·fi
ÙÔÓ ÂÍÔÏÈÛÌfi ¤ÌÂÈÓ ÌfiÓÔÓ Ë
·Û›‰·. OÈ ·Û›‰Â˜ Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó
ÔÈ ·ıÏËÙ¤˜ ·Ó‹Î·Ó ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜
Î·È Ê˘ÛÈο ‹Ù·Ó fiÌÔȘ.
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÁÒÓÈÛÌ·
Ô˘ ›¯Â Ôχ ÂÌÊ·Ó‹
Û¯¤ÛË Ì ÙȘ ÔÏÂÌÈΤ˜
·Û΋ÛÂȘ Î·È ÙËÓ ÂÎ·›-
‰Â˘ÛË ÙˆÓ ÂÊ‹‚ˆÓ, ÂÓÒ ˘‹Ú¯Â Î·È ·ÁÒÓ·˜
ÂÊ‹‚ˆÓ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· ÂÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· ¤Ó· ·fi
Ù· ÈÔ ı·̷ÙÈο ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·.
BÚ·‚›·: ÕÓ‰Ú·˜ 70
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ··fi·Ó·ıËÓ·˚Îfi·ÌÊÔÚ¤·,Aı‹Ó·,™˘ÏÏÔÁ‹°’EÊÔÚ›·˜
AÚ¯·ÈÔًوÓA6374(Âڛٷ̤۷ÙÔ˘4Ô˘·È..X.)
OOÏÏÈÈÙÙÔÔ‰‰ÚÚÔÔÌÌÈÈ··
1716
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·ÙÙÈÎfi ÂÚ˘ıÚfiÌÔÚÊÔ ·ÌÊÔÚ¤·,
¶·Ú›ÛÈ, Musée du Louvre G214, (ÂÚ› ÙÔ 480-470 .X.)

11. ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,§ÔÓ‰›ÓÔ,BÚÂÙ·ÓÈÎfiMÔ˘Û›ÔGR1842.3-14.1
BMCatalogueofVasesB134(ÂÚ›ÙÔ520-500.X.)
¶¶ÂÂÓÓÙÙ··ııÏÏÔÔÓÓ
19
¶¶ÂÂÓÓÙÙ··ııÏÏÔÔÓÓ
O ÂÓÙ·ıÏËÙ‹˜ ÂıˆÚ›ÙÔ ÚfiÙ˘Ô ÙÔ˘ ·ıÏËÙÈÎÔ‡ ȉÂÒ‰Ô˘˜ ηıÒ˜ Û˘Ó‰‡·˙Â
‰‡Ó·ÌË, Ù·¯‡ÙËÙ·, ·ÓÙÔ¯‹, ‰ÂÍÈÔÙ¯ӛ· Î·È Â˘ÎÈÓËÛ›·, ÈηÓfiÙËÙ˜ Ô˘ ÁÈ· Ó· Û˘ÓÙÔ-
ÓÈÛıÔ‡Ó, ··ÈÙÔ‡Ó ÙfiÛÔ ÓÂ˘Ì·ÙÈο fiÛÔ Î·È „˘¯Èο ¯·Ú›ÛÌ·Ù·. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ Ì‡ıÔ
ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÙÔ Î·ıȤڈÛÂ Ô I¿ÛˆÓ·˜.
TÔ ¤ÓÙ·ıÏÔ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó Ù· ÂÍ‹˜ ¤ÓÙ ·ıÏ‹Ì·Ù·:
·) ¢¢ÚÚfifiÌÌÔÔ˜˜:: OÈ ·ıÏËÙ¤˜ ¤ÙÚ¯·Ó ¤Ó· ÛÙ¿‰ÈÔ.
‚) ÕÕÏÏÌÌ··:: ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¿ÏÌ· ÂȘ Ì‹ÎÔ˜ Ô˘ ÁÈÓfiÙ·Ó Ì ÙË
‚Ô‹ıÂÈ· ·ÏÙ‹ÚˆÓ (Ï›ıÈÓÔÈ ‹ ÌÂÙ·ÏÏÈÎÔ› ÂÏÏÂÈ„ÔÂȉ›˜
‰›ÛÎÔÈ), Ô˘ Ô ¿ÏÙ˘ ÙÔ‡˜ ÂÙÔ‡Û ϛÁÔ ÚÈÓ ·Ù‹ÛÂÈ ÛÙÔ
¤‰·ÊÔ˜. H ¯Ú‹ÛË ·ÏÙ‹ÚˆÓ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋. TÔ ¿ÏÌ·
ÁÈÓfiÙ·Ó Û ÛοÌÌ· Ì ̷ϷÎfi ¯ÒÌ· ÁÈ· Ó· ·ÔÙ˘ÒÓÔÓÙ·È Ù·
fi‰È· ÙÔ˘ ¿ÏÙË.
Á) ¢¢››ÛÛÎÎÔÔ˜˜:: OÈ ·ıÏËÙ¤˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ›‰ÈÔ ‰›ÛÎÔ, Ô ÔÔ›Ô˜
‹Ù·Ó Ï›ıÈÓÔ˜ ‹ ÌÂÙ·ÏÏÈÎfi˜, ÌÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ‚¿ÚÔ˜ Î·È ‰È¿ÌÂÙÚÔ.
‰) AAÎÎfifiÓÓÙÙÈÈÔÔ:: E›¯Â Ì‹ÎÔ˜ ÂÚ›Ô˘ 1,5-2 ̤ÙÚ· Î·È ¿¯Ô˜ ÂÓfi˜
‰·¯Ù‡ÏÔ˘. ™ÙË Ú›„Ë ÙÔ˘ ·ÎÔÓÙ›Ô˘ ‚ÔËıÔ‡Û ̛· ıËÏÂÈ¿ ·fi ‰¤ÚÌ·,
Ë ·Á·ÏË, ‰Â̤ÓË ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ‚¿ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ·ÎÔÓÙ›Ô˘, ̤۷ ÛÙËÓ
ÔÔ›· ÂÚÓÔ‡Û·Ó Ù· ‰‡Ô ‰¿¯Ù˘Ï· ÙÔ˘ ·ıÏËÙ‹. T· ˘fiÏÔÈ·
ÙÚ›· ‰¿¯Ù˘Ï· ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ.
Â) ¶¶¿¿ÏÏËË.
H ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ ·ıÏËÌ¿ÙˆÓ ÂÎÙfi˜ Ù˘ ¿Ï˘, Ô˘
‹Ù·Ó ¿ÓÙÔÙ ÙÂÏÂ˘Ù·›·, ·ÌÊÈÛ‚ËÙ›ٷÈ. OÈ ÂÚ¢-
ÓËÙ¤˜ Û˘ÌʈÓÔ‡Ó fiÙÈ ÙÔ ¿ÏÌ·, Ô ‰›ÛÎÔ˜ Î·È ÙÔ
·ÎfiÓÙÈÔ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó ˆ˜ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·ıÏ‹Ì·Ù·
·ÏÏ¿ ÌfiÓÔÓ ˆ˜ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ¤ÓÙ·ıÏÔ˘. ™ÙÔ˘˜ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ‡˜ ·ÌÊÔÚ›˜ ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È
Û˘Ó‹ıˆ˜ ¤Ó·˜ ¤ˆ˜ Ù¤ÛÛÂÚȘ ·ıÏËÙ¤˜ Î·È ÌfiÓÔÓ Û ·ÁÒÓ· ¿ÏÌ·ÙÔ˜, ‰›ÛÎÔ˘, ηÈ
·ÎÔÓÙ›Ô˘ ÂÓÒ ÔÙ¤ Û ·ÁÒÓ· ¿Ï˘ ‹ ‰ÚfiÌÔ˘. OÈ ÂÚ¢ÓËÙ¤˜ ‰È·ÊˆÓÔ‡Ó ÁÈ· ÙÔ Ò˜
·ÎÚÈ‚Ò˜ ÁÈÓfiÙ·Ó Ë ‚·ıÌÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ Û˘ÓÔÏÈÎÔ‡ ·ıÏ‹Ì·ÙÔ˜.
BÚ·‚›·: ¶·È˜ 30 ŒÊË‚Ô˜ 40 ÕÓ‰Ú·˜ 60
18
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi ·ÌÊÔ-
Ú¤·, N¿ÔÏË, Museo Archeologico
Nazionale Inv. 86333 (ÂÚ› ÙÔ 430 .X.)

12. ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,Aı‹Ó·,EıÓÈÎfiAÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfiMÔ˘Û›Ô
20044(360/59.X.)
¶¶··ÏÏËË
21
T· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ¿ÏË, ˘ÁÌ‹ Î·È ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·Ó ‚·Ú¤· ·ıÏ‹Ì·Ù· Î·È Û˘¯Ó¿
‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ Ù· ͯˆÚ›ÛÔ˘Ì ÛÙȘ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ·ÁÁ›ˆÓ. MÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·Ó·-
ÁÚ¿ÊÂÙ·È ÛÙÔ ·ÁÁÂ›Ô Ô Ù‡Ô˜ ÙÔ˘ ·ıÏ‹Ì·ÙÔ˜. T· ˙‡ÁË ÙˆÓ ·ÓÙÈ¿ÏˆÓ ηıÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó
Ì ÎÏ‹ÚÔ. ™˘Ó‹ıˆ˜ ÛÙ· ·ÁÁ›· ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔÓ ‰È·ÈÙËÙ‹ (Ô ÔÔ›Ô˜ ÎÚ·Ù¿ÂÈ
ÙË Ú¿‚‰Ô Ù˘ Â›ÏË͢) Î·È ¿ÏÏË Ì›· ÌÔÚÊ‹, Ô ¤Ê‰ÚÔ˜ ·ıÏËÙ‹˜, Ô˘ ÂÚÈ̤ÓÂÈ ÙË
ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘ Ó· ·ÁˆÓÈÛı› Ì ÙÔÓ ÓÈÎËÙ‹.
¶¶··ÏÏËË
AÁÒÓ·˜ ¿Ï˘ Û˘Ó·ÓÙ¿Ù·È Û˘¯Ó¿ Û ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ
ÌÂ Ì˘ıÔÏÔÁÈο ı¤Ì·Ù·. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ Ì‡ıÔ
Ô £ËÛ¤·˜ ¤Ì·ı ÙËÓ ¿ÏË ·fi ÙËÓ AıËÓ¿, ‹ ÙËÓ
ÂʇÚÂ Ô ›‰ÈÔ˜ ÓÈÎÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ÏËÛÙ‹ KÂÚ·ˆÓ·
ηٿ ÙÔ Ù·Í›‰È ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙËÓ Aı‹Ó·. ¶ÚÔÛÙ¿Ù˘
Ù˘ ¿Ï˘ ÂıˆÚ›ÙÔ Ô HÚ·ÎÏ‹˜.
H ¿ÏË ‹Ù·Ó ¤Ó· ¿ıÏËÌ· ‚·ÛÈÎfi ÁÈ· ÙËÓ
ÂÎ·›‰Â˘ÛË ÙˆÓ Ó¤ˆÓ Î·È ·Ú¿ÏÏËÏ· ¿Ú·
Ôχ ‰È·‰Â‰Ô̤ÓÔ. Afi ÙËÓ ¿ÏË ‹ÚÂ
ÙÔ fiÓÔÌ¿ Ù˘ Ë ·Ï·›ÛÙÚ·. TÔ ·ÁÒ-
ÓÈÛÌ· ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó ÔÏϤ˜ Ï·‚¤˜
Î·È ‰È·ÎÚÈÓfiÙ·Ó ÛÙËÓ “ÔÚı›· ¿ÏË”
Î·È ÛÙËÓ “οو ¿ÏË”, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È
ÛÙȘ ‰‡Ô ÂÈÎfiÓ˜. NÈÎËÙ‹˜ ·Ó·ÎËÚ˘Û-
ÛfiÙ·Ó ·˘Ùfi˜ Ô˘ ¤ÚȯÓ οو ÙÔÓ
·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘ ÛÙȘ ÙÚÂȘ ·fi ÙȘ ¤ÓÙÂ
ÙÒÛÂȘ.
BÚ·‚›·: ¶·È˜ 30 ŒÊË‚Ô˜ 40 ÕÓ‰Ú·˜ 60
20
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi ·ÌÊÔÚ¤·,
Aı‹Ó·, EıÓÈÎfi AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô 20046
(360/59 .X.)

13. 梉Ô·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,Aı‹Ó·,EıÓÈÎfiAÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfiMÔ˘Û›Ô
447(ÂÚ›ÙÔ500.X.)
¶¶˘˘ÁÁÌÌËË
23
¶¶˘˘ÁÁÌÌËË
TÔ ¿ıÏËÌ· ·ÔÙÂÏ›ÙÔ ·fi ÔÏÏ¿ ¯Ù˘‹Ì·Ù·,
Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi Ù· ÔÔ›· ‹Ù·Ó ÚÔ˜
ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ Î·È ÙÔÓ Ï·ÈÌfi ÙÔ˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘.
