1. Onderwijs maken van de herziene kwalificatiedossiers,
voorbereiden op het vrijwillig jaar, met keuzedelen de brug
slaan tussen praktijk en onderwijs, dossiers omzetten naar
exameninstrumenten en systemen en processen inrichten.
Op veel fronten wordt hard gewerkt aan de invoering van
de herziene kwalificatiestructuur mbo. Het handje vol
voorbeelden in deze flyer illustreert het vele werk dat al is
verzet en de veelheid aan initiatieven dat is gestart.
Er wordt voortgang geboekt.
Dit is een uitgave van de regieorganisatie herziening mbo
Impressies uit het werkveld:
waar is men zoal mee bezig?
Herziening MBO

2. Cibap, Vakschool voor verbeelding start in het
vrijwillige jaar (augustus 2015) met de nieuwe
kwalificatiedossiers voor alle opleidingen en
biedt zo een brede basis voor alle nieuwe
studenten.
Okelien Hoogland, directeur Onderwijs en Organisatie van Cibap: “De
nieuwe kwalificatiedossiers bieden de mogelijkheid de opleidingen breed in
te richten. De keuzedelen geven de studenten de gelegenheid specifieke
keuzes te maken die passen bij hun wensen voor hun (leer)-loopbaan. Op
deze wijze bieden we iedere student optimaal maatwerk. Voor de zomer
2015 is de invulling van het eerste basisjaar, in onze termen fase 1, gereed.
Daarna ontwikkelen we de volgende fasen verder en voegen we de
passende keuzedelen toe.”
De strategische keuze van Cibap is om een totaalconcept aan te bieden
dat antwoord geeft op de vragen: welk beroepsonderwijs past bij deze
vakschool, wat is onze positionering naar het beroepenveld en de
omgeving en wat zijn de gevolgen voor het ontwikkelen van de onder-
wijsinhoud, de verdere professionalisering van onze docenten en voor de
voorlichting naar studenten, ouders en beroepenveld?
“De essentie van de herziening is: studenten kunnen zelf keuzes maken.
Dat verschaft hen een goede voorbereiding op de toekomst. De mogelijkheid
zichzelf te profileren richting het hbo, richting een werkgever of de stap
richting ondernemerschap!”
Cibap Zwolle benut vrijwillig jaar voor
alle opleidingen
Herziening MBO

3. Herziening MBO
Jacob Hop, informatiearchitect van Aventus is
betrokken bij de invoering van de herziening.
“Wij starten in augustus 2016. Dat geeft ons
nog anderhalf jaar ontwikkeltijd en de nodige
rust en ruimte.
In het vrijwillige jaar bieden wij geen onderwijs aan op basis van de
herziene kwalificatiestructuur.
Voor elk kwalificatiedossier hebben wij een apart, toegewijd onderwijs-
team. Een onderwijsprocesmanager begeleidt de implementatie van de
nieuwe kwalificatiedossiers in die teams vanuit dezelfde aanpak en
processen. Hij loopt samen met de teams door vragen als: Wat is het
onderwijsplan? Wat is het examenplan? Wat moet er in zitten? Hoe
kunnen we dat programmeren?
Uitgangspunt is dat de teams met een plan komen voor de opleidingen en
deze te voorzien van keuzedelen. Wij doorleven daarbij programmerings-
scenario’s om te onderzoeken of wij specifieke keuzedelen één keer in de
drie jaar aan gaan bieden voor alle studenten of juist verspreid over alle
leerjaren. Ook hoe wij specialistische of minder populaire keuzedelen
organiseerbaar en daarmee betaalbaar kunnen maken.”
Bij Aventus is eind januari 2015 een succesvolle start gemaakt met de
Werkateliers: ‘van structuur naar onderwijs’. De regieorganisatie herziening
mbo organiseert deze met het oog op een succesvolle implementatie.
De kunst de herziening goed te laten
landen

