Nederland verandert
• Jonge medewerkers verwachten meer vrijheid en
verantwoordelijkheid
• Diversiteit aan klanten verwacht maatwerk
• Snelle ontwikkelingen en veranderingen
• Samenleving en milieu staan onder druk
… en organisaties ?
1916
2016
zitten nog in de 20e eeuw
• Wijze van organiseren stamt nog uit begin 20e
eeuw: hiërarchisch, uitgaand van beheersbaarheid
• Wijze van organiseren past niet meer bij waar we
persoonlijk staan en hoe de wereld in elkaar zit

(ecologie, sociaal, persoonlijk)
• Welke vorm van organiseren zou wel passend zijn?
Nieuw organiseren

• Om optimaal klant- en omgevingsgericht te
zijn
• Om alle kennis en creativiteit aan te boren
• Om vakmensen optimaal te ‘benutten’
• Om de nieuwe generatie te boeien en te
binden
Organisaties van de
toekomst
Baanbrekende
verkenning
door Frederic Laloux
Drie essentie van nieuw
organiseren
Laloux onderzocht en vond deze 3 kenmerken van
nieuwe organisaties:
1. Evolutionair doel -‘purpose’
2. Heelheid - authenticiteit
3. Zelfsturing - gedistribueerd leiderschap
Evolutionair doel
• Wat kunnen wij bijdragen aan de samenleving en de
toekomst ?
• Het doel is niet vast maar ontwikkelt mee
• Het geeft richting aan alle activiteiten en leeft onder de
medewerkers
• Geeft aantrekkingskracht
• Geeft ruimte voor zelfsturing
Heelheid
• Hele mens doet mee, zakelijke masker mag af
• Veilig en open sfeer; kwetsbaarheid en jezelf zijn
• Voorbij het ego en voorbij het drama - daar
verantwoordelijkheid voor nemen
• Ruimte voor intuïtie, verbeelding, creativiteit

Zelfsturing/zelforganisatie
• Essentie: verantwoordelijkheid en bevoegdheid
leggen bij de experts, zo laag mogelijk in de
organisatie
• Volwaardig samenwerken horizontaal, met minimale
lijn en staf
• Gaat samen met nieuwe manieren van overleggen,
besluiten, beoordelen, belonen

Principes zelfsturing
1. Gedistribueerd leiderschap

2. Rollen in plaats van functies

3. Besluitvorming

4. Zelforganiserend vermogen

5. Transparante informatie
Principes zelfsturing
1. Gedistribueerd leiderschap

2. Rollen in plaats van functies

3. Besluitvorming

4. Zelforganiserend vermogen

5. Transparante informatie
1.Gedistribueerd leiderschap
• Meer eigen verantwoordelijkheid plus
bevoegdheden voor medewerkers
• Taken leidinggevenden worden verdeeld
• Leiderschapstaken verdeeld in het team
• Duidelijke afbakening wie waarover gaat
Gedistribueerd leiderschap

2. Rollen in plaats van
functies
• Rollen (verantwoordelijkheid voor taken) zelf
maken
• Rollen veranderen door de tijd heen
• Rollen zijn gekoppeld aan een doel
• Rollen vast te stellen in het team
3.Besluitvorming
• Verantwoordelijkheid en bevoegdheid gekoppeld
• Voorleggen van besluit ter advies aan deskundigen
en degenen die het aangaat
• Fundamentele bezwaren verwerken in het besluit
• Inbrenger blijft eigenaar
• Gaat om werkbare oplossing (niet de beste)
Overleg
Scheiding van:
Werkoverleg: voortgangsoverleg over het
operationele werk
Organisatie-overleg: over de manier waarop de
organisatie werkt en hoe dit beter kan
4. Zelf-organiserend
vermogen
• Uitgangspunt: iedereen 100 % verantwoordelijk
voor zijn rol
• Verantwoordelijkheid willen en kunnen nemen
• Spanning productief inzetten voor verbetering
‘We fail fast to learn fast’
5.Transparante informatie
• Management informatie voor iedereen toegankelijk
• Persoonlijke doelstellingen en voortgang openbaar
• Beoordeling en beloning openbaar
Transparantie vergroot draagvlak
Jos de Blok, Buurtzorg
• https://youtu.be/144STUV3Lb0
• Fragmenten van meer interviews op het YouTube
kanaal van Adelante Coaching & Advies: https://
www.youtube.com/channel/UCD_MvkA_-
au1SZ1posNKFZQ

Welk paradigma heb jij?
Welk paradigma heb jij?
• Een goede medewerker is …
• Een goede leidinggevende is …
• Beoordelingen horen gedaan te worden door…
• Prioriteiten m.b.t. de uitvoering van het werk worden
gesteld door…
• Conflicten zijn…
Twee principes
• Volgend paradigma als oude niet meer voldoet aan
veranderende omstandigheden (“survival of the
fittest”)
• Je raakt niets kwijt, er komt alleen iets bij
Survival of the fittest
Je raakt niets kwijt
Rode paradigma: wolven
Blauwe paradigma: leger
Oranje paradigma: machine
Groene paradigma: familie
Teal paradigma: organisme
Onderzoek je vraagstuk 

mbv deze paradigma’s

• Welke paradigma (1 of 2) is het meest aanwezig in je
organisatie
• Wat is hier de kracht van, en wat is de downside?
• Wat zouden andere paradigma’s kunnen brengen?
• Wat is de volgende stap?
Hoe nu verder?
• Tribe Reinventing Organizations: 

Learning Journey van 1 jaar

Deelnemers uit verschillende organisaties

14 februari start met dag Teal Leiderschap
• Introductiemiddag: https://www.eventbrite.com/e/
introductie-tribe-reinventing-organizations-
tickets-30217604669
Wat neem je mee?