X·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ù˘ ˘ÁÌ·¯›·˜
·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÔÈ ˘ÎÙÈÎÔ› ÈÌ¿ÓÙ˜. Aӷʤ-
ÚÔÓÙ·È ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙÔÓ ŸÌËÚÔ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È
ÁÈ· ÈÌ¿ÓÙ˜ ·fi ‰¤ÚÌ· Ô˘ Ù˘Ï›ÁÔÓÙ·Ó Á‡Úˆ
·fi ÙÔ ¯¤ÚÈ, ÙÔÓ Î·Úfi Î·È Ù· ‰¿¯Ù˘Ï· ÙÔ˘
‡ÎÙË. AÚ¯Èο “ÌÂÈÏ›¯·È”, ·ÚÁfiÙÂÚ· “ÛÊ·›Ú·È”
Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· “ÔÍ›˜”, Á›ÓÔÓÙ·Ó ÛÎÏË-
ÚfiÙÂÚÔÈ Î·È ÈÔ ÂÈΛӉ˘ÓÔÈ Ì ÙÔ ¤Ú·ÛÌ·
ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘. MÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ Î·È ÔÈ ·ÁÎÚ·-
ÙÈ·ÛÙ¤˜ ÊÔÚÔ‡Û·Ó ˘ÎÙÈÎÔ‡˜ ÈÌ¿ÓÙ˜. ™ÙÔÓ
·ÁÒÓ· ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â ÂÚÈÔÚÈÛÌfi˜ ¯ÚfiÓÔ˘.
O ËÙÙË̤ÓÔ˜ ·Ú·‰Â¯fiÙ·Ó ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙÔ˘
˘„ÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ‰Â›ÎÙË ÙÔ˘ ¯ÂÚÈÔ‡, ηٿ
ÙË ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ΋ ¯ÂÈÚÔÓÔÌ›· Ù˘ ··Áfi-
Ú¢Û˘, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È Î·È ÛÙËÓ ·Ú¿ÛÙ·ÛË
Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜.
BÚ·‚›·: ¶·È˜ 30 ŒÊË‚Ô˜ 40 ÕÓ‰Ú·˜ 60
22
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ÂÚ˘ıÚfiÌÔÚÊÔ ·ÌÊÔ-
Ú›ÛÎÔ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ‡ Û¯‹Ì·ÙÔ˜, Aı‹Ó·,
EıÓÈÎfi AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô 1689
(·Ú¯¤˜ 5Ô˘ ·È. .X.)

14. ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,Aı‹Ó·,EıÓÈÎfiAÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfiMÔ˘Û›Ô
20045(360/59.X.)
¶¶··ÁÁÎÎÚÚ··ÙÙÈÈÔÔÓÓ
25
¶¶··ÁÁÎÎÚÚ··ÙÙÈÈÔÔÓÓ
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· Û˘Ó‰˘·ÛÌfi ¿Ï˘ Î·È ˘ÁÌ‹˜ Ô˘
Ô ·ÁÒÓ·˜ Û˘Ó¯›˙ÂÙ·È ÛÙÔ ¤‰·ÊÔ˜, ̤¯ÚÈ ÙËÓ
·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜.
™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ Ì‡ıÔ ¿ÏÈ Ô £ËÛ¤·˜
‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ÙÔ ¿ıÏËÌ·: Ó›ÎËÛ ÙÔÓ MÈÓÒ-
Ù·˘ÚÔ Û˘Ó‰˘¿˙ÔÓÙ·˜ ¿ÏË Î·È ˘ÁÌ‹.
™ÙÔ ·ÁÎÚ¿ÙÈÔ ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ·Ó fiÏ· Ù· ¯Ù˘‹-
Ì·Ù· ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ ‰¿ÁΈ̷, Î·È ÙÔ ¯Ù‡ËÌ·
ÛÙ· Ì¿ÙÈ·. ¢ÂÓ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È Â‡ÎÔÏ· ·fi ÙËÓ
¿ÏË Î·È ÙËÓ ˘ÁÌ‹, ÛÙȘ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ
·ÁÁ›ˆÓ. ™Â οÔȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ Î·È ÔÈ
·ÁÎÚ·ÙÈ·ÛÙ¤˜ ÊÔÚÔ‡Û·Ó ˘ÎÙÈÎÔ‡˜ ÈÌ¿ÓÙ˜,
fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È ÛÙÔ ·ÁÁÂ›Ô Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜.
BÚ·‚›·: ¶·È˜ 40 ŒÊË‚Ô˜ 50 ÕÓ‰Ú·˜ 70
24
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi
·ÌÊÔÚ¤·, §ÔÓ‰›ÓÔ, BÚÂÙ·ÓÈÎfi
MÔ˘ÛÂ›Ô (332 .X.)

15. ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,N·‡ÏÈÔ,AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfiMÔ˘Û›Ô,
™˘ÏÏÔÁ‹°Ï˘ÌÂÓÔÔ‡ÏÔ˘1(ÂÚ›ÙÔ530-520.X.)
IIÔÔ‰‰ÚÚÔÔÌÌÈÈ··
27
II¶¶¶¶IIKKAA AA££§§HHMMAATTAA
T· ÈÈο ·ıÏ‹Ì·Ù· ‹Ù·Ó ÁÈ· ÙËÓ Aı‹Ó· Ù· ·Ú¯·ÈfiÙÂÚ· Î·È Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·Ó Ì ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË
ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ ÛÙ· ¶·Ó·ı‹Ó·È·. K¿ÔÈ· ·fi ·˘Ù¿ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ AÚ¯·›· AÁÔÚ¿,
Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· fï˜ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔÓ Ifi‰ÚÔÌÔ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ N¤Ô º¿ÏËÚÔ. H ·ÎÚÈ‚‹˜
ÙÔÔıÂÛ›· ÙÔ˘ IÔ‰ÚfiÌÔ˘ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÂÓÙÔÈÛı›. EÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ηْ
ÂÍÔ¯‹Ó ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈο, ηıÒ˜ ¿ÏÔÁ· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó, Ó· ÙÚ¤ÊÔ˘Ó Î·È Ó· ÂÎ·È-
‰Â‡Ô˘Ó, ÌfiÓÔÓ ÏÔ‡ÛÈÔÈ. OÚÈṲ̂ӷ ·fi Ù· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ‹Ù·Ó ·ÓÔȯٿ Û fiÏÔ˘˜, ÂÓÒ
οÔÈ· ¿ÏÏ· ÌfiÓÔÓ Û AıËÓ·›Ô˘˜ Ôϛ٘. T¤ÙÔÈ· ‹Ù·Ó Ô ·Ô‚¿Ù˘ ·ÁÒÓ·˜, Ô ¤ÊÈÔ˜
ÛÙÔ¯·ÛÙÈÎfi˜ ·ÎÔÓÙÈÛÌfi˜ Î·È Ë ·ÓıÈ·Û›·. OÈ ÈÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·Ó Î·È Ì ‚¿ÛË
ÙËÓ ËÏÈΛ· Î·È ÙÔ Ê‡ÏÔ ÙˆÓ ·ÏfiÁˆÓ. O ËÓ›Ô¯Ô˜ Î·È Ô È¤·˜ ¤ÙÚ¯·Ó ÁÈ· ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌfi
ÙÔ˘ ȉÈÔÎÙ‹ÙË ÙÔ˘ ·ÏfiÁÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ Î·È ¤·ÈÚÓ ÙÔ ‚Ú·‚›Ô. ŒÙÛÈ ‚Ú·‚Â›Ô ÌÔÚÔ‡Û·Ó
Ó· ¿ÚÔ˘Ó Î·È Á˘Ó·›Î˜.
