HIDROSFERA

1. 2.gaia: Gure Planeta Lurra
Naiara, Irati, Andrea eta Ailen

2. HIDROSFERA

3. Zer da?
● Lurrazaleko urak osatzen duen geruza da.
● Orain dela 800 milioi urte sortu zen.

4. Sorrera
1. Sumendi jarduera handia. Baita ere kometa eta asteroideak gure planetaren aurka jotzen zuten sarritan.
2. Ondorioz, ur-lurrun eta karbono dioxido gehiago sortu zen.
3. Lurra hozten zihoan heinean…
- ur-lurruna kondentsatu.
- Euri eran jautsi.
- Gainazalean metatu.
- Hidrosfera sortu.

5. Uraren zikloa:
Eguzki energia
Hodeiak
Kondentsazioa
Lurrunketa
Itsasoa
ur korrontea
Lur azpiko urak
Lakua
Iragazketa
Elurra eta
glaziarrak
Prezipitazioak
Jariatzea

6. Uraren zikloa:
Ura, Lurraren sistema guztietatik igarotzen da, errepikatzen den ziklo
bat osatzen du: uraren zikloa.
Ziklo honetan motorrak bi dira:
a) Eguzki energia
b) Grabitazio-erakarpena
Ziklo honetan, lau prozesu gertatzen dira: lurruntzea
(Atmosferarantz), kondentsazioa (ihintza eta hodeiak sortzen dira
horrela), gainazaleko isurketa (ibaiak eta errekak sortzen dira) eta
infiltrazioa edo iragazketa (lur azpiko uren sorrera).

7. Itsaslasterrak:
· Ozeanoetako ur mugimendu jarraitua da, ibai antzekoak.
· Itsas urei eragiten dieten indarrek sortarazten dituzte.
·Kontinenteko klimari eragiten diote, batez ere ozeano ertzetako
lurraldeetan.
-Tenperaturaren arabera: Beroak, hotzak eta mistoak.
-Sakoneraren arabera: Sakoneko itsaslasterrak eta
azaleko itsaslasterrak.
·Motak:

8. Klima eta hidrosferaren lotura:
Zer da klima?
Klima eskualde bateko atmosfera-egoeren seriea da,
denbora luzean neurtuak.
Klima hiru faktoretan oinarritzen da:
· Eguzki energia
· Berotegi efektua
· Atmosferako eta itsasoetako zirkulazioak

9. Nola eragiten du itsasoa kliman:
·Itsaslasterrak oso inportanteak dira klima erregulatzeko, (gero “el Niño” adibidea azalduko dizuegu).
·Itsasoa (ur masak) efektu erregulatzailea egiten du kliman, ura harrien erritmo desberdin batekin beroa hartzen
eta askatzen duelako.

10. “El Niño”
·Bero itsaslaster ekuatorialaren aldaketen
ondoriozko fenomeno bat da.
·Normalean Indonesiako kostetatik Perura
joaten da.
·Horrela, Indonesian hezetasuna “kentzen” da,
planetako toki lehorrenetako bat eginez.
· Eta Perura eramaten dute, planetako toki
euritsuenetako bat bihurtuz.
https://youtu.be/qpWNG7KqG44 ←- ondorioak
https://youtu.be/nPZDOgL0nxw ←- nola gergatzen da

11. UR KONTINENTALAK
● Kontinenteetan dauden, ur gezen gordailuak dira.
● Adibidez:
- Ibaiak
- Aintzirak
- Glaziarrak
- Lurpeko urak.

12. Ibaiak
● Ubide naturala, euritik edo elurraren urtzetik sortzen dena.
● Itsaso, aintzira edo beste ibai batera isurtzen da.
● Beste batzuetan, lurrean barneratu edo guztiz lehortzen dira.
● Zatiak:
1. Iturburua.
2. Ibilgua.
3. Ibai-ahoa.

13. Aintzirak
● Lurrez inguratako ur eremua.
● Ur geza dute.
● Tamainaren arabera:
- Handiak direnean itsasotzat hartzen dira.
- Txikiei urmael deritze.

14. Glaziarrak
● Astiro mugitzen den ibaia edo multzo geologikoa.
● Klima polarretan.
● Hiru atal dituzte:
- Zirkua.
- Mihia.
- Harana.

15. ● Mota ezberdinak daude:
- Alpeetako glaziarra.
- Glaziar kaskoak.
- Gainezkatze glaziarrak.
- Glaziar kasko kontinentala
- Goi ordoki glaziarra.
- Mendibarneko glaziarra.
- Kanporatze glaziarra.

16. Lurpeko urak
● Gainazaleko ura lurpean sartzean sortzen da.
● Egitura desberdinak:
- Haitzuloak
- Leizeak.
- Torkak.
- Dolinak.
- Estalaktitak.
- Estalagmitak.
ESTALAKTITAK
ESTALAGMITAK
HAITZULOA
LEIZEA

17. AMAIERA