Heleen Kuipers - presentatie reinventing organisations

  • 2.
    Nederland verandert • Jongemedewerkers verwachten meer vrijheid en verantwoordelijkheid • Diversiteit aan klanten verwacht maatwerk • Snelle ontwikkelingen en veranderingen • Samenleving en milieu staan onder druk
  • 3.
  • 4.
    zitten nog inde 20e eeuw • Wijze van organiseren stamt nog uit begin 20e eeuw: hiërarchisch, uitgaand van beheersbaarheid • Wijze van organiseren past niet meer bij waar we persoonlijk staan en hoe de wereld in elkaar zit
 (ecologie, sociaal, persoonlijk) • Welke vorm van organiseren zou wel passend zijn?
  • 5.
    Nieuw organiseren
 • Omoptimaal klant- en omgevingsgericht te zijn • Om alle kennis en creativiteit aan te boren • Om vakmensen optimaal te ‘benutten’ • Om de nieuwe generatie te boeien en te binden
  • 6.
  • 7.
    Drie essentie vannieuw organiseren Laloux onderzocht en vond deze 3 kenmerken van nieuwe organisaties: 1. Evolutionair doel -‘purpose’ 2. Heelheid - authenticiteit 3. Zelfsturing - gedistribueerd leiderschap
  • 8.
    Evolutionair doel • Watkunnen wij bijdragen aan de samenleving en de toekomst ? • Het doel is niet vast maar ontwikkelt mee • Het geeft richting aan alle activiteiten en leeft onder de medewerkers • Geeft aantrekkingskracht • Geeft ruimte voor zelfsturing
  • 9.
    Heelheid • Hele mensdoet mee, zakelijke masker mag af • Veilig en open sfeer; kwetsbaarheid en jezelf zijn • Voorbij het ego en voorbij het drama - daar verantwoordelijkheid voor nemen • Ruimte voor intuïtie, verbeelding, creativiteit

  • 10.
    Zelfsturing/zelforganisatie • Essentie: verantwoordelijkheiden bevoegdheid leggen bij de experts, zo laag mogelijk in de organisatie • Volwaardig samenwerken horizontaal, met minimale lijn en staf • Gaat samen met nieuwe manieren van overleggen, besluiten, beoordelen, belonen

  • 11.
    Principes zelfsturing 1. Gedistribueerdleiderschap
 2. Rollen in plaats van functies
 3. Besluitvorming
 4. Zelforganiserend vermogen
 5. Transparante informatie
  • 12.
    Principes zelfsturing 1. Gedistribueerdleiderschap
 2. Rollen in plaats van functies
 3. Besluitvorming
 4. Zelforganiserend vermogen
 5. Transparante informatie
  • 13.
    1.Gedistribueerd leiderschap • Meereigen verantwoordelijkheid plus bevoegdheden voor medewerkers • Taken leidinggevenden worden verdeeld • Leiderschapstaken verdeeld in het team • Duidelijke afbakening wie waarover gaat
  • 14.
  • 15.
    2. Rollen inplaats van functies • Rollen (verantwoordelijkheid voor taken) zelf maken • Rollen veranderen door de tijd heen • Rollen zijn gekoppeld aan een doel • Rollen vast te stellen in het team
  • 16.
    3.Besluitvorming • Verantwoordelijkheid enbevoegdheid gekoppeld • Voorleggen van besluit ter advies aan deskundigen en degenen die het aangaat • Fundamentele bezwaren verwerken in het besluit • Inbrenger blijft eigenaar • Gaat om werkbare oplossing (niet de beste)
  • 17.
    Overleg Scheiding van: Werkoverleg: voortgangsoverlegover het operationele werk Organisatie-overleg: over de manier waarop de organisatie werkt en hoe dit beter kan
  • 18.
    4. Zelf-organiserend vermogen • Uitgangspunt:iedereen 100 % verantwoordelijk voor zijn rol • Verantwoordelijkheid willen en kunnen nemen • Spanning productief inzetten voor verbetering ‘We fail fast to learn fast’
  • 19.
    5.Transparante informatie • Managementinformatie voor iedereen toegankelijk • Persoonlijke doelstellingen en voortgang openbaar • Beoordeling en beloning openbaar Transparantie vergroot draagvlak
  • 20.
    Jos de Blok,Buurtzorg • https://youtu.be/144STUV3Lb0 • Fragmenten van meer interviews op het YouTube kanaal van Adelante Coaching & Advies: https:// www.youtube.com/channel/UCD_MvkA_- au1SZ1posNKFZQ

  • 21.
  • 22.
    Welk paradigma hebjij? • Een goede medewerker is … • Een goede leidinggevende is … • Beoordelingen horen gedaan te worden door… • Prioriteiten m.b.t. de uitvoering van het werk worden gesteld door… • Conflicten zijn…
  • 23.
    Twee principes • Volgendparadigma als oude niet meer voldoet aan veranderende omstandigheden (“survival of the fittest”) • Je raakt niets kwijt, er komt alleen iets bij
  • 24.
  • 25.
  • 26.
  • 27.
  • 28.
  • 29.
  • 30.
  • 31.
    Onderzoek je vraagstuk
 mbv deze paradigma’s
 • Welke paradigma (1 of 2) is het meest aanwezig in je organisatie • Wat is hier de kracht van, en wat is de downside? • Wat zouden andere paradigma’s kunnen brengen? • Wat is de volgende stap?
  • 32.
    Hoe nu verder? •Tribe Reinventing Organizations: 
 Learning Journey van 1 jaar
 Deelnemers uit verschillende organisaties
 14 februari start met dag Teal Leiderschap • Introductiemiddag: https://www.eventbrite.com/e/ introductie-tribe-reinventing-organizations- tickets-30217604669
  • 33.