IIÔÔ‰‰ÚÚÔÔÌÌÈÈ··
OÈ È›˜ ›¢·Ó Á˘ÌÓÔ› ¯ˆÚ›˜ ÛÈÚÔ‡ÓÈ· ‹ ۤϷ Î·È ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ËÓ›· Î·È Ì·ÛÙ›ÁÈÔ.
O ·ÁÒÓ·˜ “ÙÂÏ›ˆÓ ÎÂÏ‹ÙˆÓ”, ‰ËÏ·‰‹ ÒÚÈÌˆÓ ·ÏfiÁˆÓ ·ÓÙÈÛÙÔȯԇÛ Û ¤ÍÈ Á‡ÚÔ˘˜
ÙÔ˘ IÔ‰ÚfiÌÔ˘. AÁÒÓ˜ Á›ÓÔÓÙ·Ó Â›Û˘ Ì ÊÔÚ¿‰Â˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ì Ô˘Ï¿ÚÈ·.
BÚ·‚›·: 16
26
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·ÙÙÈÎfi ÌÂÏ·ÓfiÌÔÚÊÔ ÎÈÔÓˆÙfi ÎÚ·Ù‹Ú·, Aı‹Ó·,
EıÓÈÎfi AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô 11706 (ÂÚ› ÙÔ 550-540 .X.)

16. 梉Ô·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,Aı‹Ó·,MÔ˘Û›ÔAÚ¯·›·˜AÁÔÚ¿˜
P24661(ÂÚ›ÙÔ500.X.)
AAÚÚÌÌ··ÙÙÔÔ‰‰ÚÚÔÔÌÌÈÈ··
29
AAÚÚÌÌ··ÙÙÔÔ‰‰ÚÚÔÔÌÌÈÈ··
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙÔÓ ÈÔ ı·̷ÙÈÎfi ·ÁÒÓ·. ◊Ù·Ó Â›Û˘ ·ÁÒÓ·˜ ÙˆÓ ÏÔ˘Û›ˆÓ. TÔ ¿ÚÌ·
›¯Â ‰‡Ô ÙÚÔ¯Ô‡˜ Ô˘ ¤ÊÂÚ·Ó ÙÔÓ ‰›ÊÚÔ, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘ ¿ÚÌ·ÙÔ˜. O ‰›ÊÚÔ˜
η٤ÏËÁ ÛÙÔ Â¿Óˆ ̤ÚÔ˜, Û ¿ÓÙ˘Á˜ ÛÙȘ Ôԛ˜ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÎÚ·ÙËı› Ô ËÓ›Ô¯Ô˜.
T· ¿ÏÔÁ· ˙‡ÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ¿ÚÌ· Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÂÓfi˜ ÁÂÚÔ‡ ͇ÏÔ˘, ÙÔ˘ Ú˘ÌÔ‡ Ô˘
Û˘Ó‰ÂfiÙ·Ó ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ÙÔ˘ ¿ÍÔÓ· ÙˆÓ ÙÚÔ¯ÒÓ. ™ÙȘ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ·ÁÁ›ˆÓ
Ô ËÓ›Ô¯Ô˜ Û˘Ó‹ıˆ˜ ¤¯ÂÈ Á¤ÓÈ·, ÊÔÚ¿ Ì·ÎÚ‡ ¯ÈÙÒÓ· Î·È ÎÚ·Ù¿ÂÈ Ù· ËÓ›· ÙˆÓ ·ÏfiÁˆÓ
ηıÒ˜ Î·È Ì·ÎÚ‡ Ú·‚‰› Ì οÔÈÔ˘ ›‰Ô˘˜ Ì·ÛÙ›ÁÈÔ ÛÙÔ ¿ÎÚÔ.
AAÚÚÌÌ··ÙÙÔÔ‰‰ÚÚÔÔÌÌ››·· ÌÌ ‰‰‡‡ÔÔ ¿¿ÏÏÔÔÁÁ··:: TÔ ¿ÚÌ· Ô˘ Û˘ÚfiÙ·Ó ·fi ‰‡Ô ¿ÏÔÁ· ÏÂÁfiÙ·Ó
“Û˘ÓˆÚ›˜” Î·È Ë ·fiÛÙ·ÛË Ô˘ ¤ÚÂ ӷ ‰È·Ó‡ÛÂÈ ‹Ù·Ó ÔÎÙÒ Á‡ÚÔÈ ÙÔ˘ IÔ‰ÚfiÌÔ˘.
AAÚÚÌÌ··ÙÙÔÔ‰‰ÚÚÔÔÌÌ››·· ÌÌ ÙÙ¤¤ÛÛÛÛÂÂÚÚ·· ¿¿ÏÏÔÔÁÁ··:: TÔ ¿ÚÌ· Ô˘ Û˘ÚfiÙ·Ó ·fi Ù¤ÛÛÂÚ· ¿ÏÔÁ· ÏÂÁfiÙ·Ó
“Ù¤ıÚÈÔ” Î·È Ë ·fiÛÙ·ÛË Ô˘ ¤ÚÂ ӷ ÙÚ¤ÍÂÈ ‹Ù·Ó ‰Ò‰Âη Á‡ÚÔÈ ÙÔ˘ IÔ‰ÚfiÌÔ˘.