4. Met het inpassen van de informatie in de systemen kunnen scholen straks
aan de slag met het verder inrichten van hun administraties.
Herziening MBO
Student-informatiesystemen binnenkort
beschikbaar
Gert Stel is analist bij EduArte, één van de leveranciers van student-
informatiesystemen. “Om de herziening van de kwalificatiestructuur mbo
mogelijk te maken, werken wij aan de voorbereiding voor het inlezen van alle
gegevens over kwalificatiedossiers en keuzedelen. Deze informatie die wij
van SBB ontvangen, is van belang voor de mbo-instellingen om onderwijs aan
te kunnen bieden op basis van de herziene kwalificatiedossiers.”
“Vanaf eind maart 2015 is de ‘herziene’ applicatie beschikbaar. Daarin
zitten alle opleidingsgebonden keuzes. Daarnaast kan in het systeem op het
niveau van de individuele student worden vastgelegd welk onderwijs en
welke vakken hij gaat volgen of heeft gevolgd en met welk resultaat. Het is
elke keer wel spannend om de gegevens tijdig en compleet binnen te
krijgen. Samen met SBB zijn wij daar alert op.”
Gert vult uit ervaring aan: “Wij weten dat bij de introductie van de nieuwe
systemen aanvullende verzoeken en vragen vanuit instellingen kunnen
ontstaan. Bij ons zijn de nodige voorbereidingen getroffen om op die vraag
in te kunnen spelen. Het is mooi dat wij, met andere leveranciers van
student-informatiesystemen, ook al bij gesprekken over de dooront-
wikkeling van BRON zijn betrokken. De afstemming en communicatie
hierover loopt goed zodat wij ook daar snel en gericht op kunnen
anticiperen zodra daar meer duidelijk over is.”

5. Herziening MBO
Han Sasbrink is Head Breeder bij PanAmerican Seed/Kieft Seed. Hij is
betrokken bij de totstandkoming van keuzedelen rond Veredeling. Samen
met Aequor, het Clusius College en met verschillende zaadveredelings-
bedrijven is het keuzedeel Veredeling ontwikkeld.
Han: “Er zijn veel ontwikkelingen in de plantenveredeling. Het keuzedeel
Veredeling is bedoeld voor het leren van basisbegrippen van veredeling.
Daarnaast zijn er nieuwe technieken die worden toegepast in de landbouw-
gewassen en de groentegewassen die nu ook overgaan naar siergewassen
en bloementeelt. Keuzedelen over die nieuwe technieken worden er straks
aan toegevoegd. De keuzedelen geven een belangrijke verdieping en richten
zich tegelijkertijd op de mogelijkheid van doorstroom naar het hbo voor
studenten die daar de ambitie en capaciteiten voor hebben.”
“Het keuzedeel Veredeling sluit goed aan op wat de praktijk vraagt. Vanuit
het expertontwikkelteam hebben wij de behoeften van praktijk en onder-
wijs goed op elkaar afgestemd en overgebracht. Ook in de komende tijd
zullen wij geregeld bijeenkomen om de keuzedelen
actueel te houden. Dat is een groot winstpunt van de
herziene kwalificatiestructuur.”
Keuzedeel Veredeling verbindt praktijk en
onderwijs

6. Herziening MBO
Meer weten over de herziening? Kijk dan op: www.herzieningmbo.nl
Examens maken voor de herziene
kwalificatiedossiers
Stichting Praktijkleren is één van de partijen die examens maakt voor de
herziene kwalificatiedossiers mbo. “Wij richten ons op acht opleidings-
gebieden binnen de sector Economie”, zegt Maria Wessels, manager Examen-
instrumenten. “De herziene kwalificatiedossiers bieden een nieuw startpunt
voor verbeteren van onderwijs en examinering. Voor het analyseren en het
eigen maken, hebben wij voor elk kwalificatiedossier een aparte interpretatie-
bijeenkomst gehouden. Dat doen wij samen met professionals van aange-
sloten ROC’s en bedrijfsleven.
Met de resultaten van de interpretatiebijeenkomsten bepalen we de examen-
mix. Deze bestaat uit praktijkexamens, vaardigheidsexamens en kennis/
examens. Wij hanteren de Piramide van Miller als vertrekpunt bij het maken
van de exameninstrumenten. Het blijkt dat wij de in de dossiers geformu-
leerde kerntaken en werkprocessen goed kunnen vertalen naar beroepstaken.
Deze beroepstaken zijn goed bruikbaar en kunnen we één op één overnemen
in de examenmatrijzen. In de examenmatrijs beschrijven wij per beroepstaak
wat aan resultaat, gedrag, vakkennis en vaardigheid geëxamineerd wordt.
Zo zijn wij samen hard aan het werk om de herziene kwalificatiedossiers te
koppelen aan examinering waarmee de student straks goed kan worden
beoordeeld. Wij richten onze inspanningen nu op de herziene kwalificatie-
dossiers en vanaf september 2015 gaan we ook aan de slag met de
keuzedelen.”
Herziening MBO