BÚ·‚›·: M ¿ÏÔÁ· 140
M Ô˘Ï¿ÚÈ· 40
28
§ÂÙÔ̤ÚÂȘ ·fi ·ÙÙÈ΋ ÌÂÏ·ÓfiÌÔÚÊË ˘Í›‰·,
Aı‹Ó·, EıÓÈÎfi AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô 18577
(ÂÚ› ÙÔ 510-500 .X.)

17. ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,Malibu,J.PaulGettyMuseum
79.AE.147(340/39.X.)
AAÔÔ‚‚··ÙÙËËÛÛAAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛ
3130
AAÔÔ‚‚··ÙÙËËÛÛ AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛ
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· ·ÁÒÓÈÛÌ·, Ô˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË
ηıÈÂÚÒıËΠ·fi ÙÔÓ ÙÔÈÎfi ‹Úˆ· EÚȯıfiÓÈÔ, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô
·Ô‰›‰ÂÙ·È Î·È Ë ÂʇÚÂÛË ÙÔ˘
¿ÚÌ·ÙÔ˜. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ Ì‡ıÔ
Ô EÚȯıfiÓÈÔ˜ ÂÌÊ·Ó›ÛıËΠÛÙËÓ
›‰Ú˘ÛË ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ ˆ˜
·ÚÌ·ÙÔ‰ÚfiÌÔ˜ ¤¯ÔÓÙ·˜ ‰›Ï· ÙÔ˘
¤Ó·Ó ¤ÓÔÏÔ ÔÏ›ÙË.
O ·ÁÒÓ·˜ ‰ÈÂÍ·ÁfiÙ·Ó ˆ˜ ÂÍ‹˜:
T¤ıÚÈ· ¿ÚÌ·Ù· ÌÂ ËÓ›Ô¯Ô
Î·È ÔÏ›ÙË Û˘Ó·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó ÛÙÔ
ÙÚ¤ÍÈÌÔ. K·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘
‰ÚfiÌÔ˘ Ô ÔÏ›Ù˘ η٤‚·ÈÓ ηÈ
Í·Ó··Ó¤‚·ÈÓ ÛÙÔ ¿ÚÌ· Ô˘ ¤ÙÚ¯Â. HÓ›Ô¯Ô˜
Î·È ÔÏ›Ù˘ ‹Ù·Ó ÈÛÔ‰‡Ó·ÌÔÈ Î·È ¤·ÈÚÓ·Ó
¯ˆÚÈÛÙ¿ ¤·ıÏ·.
O ·ÁÒÓ·˜ ÁÈÓfiÙ·Ó ÛÙËÓ AÚ¯·›· AÁÔÚ¿,
ÛÙÔÓ “·Ú¯·›Ô ‰ÚfiÌÔ” ̤¯ÚÈ ÙÔ EÏÂ˘Û›ÓÈÔ
Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Û ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ı·̷ÙÈ-
ÎfiÙÂÚÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜.
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ·Ó·ıËÓ·˚Îfi ·ÌÊÔÚ¤·,
Malibu, J. Paul Getty Museum 79. A E.147
(340/39 .X.)

18. ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜·ÌÊÔÚ¤·˜,§ÔÓ‰›ÓÔ,BÚÂÙ·ÓÈÎfiMÔ˘Û›Ô
GR1903.2-17.1(ÂÚ›ÙÔ400.X)
EEÊÊÈÈÔÔÛÛ™™ÙÙÔÔ¯¯··ÛÛÙÙÈÈÎÎÔÔÛÛAAÎÎÔÔÓÓÙÙÈÈÛÛÌÌÔÔÛÛ
33
AAÓÓııÈÈ··ÛÛÈÈ··
TÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ÁÈÓfiÙ·Ó ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰¤Î·
Ê˘ÏÒÓ. OÈ È›˜ ÙˆÓ ¤ÓÙÂ Ê˘ÏÒÓ ÛÂ
ÛÂÈÚ¿ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙·Ó ÙÔ˘˜ È›˜ ÙˆÓ ˘Ô-
ÏÔ›ˆÓ ¤ÓÙ Û ̛· ÂÈÎÔÓÈ΋ ÈÔÌ·¯›·,
fiÔ˘ Ë Ì›· ÔÌ¿‰· Û˘ÓÙÔÓÈṲ̂ÓË Î·È ÌÂ
ÌÂÁ¿ÏË Ù·¯‡ÙËÙ· ÂÚÓÔ‡Û ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ
¿ÏÏË. O ·ÁÒÓ·˜ ÁÈÓfiÙ·Ó ÛÙÔÓ Ifi‰ÚÔÌÔ.
EEÊÊÈÈÔÔÛÛ ™™ÙÙÔÔ¯¯··ÛÛÙÙÈÈÎÎÔÔÛÛ AAÎÎÔÔÓÓÙÙÈÈÛÛÌÌÔÔÛÛ
O È¤·˜, ÂÓÒ ÙÔ ¿ÏÔÁÔ Î¿Ï·˙Â, ¤ÚȯÓ ÙÔ ·ÎfiÓÙÈÔ ÛÙÔÓ ÛÙfi¯Ô. O ÛÙfi¯Ô˜ ‹Ù·Ó
Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì›· ·Û›‰· ÛÙË̤ÓË ÛÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ÂÓfi˜ ÈÛÙÔ‡. TÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ··ÈÙÔ‡ÛÂ
ȉȷ›ÙÂÚË ‰ÂÍÈÔÙ¯ӛ· Î·È Â›¯Â ¿ÌÂÛË Û¯¤ÛË Ì ÙȘ ÔÏÂÌÈΤ˜ ·Û΋ÛÂȘ. ™ÙÔ ·ÁÁÂ›Ô Ù˘
ÂÈÎfiÓ·˜ ÔÈ È›˜ ÊÔÚÔ‡Ó ¯Ï·Ì‡‰· Î·È ¤Ù·ÛÛÔ.
BÚ·‚›·: 5
32
TÌ‹Ì· ·Ó·ıËÌ·ÙÈÎÔ‡ ·Ó·ÁχÊÔ˘ ӛ΢
«â’ àÓıÈ·Û›·
’
», Aı‹Ó·, MÔ˘ÛÂ›Ô AÚ¯·›·˜
AÁÔÚ¿˜ I 7167 (·Ú¯¤˜ 4Ô˘ ·È. .X.)
AAÓÓııÈÈ··ÛÛÈÈ··

19. AÙÙÈ΋ÌÂÏ·ÓfiÌÔÚÊËÂÏ›ÎË,Aı‹Ó·,EıÓÈÎfiAÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfiMÔ˘Û›Ô
455(ÂÚ›ÙÔ460.X.)
¶¶˘˘ÚÚÚÚÈȯ¯ÂÂÈÈÔÔÛÛXXÔÔÚÚÔÔÛÛ
3534
AA°°øøNNEE™™ TTOO¶¶IIKKøøNN ¶¶AAPPAA¢¢OO™™EEøøNN
OÈ ·ÁÒÓ˜ ·˘ÙÔ› Á›ÓÔÓÙ·Ó Î·Ù¿ Ê˘Ï¤˜ Î·È ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Ï¿‚Ô˘Ó Ì¤ÚÔ˜ ÌfiÓÔÓ
AıËÓ·›ÔÈ Ôϛ٘. AÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÂͤÏÈÍË ·Ú·‰ÔÛÈ·ÎÒÓ ÔÌÒÓ Î·È ÔÏÂÌÈÎÒÓ
¯ÔÚÒÓ. °È· ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ÚÔ‚ÏÂfiÙ·Ó ÂȉÈ΋ ¯ÔÚËÁ›·. K·ıÒ˜ Ù· ‚Ú·‚›· ‹Ù·Ó
‚fi‰È· Î·È ¯Ú‹Ì·Ù·, ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ› ·ÌÊÔÚ›˜ Ì ·˘Ù¿ Ù· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù·.
EE˘˘··ÓÓ‰‰ÚÚÈÈ··
TÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ·˘Ùfi ··ÈÙÔ‡ÛÂ Ê˘ÛÈ΋ ÔÌÔÚÊÈ¿, ÈηÓfiÙËÙ˜ Î·È ‰‡Ó·ÌË. EÌÂÚÈ›¯Â
οÔÈ· ÔÌ‹, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì Û ÙÈ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Û˘Ó›ÛÙ·ÙÔ Ô ·ÁÒÓ·˜, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô
οıÂ Ê˘Ï‹ ÌÂÙ›¯Â Ì ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó ÁÈ· Ù· ·Ú·¿Óˆ
ÚÔÛfiÓÙ·.
BÚ·‚›·: H ÓÈ΋ÙÚÈ· Ê˘Ï‹ ¤·ÈÚÓ ¤Ó· ‚fi‰È Î·È 100 ‰Ú¯.
¶¶˘˘ÚÚÚÚÈȯ¯ÂÂÈÈÔÔÛÛ ¯¯ÔÔÚÚÔÔÛÛ
O ™ˆÎÚ¿Ù˘ ›ÛÙ¢ fiÙÈ Ô ¯ÔÚfi˜ Â›Ó·È Ë Î·Ï‡ÙÂÚË Á˘ÌÓ·ÛÙÈ΋ Î·È fiÙÈ ¤Ó·˜ ηÏfi˜
¯ÔÚÂ˘Ù‹˜ ÌÔÚ› Ó· Á›ÓÂÈ ¿ÚÈÛÙÔ˜ ÔÏÂÌÈÛÙ‹˜. O ˘ÚÚ›¯ÂÈÔ˜ ¯ÔÚfi˜ ‹Ù·Ó ÔÌ·‰ÈÎfi˜
¤ÓÔÏÔ˜ ¯ÔÚfi˜ Î·È ÁÈÓfiÙ·Ó Î·È ÛÙ· MÂÁ¿Ï· Î·È ÛÙ· MÈÎÚ¿ ¶·Ó·ı‹Ó·È·. ™‡Ìʈӷ
Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË ÚÒÙË ¯fiÚ„ ˘ÚÚ›¯ÂÈÔ Ë ı¿ AıËÓ¿ ÁÈ· Ó· ÁÈÔÚÙ¿ÛÂÈ ÙË Ó›ÎË
ÙˆÓ OχÌÈˆÓ ıÂÒÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ TÈÙ¿ÓˆÓ. OÈ ˘ÚÚȯÈÛÙ¤˜ ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó fiˆ˜ Ë
AıËÓ¿ ÛÙÚÔÁÁ˘Ï‹ ·Û›‰· Î·È ·ÎfiÓÙÈÔ Î·È Û˘Óԉ‡ÔÓÙ·Ó ·fi ·˘ÏËÙ‹ ηıÒ˜ ηÈ
·fi ‰È·ÈÙËÙ‹-ÎÚÈÙ‹. Y‹Ú¯Â ·ÁÒÓ·˜ ÁÈ· ·›‰Â˜, ¤ÊË‚Ô˘˜ Î·È ¿Ó‰Ú˜. ¶ÚÔ‚ÏÂfiÙ·Ó
¯ÔÚËÁ›· 800 ‰Ú¯. ÁÈ· Ù· MÂÁ¿Ï· ¶·Ó·ı‹Ó·È· Î·È 700 ÁÈ· Ù· MÈÎÚ¿.
BÚ·‚›·: H οı ÓÈ΋ÙÚÈ· Ê˘Ï‹ ¤·ÈÚÓ ¤Ó· ‚fi‰È Î·È 100 ‰Ú¯.
EE˘˘··ÓÓ‰‰ÚÚÈÈ··
TÌ‹Ì· ‚¿Û˘ ·Ó·ı‹Ì·ÙÔ˜ ÙÔ˘ AÙ¿Ú‚Ô˘, Aı‹Ó·,
MÔ˘ÛÂ›Ô AÎÚÔfiψ˜ 1338 (ÂÚ› ÙÔ 330-320 .X.)

20. AÙÙÈ΋ÂÚ˘ıÚfiÌÔÚÊËÂÏ›ÎË,Aı‹Ó·,EıÓÈÎfiAÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfiMÔ˘Û›Ô
16194(ÂÚ›ÙÔ425.X.)
36
NNˆˆÓÓ AAÌÌÈÈÏÏÏÏ··
¶·Ú¿ ÙË ÌÂÁ¿ÏË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ Ó·˘ÙÈÎÔ‡ ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¯·›· Aı‹Ó· ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì Ôχ Ï›Á·
ÁÈ· ÙÔ ¿ıÏËÌ· ·˘Ùfi. EÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· οÔÈÔ Â›‰Ô˜ ΈËÏ·ÙÈÎÒÓ ·ÁÒÓˆÓ Ô˘ ÁÈÓfiÙ·Ó
ÛÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿, Á‡Úˆ ·fi ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ù˘ MÔ˘Óȯ›·˜. ¶ÂÚÈÂÏ¿Ì‚·Ó ·ÁÒÓ˜ Ù·¯‡ÙËÙ·˜ ηÈ
·ÁÒÓ˜ ÂÈÎÔÓÈ΋˜ Ó·˘Ì·¯›·˜. ™˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÔÌ¿‰Â˜ ÂÊ‹‚ˆÓ ·fi οıÂ Ê˘Ï‹.
1Ô ‚Ú·‚›Ô: TÚ›· ‚fi‰È· Î·È 300 ‰Ú¯. EÈϤÔÓ 200 ‰Ú¯. «Âå˜ âÛÙ›·ÛÈÓ»
2Ô ‚Ú·‚›Ô: ¢‡Ô ‚fi‰È· Î·È 200 ‰Ú¯.
NNˆˆÓÓAAÌÌÈÈÏÏÏÏ··
§§··ÌÌ··‰‰Ëˉ‰ÚÚÔÔÌÌÈÈ··
H Ï·Ì·‰Ë‰ÚÔÌ›· ÁÈÓfiÙ·Ó Î·È ÛÙ· MÂÁ¿Ï· Î·È ÛÙ· MÈÎÚ¿ ¶·Ó·ı‹Ó·È·. Y‹Ú¯Â
ͯˆÚÈÛÙ‹ ¯ÔÚËÁ›·, Ë Ï·Ì·‰·Ú¯›·. Y‡ı˘ÓÔ˜ ÁÈ· ÙÔ ·ÁÒÓÈÛÌ· ηıÒ˜ Î·È ÁÈ· fiϘ
ÙȘ Ï·Ì·‰Ë‰ÚƠ̂˜, ‹Ù·Ó Ô ÕÚ¯ˆÓ-B·ÛÈχ˜.
O ·ÁÒÓ·˜ Û˘Ó‰‡·˙ ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ÙÂÏÂÙ‹, ı¤·Ì· Î·È ¿ıÏËÌ·. ™ÎÔfi˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ë ÌÂÙ·-
ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ “ÈÂÚÔ‡ ˘Úfi˜” ·fi ÙËÓ Aη‰ËÌ›·, ÙÔÓ ‚ˆÌfi ÙÔ˘ ¶ÚÔÌËı¤·, ÛÙËÓ AÎÚfiÔÏË.
O ·Ó·Ì̤ÓÔ˜ ‰·˘Ïfi˜ ‰ÈÓfiÙ·Ó ·fi ÙÔÓ Î¿ı ‰ÚÔ̤· ÛÙÔÓ ÂfiÌÂÓÔ. ™·Ú¿ÓÙ· ¤ÊË‚ÔÈ
‰ÚÔÌ›˜, ·fi οıÂ Ê˘Ï‹, ¤ÙÚ¯·Ó Ì›· ·fiÛÙ·ÛË 2.500 ̤ÙÚˆÓ, ‰ËÏ·‰‹ ÂÚ›Ô˘
ÂÍ‹ÓÙ· ̤ÙÚ· Ô Î¿ı ¤Ó·˜. K¤Ú‰È˙Â Ë Ê˘Ï‹ Ù˘ ÔÔ›·˜ Ô ‰ÚÔ̤·˜ ¤Êı·Ó ÚÒÙÔ˜.
A˘Ùfi˜ ¿Ó·‚ ÙË ÊˆÙÈ¿ Ù˘ ı˘Û›·˜ ÛÙÔÓ ‚ˆÌfi. AÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ·ÓÓ˘¯›‰·, ‰ËÏ·‰‹
ÔÏÔÓ˘ÎÙ›·, ÙËÓ ·Ú·ÌÔÓ‹ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ÔÌ‹˜ ÚÔ˜ ÙËÓ AÎÚfiÔÏË.
BÚ·‚›·: H ÓÈ΋ÙÚÈ· Ê˘Ï‹ ¤·ÈÚÓ ¤Ó· ‚fi‰È Î·È 100 ‰Ú¯. Î·È Ô Î¿ı ϷÌ·‰Ë‰ÚfiÌÔ˜
30 ‰Ú¯. Î·È Ì›· ˘‰Ú›·.
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ÛÙ‹ÏË Ì K·Ù¿ÏÔÁÔ EÊ‹‚ˆÓ, Aı‹Ó·,
EıÓÈÎfi AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô 1466 (163-64 Ì.X.)

21. 3938
H ÔÏ˘‹ÌÂÚË ÁÈÔÚÙ‹ ÙˆÓ ¶·Ó·ıËÓ·›ˆÓ ÎÔÚ˘ÊˆÓfiÙ·Ó ÙËÓ 28Ë EηÙÔÌ‚·ÈÒÓÔ˜ Ì ÙË
ÌÂÁ¿ÏË ÔÌ‹ ÚÔ˜ ÙËÓ AÎÚfiÔÏË Ô˘ ··ı·Ó·Ù›ÛıËΠÛÙË ˙ˆÊfiÚÔ ÙÔ˘ ¶·ÚıÂÓÒÓ·.
K¿ÔÈÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÔÓÙ˜ ÛÙ· ·ÁˆÓ›ÛÌ·Ù· ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È ·Ó¿ÁÏ˘Ê· ÛÙÔ
ÛÔ˘‰·›Ô ·˘Ùfi ÁÏ˘ÙÈÎfi Û‡ÓÔÏÔ.
IIÔÔ‰‰ÚÚÔÔÌÌÈÈ··AAÔÔ‚‚··ÙÙËËÛÛAAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛ
AAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛAA˘˘ÏψˆÓÓAAÁÁˆˆÓÓ··ÛÛKKÈÈıı··ÚÚ··ÛÛEE˘˘··ÓÓ‰‰ÚÚÈÈ··
BfiÚÂÈ· ZˆÊfiÚÔ˜ VI-VII,
MÔ˘ÛÂ›Ô AÎÚÔfiψ˜
BfiÚÂÈ· ZˆÊfiÚÔ˜ VIII,
MÔ˘ÛÂ›Ô AÎÚÔfiψ˜
BfiÚÂÈ· ZˆÊfiÚÔ˜ X,
MÔ˘ÛÂ›Ô AÎÚÔfiψ˜
¢˘ÙÈ΋ ZˆÊfiÚÔ˜ II,
BÚÂÙ·ÓÈÎfi MÔ˘Û›Ô
NfiÙÈ· ZˆÊfiÚÔ˜ XXXI,
BÚÂÙ·ÓÈÎfi MÔ˘Û›Ô
NfiÙÈ· ZˆÊfiÚÔ˜ X-XI,
BÚÂÙ·ÓÈÎfi MÔ˘Û›Ô
AAÓÓııÈÈ··ÛÛÈÈ··

22. °È· ÙË ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛË ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ ÔÊ›ÏÔÓÙ·È Â˘¯·ÚÈÛٛ˜ ÛÙÔÓ Î·ıËÁËÙ‹ X. MÔ‡Ú·, ÛÙËÓ ¶ÚÔ˚ÛÙ·-
̤ÓË Ù˘ A’ EÊÔÚ›·˜ ¶ÚÔ˚ÛÙÔÚÈÎÒÓ Î·È KÏ·ÛÈÎÒÓ AÚ¯·ÈÔÙ‹ÙˆÓ A. XˆÚ¤ÌË, ÛÙÔÓ ÚÔ˚ÛÙ¿ÌÂÓÔ ÙÔ˘ EÈÁÚ·ÊÈÎÔ‡
MÔ˘Û›Ԣ X. KÚÈÙ˙¿, ÛÙË ¢È¢ı‡ÓÙÚÈ· Ù˘ ™˘ÏÏÔÁ‹˜ AÁÁ›ˆÓ ÙÔ˘ EıÓÈÎÔ‡ AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡ MÔ˘Û›Ԣ E. ™Ù·ÛÈÓÔÔ‡ÏÔ˘
Î·È ÛÙȘ ·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ˘˜ E. §˘ÁÎÔ‡ÚË, E. MˆÚ¿ÙË Î·È E. ¶·‹.
I‰È·›ÙÂÚ˜ ¢¯·ÚÈÛٛ˜ ÔÊ›ÏÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ ÙÔ˘ TÌ‹Ì·ÙÔ˜ E. K·˚Ì¿Ú·, A. §ÂÔÓÙ‹, ™. M·˘ÚÔÌÌ¿ÙË, I. MÂϤ-
ÁÎÔÁÏÔ˘ Î·È T. ™Ô˘‚Ï¿ÎË.
TÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi ÌÔÚ› Ó· Û˘Ó‰˘·Ûı› Ì ̛· ·Ê›Û· Ô˘ ‰Â›¯ÓÂÈ ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi ̤ÁÂıÔ˜ ÂÓfi˜ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ‡ ·ÌÊÔÚ¤· ηıÒ˜
Î·È Ì ̛· ηÚÙ¤ÏÏ·-·È¯Ó›‰È ηٷÛ΢‹˜ ÂÓfi˜ ·Ó·ıËÓ·˚ÎÔ‡ ·ÌÊÔÚ¤·.
¶POE§EY™H ºøTO°PAºIøN
OÈ ÊˆÙÔÁڷʛ˜ ·Ú·¯ˆÚ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ ºÔÚ›˜, ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÔÊ›ÏÔÓÙ·È Â˘¯·ÚÈÛٛ˜:
E˘¯·ÚÈÛٛ˜ ÔÊ›ÏÔÓÙ·È Î·È ÛÙÔ EÏÏËÓÈÎfi ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ I.C.O.M.
A’ EÊÔÚ›· ¶ÚÔ˚ÛÙÔÚÈÎÒÓ Î·È KÏ·ÛÈÎÒÓ AÚ¯·ÈÔÙ‹ÙˆÓ (E.¶.K.A.): MÔ˘ÛÂ›Ô AÎÚfiÔÏ˘ (ʈÙ. ÛÂÏ. 34, 38) - MÔ˘Û›Ô
AÚ¯·›·˜ AÁÔÚ¿˜ (ʈÙ. ÛÂÏ. 29, 32) ñ EıÓÈÎfi AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô (ʈÙ. Â͈ʇÏÏÔ˘ ηıÒ˜ Î·È ÛÂÏ. 1, 6, 20,
21, 22, 23, 25, 26, 28, 35, 36, 37) ñ EÈÁÚ·ÊÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô (ʈÙ. ÛÂÏ. 2) ñ °’ E.¶.K.A. (ʈÙ. ÛÂÏ. 17)
ñ ¢’ E.¶K.A., AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô N·˘Ï›Ô˘ (ʈÙ. ÛÂÏ. 27) ñ I°’ E.¶K.A., AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô BfiÏÔ˘ (ʈÙ. ÛÂÏ. 3)
ñ §ÔÓ‰›ÓÔ, BÚÂÙ·ÓÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô (ʈÙ. ÛÂÏ. 9, 19, 24, 33) ñ ¶·Ú›ÛÈ, Museé du Louvre (ʈÙ. ÛÂÏ. 16) ñ N¤· YfiÚÎË,
The Metropolitan Museum of Art (ʈÙ. ÛÂÏ. 4, 11, 13, 15) ñ N¿ÔÏË, Museo Archeologico Nazionale (ʈÙ. ÛÂÏ. 18)
ñ Malibu, J. Paul Getty Museum (ʈÙ. ÛÂÏ. 31)
ºˆÙÔÁÚ·Ê›· Â͈ʇÏÏÔ˘: ¶·Ó·ıËÓ·˚Îfi˜ ·ÌÊÔÚ¤·˜, Aı‹Ó·, EıÓÈÎfi AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô 20048 (363/62 .X.)
EÈ̤ÏÂÈ· ÎÂÈ̤ӈÓ: E. K·˚Ì¿Ú·
K·ÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ ÂÈ̤ÏÂÈ·: AltSys
¢È·¯ˆÚÈÛÌÔ›: ¢. ¶Ï¤ÛÛ·˜
EÎÙ‡ˆÛË: TÛ¿ÎÔ˜-M¤ÓÔ˘-K·Ì·Ú¿‰Ô˘
ISBN: 960-214-234-0
© 2003 YËÚÂÛ›· ™˘ÓÙ‹ÚËÛ˘ MÓËÌ›ˆÓ AÎÚfiÔÏ˘ - TÔ̤·˜ EÓË̤ڈÛ˘ Î·È EÎ·›‰Â˘Û˘ & K. X·Ù˙Ë·ÛÏ¿ÓË
T· ·Ó·ÛÙËψÙÈο ¤ÚÁ· ÛÙ· ÌÓËÌ›· Ù˘ AÎÚfiÔÏ˘ Û˘Á¯ÚËÌ·ÙÔ‰ÔÙÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙËÓ E˘Úˆ·˚΋ ŒÓˆÛË.
★★
★
★
★
★
★★★★
★
★
★
★
★